2. İrlanda’nın FEOGA Tecrübesi
2.4 İrlanda’ya FEOGA Garanti Bölümünden Sağlanan Kaynak
1973-2002 yılları arasında İrlanda’nın FEOGA Garanti Bölümünden 31.654 milyar Euro almıştır. (Bakınız Tablo:4)
Tablo:4- Sektör ve Plan Bazında İrlanda FEOGA Garanti Ödemeleri 1973-200234
Plan 1973 1974 1975 1976 1977
€ € € € €
Toplam Ekilebilir
Ürünler 1.469.964 419.200 5.073.776 9.637.307 9.238.577 Toplam Şeker 662.984 1.195.997 5.071.036 3.482.144 5.644.420 Toplam Meyve ve Sebze 250.562 955.859 438.133 647.894 488.047 Toplam Süt Ürünleri 40.205.298 37.340.713 29.657.359 57.350.066 156.987.995 KAYNAK:
http://www.agriculture.gov.ie/publicat/2004comp_update/individuals_list/N5.XLS.
34 Bu tablonun daha ayrıntılı şekli Ek 3’te yer almaktadır. Ayrıca “Sektör Bazında İrlanda FEOGA Ödemeleri 1973-2002” ve “Kategori Bazında İrlanda FEOGA Ödemeleri” ekte sunulmaktadır.
Tablo:4- Sektör ve Plan Bazında İrlanda FEOGA Garanti Ödemeleri 1973-2002 (devam)
Toplam Sığır ve Dana Eti 787.328 34.237.148 82.051.325 50.462.065 112.772.384
Toplam Koyun Eti - - -
Toplam Domuz Eti 438.731 4.164.382 -694.817 609.157 7.642.830 Toplam Kümes
Hayvanları ve Yumurta 21.888 6.072 20.232 49.695 167.603 Toplam İşlenmiş Ürünler 3.179.582 2.662.271 3.181.726 6.902.141 17.252.126
Toplam Diğer Tedbirler
Toplam Su Ürünleri - - - 170.833 201.951
Toplam Tüm Sektörler - - -
TOPLAM 47.016.336 80.981.641 124.798.769 129.311.302 310.395.932
PLAN 1978 1979 1980 1981 1982
€ € € € €
Toplam Ekilebilir
Ürünler 11.728.596 11.685.049 2.253.163 2.777.001 4.836.129
Toplam Şeker 4.546.905 7.973.828 5.971.795 3.410.536 4.532.343
Toplam Meyve ve Sebze 223.926 219.731 177.225 171.766 616.815 Toplam Süt Ürünleri 231.866.572 295.349.249 249.603.051 169.820.449 167.748.288 Toplam Sığır ve Dana Eti 181.116.970 159.273.489 203.389.888 192.534.792 230.938.474
Toplam Koyun Eti - - - 3.499.950 7.658.330
Toplam Domuz Eti 10.446.705 8.546.066 1.143.082 398.392 1.476.010 Toplam Kümes
Hayvanları ve Yumurta 188.239 120.657 69.075 682 7.288 Toplam İşlenmiş Ürünler 23.973.973 21.681.446 15.657.528 12.486.536 16.499.181
Toplam Diğer Tedbirler
Toplam Su Ürünleri 716.903 424.498 880.185 2.270.782 3.771.414
Toplam Tüm Sektörler - - - (91.165)
-Tablo:4- Sektör ve Plan Bazında İrlanda FEOGA Garanti Ödemeleri 1973-2002 (devam)
TOPLAM 464.808.789 505.274.012 479.144.991 387.279.721 438.084.271
Plan 1983 1984 1985 1986 1987
€ € € € €
Toplam Ekilebilir
Ürünler 2.522.446 3.391.036 13.211.755 11.551.829 22.534.275
Toplam Şeker 11.250.799 15.026.748 12.831.083 6.267.211 19.003.394
Toplam Meyve ve Sebze 957.459 542.932 1.543.882 1.611.962 2.080.096 Toplam Süt Ürünleri 203.294.583 320.735.883 435.154.989 330.733.985 422.937.440 Toplam Sığır ve Dana Eti 304.705.996 416.357.911 511.946.544 669.588.558 598.912.530 Toplam Koyun Eti 10.396.080 32.657.412 52.195.856 56.619.924 70.981.053 Toplam Domuz Eti 4.942.463 2.673.559 1.049.409 1.651.383 5.041.986 Toplam Kümes
Hayvanları ve Yumurta 7.791 10.315 20.679 29.457 564.156 Toplam İşlenmiş Ürünler 18.421.700 30.964.098 33.480.313 43.648.648 64.570.950
Toplam Diğer Tedbirler
Toplam Su Ürünleri 3.064.336 2.247.927 1.521.841 1.369.475 1.554.153 Toplam Tüm Sektörler 6.331.154 -6.128.924 -740.919 -657.580 -54.279.167
TOPLAM 560.849.914 818.478.898
1.062.215.4 33
1.122.414.8 53
1.153.900.8 68
Plan 1988 1989 1990 1991 1992
€ € € € €
Toplam Ekilebilir
Ürünler 18.612.320 -1.239.803 3.771.545 3.554.582 18.981.586
Toplam Şeker 21.301.455 9.905.981 8.227.863 8.210.597 9.814.813
Toplam Meyve ve Sebze 1.664.972 2.034.675 3.505.010 3.958.853 6.541.390
Tablo:4- Sektör ve Plan Bazında İrlanda FEOGA Garanti Ödemeleri 1973-2002 (devam)
