• Sonuç bulunamadı

(2.57) Ve sonlu silindirler için e itlik a a daki formu al r:

3. MATERYAL VE METOT

3.1. Java Programlar

Bu çal mada yaz lan programlar n tümü applet tipi programlard r. Applet programlar n n haz rlanmas s ras nda Altu B.Alt nta ’ n “Java ve Yaz l m Tasar m ”, Sun Microsystems sitelerinde yer alan Java e itim notlar (Anon., 2007c), Senyurt (2007) ve Anon. (2004) kaynaklar ndan yararlan lm t r.

Applet yaz m s ras nda bir java yaz l m geli tirme arac olan Eclipse Platform Versiyon 3.0.2 kullan lm t r. Eclipse, aç k kaynak kodlu bir tümle ik geli tirme ortam d r (IDE). Bu program kullan larak kaynak kodlar n yaz lmas , geli tirilmesi ve derlenmesi gerçekle tirilmi tir. Java programlar bir editör yard m yla yaz ld ktan sonra Java Development Kit arac l yla DOS ortam nda gerekli komutlarla derlenmektedir. Eclipse kullan larak programlama süreci tek bir programla gerçekle tirilebilmektedir. Debugger (Hata ay klay c ) ile kod yaz m s ras ndaki hatalar daha kolay fark edilmekte ve kodlar n takibini yapmak kolayla maktad r. Appletler, web sayfas içinde çal an java uygulamalar oldu undan haz rlanan appletlerin çal t r labilmesi için “Hiper Metin ( aret Dili” html dosyalar na yerle tirilmi tir.

Çal mada donma süresini hesaplayan 17 e itlik, levha tipi g da maddeleri için hesaplanan e itliklerden yola ç karak di er ekillerdeki g dalar n donma süresinin hesaplanmas nda kullan lan 4 ekil faktörü e itli i ve baz e itliklerde kullan labilecek yard mc hesaplamalar yapan formüller için appletler haz rlanm t r. Haz rlanan appletlerin kodlar EK C’de verilmektedir.

3.1.1 Plank s n f

Plank e itli inin kullan m na yönelik olarak haz rlanm bir s n ft r. Levha, silindir, küre ve dikdörtgenler prizmas eklindeki g dalar için donma süresi hesaplanmaktad r. Dikdörtgenler prizmas eklindeki g dalar için P ve R geometrik faktörleri, web sayfas yüklenirken otomatik aç lan Ede taraf ndan 1949 y l nda haz rlanm grafik yordam yla okunabilir. Ayr ca bu amaçla haz rlanan “PveR.class” s n f n içeren, P ve R bulma web sayfas nda g dan n boyutlar na ili kin de erler girilerek de P ve R geometrik faktörleri hesaplanabilmektedir. G dan n ekli, gerekirse P ve R faktörleri, yo unluk, kal nl k/çap, iletim katsay s , ta n m katsay s , g dan n donma ba lang ç s cakl , dondurman n gerçekle ti i ortam n s cakl , g dan n donma gizli s s veya suyun donma gizli s s ndan yola ç karak yakla k hesaplanabilmesi için nem içeri i seçeneklerinden biri bilgileri kullan c taraf ndan al narak Plank formülü i letilmektedir. G dan n ambalajl olmas durumunda ambalaj materyalinin s iletim katsay s ve kal nl bilgileri yine kullan c n n verileriyle formülde kullan lacak yeni ta n m s transfer katsay s n n hesaplanmas nda kullan lmaktad r. Hesaplama sonras nda belirtilen ko ullardaki g dan n donma süresi saniye ve saat/dakika/saniye cinsinden applet üzerinde gösterilmektedir.

3.1.2 Rjutov s n f

Rjutov e itli i kullan larak, ilk so uma, faz de i im ve son so uma evrelerinin ayr ayr hesaplan p, toplam donma süresinin tahmin edilmesine yönelik olarak haz rlanm bir s n ft r. Levha, silindir, küre ve dikdörtgenler prizmas eklindeki g dalar için yo unluk, kal nl k/çap, iletim katsay s , ta n m katsay s , g dan n donma ba lang ç s cakl , dondurman n gerçekle ti i ortam n s cakl , g dan n donma gizli s s veya nem içeri i, donmu haldeki g dan n s l difüzivite katsay s , Rjutov katsay s bilgilerinin kullan c taraf ndan girilmesiyle donma süresi hesaplanmaktad r. Hesaplama sonras nda belirtilen ko ullardaki g dan n donma süresi saniye ve saat/dakika/saniye cinsinden applet üzerinde gösterilmektedir.

