Literatür taraması sonucu erişilen tezlerden; Kaya (2013) tarafından yapılan “Üniversitelerde İmaj Planlaması: Bozok Üniversitesi’nin Kurumsal İmajının Öğrenciler Açısından Ölçülmesi” adlı çalışmada Bozok Üniversitesi’nin lisans düzeyinde eğitim öğretim gören öğrencilerinin, üniversitenin imajını genel olarak nasıl algıladıkları ve bu algıların hangi düzeyde olduğu incelenmiştir. Araştırmada Bozok Üniversitesi’nde öğrenim gören öğrencilerin üniversite tercihlerini daha çok hangi kriterlere göre yaptıkları sorgulanmış ve okuduğu bölümden memnuniyet derecesi ölçülmüştür. Bu araştırmada, saha çalışması yöntemi kullanılarak Bozok Üniversitesi’ni kurumsal imajının öğrenciler açısından ölçülmesi amacıyla anket çalışması yapılmıştır. Anket formunda açık ve kapalı uçlu soru tipleri ve beşli Likert ölçeği kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistiklerden faydalanılmış, aritmetik ortalama, standart sapma kullanılmıştır. Araştırmada her bir soru değişken olarak tanımlanmış ve SPSS 16.0 istatistik paket programı ile yüzde dağılımları, güvenilirlik analizi yapılmış, bağımsız iki örnek t-testi, tek yönlü ANOVA ve demografik özelliklere yer verilmiştir. Yapılan araştırmalar ve elde edilen istatistikî veriler ışığında Bozok Üniversitesi’nin etkili bir kurumsal imaja sahip olması için kaliteli eğitimle birlikte, üst yönetim ve akademisyenlerin yanı sıra üniversitede öğrenim gören öğrencilerinde görüşleri alınarak üniversitenin diğer üniversitelere nazaran öne çıkarılması ve eksik yönlerinin giderilmesi gerektiği bulgularına ulaşılmıştır.
Aktaş (2010), “Üniversite-Kent İletişimi Bağlamında Üniversite İmajının Değerlendirilmesi: Erciyes Üniversitesi Örneği” konulu çalışmasında halkla ilişkiler çalışmalarıyla oluşturulan kurum imajının, kent tarafından olumlu algılanması ve içselleştirilmesi tespit edilmeye çalışılmıştır. Üniversite imajının Kayseri halkı açısından ölçülmesine yönelik olan bu araştırma, kent merkezinde tesadüfî olarak seçilen 420 örneklem üzerinde yüz yüze anket çalışması ile gerçekleştirilmiştir. Erciyes Üniversitesi’nin yapmış olduğu hizmetlerin Kayseri halkı açısından imajının algılanışı ve etkisi ölçülmüş, elde edilen veriler sonucunda Erciyes Üniversitesi’nin yaptığı faaliyetlerle vizyonunu geniş bir yelpazede tutarak ve sürekli aşama kaydederek gelişme gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırmada Erciyes Üniversitesi’nin kurumsal imajını kent açısından ölçmek amacıyla kent merkezindeki tesadüfi örneklemlerin farklı görüş ve değerlendirmeleri ele alınmış ve sonuçlar analiz edilerek Erciyes Üniversitesi’nin kurumsal imajını etkileyen unsurlar kriter alınarak kent açısından eksik veya üstün yönleri ortaya
39
çıkarılmaya çalışılmıştır. Araştırmada Kayseri halkının algı, değerlendirme ve görüşleri açısından Erciyes Üniversitesi’nin iyi bir kurumsal imajı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Örer (2006), “Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nin Kurumsal İmajının Öğrenciler Açısından Ölçülmesi Üzerine Bir Alan Çalışması” adlı tezinde, üniversitelerin kurumsal imajının hedef kitleler tarafından tercih edilme sebebini araştırmıştır. Çalışmada Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nin öğrenciler açısından nasıl bir imaja sahip olduğunu ölçmek ve öğrencilerin kurumsal imaja yönelik algılamalarını ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Öğrencilerin demografik ve kişisel özellikleri tespit edilmiş, hazırlanan anket sorularında beşli likert ölçeği kullanılmış, her soru bir değişken olarak tanımlanmış ve analizler SPSS 10.0 paket programı ile yüzde analiz şeklinde yapılmıştır. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi dördüncü sınıf öğrencilerini kapsayan çalışma sonuçlarına göre öğrencilerin algı, değerlendirme ve görüşleri açısından Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nin öğrencileri açısından iyi bir kurumsal imaja sahip olduğu saptanmıştır. Bununla beraber öğrencilerin sosyo kültürel etkinliklerin azlığı, kendisini çevresine yeterince tanıtamaması gibi olumsuz algılamalara da sahip oldukları ortaya çıkmıştır. Olumsuz algılamaların giderilmesi ve olumlu algılamalarında güçlendirilmesi amacıyla birtakım önerilerde bulunulmuştur. Kurumsal imajını belirleyen unsurlar üzerinde daha fazla durulması ve Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi hedef kitlesi olan öğrencilere karşı kendisini daha iyi tanıtması bulguları saptanmıştır.
