İmalat Sanayi Dış Ticaretinde Teknoloji Düzeyi 1. İmalat Sanayide Teknoloji Yapısı

Dış ticaretin yapısı teknoloji açısından incelenirken, yıllar itibariyle dış ticarete konu olan sektörlerin teknoloji düzeyindeki değişiminin de ayrıca ele alınması, dış ticaret profili açısından yararlı görülmektedir. Bu bölümde Osmaniye ili ve Türkiye geneli dış ticareti ihracat ve ithalatı ayrı ayrı teknoloji düzeyi bakımından değerlendirilmiş, Osmaniye’nin Türkiye ile karşılaştırılması yapılmıştır. Teknoloji düzeyi belirlenirken OECD’nin baz aldığı teknoloji düzeyi sınıflaması dikkate alınarak ISIC Rev 3 dört dijitte imalat sanayi ihracat ve ithalatı sektör bazında teknoloji düzeyine göre gruplandırılmıştır. Buna göre imalat sanayinde bulunan 120 sektörden, 50 sektör düşük teknoloji grubunda, 23 sektör orta-düşük teknolojili, 36 sektör orta-yüksek teknolojili ve 11 sektör de yüksek teknolojili sektör kapsamındadır²⁴.

24 Dırectorate For Scıence, Technology And Industry, STAN Indicators (2005 edition) 1980-2003, S. 25, OECD

6.2.4.1.1. Osmaniye İli İmalat Sanayi Dış Ticaretinde Teknoloji Düzeyi Osmaniye imalat sanayi ihracatı incelendiğinde, 2006

ve 2007 yıllarında çok küçük miktarlarda imalat sanayi ürünleri ihracatı bulunmaktadır. Bu imalat sanayi ürünleri ihracatının teknoloji düzeyine göre kompozisyonu ise, ağırlıklı orta yüksek teknolojili ürünlerden oluşmakla birlikte, orta düşük ve düşük teknolojili ürünlerden oluşmaktadır.2008 ve 2009 yıllarında ise kompozisyonun yapısında düşük teknolojili ürünlerin payı artarken, orta yüksek ve orta düşük teknolojili ürünlerin payı azalmıştır.

Osmaniye imalat sanayi ihracatı 2010-2016 döneminde özellikle orta düşük teknolojili ürünlerden oluşmakta olduğu görülmektedir. 2016 yılında yaklaşık 135 milyon dolar olan Osmaniye imalat sanayi ihracatının %77,1’i orta düşük teknolojili ürünlerden, %18,6 düşük teknolojili ürünlerden ve %4,2'si orta yüksek teknolojili ürünlerden oluşmaktadır. 2010-2016 dönemi Osmaniye imalat sanayi ihracat verilerinden hareketle, Osmaniye ihracatının gelişimi orta düşük teknolojili ürünlerin ihracatının gelişimi ile yüksek oranda ilişkilidir. Yani, 2010-2016 döneminde,

Osmaniye imalat sanayi ihracatının lokomotifi orta düşük teknolojili ürünler olmuştur.

Osmaniye imalat sanayi ihracatında teknoloji düzeylerinin büyüme hızları incelendiğinde, yüksek teknolojili ürün ihracatı 2010-2016 döneminde, yani 6 yıllık periyodda her yıl %47,17 küçülmüştür. Orta yüksek teknolojili ürünlerin ihracatı ise her yıl %10,20 orta düşük teknolojili ürünlerin ki %9,98 ve düşük teknolojili ürünlerin ihracatı ise %15,61 büyümüştür. Bu büyüme oranlarından hareketle, eğer benzer büyüme oranları gelecek dönemlerde de devam ederse Osmaniye imalat sanayi ihracatının kompozisyonu içerisinde düşük teknolojili ürünlerin zamanla ağırlıklarının artacağı açıktır. Çünkü orta yüksek ve orta düşük teknolojili ürünlerin Osmaniye imalat sanayi ihracatı içindeki payı 2010-2016 yılları arasında her yıl yaklaşık %0,8 oranında küçülmüşken, düşük teknolojili ürünlerin payı her yıl %4,24 oranında artmıştır.

Aşağıdaki tabloda Osmaniye imalat sanayi ihracatının teknoloji düzeylerine ilişkin bilgiler gösterilmiştir.