3.1.3 Nagaoka1955 s n f

Nagaoka’n n 1955 y l nda geli tirdi i e itli in donma süresi hesaplamas nda kullan lmas amac yla haz rlanm bir s n ft r. Levha, sonsuz silindir, küre ve dikdörtgenler prizmas eklindeki g da maddeleri için, g dan n ilk s cakl , donma s cakl , donmu haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , donmam haldeki g dan n hacimsel özgül s s , kal nl , donma gizli s s , donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgileri kullan c taraf ndan girilerek hesaplama yap lmaktad r.

3.1.4 Levy1958 s n f

Levy taraf ndan 1958 y l nda geli tirilen e itli in kullan m na yönelik olarak haz rlanm bir s n ft r. G dan n ekli levha, sonsuz silindir, küre veya dikdörtgenler prizmas olarak seçilerek, kal nl k, iletim katsay s , ilk s cakl , donma s cakl , ta n m katsay s , ortam s cakl ve toplam prosesteki hacimsel entalpi de i imi bilgileriyle hesaplama yap lmaktad r.

3.1.5 Cowell1969 s n f

Cowell’ n 1969 y l ndaki çal mas ile gösterdi i e itli in kullan m için olu turulmu bir s n ft r. G dan n ekli levha, sonsuz silindir, küre veya dikdörtgenler prizmas olarak seçilir, kal nl k, iletim katsay s , ilk s cakl , donma s cakl ,

difüzivite katsay s ve prosesteki hacimsel entalpi de i imi bilgileriyle hesaplama yap lmaktad r.

3.1.6 Backstrom1970 s n f

Backström taraf ndan 1970 y l nda geli tirilen e itlik ile donma süresi hesaplanmas için yaz lm bir s n ft r. Levha, sonsuz silindir, küre ve dikdörtgenler prizmas eklindeki g da maddeleri için, g dan n ilk s cakl k, donma s cakl , donmu haldeki g dan n iletim katsay s , kal nl , donma gizli s s veya nem içeri i, donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgileri kullan c taraf ndan girilerek hesaplama yap lmaktad r.

3.1.7 Mellor1976 s n f

Mellor taraf ndan 1976 y l nda geli tirilen e itli in uygulamas için haz rlanm bir s n ft r. Levha, sonsuz silindir, küre ve dikdörtgenler prizmas eklindeki g da maddeleri için, g dan n ilk s cakl , donma s cakl , son s cakl , donmu haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , donmam haldeki g dan n hacimsel özgül s s , kal nl , donma gizli s s veya nem içeri i, donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgileri kullan c taraf ndan girilerek hesaplama yap lmaktad r.

3.1.8 ClelandveEarle7779 s n f

Cleland ve Earle’ün 1977 ve 1979 y llar nda, Plank e itli inde, görünür s n n uzakla t r lmas n , donma öncesi ve sonras ndaki s cakl k de i imlerini dikkate alarak yapt klar de i ikliklerle elde ettikleri e itli in kullan lmas için haz rlanm bir s n ft r. Levha, silindir ve küre ekillerinden biri seçilerek, g dan n ilk s cakl k, donma s cakl , donmu haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , donmam haldeki g dan n hacimsel özgül s s , kal nl , donma gizli s s , donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgilerinin kullan c taraf ndan girilmesi ile son s cakl -10°C olacak ekilde hesaplanmaktad r.

3.1.9 HungveThompson s n f

Hung ve Thompson’ n 1983 y l nda levha eklindeki g da maddeleri için geli tirdi i e itli in kullan lmas na yönelik olarak haz rlanm bir s n ft r. G dan n ilk s cakl k, donma s cakl , donmu haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , donmam haldeki g dan n hacimsel özgül s s , kal nl , donma gizli s s , donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgilerinin kullan c taraf ndan girilmesi ile son s cakl -18°C olacak ekilde hesaplanmaktad r.

