İnsan Kaynakları Yönetiminin Kariyer Gelişimi Konusunda Desteği

113

e.Yöneticilerin ve Nezaretçilerin Eğitimi

Kariyer planlama ve geliştirme programına sadece en üst yöneticiler değil, çalışanlara rehberlik eden, öneriler yapan ve yardımda bulunan daha alt düzeydeki yöneticiler de destek olmalıdır. Programla ilgili sorumluluklarını tam ve etkili bir şekilde yerine getirebilmeleri için, bütün yöneticiler uygun bir eğitimden geçirilmelidir.

f.İletişim

Yapılan program personel politikası kılavuzları, nezaretçiler ve işgörenler için elkitapları, duyuru panoları, periyodik duyurular gibi çeşitli yollarla bütün organizasyona bildirilmelidir. Serbest ve açık iletişim, organizasyonların programla ilgili olduklarının ve bu işi ciddiye aldıklarının bir başka göstergesidir.

g.Dikkatli Planlama

Bir kariyer geliştirme ve performans yükseltme planı yılın herhangi bir anında yapılabilir. Ama bir performans değerlendirmesiyle birlikte yapılması daha iyi olur.

Gerek yönetici gerekse çalışanlar plana kısa ve uzun vadeli hedefler koyabilmelidir.

Çalışanların mesleki hedeflerini izleyebilmesi için, yapılması gerekenleri ana hatlarıyla gösteren bir faaliyet planı formu düzenlenmelidir. Bu faaliyet planı, mevcut performansın gerektirdiği eğitim, kitaplar, seminerler, kurslar, konferanslar gibi, elemanların kariyer gelişimine yardımcı olacak etkinlikleri kapsar.

Performans değerlendirmesinin diğer yönlerinde de olduğu gibi, faaliyet planında yer alan etkinliklerle ilgili bir zaman çizelgesi yapılmalıdır. Kariyer geliştirme ve performans yükseltme planı, çalışanlar ile yöneticinin işbirliğiyle hazırlanmalıdır.

3.4. İnsan Kaynakları Yönetiminin Kariyer Gelişimi Konusunda Desteği

İnsan kaynakları yönetiminin en temel sorumluluklarından biri, çalışanın bireysel gelişimine yardımcı olmak ve çalışanların potansiyel güçlerinin farkına

114

varmaktır. Kariyer gelişimini bilmek ve anlamak, insan kaynakları yönetimi açısından son derece önemlidir. İnsan kaynakları yönetimi örgütsel yaşam içinde bireylerin ilk işe girişten itibaren hangi kariyer kararlarını alacakları ve hangi kariyeri seçecekleri ile ilgilenir. Kariyer gelişimi tek başına bireye bağlı değildir. İnsan kaynakları departmanı çalışanların yetenekleri,becerileri hakkında bilgi edinmenin yanı sıra, bu kişilerin kariyer hedefleri, seçimleri hakkındaki bilgileri çalışanların eğitim ihtiyaçlarının karşılanması için örgüt yararına kullanır. İnsan kaynakları yönetimi, bireyin kariyer basamaklarını tırmanma sırasında karşılaştığı güçlüklerin çözümünde yol gösterici bir rol oynar.⁵⁵

İnsan kaynakları departmanının görevi , çalışan ve organizasyonun amaçlarının her ikisinin de en iyi şekilde uyumlaştırılması yönünde çaba sarf etmektir. Çalışanlar kariyer konusunda departman tarafından bilgilendirilmelidir. Aksi halde çalışanların yanlış yönlere doğru gitmeleri, bir başka şirkete doğru yönelmeleri veya çalışanların kariyer fırsatlarının farkına varamamalarına sebep olunur. İnsan kaynakları yönetim departmanın vereceği eğitim ve geliştirme programları, birçok kişinin kariyeri için yol gösterici olacaktır.

Şirketlerin çalışanların kariyer gelişimi için verdiği destek farklılık göstermektedir. Ancak kariyer geliştirme konusunda temel sorumluluk, bireyin kendisine dayanmaktadır. Bireysel çaba iyi bir iş performansını, uygun bir açıklığı, yaşlılığı kabullenmeyi, geciktirmeyi ve örgütle birey arasındaki uyuşmanın temelini oluşturur.