Tablo 159: Osmaniye İmalat Sanayi İhracatının Teknoloji Düzeyi, 2006-2016 YILLAR Yüksek Teknoloji Orta Yüksek

Teknoloji Orta Düşük

Teknoloji Düşük Teknoloji

Toplam

Bin USD % Bin USD % Bin USD % Bin USD %

2006 0 0,0 598 45,5 381 29,0 336 25,5 1.314

2007 3 0,1 1.438 57,1 278 11,0 800 31,8 2.518

2008 65 1,2 2.233 39,7 571 10,1 2.757 49,0 5.626

2009 324 3,5 2.372 25,3 507 5,4 6.162 65,8 9.364

2010 322 0,4 3.192 4,4 58.842 80,7 10.544 14,5 72.900

2011 135 0,1 5.237 4,1 98.630 76,9 24.175 18,9 128.177

2012 198 0,2 7.582 6,5 83.690 71,7 25.307 21,7 116.777

2013 302 0,2 5.752 4,3 98.818 74,7 27.393 20,7 132.266

2014 24 0,0 10.340 11,2 58.283 63,4 23.351 25,4 91.998

2015 58 0,0 3.155 2,5 98.077 78,8 23.104 18,6 124.395

2016 7 0,0 5.717 4,2 104.109 77,1 25.171 18,6 135.004

2010-2016 Yıllık Büyüme

Oranı -47,17 10,20 -0,77 9,98 -0,76 15,61 4,24 10,82

Kaynak: TÜİK

Türkiye imalat sanayi ihracatının teknoloji bakımından kompozisyonu incelendiğinde, 2006-2016 döneminde yüksek teknolojili ürünlerin ihracat değeri her yıl %0,49 artmışsa da Türkiye imalat sanayi ihracatı içindeki payı %4,59 oranında azalmıştır. Yani, Türkiye imalat sanayi ihracatı içinde yüksek teknolojili ürünlerin payı giderek küçülmüştür. Benzer şekilde söz konusu 10 yıllık dönemde orta düşük teknolojili ürünlerin ihracatı her yıl %4,98 büyümüş ancak Türkiye imalat sanayi ihracatı içindeki payı her yıl %0,24 oranında küçülmüştür.

Yüksek ve orta düşük teknolojili ürünlerin aksine orta yüksek ve düşük teknolojili ürünlerin hem ihracat değerleri hem de Türkiye imalat sanayi ihracatı içindeki payları artış göstermiştir. Söz konusu 10 yıllık periyodda Türkiye imalat sanayi ihracatı içinde en çok orta yüksek teknolojili ürünler gelişmiştir. Başka bir deyişle bu dönemde Türkiye imalat sanayi ihracatı içinde orta yüksek teknolojili ürünlerin ihracatının gelişimi düşük teknolojili ürünlerin ihracatının gelişiminden daha yüksek düzeydedir.

Aşağıdaki tabloda Türkiye imalat sanayi ihracatının teknoloji düzeylerine ilişkin bilgiler verilmiştir.

Tablo 160: Türkiye İmalat Sanayi İhracatının Teknoloji Düzeyi, 2006-2016

YILLAR Yüksek Teknoloji Orta Yüksek

Teknoloji Orta Düşük

Teknoloji Düşük Teknoloji

Toplam

Bin USD % Bin USD % Bin USD % Bin USD %

2006 4.457.106 5,6 24.691.394 30,8 23.298.330 29,0 27.799.280 34,6 80.246.109 2007 4.497.735 4,4 32.874.907 32,5 30.669.263 30,3 33.039.968 32,7 101.081.873 2008 3.919.587 3,1 38.704.286 30,9 47.145.231 37,7 35.418.556 28,3 125.187.659 2009 3.339.231 3,5 28.975.647 30,4 32.849.587 34,4 30.284.782 31,7 95.449.246 2010 3.599.956 3,4 33.932.525 32,2 33.537.339 31,8 34.396.867 32,6 105.466.686 2011 3.931.487 3,1 40.315.178 32,0 40.968.848 32,5 40.747.024 32,3 125.962.537 2012 4.794.686 3,3 40.728.887 28,4 54.204.974 37,9 43.465.364 30,4 143.193.911 2013 4.789.022 3,4 44.540.107 31,5 43.329.208 30,7 48.699.862 34,5 141.358.199 2014 5.015.477 3,4 46.503.221 31,6 42.933.926 29,2 52.606.795 35,8 147.059.418 2015 4.898.818 3,6 42.724.800 31,8 39.695.845 29,5 47.070.427 35,0 134.389.890 2016 4.680.596 3,5 44.218.733 33,1 37.864.347 28,3 46.832.125 35,1 133.595.801 2006-2016

