İSTİHDAM

Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre 2020 yılında Konya’da aktif çalışan sayısı, 4/b çalışan sayısı haricinde artmıştır. 2020 yılsonu itibariyle Konya’da BAĞ-KUR (4/b) %-2 azalış göstermesine karşılık SSK çalışan sayısı (4/a) %9 ve Emekli Sandığı çalışan sayısı (4/c) %0,9 oranında artış göstermiştir. Konya’da aktif çalışan sayısı ise 2020 yılında %5,6 oranında artış göstermiştir.

Konya’da Türlerine Göre Sigortalı Sayısı

Yıl SSK (4/a) BAĞ-KUR (4/b) Emekli Sandığı (4/c) TOPLAM

2010 210.190 119.481 57.049 386.720

2011 236.247 119.473 63.897 419.617

2012 261.447 117.931 66.908 446.286

2013 276.145 107.886 71.304 455.335

2014 293.160 108.269 74.555 475.984

2015 314.195 107.143 78.193 499.531

2016 335.817 102.731 76.644 515.192

2017 363.660 105.356 76.324 545.340

2018 347.405 106.841 77.332 531.578

2019 348.988 104.443 78.361 531.792

2020 380.317 102.406 79.040 561.763

Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu

Yapım İşi Mal Alımı Hizmet Alımı Danışmanlık

86

Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre Türkiye sıralamasında; SSK’lı (4/a) ve BAĞ-KUR (4/b) aktif çalışan sigortalı sayısında İstanbul ilk sırada yer alırken Emekli Sandığı (4/c) aktif çalışan sigortalı sayısında ise Ankara ilk sırada yer almaktadır.

Konya’nın Türkiye’deki sıralaması şu şekildedir:

 SSK’lı çalışan sayısında 380.317 kişi ile 8.,

 Esnaf olarak çalışan sayısında 102.406 kişi ile 6.,

 Çalışan memur sayısında 79.040 kişi ile 6. sırada yer aldığı görülmektedir.

Sigortalı Türlerinin Türkiye Sıralaması

S. İl (4/a) S. İl (4/b) S. İl (4/c)

Toplam 16.054.759 Toplam 2.984.780 Toplam 3.033.301

Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu

Türkiye’de işletmelerin çalışan sayısına göre sınıflandırılması şu şekildedir:

 Mikro işletmeler: 10 kişiden az kişi çalıştıran

 Küçük ölçekli: 10-49 Kişi çalıştıran

 Ortak Ölçekli: 50-249 Kişi çalıştıran

 Büyük ölçekli: 250 ve üst

Konya’da işyeri sayısı ve zorunlu sigortalı sayısı açısından en fazla mikro işletmelerin olduğu görülmektedir. Konya’daki 41.897 mikro ölçekli işletmede toplamda 106.937 zorunlu sigortalı çalışmaktadır. Ayrıca Konya’da 96 büyük işletme faaliyet göstermekte olup bu işletmelerde 45.894 sigortalı çalışmaktadır.

Konya’da İşletme Ölçeklerine Göre İşyeri ve Çalışan Sayısı

Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu Veri Tabanı

-60.000 -40.000 -20.000 0 20.000 40.000 60.000 80.000 100.000 120.000 Mikro

Küçük Orta Büyük

İşyeri Sigortalı Sayısı

Türkiye’deki işletme ölçeklerinin toplam işletme sayısı içerisindeki payına bakıldığında;

 Mikro işletmelerde ilk sırada %90,9’luk payıyla Çanakkale,

 Küçük işletmelerde ilk sırada %25’lik payıyla Şırnak,

 Orta ölçekli işletmelerde ilk sırada %4,7’lik payıyla Batman,

 Büyük ölçekli işletmelerde ilk sırada %0,92’luk payıyla Hakkâri yer almaktadır.

Konya’nın Türkiye’deki sıralamasına bakıldığında;

 Mikro ölçekli işletmelerde 32. sırada,

 Küçük ölçekli işletmelerde 46. sırada,

 Orta ölçekli işletmelerde 49. sırada,

 Büyük ölçekli işletmelerde ise 65. sırada yer almaktadır.