3.1.10 ClelandveEarle 84 s n f

Cleland ve Earle’ün 1977 ve 1979 y llar nda geli tirdikleri e itli in, son s cakl n -10°C’den farkl oldu u durumlarda deneysel sonuçlara daha yak n tahminler al nabilmesi için 1984 y l nda geli tirilmesiyle elde edilen formülün kullan m n sa layan bir s n ft r. Levha, silindir ve küre ekillerinden biri seçilerek, g dan n ilk s cakl k, donma s cakl , donmu haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül

s s , donmam haldeki g dan n hacimsel özgül s s , kal nl , donma gizli s s , donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgiler kullan c taraf ndan girilir. Hesaplama sonucunda son s cakl n -10°C’den farkl oldu u dondurma i lemlerinin donma süresi saniye, dakika ve saat olarak ekrana bas lmaktad r.

3.1.11 ClelandveEarleHungDuzenlemesi s n f

Hung ve Thompson’ n 1983 y l nda levha eklindeki g da maddeleri için geli tirdi i e itli in Cleland ve Earle taraf ndan 1984 y l nda -18°C’den farkl son s cakl klar için modifiye etti i e itli in kullan lmas na yönelik olarak haz rlanm bir s n ft r. G dan n ilk s cakl k, donma s cakl , donmu haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , donmam haldeki g dan n hacimsel özgül s s , kal nl , donma gizli s s , donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgilerinin kullan c taraf ndan girilmesi ile hesaplanmaktad r.

3.1.12 Pham1984 s n f

Pham taraf ndan 1984 y l nda geli tirilen e itli in kullan m na yönelik haz rlanm bir s n ft r. Levha, sonsuz silindir, küre ve dikdörtgenler prizmas ekilleri için

s cakl k, donmu haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , donmam haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , boyutlar , donma gizli s s , donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgilerini girmesi ile donma süresini ön so uma, faz de i im ve son so uma olarak hesaplayabilmektedir.

3.1.13 IIR1986 s n f

Uluslararas So utma Enstitüsü (“International Institute of Refrigeration”) taraf ndan 1986 y l nda donma zaman n n tahmin edilmesi hesaplamalar için önerdi i e itli in kullan lmas amac na yönelik olu turulmu bir s n ft r. G dan n ekli levha, sonsuz silindir, küre veya dikdörtgenler prizmas olarak seçilir, kal nl k, donma s cakl , hacimsel gizli s s , donmu haldeki hacimsel özgül s s , iletim katsay s , ta n m katsay s bilgilerinin kullan c taraf ndan girilmesiyle hesaplama yap lmaktad r.

3.1.14 Pham1986 s n f

Pham’ n 1984 y l nda geli tirdi i e itli i modifiye ederek 1986 y l ndaki çal mas nda belirtti i e itli in çal t r lmas na yönelik haz rlanm Pham1986 s n f nda kullan c levha, sonsuz silindir, küre, dikdörtgenler prizmas ve hacim/alan oran n bildi i g da maddelerinin tahmini donma süreleri hesaplanmaktad r. S n f n gerekli hesaplamay yapabilmesi için kullan c n ekil, g dan n ilk s cakl k, donma s cakl , son s cakl k, donmu haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , donmam haldeki g dan n hacimsel özgül s s , boyutlar , donma gizli s s , donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgilerini girmesi gerekmektedir. Donma süresi ön so uma, faz de i im ve son so uma sürelerinin ayr ayr görülebilece i ekilde ekrana bas lmaktad r.

3.1.15 LacroixveCastaigne s n f

Lacroix ve Castaigne’nin 1987-1988 y l nda geli tirdi i e itli in çal t r lmas amac yla olu turulmu bir s n ft r. Levha, sonsuz silindir, küre, dikdörtgenler prizmas ve sonlu silindir ekillerinden biri seçilerek, g dan n ilk s cakl k, donma s cakl , son s cakl k, donmu haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , donmam haldeki g dan n iletim katsay s , hacimsel özgül s s , seçilen ekle göre boyutlar , donma gizli s s , donduruldu u ortam n s cakl , ta n m katsay s

bilgilerinin kullan c taraf ndan girilmesi ile donma süresi ilk so uma, faz de i im ve son so uma olarak ayr ayr hesaplanmaktad r.

3.1.16 SalvadoriveMascheroni1991 s n f

Salvadori ve Mascheroni’nin 1991 y l nda geli tirdikleri e itli in kullan lmas amac yla olu turulmu bir s n ft r. Levha, sonsuz silindir ve küre ekillerinden biri seçilerek g dan n ilk s cakl , son s cakl , donmam haldeki iletim katsay s ve s l difüzivitesi, dondurulan ortam s cakl ve ta n m katsay s gibi bilgilerin kullan c dan al nmas yla hesaplama yap lmaktad r.