Yıllık Büyüme

Oranı 0,49 -4,59 6,00 0,72 4,98 -0,24 5,35 0,14 5,28

Kaynak: TÜİK

Osmaniye ve Türkiye imalat sanayi ihracatının teknoloji düzeyi bakımından kompozisyonun gelişiminin genel bir görünümü için yığılmış alan grafiği oluşturulmuş olup aşağıda gösterilmiştir.

Grafik 32: Osmaniye ve Türkiye İmalat Sanayi İhracatının Teknoloji Düzeyi, 2006-2016

Yüksek Teknoloji Orta Yüksek Teknoloji Orta Düşük Teknoloji Düşük Teknoloji

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

100%

80%

60%

40%

20%

0%

OSMANİYE

Yüksek Teknoloji Orta Yüksek Teknoloji Orta Düşük Teknoloji Düşük Teknoloji

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

100%

80%

60%

40%

20%

0%

TÜRKİYE

Osmaniye imalat sanayi ithalatının teknoloji düzeyi bakımından incelendiğinde, Osmaniye imalat sanayi ithalatında 2010-2016 döneminde yüksek teknolojili ürünlerin ithalatının artış hızı oldukça yüksektir. Söz konusu 6 yıllık periyodda yüksek teknolojili ürünlerin ithalatının yıllık artış oranı %46,72’dir. Ayrıca yüksek teknolojili ürünlerin Osmaniye imalat sanayi ithalatı içindeki payı

da her yıl %25,99 oranında artmıştır. Benzer şekilde orta düşük teknolojili ürünlerin ithalatı da bu dönemde %27,78 artış göstermiş ve bu ürünler Osmaniye imalat sanayi ithalatı içindeki payını da her yıl %10,31 artırmıştır. Düşük teknolojili ürünler ve orta yüksek teknolojili ürünlerin hem ithalatının hem de Osmaniye imalat sanayi ithalatı içindeki payının azaldığı görülmektedir.

Tablo 161: Osmaniye İmalat Sanayi Ürünleri İthalatının Teknoloji Düzeyi, 2006-2016 (Bin USD) Yıllar Yüksek Teknoloji Orta Yüksek

Teknoloji Orta Düşük

Teknoloji Düşük Teknoloji

Toplam Bin USD % Bin USD % Bin USD % Bin USD %

2006 167 1,6 1.965 19,4 7.104 70,2 884 8,7 10.119

2007 537 1,7 10.460 33,5 17.951 57,5 2.276 7,3 31.224

2008 1.342 5,1 20.265 77,0 2.639 10,0 2.086 7,9 26.331

2009 429 3,0 10.617 74,3 190 1,3 3.054 21,4 14.291

2010 308 0,7 19.995 44,1 20.137 44,4 4.896 10,8 45.337

2011 410 0,5 23.411 31,2 47.509 63,3 3.735 5,0 75.064

2012 930 0,7 34.314 27,1 88.602 69,9 2.953 2,3 126.799

2013 517 0,5 20.440 19,0 80.854 75,1 5.919 5,5 107.731

2014 570 0,4 27.623 19,6 95.482 67,8 17.185 12,2 140.860

2015 3.559 1,7 16.306 7,7 160.739 76,1 30.486 14,4 211.090

2016 3.073 2,8 16.930 15,5 87.660 80,0 1.857 1,7 109.519

2010-2016 Yıllık Büyüme Oranı

46,72 25,99 -2,74 -15,99 27,78 10,31 -14,92 -26,52 15,83

Kaynak: TÜİK

Türkiye imalat sanayi ithalatı analiz edildiğinde, 2006-2016 döneminde orta düşük teknolojili ürünlerin ithalatı artmış olsa da Türkiye imalat sanayi ithalatı içindeki payının azaldığı, ancak yüksek teknolojili ürünlerin ithalatının payının arttığı görülmektedir. Söz konusu dönemde orta düşük teknolojili ürünlerin Türkiye imalat sanayi ithalatı içindeki payı yıllık

%1,07 oranında küçülmüş, yüksek teknolojili ürünlerin Türkiye imalat sanayi ithalatı içindeki payı ise yıllık %1,74 oranında yükselmiştir. Başka bir deyişle, Türkiye imalat sanayi ithalatı içinde yüksek teknolojili ürünlerin payı giderek artmıştır.