İşletme Ölçek Payları Sıralaması (İlk 3 İl, Konya ve Son 3 İl)

Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu Veri Tabanı

50 ve üstü istihdam sağlayan işletmelere son beş yıllık süreçte bakıldığında 2018 haricinde sürekli yükseldiği görülmektedir. 2016 yılında 50 ve üstü istihdam sağlayan firma sayısı 753 iken bu sayı 2020 yılında %9,1 artarak 822’ye yükselmiştir. Bu işletmelerde çalışan sayısı 2016 yılında 101.441 iken 2020 yılında çalışan sayısı %24,9 artarak 126.776’ya yükselmiştir.

Konya’daki 50 ve Üstü İstihdam Sağlayan Firmalar

Kaynak: Sosyal Güvenlik Kurumu Veri Tabanı

101.441 108.862 105.472 112.878 126.776

753

2016 2017 2018 2019 2020

Çalışan Sayısı Firma Sayısı

88

Çalışma ve İş Kurumu (İŞKUR) verilerine göre Konya’da işverenler tarafından yapılan işçi talepleri sürekli olarak artış göstermektedir. 2012 yılına kadar 10.000’in altında olan işçi talepleri, 2012-2014 döneminde 20.000’li seviyelere, 2015-2018 döneminde 50.000’li seviyelere yükselmiştir. 2020 yılında ise bir önceki yıla göre %29,4’lük artış göstererek 43.641’e yükselmiştir.

2019 yılında İŞKUR aracılığıyla işe yerleştirilenlerin sayısına bakıldığında bir önceki yıla göre %30,5 azalış gerçekleşerek 21.086 kişi olmuştur.

Yıllara Göre İŞKUR Verileri

Yıl Açık İş İşe Yerleştirme Başvuru İşsizlik Ödeneği

Kaynak: İŞKUR Konya İl Müdürlüğü

İşe Yerleştirme/açık işler oranı, işveren taleplerinin ne ölçüde karşılandığını göstermektedir. 2020 yılında Türkiye genelinde 1,4 milyon açık işe karşılık 868 bin kişi işe yerleştirilmiştir. Türkiye geneli ortaya çıkan oran ise %61,7’dir. Türkiye’de işveren taleplerinin oransal bazda en çok karşılandığı il

%121,5’lik oranıyla Batman ilk sırada yer almaktadır. Batman’ın ardından %120,1’lik oranıyla Iğdır ikinci, %116,8’lik oranıyla Aydın üçüncü sırada gelmektedir. Konya’da 2020 yılında 43.641 açık işe karşılık 34.836 işe yerleştirme gerçekleştirilmiştir. Konya’da işe yerleştirme/açık iş oranı %79,8 oranında gerçekleşmiş olup Türkiye sıralamasında 29. sırada yer almaktadır.

İşveren taleplerinin en az karşılandığı iller ise sırasıyla; %37,8’lik oranıyla İstanbul, %42,5’lik oranıyla Ankara, %44,2’lik oranıyla Gaziantep yer almaktadır.

İşe Yerleştirme / Açık İşe Oranı Sıralaması (İlk 3 İl, Konya ve Son 3 İl)

İşbaşı eğitim programları, İŞKUR’a kayıtlı işsizlerin meslek edinmeleri ve teorik olarak görülen konuların uygulamada görmesini sağlayan ve çalışma ortamına uyum sağlamayı amaçlayan programlardır. 2020 yılında Konya İŞKUR tarafından yapılan işbaşı eğitim programlarında, 1.954 kurs düzenlenmiş ve 4.868 kursiyer katılım göstermiştir.

Kaynak: İŞKUR Konya İl Müdürlüğü

İŞKUR Konya İl Müdürlüğü bünyesinde kayıtlı işsiz sayısına bakıldığında ise 2015 yılından itibaren yükseliş eğilimine girdiği görülmektedir. 2013 yılında 62.875 olan kayıtlı işsiz sayısı, 2019 yılında 96.245’e kadar yükselmiştir. 2020 yılında ise yıllık bazda %30,5 azalarak 66.844’e gerilemiştir.

