İmajın Gelişmesine Katkı Sağlayan Devlet Programları

Kazakistan’ın çekici turistik potansiyelinden Kazakistan tarihi imajını yaratan tarihi-kültürel eserler ve gelenekler, önemli kaynaklarından biridir. N.Nazarbayev tarafından 2004 yılı tarihi-kültürel zenginliklerimizi geliştiren benzersiz sosyal- kültürel milli proje olarak tanınan “Kültürel Miras” programı hazırlanıp kabul edildi.253

“Kültürel Miras” programı üç alandan oluşmaktadır:

1. Ülkedeki tarih ve kültür eserlerini restore etmek ve turistik altyapı ile birlikte kullanmaktır;

2. Kültürel mirası inceleme sistemini kurmak;

3. Milli edebiyat ve yazılarının tüm kitap dizilerini yayınlamak ve sosyal öğretimin fonunu kurmaktır.

Gelecekte “Kültürel Miras”; tek marka olarak oluşacak, uluslararası dengede ülke imajını yükseltmede güçlü araç olacaktır. “Kültürel Miras” programının sonraki

253 _{Darhan Mınbay, “Madeni Mura”: Ulttık Sana Sılkınısı”, Miras Sosyal-Siyasi ve Toplumsal-Bilim} Dergisi, sayı: 1(9)/2009, s. 71.

109 2009-2011 yılları arasında gerçekleştirilmesi üzerine yapılan faaliyetler planı, Ana fikrin hazırlanmasının da temelini kurdu. 2009-2011 yılları arasında “Kültürel Miras” stratejik ulusal projesi Ana fikri, 13 Haziran 2008 tarihinde gerçekleşen “Kültürel Miras” programının uygulamasında Kamusal Kurulu toplantısında hazırlandı.

Bu Ana fikirde 2004-2006 yıllarına “Kültürel Miras” devlet programının gerçekleşmesinin sonuçları ve 2007-2009 yılları için “Kültürel Miras” alan programının ana hususları incelenmektedir. Gelecek yıllar için onun gerçekleşmesine ana yönleri özetlenmektedir. Ana fikrin güncelliği ise, devletin Kazakistan’ın tarihi- kültürel mirasının değerlerine tutumunu sistemli olarak geliştirmesindedir.254

Kazakistan’ın tarihi-kültürel kaynaklarının incelenmesinde Büyük İpek Yolu’ndaki tarihi eserler önemli rol oynamaktadır. Büyük İpek Yolu, Çin’i Orta Asya aracılığıyla Hazar denizi, Akdeniz, Batı Avrupa ile bağlayan uluslararası ticari- diplomatik yoludur. VI-VIII – XVI yüzyılları Büyük İpek Yolu, Kazakistan’ın Güneyini büyük uluslararası ulaştırma yoluna dönüştürdü.

İpek Yolunun dünya medeniyetinde oynadığı rol, UNESCO’nun (Birleşmiş Milletin Bilim ve Kültür Örgütü) bu yolu yeni bir araştırma projesi haline getirmiş ve yolun Doğu ile Batı arasındaki diyalogu artırması nedeniyle, “Diyalog Yolu” olarak adlandırılmıştır.255

UNESCO, DTÖ ile birlikte Büyük İpek Yolunun uluslararası ve sosyal- ekonomik önemini dikkate alarak İpek Yolu geçen ülkelerde turizmi geliştirme ile ilgili “Büyük İpek Yolunu canlandırma ve restore etme sorunları” adlı özel proje hazırlamıştı. İpek Yolunda Kazakistan’ın 9 bölgesi ve 115 tarihi tesisler bulunmaktadır.256

Kazakistan’da Büyük İpek Yolu ile ilgili 1998 yılı 27 Şubat tarihindeki Kazakistan Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanı Kararnamesiyle, “İpek Yolu tarihi

254 _{2009-2011 yıllarına “Kültürel Miras” Stratejik Ulusal Projesinin Ana Fikri Hakkında, 6 Ekim 2008}

tarihli 1016 Nolu KC Hükümetinin Kararnamesi.

255 _{Kozak, s. 160.}

256 _{“Jibek Jolı - Kazakhstan” Ulusal Şirketi, “Tarihtı Jangırtu men Sayahattı Damıtu”, Egemen} Kazakhstan, 17 Eylül 2003, s. 4.

110 merkezlerini canlandırmak, Türk Devletleri kültürel mirasını kuşaktan kuşağa korumak ve geliştirmek, turizm altyapısını kurmak” KC Devlet programı hazırlandı.257

Bu programın kapsamına bu ulusal servetin incelenmesi ve korunması gibi konular girmektedir. Bundan başka, Kazakistan halkının manevi mirasının gelişmesi, İpek Yolunun tarihi kentleri ve başka etnokültürel merkezlerini canlandırma, onların geleneksel yapısı ve manzaralarını turizm altyapısının düzenlenmesinde kullanma gibi önemli konular vardır.