3.1.17 LopezveHallstrom2003 s n f

López ve Hallström taraf ndan 2003 y l nda geli tirilmi e itlik kullan larak hesap yap labilmesi amac yla olu turulmu bir s n ft r. G dan n kal nl k, hacim, yüzey alan , ilk s cakl , iletim katsay s , donma gizli s s veya nem içeri i, ta n m katsay s , donduruldu u ortam n s cakl bilgileri girilerek hesaplama yap lmaktad r.

3.1.18 ClelandveEarleSekilFaktoru1982 s n f

Cleland ve Earle’ün 1982 y l nda levha eklindeki g dalar n donma zaman ndan yola ç karak çok boyutlu g da maddeleri için donma zaman n n hesaplanmas nda kullan lmak üzere tan mlad ekil faktörünün hesaplan lmas için yaz lm bir s n ft r. G dan n ekli dikdörtgenler prizmas , sonlu silindir veya di er olarak seçilerek applette istenen kenar uzunluklar , karakteristik uzunluk, donmu haldeki g dan n s iletim katsay s , ta n m katsay s bilgilerinin girilmesi ile hesaplama gerçekle tirilmektedir.

3.1.19 ClelandveEarleSekilFaktoru1987 s n f

Cleland ve Earle taraf ndan 1987 y l nda levha eklindeki g dalarla çok boyutlu g dalar n donma süresi aras ndaki ili kiyi gösteren ekil faktörü e itli inin kullan lmas için haz rlanm bir s n ft r. G dan n ekli iki boyutlu, üç boyutlu veya sonlu silindir seçeneklerinden biri olarak seçilip applette istenen kenar uzunluklar , karakteristik uzunluk, donmu haldeki g dan n s iletim katsay s , ta n m katsay s bilgilerinin girilmesi ile hesaplama gerçekle tirilmektedir.

3.1.20 HossainSekilFaktoru s n f

Hossain ve arkada lar taraf ndan 1992 y l nda geli tirilen ekil faktörü e itli inin kullan lmas amac yla haz rlanm bir s n ft r. G dan n ekli sonsuz dikdörtgen çubuk, sonlu silindir veya dikdörtgenler prizmas olarak seçilip seçilen ekle göre applette istenen kenar uzunluklar , donmu haldeki g dan n s iletim katsay s , ta n m katsay s bilgilerinin girilmesi ile hesaplama yap lmaktad r.

3.1.21 IlicaliSekilFaktoru s n f

Il cal ve arkada lar taraf ndan 1999 y l nda geli tirilmi ekil faktörü e itli inin kullan lmas için yaz lm bir s n ft r. G dan n ekli sonlu silindir veya küre olarak seçilip g dan n çap , donmu haldeki g dan n s iletim katsay s , ilk ve son s cakl , dondurma i leminin gerçekle ti i ortam n s cakl , ta n m katsay s bilgilerinin girilmesi ile hesaplama yap lmaktad r.

3.1.22 PveR s n f

G da maddesinin, en uzun, ikinci uzun ve k sa kenar uzunluklar n n girilmesi ile Plank ve Rjutov e itliklerinde kullan lan P ve R sabitlerinin, dikdörtgenler prizmas

eklindeki g dalar için ald de eri hesaplamak için geli tirilmi bir s n ft r.

3.1.23 Ambalaj s n f

Ambalajl g da maddeleri için s transfer katsay s hesaplanmas için olu turulmu bir s n ft r. Ambalaj n s iletim katsay s , kal nl , ta n m s transfer katsay bilgilerinin kullan c taraf ndan girilmesi ile hesaplama gerçekle tirilir.

3.1.24 TermalOzellik s n f

Devres taraf ndan 1991 y l nda geli tirilmi , g dan n istenen s cakl ktaki entalpi, yo unluk, özgül s , iletim katsay s özelliklerinin hesaplanabildi i e itliklerin kullan m na yönelik yaz lm bir s n ft r. G da maddesi tuzlu veya ekerli olarak seçilir, özelliklerin hesaplanmas istenen s cakl k, donma ba lang ç s cakl , % su içeri i, % ba l su, çözünmü madde moleküler a rl bilgilerinin girilmesi ile belirtilen s cakl ktaki % donmam su miktar , % ortalama donmam su miktar , yo unluk, özgül s , iletim katsay s , entalpi de erleri hesaplanmaktad r.

Benzer Belgeler