Bunun aksine orta düşük teknolojili ürünlerin Türkiye imalat sanayi ithalatı içindeki payı da giderek azalmıştır.

Aşağıdaki tabloda Türkiye imalat sanayi ithalatının teknoloji düzeyi bakımından kompozisyonu yıllar itibariyle verilmiştir.

Tablo 162: Türkiye İmalat Sanayi Ürünleri İthalatının Teknoloji Düzeyi, 2006-2016 (Bin USD) YILLAR Yüksek Teknoloji Orta Yüksek

Teknoloji Orta Düşük

Teknoloji Düşük Teknoloji

Toplam

Bin USD % Bin USD % Bin USD % Bin USD %

2006 15.768.533 14,3 49.139.056 44,5 31.451.346 28,5 14.019.891 12,7 110.378.826 2007 17.453.343 13,0 58.400.069 43,6 40.725.666 30,4 17.359.058 13,0 133.938.136 2008 18.808.540 12,5 62.399.613 41,5 49.644.542 33,0 19.399.640 12,9 150.252.335 2009 16.347.766 14,7 47.516.755 42,8 31.378.937 28,3 15.787.066 14,2 111.030.525 2010 21.114.987 14,5 62.225.756 42,8 41.597.894 28,6 20.428.337 14,1 145.366.975 2011 23.672.834 12,9 79.449.564 43,2 55.925.297 30,4 24.882.592 13,5 183.930.287 2012 22.571.235 12,8 73.775.412 41,9 56.598.388 32,1 23.289.991 13,2 176.235.027 2013 24.257.912 12,3 81.012.454 41,2 66.503.569 33,8 25.048.872 12,7 196.822.807 2014 26.364.434 14,0 79.120.215 42,1 56.913.657 30,3 25.343.908 13,5 187.742.215 2015 26.245.826 15,7 73.904.350 44,3 44.215.078 26,5 22.455.983 13,5 166.821.237 2016 28.359.532 17,0 75.029.381 44,9 42.840.684 25,6 21.013.798 12,6 167.243.395 2006-2016

Yıllık Büyüme Oranı 6,05 1,74 4,32 0,09 3,14 -1,07 4,13 -0,08 4,24

Yukarıda bahsedilen Osmaniye ve Türkiye imalat sanayi ürünleri ithalatı teknolojik değişim grafik yardımıyla aşağıda gösterilmiştir.

Grafik 33: Osmaniye ve Türkiye İmalat Sanayi İthalatının Teknoloji Düzeyi, 2006-2016

Yüksek Teknoloji Orta Yüksek Teknoloji Orta Düşük Teknoloji Düşük Teknoloji

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

100%

50%

0%

OSMANİYE

Yüksek Teknoloji Orta Yüksek Teknoloji Orta Düşük Teknoloji Düşük Teknoloji

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

100%

80%

60%

40%

20%

0%

TÜRKİYE

2016 yılı Osmaniye ve Türkiye imalat sanayi ürünleri ihracatının teknolojik açıdan kompozisyonu incelendiğinde, Osmaniye imalat sanayi ihracatının %77’sinin orta düşük teknolojili, %19’u düşük teknolojili ve %4’ü de orta yüksek teknolojili ürünlerden oluştuğu görülmektedir. Türkiye imalat sanayi ihracatının ise %35’i düşük teknolojili, %33’ü orta yüksek teknolojili, %28’i orta düşük teknolojili ve %4’ü yüksek teknolojili ürünlerden oluşmuştur.

Osmaniye ve Türkiye imalat sanayi ihracatının teknolojik açıdan kompozisyonu aşağıdaki grafikte verilmiştir.