2013-2020 yılları arasına bakıldığında;

 2013, 2014, 2015, 2018 yıllarında kadın işsiz sayısı,

 2016, 2017, 2019, 2020 yıllarında erkek işsiz sayısının yüksek olduğu görülmektedir.

Konya İli Kayıtlı İşsiz Sayısı

Kaynak: İŞKUR Konya İl Müdürlüğü

İşbaşı Eğitim

2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Erkek Kadın

90 2020 yılı itibariyle kayıtlı işsizlerin yaş gruplarına göre dağılımına bakıldığında, %33,9’unun 20-24 yaş

grubu gençlerden oluştuğu görülmektedir.

Toplamda 66.844 kayıtlı işsizin %81,6’sını 40 yaş altı genç nüfus oluştururken %18,4’ünü 40 yaş üstü

nüfus oluşturmaktadır.

Kayıtlı işsizlere meslek grupları bazında bakıldığında,

%36’sının nitelik gerektirmeyen meslek dallarında olduğu görülmektedir. Bu meslek grubundan sonra

en fazla gelen meslek grupları; %21’lik oranıyla hizmet ve satış elemanı ile %10’luk oranıyla büro

hizmetleri meslek dalları oluşturmaktadır.

Yaş Gruplarına Göre İşsizler Meslek Gruplarına Göre İşsizler

Kaynak: İŞKUR Konya İl Müdürlüğü

İŞKUR verilerine göre 2020 yılında 1,5 milyon kişi işsizlik ödeneğine başvurmuş ve başvuranların 509 bini işsizlik ödeneği almaya hak kazanmıştır. Toplamda işsizlik ödeneğine başvuranların %33,7’si ödeneği almaya hak kazanmıştır. Türkiye ortalamasına bakıldığında ise işsizlik ödeneği almaya hak kazananların başvuranlara oranı %30,9 olarak gerçekleşmiştir.

İşsizlik Ödeneği Yıllara Göre Durumu (Türkiye, kişi sayısı)

Kaynak: İŞKUR Veritabanı

0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 15-19

110.361 140.317 117.683 211.843 1.955.041 1.510.85651.876 62.906 53.348 92.232 1.013.056 509.538

0

2015 2016 2017 2018 2019 2020

Başvuru Hakeden

İller sıralamasına bakıldığında; işsizlik ödeneğine başvuranlar arasında hak kazananların oranına bakıldığında ilk sırada %42,7’lik oranıyla Bilecik ilk sırada yer almaktadır. Bilecik’in ardından %42,2’lik oranıyla Artvin ikinci, %40,4’lük oranıyla Bursa üçüncü sırada gelmektedir.

Konya’da ise 2020 yılında 32.456 işsizlik ödeneği başvuranların 9.173’ü almaya hak kazanmıştır.

%28,3’lük oranıyla Konya Türkiye sıralamasında 57. sırada yer almaktadır.

İller sıralamasında işsizlik ödeneği başvuruları en az karşılanan iller ise sırasıyla; Hakkâri (%10,9), Ağrı (%19) ve Bayburt (%20,5) gelmektedir.

İşsizlik Ödeneği İller Sıralaması (Kişi sayısı, 2020)

İller Başvuru İşsizlik Ödeneği Hakeden Hakeden/Başvuru (%)

1 Bilecik 4.261 1.818 42,7

2 Artvin 3.988 1.683 42,2

3 Bursa 58.082 23.463 40,4

4 Denizli 15.687 6.267 40,0

5 İstanbul 394.166 151.900 38,5

57 Konya 32.456 9.173 28,3

77 Erzurum 11.638 2.598 22,3

78 Van 14.769 3.076 20,8

79 Bayburt 1.393 285 20,5

80 Ağrı 4.473 850 19,0

81 Hakkari 4.480 474 10,6

TOPLAM 1.510.856 509.538 33,7

Kaynak: İŞKUR Veritabanı

Belgede KONYA EKONOMİ RAPORU 2020 (sayfa 95-101)