İnsan kaynakları departmanı kariyer geliştirme konusunda esnek ve ileri derecede aktif olmak zorundadır. Etkin bir kariyer geliştirme programı eğitimi için çalışanların yaş, cinsiyet, eğitim ve mesleklerine göre değişiklik gösteren farklı beklentilerini göz önünde bulundurmalıdır. Kariyer geliştirme programları esnek olursa, verimlilikte gelişme, kişisel tatminde artış, büyüme ve örgütsel etkinlikte başarı artışı o kadar fazla olacaktır. Kariyer geliştirmede geribildirim (feedback) olmadığı takdirde

55 Aytaç,a.g.e.,s.252

115

kariyer hedeflerine ulaşmak zaman alır. Hem çalışanın hem de organizasyonun amaçlarına ulaşmaları için ortak çaba göstermeleri gerekmektedir.

İşletmelerde, insan kaynakları yönetiminin kariyer planlamasının gerçekleşmesinde büyük sorumluluk aldığı görülmektedir. Yeterlilik analizi yapmak, kariyer yolları oluşturmak, bireysel gelişim planlarını tasarlamak ve hepsini içeren bir kariyer planlama sistemini oluşturmak, insan kaynakları yönetim etkinliklerindendir.

Kariyer geliştirme politikasının temelini oluşturan stratejik iş planlanmasının önemli bir kısmını kariyer planlaması oluşturur. Çalışanın kendi yeteneklerini, ilgi alanlarını, zayıf ve güçlü yanlarını değerlendirmeleri, organizasyon içi dışı fırsatların belirlenmesi kısa ve uzun vadeli amaçların oluşturulması ve planların hazırlanarak uygulanması bu fonksiyonlar sayesinde mümkün olur. Elemanların en uygun işlerde çalışarak hem örgütün hem bireyin kendi amacına ulaşması kolaylaşır.

İş analiz ve iş tanımlarının doğru olarak yapılması işe uygun kişilerin belirlenmesinde temel şarttır. Daha sonra etkili bir işgücü planlamasıyla bu özelliklere sahip kişilerin seçimi,eğitimi ve yükseltilmesi gerçekleşir. Bu nedenle kariyer planlaması,yükselme,performans değerlendirmesi, ücret gibi konular işgücü planlamasının kapsamına girmiştir. Bir diğer ifade ile insan kaynaklarının planlanması konusu içinde kariyer planlamasının önemli bir yeri vardır.

116

Şekil.10. Kariyer Geliştirme Ve İnsan Kaynakları Yönetimi

Kaynak: Arthur Sherman,Managing Human Resources,South Western Pub.,USA,1992,s.239

İnsan kaynakları yönetimi doğru nitelikte ve sayıda insanı, doğru zamanda bulmayı hedefler. Kariyer planlaması ise çalışanların ihtiyaçlarının, yeteneklerinin ve amaçlarının, işletmedeki mevcut ve gelecekteki olanaklarla eşleştirilmesidir. Bu nedenle kariyer planları yetenek, bilgi ve deneyim ile iş talepleri arasındaki eşleştirmeyi en iyi şekilde sağlamayı ve kişilik, ilgi ve tercihler ile iş ödüllerini birleştirmeyi amaçlar.

Yapılacak iş için ne tür yeteneklerin gerekli olduğu ve işletmenin ihtiyaçlarının karşılanması için çalışanların yeteneklerinin diğer iş konuları ile nasıl bir ilişkide olduğunun belirlenmesinde kariyer planlaması tanımlayıcı rol oynar. Dolayısı ile de kariyer planlaması insan kaynakları yönetimi ile kesişmektedir.

Performans değerleme Kariyer yolları

Stratejik planlama

KARİYER GELİŞTİRME SÜRECİ

Eğitim vegeliştirme

İNSAN KAYNAKLARI YAPISI

Gelişme ve ödül

Organizasyonel bilgi ve planlama İş kazancı ve faaliyetler

Kişisel bilgiler ve planlama

İş tanımları,işe yerleştirme transfer politikaları

117

4. PERFORMANS DEĞERLEME SONUÇLARININ KULLANILDIĞI