Uluçay(2012), “Yaşar Üniversitesi Kurumsal İmajının Üniversitenin Farklı Paydaş Grupları Tarafından Algılanması” adlı doktora tezi çalışmasında Yaşar Üniversitesi kurumsal imajının üniversitenin iç ve dış paydaşları tarafından nasıl algılandığını araştırmıştır. Araştırma tarama modelinde yapılmış, öncelikle alan taraması yapılarak kavramsal çerçeve oluşturulmuş. Araştırmada kullanılan Yaşar Üniversitesi Kurumsal İmaj ölçeği; kişisel bilgiler, kurumsal imaj ve kurumsal kişilik olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Söz konusu ölçek ile elde edilen veriler SPSS 17.0 Windows sürümü ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda Yaşar Üniversitesi’nin kurumsal imajının genel anlamda tüm paydaş gruplar tarafından olumlu yönde değerlendirildiği bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca iç ve dış paydaşların kendi aralarında ve bunların alt grupları arasında kurumsal imaj değerlendirmeleri açısından bazı farklılıklar olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.
40
BÖLÜM III
YÖNTEM
3.1 Araştırmanın Modeli
Bu araştırmada genel tarama modeli kullanılmıştır. Tarama modelleri geçmişte ya da halen var olan bir durumu var olduğu şekliyle betimlemeyi amaçlayan araştırma yaklaşımlarıdır. Çeşitli açılardan sınıflandırılabilen tarama modellerinden biri olan genel tarama modelleri, çok sayıda elemandan oluşan bir evrende, evren hakkında genel bir yargıya varmak amacıyla evrenin tümü ya da ondan alınacak bir grup, örnek ya da örneklem üzerinde yapılan tarama düzenlemeleridir (Karasar, 2013, s.79).
Amacı itibariyle genel tarama modelleri çerçevesinde gerçekleştirilmesi uygun bulunan bu çalışmayla, KMÜ’nün öğrencilerinin üniversitenin kurumsal imajını nasıl algıladığı betimlenmeye çalışılmıştır.
3.2 Evren ve Örneklem
Araştırmanın evrenini oluştururken KMÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde 2014- 2015 eğitim-öğretim bahar yarıyılında eğitim görmekte olan, toplam 3561 üniversite öğrencisi (Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, 2015) çalışmanın evreni olarak kabul edilmiştir. Bir araştırmada evrenin tamamı yerine o evreni temsil eden örneklem üzerinde çalışmak, araştırmacıya zaman, enerji ve maliyet açısından büyük bir tasarruf sağlar (Karasar, 2013, s.111). Bu nedenle verilerin toplanması aşamasında, evrenin tamamı yerine bu evreni temsil eden örneklem üzerinde araştırma yapma yoluna gidilmiştir.
41
Araştırmada bu örnekleme girecek öğrenciler basit tesadüfî örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmanın evrenini oluşturan 3561 üniversite öğrencisinden örneklem büyüklüğü aşağıdaki formüle bağlı olarak elde edilmiştir.
Örneklem Büyüklüğü=
Formüldeki simgelerin açılımı şöyledir.
z2= Çift yönlü güvenirlik düzeyi standart değeri c2= Kabul edilebilir hata miktarı
P= İlgilenilen örneklemin evrendeki tahmini oranı
Örneklem büyüklüğü; %5 kabul edilebilir hata miktarı ve % 95 (z=1,96) güvenirlik düzeyi üzerinden hesaplanmıştır. P evrendeki birimlerin örnekleme girme olasılığını gösterir. Her birimin örnekleme girme olasılığı birbirine eşit olmasından dolayı P=0.50 seçilir. Belirtilen değerler formülde yerine konulduğunda (Ural ve Kılıç, 2013, s. 47);
Örneklem Büyüklüğü = = 384
araştırmanın örneklem büyüklüğünün 384 denekten oluşması gerektiği görülmüştür. Anketi cevaplamayanlar olabileceği düşüncesiyle 500 adet anket deneklere dağıtılmış ve söz konusu anketlerin 482 tanesi eksiksiz doldurulmuş olarak teslim alınmıştır.
z2* [ P * (1-P)] c2
1.962* [ 0.50 * (1-0.50)]
42
3.3 Ölçme Araçları
Araştırmada veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır. Yüz yüze görüşme yöntemiyle anket uygulaması yapılmıştır. Araştırmada kullanılan anketin oluşturulmasında Lale Örer (2006) tarafından hazırlanmış “Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi’nin Kurumsal İmajının Öğrenciler Açısından Ölçülmesi Üzerine Bir Alan Çalışması” adlı çalışmadaki anketten faydalanılmıştır. Anket soruları sekiz adet kişisel, sekiz adet öğrenciye sunulan hizmet ölçeği, yedi adet öğrenciye sunulan destek ölçeği, 13 adet üniversite öğrenci iletişim ölçeği, sekiz adet örgütsel bağlılık ölçeği, dört adet hizmet tatmini ölçeği ve beş adet öğrencinin yönetime bakış düzeyi ölçeği, üç adet öğrencinin üniversite imajı ile görüşünü, üniversite ile eksik gördüğü geliştirmesi gereken alanlarını belirttiği açık uçlu sorulardan oluşan toplam 56 sorudan oluşmaktadır.
