İnsan kaynaklarının neden olduğu bozucu etmenler 57

İnsan kaynaklarının süreksizliği yazılım geliştirme projelerindeki önemli bir risk etmenidir (Cule ve diğ., 2000; Schmidt ve diğ., 2001). Narayanan ve diğ. (2010) ekip sürekliliğinin ve iletişim verimliliğinin yazılım proje performansını olumlu yönde etkilediğini ortaya çıkarmıştır. Scott-Young ve Samson (2008) ekip sürekliliği ile

projenin tamamlanma hızı arasında anlamlı olmasa bile pozitif yönde bir ilişki olduğunu göstermiştir. Akgün ve Lynn’e (2002) göre ekip sürekliliğinin ekip eğitimi ve ürünün pazara çıkış hızı üzerinde doğrudan bir etkisi vardır; ekip eğitimi ve ürünün pazara çıkış hızı ise yeni ürün başarısında oldukça etkilidir.

Bu bölümde insan kaynaklarının neden olduğu sıkıntılar, geliştirme sürecini etkileme durumlarına göre incelenir. İnsan kaynakları geliştirme sürecini ya sapmaya neden olarak doğrudan etkiler ya da farklı bir etmen üzerinden dolaylı bir şekilde etkiler. İnsan kaynaklarının neden olduğu sıkıntılar geliştirme sürecini ya da süreçteki bir faaliyeti durdurabilir. Bu sıkıntılar kendi içinde ikiye ayrılır.

 İnsan kaynağının temininde yaşanan sıkıntılar,  İş gücü süreksizliğinden kaynaklanan sıkıntılar.

İnsan kaynağının temininde bir gecikme olması durumunda proje planlandığı şekilde yürütülemez. Yine projenin ilerleyen aşamasında kritik personelin işten ayrılması ya da iç ve dış nedenlerden dolayı projeye ara vermesi projeyi olumsuz yönde etkiler. İşten ayrılma ve uzun süreli ara verme durumlarında önce proje aşamalarında ve sonra da proje genelinde gecikmeler olur.

İnsan kaynaklarının neden olduğu sıkıntıların proje üzerindeki etkileri aşağıda verilen sorularla incelenir. Sorular ve ilgili veri kümeleri Çizelge C.7’de verilmiştir. İnsan kaynaklarının temini:

 İnsan kaynaklarının temininde sıkıntı yaşandı mı?  İnsan kaynağının temininde ne kadar gecikme oldu?  Bu gecikme projede ne kadar sapma yarattı?

 Bu sapma projedeki toplam süre sapmanın yüzde kaçına karşılık gelir? İnsan kaynaklarının süreksizliği:

 Projede insan kaynağının süreksizliğiyle ilgili bir sıkıntı oldu mu?  Bu sıkıntı projeyi nasıl etkiledi?

 İnsan kaynağındaki süreksizlik projede ne kadar sapma yarattı?

İnsan kaynaklarının temininde yaşanan sıkıntılar SI_IKTemin ve iş gücü süreksizliğinden kaynaklanan sıkıntılar ise SI_IKSüreksizlik değişkenleriyle gösterilir. Yine bu sıkıntıların neden olduğu sapmalar SA_IKTemin(ay), SA_IKSüreksizlik(ay), SA_IKTemin(%) ve SA_IKSüreksizlik(%) değişkenleriyle gösterilir (bkz. EK C, Çizelge C.7). İnsan kaynaklarının temininde yaşanan sıkıntılar ve insan kaynakları süreksizliği Formül 3.20 yardımıyla birleştirilir. Genel insan kaynakları problemlerini gösteren SI_IKP değişkeni elde edilir. Yine Formül 3.21 ve Formül 3.22 yardımıyla insan kaynaklarının neden olduğu süre sapmalarının miktarları ve oranları elde edilir. Bu bilgiler SA_IKP(ay) ve SA_IKP(%) değişkenlerinde saklanır. Türetilen bu yeni değişkenlerle ilgili ayrıntılı bilgi Çizelge C.12’de verilmiştir (bkz. EK C).

SI_IKP = SI_IKTemin U SI_IKSüreksizlik (3.20)

SA_IKP(ay) = SA_IKTemin(ay) + SA_IKSüreksizlik(ay) (3.22)

SA_IKP(%) = SA_IKTemin(%) + SA_IKSüreksizlik(%) (3.23)

Projelerdeki toplam süre sapma değerlerine göre oluşturulan HİKP(S) önsavı aşağıda

verilmiştir. HİKP(S) :

H0: İnsan kaynaklarının neden olduğu süre sapmaları ile toplam proje süre sapma

değerleri arasında anlamlı bir ilişki yoktur.

Ha: İnsan kaynaklarının neden olduğu süre sapmaları ile toplam proje süre sapma

değerleri arasında anlamlı bir ilişki vardır.