Grafik 34: 2016 Yılı Osmaniye ve Türkiye İmalat Sanayi İhracatının Teknoloji Düzeyine Göre Dağılımı

OSMANİYE TÜRKİYE

Yüksek Teknoloji Orta Yüksek Teknoloji Orta Düşük Teknoloji Düşük Teknoloji 0%

19%

4%

77%

35% 4%

33%

28%

Kaynak: TÜİK

2016’da Osmaniye imalat sanayi ithalatının %80’i orta düşük teknolojili, %15’i orta yüksek teknolojili, %3’ü yüksek teknolojili ve %2’si düşük teknolojili ürünlerden oluşmuştur. Türkiye imalat sanayi ithalatının ise %45’i orta yüksek, %26’sı orta düşük, %17’si yüksek teknolojili ve %12’si düşük teknolojili ürünlerden oluşmuş olduğu görülmektedir.

Osmaniye ve Türkiye imalat sanayi ithalatının teknolojik açıdan kompozisyonu aşağıdaki grafikte gösterilmiştir.

Grafik 35: 2016 Yılı Osmaniye ve Türkiye İmalat Sanayi İthalatının Teknoloji Düzeyine Göre Dağılımı

Yüksek Teknoloji Orta Yüksek Teknoloji Orta Düşük Teknoloji Düşük Teknoloji

OSMANİYE TÜRKİYE

2% 3%

80%

15%

26%

12% 17%

45%

Kaynak: TÜİK

6.2.4.1.2. İmalat Sanayinde Teknoloji Düzey Puanı Tüm sektörleri kapsayacak biçimde teknoloji düzeyini yıllar itibariyle gösterecek bir katsayının elde edilmesi, Osmaniye ili imalat sanayi ürünleri ihracatı ve ithalatının teknoloji düzeyi bakımından karşılaştırılabilir olması bakımından çok önemlidir. Bunun için aşağıda anlatılan yöntemle bir katsayı hesaplanmış ve Teknoloji Düzey Puanı olarak adlandırılmıştır.

Osmaniye ili ihracatı ve ithalatı teknoloji düzeyine göre 4 dijitli bazda ve ihracat/ithalat paylarına göre incelenerek teknoloji puanı oluşturulmuştur. İhracat/ithalat dört dijitte düşük, orta düşük, orta yüksek ve yüksek teknoloji olmak üzere sınıflandırılmış, her bir sektörün toplam ihracat/

ithalat içindeki payı hesaplandıktan sonra teknoloji grubuna göre puanlandırılmıştır. Hesaplanan teknoloji puanları toplanarak her bir yıl için teknoloji düzey puanı hesaplanmıştır. Teknoloji puanı, OECD’nin baz aldığı teknoloji düzeyi sınıflamasından hareketle her bir teknoloji düzeyine aşağıda gösterildiği gibi tarafımızdan puan verilmek suretiyle oluşturulmuştur.

Düşük: 1 Puan Orta Düşük: 2 Puan Orta Yüksek: 3 Puan Yüksek: 4 Puan

Her bir sektörün il toplam ihracatı/ithalatı içindeki payı ait olduğu teknoloji grubunun puanıyla çarpılmış (yüksek teknoloji grubundaysa 4, orta yüksek teknoloji grubundaysa 3, orta düşük teknoloji grubundaysa 2 ve düşük teknoloji grubundaysa 1’le çarpılarak) teknoloji ağırlıklı ortalama payları hesaplanmıştır. Her yıl için her bir sektörün bu yolla hesaplanan teknoloji ağırlıklı ortalama payları toplanarak her yıl için ayrı ayrı teknoloji düzey puanları bulunmuştur.

Buna göre hesaplanan teknoloji düzey puanı 1 ile 4 arasında bir değer alacaktır.. Teknoloji puanı aşağıdaki formülle hesaplanmıştır.

S ϵ {1,2,3,4}

TDP= Teknoloji Düzey Puanı i= Sektör

S_i= i. sektörün teknoloji puanı n= sektör sayısı

w_i= i. sektör ihracatının imalat sanayi ihracatı içindeki payı

( )

X_i= i. sektörün ihracatı ΣX = İmalat sanayi ihracatı

Yukarıdaki formül ithalatta teknoloji düzey puanı hesaplanırken de aynen kullanılmıştır.

2010-2016 yılları kapsamında Osmaniye imalat sanayi ihracatı teknoloji düzey puanı(TDP) ithal TDP’sinden daima düşük olmuştur. Bu durum Türkiye içinde geçerlidir. Söz konusu dönemde Osmaniye ihracat ve ithalatının TDP’si Türkiye ile kıyaslandığında, Osmaniye imalat sanayi ihracat ve ithalat TDP’si daima Türkiye imalat sanayi ihracat ve ithalat TDP’sinden düşük çıkmaktadır. Ancak teknoloji açığı ise Türkiye imalat sanayisinde Osmaniye imalat sanayisine göre daha yüksektir.