İpek Yolunun tarihi merkezlerinin sosyal-ekonomik gelişme koşullarını yaratma, yerel manzaranın etnokültürel özdeşleştirmenin canlandırılması ve onları uluslararası turizm sistemine içerme gerekliliği, bu programın ana hedefleri ve amaçlarını belirlemektedir.

Programın ana hedefi, İpek Yolunun Kazakistan’daki rotasının tarihi sisteminin ulusal, sosyo-ekonomik ve uluslararası rolünü canlandırmadadır.

2001 yılında ise Almatı şehrinde “İpek Yolu - Kazakistan” adlı ilk uluslararası turistik festival yapıldı. Bu festival yabancı turistik şirketlerin ilgilerini kendisine geçti, böylece Kazakistan’ın yeni destinasyon olmasında bir katkısını sağladı.258

2007-2011 yıllarında Kazakistan Cumhuriyeti’nin turizmi geliştirme devlet programı, 1 Mart 2006 tarihli Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’nın Kazakistan halkına yolladığı “Kazakistan’ın Kendi Gelişmesinde Geleceğe Yeni Adım Atmaktadır” mesajı genel ulusal planına göre hazırlandı. Bununla birlikte, Devlet programı; 31 Mart 2006 tarihli ve 222 No’lu Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetinin 2006-2008 yıllarına programı ve 25 Ağustos 2006 tarihli 822 No’lu Kazakistan Cumhuriyeti Hükümetinin Kararnamesi ile onaylanan 2007-2009 yıllara

257

“İpek Yolu Tarihi Merkezlerini Canlandırmak, Türk Devletleri Kültürel Mirasını Kuşaktan Kuşağa Korumak ve Geliştirmek, Turizm Altyapısını Kurmak” KC Devlet programı, 1998 yılı 27 Şubat tarihli

Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Kararnamesi.

111 Kazakistan Cumhuriyetinin sosyo-ekonomik gelişimi Ortasüreli planına göre hazırlandı.259

Turizm alanındaki Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti tarafından belirlenen en önemli amaçlarından biri ise, Kazakistan’ı Merkezi Asya bölgesinin turizm merkezine dönüştürmektir.

Devlet programı, ülkede modern çok verimli ve rekabete dayalı turizm endüstrisini oluşturmaya ve ekonominin ara sektörlerin gelişmesini sağlamaya imkân verecektir. Program; turizm gelişimi alanında devlet politikasının gerçekleştirilme stratejisi, ana yönleri, mekanizması ve amaçlarını belirtmektedir. Bu program; turizm altyapısı gelişmesi, bu alanın resmi düzenlemesi ve desteğinin verimli mekanizmasının yaratılması, turistik potansiyelinin artması, ülkenin çekici turistik imajının oluşması, dinlenme-donatımlı uzmanlaşma bölgelerinin oluşmasının ana hususlarını kapsamaktadır.

Uluslararası turizm pazarındaki ülke tanıtması amacında Kazakistan Cumhuriyetinin çekici turistik imajını oluşturmada devamlı faaliyetleri gerçekleştirmesi lazımdır.

Kazakistan’ın turizm ülkesi olarak tanıtılması ve Kazakistan’ın 50 dünya ülkesi arasında yer alma stratejisinin gerçekleştirilmesi çerçevesinde sonraki tedbirler alınmalıdır:

- Turizmin ekonomik göstergesi sağlanmasının yeni yönlerini oluşturmak ve turizme devlet desteğini gerçekleştirmek;

- Uluslararası önemi olan turistik projeleri hazırlamak ve gerçekleştirmek;

- Ulaştırma altyapısı ve turistik hizmetler piyasasını geliştirmek;

- Uluslararası ekonomik örgütler ve birliklere katılarak ülkenin küresel turizm alanına girilmesi;

259 _{“2007-2011 Yıllarına Kazakistan Cumhuriyetinin Turizmi Geliştirme Devlet Programı Hakkında”,}

29 Aralık 2006 tarihli ve 231 No’lu Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Kararnamesi, SAPP Respubliki Kazakhstan, 2006 yıl, sayı 47, s. 71.

112

- Kazakistan toplumunun tarihi-kültürel değerleri, özellikleri ve çokuluslu ülkenin Avrasyalı olarak tarihi gelişmesi faktörünün etkinli kullanımı;

- Uluslararası ekonomik örgütleri çekerek Kazakistan’ın idari ve kültürel-tarihi merkezlerini yurtdışına tanıtma mekanizmasını hazırlamak;

- “Atameken” etnoanıtsal kompleksi gibi bölgesel dengede tematik parkları kurmak;

- Turistik hizmetlerin iç ve dış piyasasındaki Kazakistan turistik ürünlerinin etkin olarak reklâm-bilgisel temelini sağlamaktır.