Toplam Süt Ürünleri 506.579.376 390.930.189 631.120.828 620.051.179 246.253.760 Toplam Sığır ve Dana Eti 648.962.850 592.089.376 840.268.241 876.989.212 907.581.845 Toplam Koyun Eti 79.391.788 88.465.543 177.473.245 155.791.786 145.170.888 Toplam Domuz Eti 4.424.232 2.716.546 1.402.002 1.357.586 1.738.635 Toplam Kümes
Hayvanları ve Yumurta 671.360 411.220 246.671 86.109 28.381 Toplam İşlenmiş Ürünler 67.670.817 42.251.751 37.715.401 39.353.976 43.625.973 Toplam Diğer Tedbirler
Toplam Su Ürünleri 907.515 1.100.821 1.000.199 1.098.930 2.267.707 Toplam Tüm Sektörler -29.692.680 -3.484.955 11.555.058 19.567.311 2.472.796
TOPLAM
1.320.494.0 04
1.125.181.3 44
1.716.286.0 64
1.730.020.1 23
1.384.477.7 72
Plan 1993 1994 1995 1996 1997
€ € € € €
Toplam Ekilebilir
Ürünler 97.712.797 81.364.593 104.295.518 111.639.568 125.427.084
Toplam Şeker 8.077.850 7.453.333 8.874.392 9.682.736 14.125.220
Toplam Meyve ve Sebze 9.486.079 162.807 530.733 200.621 231.636
Toplam Süt Ürünleri 299.268.618 354.063.270 165.570.523 345.718.813 225.006.976
Toplam Sığır ve Dana Eti 887.171.298 888.967.977
1.008.295.0 34
1.190.965.1
69 982.140.919 Toplam Koyun Eti 163.467.886 149.198.870 137.601.131 144.140.372 93.013.276 Toplam Domuz Eti 2.651.790 1.326.659 702.503 951.113 165.763 Toplam Kümes
Hayvanları ve Yumurta 233.231 255.988 136.532 14.456 21.508 Toplam İşlenmiş Ürünler 34.680.690 34.561.985 47.504.406 39.850.700 46.152.573
Tablo:4- Sektör ve Plan Bazında İrlanda FEOGA Garanti Ödemeleri 1973-2002 (devam)
Toplam Diğer Tedbirler
Toplam Su Ürünleri 2.782.998 2.409.531 2.667.437 2.906.988 1.371.518 Toplam Tüm Sektörler 13.121.283 47.839.430 102.795.766 42.596.170 242.018.722
TOPLAM
1.518.654.5 18
1.567.604.4 44
1.578.973.9 74
1.888.666.7 05
1.729.675.1 96
Plan 1998 1999 2000 2001 2002
€ € € € €
Toplam Ekilebilir
Ürünler 124.285.992 120.439.995 124.684.366 130.820.036 135.566.797
Toplam Şeker 10.423.980 8.188.018 5.475.917 3.684.524 3.363.096
Toplam Meyve ve Sebze 289.391 286.351 529.689 2.042.920 2.983.365
Toplam Süt Ürünleri 218.077.590 273.188.579 158.026.430 147.569.508 250.407.759
Toplam Sığır ve Dana Eti 921.693.903 805.387.124 927.901.156 822.240.490
1.016.295.1 29
Toplam Koyun Eti 119.518.772 125.129.263 104.598.097 80.682.473 111.466.369
Toplam Domuz Eti 72.477 2.585.385 5.964.960 248.800 617.520 Toplam Kümes
Hayvanları ve Yumurta 333 1.336 25.588 141 10.320
Toplam İşlenmiş Ürünler 45.832.746 62.096.189 69.925.231 43.057.696 47.644.775
Toplam Diğer Tedbirler 93.275 31.872 32.018 29.036
Toplam Su Ürünleri 1.325.130 171.426 - -
-Tablo:4- Sektör ve Plan Bazında İrlanda FEOGA Garanti Ödemeleri 1973-2002 (devam)
Toplam Tüm Sektörler 272.066.147 215.589.457 273.350.017 289.744.385 323.654.907
TOPLAM
1.713.586.4 60
1.613.156.3 97
1.670.513.3 23
1.520.122.9 91
1.892.039.0 72
TOPLAM
Plan 1973-2002
€
Toplam Ekilebilir
Ürünler 1.307.202.188
Toplam Şeker 243.680.997
Toplam Meyve ve Sebze 45.374.781 Toplam Süt Ürünleri 7.980.619.316 Toplam Sığır ve Dana Eti 17.066.025.125 Toplam Koyun Eti 2.109.118.365 Toplam Domuz Eti 76.455.308 Toplam Kümes
Hayvanları ve Yumurta 3.427.001 Toplam İşlenmiş Ürünler 1.016.487.129 Toplam Diğer Tedbirler 186.201 Toplam Su Ürünleri 38.204.496 Toplam Tüm Sektörler 1.767.627.215
TOPLAM 31.654.408.120
FEOGA Garanti Bölümünden 1973-2002 yılları arasında İrlanda’ya sağlanan kaynak incelendiğinde görülmektedir ki; sağlanan toplam 31.654 milyar Euro içinde en yüksek miktar 1.892 milyar Euro ile 2002 yılında gerçekleşmiştir. Yıllık ortalama 1 milyar
Euro fon sağlanan fondan, 1985 yılından itibaren her yıl ortalamanın üstünde kaynak elde edilmiştir.