Tablo 163: Osmaniye ve Türkiye İmalat Sanayi İhracat Ve İthalatının Teknoloji Düzeyi Puanı (TDP)

Yıllar

Osmaniye Türkiye

İhracat İthalat İhracat-İthalat

(Teknoloji Açığı) İhracat İthalat İhracat-İthalat (Teknoloji Açığı)

2006 2,20 2,14 0,06 2,07 2,60 -0,53

2007 2,26 2,30 -0,04 2,09 2,57 -0,48

2008 1,93 2,79 -0,86 2,09 2,54 -0,45

2009 1,66 2,59 -0,92 2,06 2,58 -0,52

2010 1,91 2,35 -0,44 2,06 2,58 -0,51

2011 1,85 2,27 -0,42 2,06 2,55 -0,50

2012 1,85 2,26 -0,41 2,05 2,54 -0,49

2013 1,84 2,14 -0,30 2,04 2,53 -0,49

2014 1,86 2,08 -0,22 2,03 2,57 -0,54

2015 1,84 1,97 -0,13 2,04 2,62 -0,58

2016 1,86 2,19 -0,34 2,05 2,66 -0,61

Kaynak: TÜİK

Aşağıdaki grafikte Osmaniye imalat sanayisinin teknoloji düzey puanlarının gelişimi gösterilmiştir. Bu grafikten açıkça görüldüğü üzere 2010-2015 döneminde Osmaniye imalat sanayi ihracat TDP’si ile ithalat TDP’si arasındaki fark (mutlak değer olarak) azalma eğilimindedir. Ancak 2016 yılında bu fark bir miktar (mutlak değer olarak) artış göstermiştir.

Grafik 36: Osmaniye İhracat ve İthalatında Teknoloji Düzey Puanının (TDP) Gelişimi

İTHALAT İHRACAT-İTHALAT

İHRACAT

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

0,50 0,75 1,00 1,25 1,50 1,75 2,00 2,25 2,50 2,75 3,00

-1,25 - 1,00 - 0,75 - 0,50 - 0,25 0,00 0,25

Kaynak: TÜİK

Türkiye imalat sanayi ihracat ve ithalat TDP’si arasındaki fark 2006-2013 döneminde yatay bir seyir izlemiştir. 2013 yılı sonrasında ise bu farkın (mutlak değer olarak) yavaşça artışa geçtiği aşağıdaki grafikte net bir şekilde görülmektedir.

Grafik 37: Türkiye İhracat ve İthalatında Teknoloji Düzey Puanının Gelişimi

İTHALAT İHRACAT-İTHALAT

İHRACAT

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

0,50 0,75 1,00 1,25 1,50 1,75 2,00 2,25 2,50 2,75 3,00

- 1,00 - 0,75 - 0,50 - 0,25 0,00 0,25

Özet olarak;

∫ Osmaniye’nin 2009 yılından sonra uluslararası piyasalarda rol almaya başladığı söylenebilir. Çünkü 2009 yılında dış ticaret hacmi 38 milyon dolar iken, 2010 yılında bu değer 402 milyon dolara ve 2016 yılında da 743 milyon dolar seviyelerine yükselmiştir.

∫ Osmaniye ihracatı imalat sanayiye dayanmaktadır. 2016 yılında 142 milyon dolar olan Osmaniye ihracatının 135 milyon dolarını imalat sanayi sektörü ihracatı oluşturmaktadır. 2016 yılı itibariyle 601 milyon dolar olan Osmaniye ithalatının ise yaklaşık 473 milyon doları toptan ve perakende ticaret sektörü oluşturmaktadır.

∫ 2010 yılı ve sonrasında Osmaniye’nin net ihracat değeri daima negatif olmuştur. 2014 yılında Osmaniye net ihracatı en küçük değeri alarak -815 milyon dolara ulaşmıştır. 2015 ve 2016 yıllarında net ihracat değerinin büyümüş olup 2015 yılında -615 milyon dolar ve 2016’da ise -459 milyon dolar olmuştur.