Projelerdeki toplam iş gücü sapma değerlerine göre oluşturulan HİKP(İ) önsavı aşağıda

verilmiştir. HİKP(İ) :

H0: İnsan kaynaklarının sıkıntı/sapma yaratma durumları, projelerdeki toplam iş gücü

sapma değerlerine göre farklılık göstermez.

Ha: İnsan kaynaklarının sıkıntı/sapma yaratma durumları, projelerdeki toplam iş gücü

İnsan kaynaklarının neden olduğu bazı sıkıntılar ürün geliştirme sürecini dolaylı bir şekilde etkiler. Yazılım projelerinde ekip elemanları arasında iletişimin zayıf olması (Cule ve diğ., 2000), iletişim ve koordinasyonda problemlerin oluşması (Curtis ve diğ., 1988; Curtis, 1989) ve ekip elemanları arasında çatışmaların yoğun olması (Barki ve diğ., 1993; Jiang ve Klein, 2000) geliştirme sürecini sıkıntıya sokar. Yazılım projelerinde ekip içindeki bütünlüğün sağlanması süreç performansını (Jun ve diğ., 2011); projelerde iletişimin verimli tutulması ise proje performansını pozitif yönde etkiler (Narayanan, 2010). Buna göre proje ekibi arasında iletişim ve koordinasyonda yaşanan sıkıntılar proje süresini ve iş gücünü olumsuz yönde etkiler. Çalışmada proje ekibi arasında iletişim ve koordinasyon problemi olup olmadığı sorulur ve elde edilen bilgiler SI_IK_Koordinasyon değişkeninde saklanır. Bu değişkenin veri yapısı Çizelge C.7’de verilmiştir (bkz. EK C).

Ekip iletişiminin ve koordinasyonun süre ve iş gücü sapma değerlerini nasıl etkilediği HİKKoordinasyon(S) ve HİKKoordinasyon(İ) önsavlarıyla sınanır.

HİKKoordinasyon(S) :

H0: Ekip elemanları arasında koordinasyon problemi yaşayan projelerle

yaşamayanlar arasında süre sapma değerleri bakımından anlamlı bir yoktur.

Ha: Ekip elemanları arasında koordinasyon problemi yaşayan projelerle

yaşamayanlar arasında süre sapma değerleri bakımından anlamlı bir vardır. HİKKoordinasyon(İ) :

H0: Ekip elemanları arasında koordinasyon problemi yaşayan projelerle

yaşamayanlar arasında iş gücü sapma değerleri bakımından anlamlı bir yoktur.

Ha: Ekip elemanları arasında koordinasyon problemi yaşayan projelerle

yaşamayanlar arasında iş gücü sapma değerleri bakımından anlamlı bir vardır.

Tecrübesiz, proje için gerekli deneyime ve bilgiye sahip olmayan ekip elemanları (Keil ve diğ., 1998; Schmidt ve diğ., 2001;Wallace ve diğ., 2004a; Han ve Huang, 2007) ile projelerde ekip elamanlarının doğru eğitilememesi (Wallace ve diğ., 2004a; Han ve Huang, 2007) yazılım geliştirme sürecini sıkıntıya sokar. İnsan kaynaklarının eğitiminde ya da uyumunda yaşanan sıkıntılar süreç faaliyetlerini durdurmasa bile süreç performansını dolaylı bir şekilde etkiler.

Buna göre ekip eğitiminden ya da uyumundan kaynaklanan sıkıntıların süre ve iş gücü sapma değerlerini nasıl etkilediği HİKEğitimveUyum(S) ve HİKEğitimveUyum(İ)

önsavlarıyla sınanır. Çalışmada ekibin eğitimi ya da uyumu ile ilgili bir sıkıntı yaşanıp yaşanmadığı sorulur ve elde edilen yanıtlar SI_IK_EgitimveUyum değişkeninde saklanır. Bu değişkenin veri yapısı Çizelge C.7’de verilmiştir (bkz. EK C).

HİKEğitimveUyum(S) :

H0: Eğitim ve uyum problemi yaşayan projelerle yaşamayan projeler arasında proje

süre sapma değerleri bakımından anlamlı bir fark yoktur.

Ha: Eğitim ve uyum problemi yaşayan projelerle yaşamayan projeler arasında proje

süre sapma değerleri bakımından anlamlı bir fark vardır. HİKEğitimveUyum(İ) :

H0: Eğitim ve uyum problemi yaşayan projelerle yaşamayan projeler arasında proje

iş gücü sapma değerleri bakımından anlamlı bir fark yoktur.

Ha: Eğitim ve uyum problemi yaşayan projelerle yaşamayan projeler arasında proje

iş gücü sapma değerleri bakımından anlamlı bir fark vardır.

Şekil 3.5, insan kaynaklarının neden olduğu sıkıntılar ile ürün geliştirme süreç performansı arasındaki ilişkileri gösterir.