Elde edilen kaynak sektörler bazında değerlendirildiğinde, en yüksek fonun sığır ve dana eti için ayrıldığı görülmektedir. Sektörler bazında 1973-2002 dönemi için daha ayrıntılı bir değerlendirme şu şekilde yapılabilir:
• Ekilebilir Ürünler: FEOGA Garanti Bölümünden İrlanda, ekilebilir ürünler için toplam 1,307 milyar Euroluk gelir sağlamıştır. Sağlanan destek 1979 yılına kadar arttıktan sonra hızlı bir düşüş yaşamış, 1987’den sonra tekrar yükselişe geçerek 1993’ten itibaren çok büyük artışlarla 2002’de 135,566 milyon Euro ile maksimum düzeye ulaşmıştır.
• Şeker: 243,68 milyon Euroluk toplam destek 1987-1988 yıllarında zirveye çıkmış, özellikle 1999-2002 döneminde ise büyük düşüş göstermiştir.
• Meyve ve Sebze: FEOGA Garanti Bölümünden İrlanda’ya sağlanan katkı içinde en düşük paylardan birine sahip olan meyve ve sebze için 1981’e kadar çok düşük seviyelerde seyreden katkı, daha sonra artışa geçerek 1993 yılında maksimum seviyeye ulaşmış (9,486 milyon Euro) ancak 1994’ten itibaren çok düşük miktarlara gerilemiştir. Ancak 2001-2002 döneminde önemli bir düzelme gözlenmektedir.
• Süt Ürünleri: Yaklaşık 8 milyar Euro ile sığır ve dana etinden sonra en yüksek katkının sağlandığı süt ürünlerine özellikle 1984-1991 döneminde büyük fon aktarılmış, ancak daha sonraki dönemde kısmi bir düşüş kaydedilmiştir.
• Sığır ve Dana Eti: Toplam 17,606 milyar Euro ile en yüksek desteği alan sığır ve dana etinde özellikle 1984 yılıyla başlayan artışla, 1996’da 1,19 milyar Euro ile en yüksek seviyeye ulaşılmıştır. Sonraki yıllarda da yıllık ortalama 800-900 milyon Euro gibi yüksek bir katkı sağlanmıştır.
• Koyun Eti: 1981’den itibaren sağlanan koyun eti desteği 1990 yılında maksimum düzeye ulaşmış ve daha sonra da 80-160 milyon Euro arasında bir seyir izlemiştir.
• Domuz Eti: Domuz etinde sağlanan destek çok çalkantılı bir seyir izlemiş olup 1978 senesinde 10,446 milyon Euro ile zirveye ulaşmıştır.
• Kümes Hayvanları ve Yumurta: Ürün grubu olarak toplamda en az desteği alan kümes hayvanları ve yumurtada en yüksek katkı 671.360 Euro ile 1988’de gerçekleşirken, en düşük katkı ise 141 Euro ile 2001 yılında olmuştur.
• İşlenmiş Ürünler: Toplam 1,016 milyar Euroluk katkının sağlandığı işlenmiş ürünlerde en yüksek destek 69,925 milyon Euro ile 2000 yılında gerçekleşmiştir.
• Su Ürünleri: 1976-2000 yılları arasında sağlanan su ürünleri desteği 1982 senesinde 3,771 milyon Euro ile en yüksek seviyeye çıkmıştır.
• Diğer Tedbirler: Bitkisel teşvik ve arıcılık programını kapsayan diğer tedbirler için 2000 yılından itibaren uygulanan destek toplam olarak 186.201 Eurodur.