∫ 2016 yılında Türkiye’de ihracatın ithalatı karşılama oranı %71,76 düzeyinde iken Osmaniye’de bu oran sadece

%23,64 düzeyindedir.

∫ Osmaniye’de kişi başına düşen ihracat 272 USD olup, 1.786 USD olan Türkiye kişi başına düşen ihracat tutarının çok altındadır.

∫ Ülke bazında yoğunlaşma analizi sonuçlarına göre Osmaniye’de hem ihracatta hem de ithalatta ülke yoğunlaşması yüksek düzeydedir. Başka bir deyişle Osmaniye’de ihraç ve ithal pazarlarında ülke çeşitliliği çok az olup, il ihracatı ve ithalatı iç ve dış şoklara karşı duyarlı bir yapıya sahiptir.

∫ Osmaniye’de ihracatta ve ithalatta sektörel yoğunlaşma oranı oldukça yüksektir. Bu da Osmaniye dış ticaretini iç ve dış şoklara karşı oldukça duyarlı hale getirmektedir.

∫ İkili dijitte Osmaniye imalat sanayi ihracatında öne çıkan sektörler, Ana Metal Sanayi ve Tekstil Ürünleri sektörleridir. Dörtlü dijitte ise Çelik Ana Sanayi, Tekstil Elyafından İplik ve Dokummuş Tekstil ve Demir-Çelik Dışındaki Ana Metal Sanayidir

∫ İkili dijitte Osmaniye imalat sanayi ithalatında önemli sektörler, Atık ve Hurdalar ve Ana Metal Sanayidir. Dörtlü dijitte ise Atık ve Hurdalar, Demir-Çelik Ana Sanayi ve Demir-Çelik Dışındaki Ana Metal Sanayidir.

∫ İhracatta 2’li dijitte 2010 yılı ve sonrasında Ana Metal Sanayi, 2011 yılı ve sonrasında Tekstil Ürünleri, 2015 ve sonrasında ise Atık ve Hurdalar ve Tarım ve Hayvancılık sektörlerinde uzmanlaşma katsayısı 1’in üzerinde çıkmıştır. Dörtlü dijitte ise 2016 yılında uzmanlaşma katsayısı 1’in üzerinde çıkan 11 sektör bulunmaktadır.

Bunlardan en yüksek uzmanlık katsayısına sahip ilk üç sektör, Demir-Çelik Ana Sanayi, Kimyasal Gübre ve Azotlu Bileşikler ve Tekstil Elyafından İplik ve Dokunmuş Tekstildir.

∫ Osmaniye imalat sanayi ihracatı orta düşük teknoloji ağırlıklıdır. 2016 yılında Osmaniye imalat sanayi ihracatının yaklaşık %77’si orta düşük teknolojili ve %19’u düşük teknolojili ürünlerden oluşmuştur. 2010-2016 dönemindeki 6 yıllık dönemde Osmaniye imalat sanayi ihracatı içerisinde yıllık büyüme oranı pozitif olanlar düşük teknolojili ürünlerdir. Dolayısıyla bu eğilim devam ederse Osmaniye imalat sanayi ihracatında ağırlığın orta düşük teknolojili ürünlerden düşük teknolojili ürünlere kayması olasıdır.

∫ 2016 yılı Osmaniye imalat sanayi ithalatında orta düşük teknolojili ürünlerin payı yaklaşık olarak %80, düşük teknolojili ürünlerinki %15 ve yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %2,8’dir. Dolayısıyla Osmaniye imalat sanayi ithalatında da ihracatta olduğu gibi orta düşük teknolojili ürünler ağırlıklıdır. 2010-2016 dönemindeki 6 yıllık periyodda yüksek teknolojili ürünlerin Osmaniye imalat sanayi ithalatından aldığı payın yıllık büyüme oranı yaklaşık %26’dır. Bu oranın düşük teknolojili ürünlerde yaklaşık %11 olduğu ve orta yüksek düşük teknolojili ürünlerde de %-16 olduğu düşünülürse ve benzer eğilimlerin devam etmesi durumunda Osmaniye imalat sanayi ithalatında yüksek teknolojili ürünlerin ağırlığını giderek artıracağı açıktır.

SWOT ANALİZİ

Belgede Osmaniye Potansiyel Yatırım Konuları Araştırması (sayfa 115-120)