Araştırmada kullanılan ölçek türü; sıralamalı (derecelemeli) ölçektir. Likert ölçeği sıralamalı türden veri toplamaya uygun bir ölçektir. Öğrenciye sunulan hizmet ölçeği, öğrenciye sunulan destek ölçeği, üniversite öğrenci iletişim ölçeği, örgütsel bağlılık ölçeği, hizmet tatmini ölçeği ve öğrencinin yönetime bakış düzeyi ölçeği likert tipinde olup, (1) Kesinlikle Katılmıyorum, (2) Katılmıyorum, (3) Kararsızım, (4) Katılıyorum, (5) Kesinlikle Katılıyorum olarak derecelendirilerek sıralanmıştır.
Ölçeklerin güvenirliğine Cronbach’s Alpha katsayısı ile bakılmıştır. Bunun için pilot çalışma yapılmış, KMÜ İktisadi İdari Bilimler Fakültesi öğrencilerinden rastgele seçilen 100 öğrenciye yüz yüze görüşme yöntemiyle pilot anket uygulaması yapılmıştır. Yapılan pilot uygulama sonuçlarına göre Cronbach’s Alpha güvenirliği aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
Tablo 1.Ölçeklerin Cronbach’s Alpha Güvenilirliği
Ölçek Güvenirlik
Öğrenciye Sunulan Hizmet 0,621
Öğrenciye Sunulan Destek 0,811
Üniversite – Öğrenci İletişimi 0,889
Örgütsel Bağlılık 0,798
Hizmet Tatmini 0,796
43
Güvenirlik katsayısı, 0 ile +1 arasında değişkenlik gösterir. Güvenirlik katsayısının 1’e yakın değerler alması güvenirliğin yüksek olduğu, maddeler arasında iç tutarlılığın yüksek olduğu anlamına gelir ve istendiktir (Durmuş, Yurtkoru ve Çinko, 2013, s.89).
3.4 Verilerin Toplanması
Konu hakkında alan yazın taranarak kavramsal çerçeve ortaya konulmuştur. Araştırmada veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır. Yüz yüze görüşme yöntemiyle anket uygulaması yapılmıştır. Söz konusu anket 1-31 Mayıs 2015 tarihleri arasında öğrencilere araştırmacı tarafından elden verilmiş ve yine araştırmacı tarafından toplanmıştır.
3.5 Verilerin Analizi
Anket yöntemi ile elde edilen veriler SPSS 20.0 programı ile analiz edilmiştir. Öğrencilerin üniversitelerine yönelik kurumsal imaj algılarının cinsiyete göre farklılık gösterip göstermediğini test etmek için bağımsız t testi yapılmıştır. Öğrencilerin algılarına göre KMÜ’nün kurumsal imaj düzeyini belirlemek için aritmetik ortalamaya bakılmıştır. Aritmetik ortalamalar yorumlanırken; ankette kullanılan ölçekte yer alan önermeler 1 Kesinlikle Katılmıyorum, 2 Katılmıyorum, 3 Ne Katılıyorum / Ne Katılmıyorum, 4 Katılıyorum, 5 Kesinlikle Katılıyorum derecelendirme ölçeği ile sayısallaştırılmıştır. 5 üzerinden değerlendirilen ve dört aralık bulunan bir derecelendirmede 4/5=0,80 formülünden yola çıkılarak 1.00-1.79 Kesinlikle Katılmıyorum (oldukça düşük), 1.80-2.59 Katılmıyorum (düşük), 2.60-3.39 Ne Katılıyorum / Ne Katılmıyorum (orta), 3.40-4.19 Katılıyorum (yüksek), 4.20-5.00 Kesinlikle Katılıyorum (oldukça yüksek) olarak değerlendirilmiş, Katılıyorum seçeneğinin alt sınırı olan 3,40 puan aralığı olumlu kurumsal imaj algısının alt sınırı olarak kabul edilmiştir. Veriler değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel yöntemlerden frekans, ortalama, yüzde ve standart sapma kullanılmıştır. KMÜ’nün öğrenciye verdiği destek ile öğrencinin örgütsel bağlılığı arasındaki ilişkiyi test etmek için parametrik testlerden korelasyon analizi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular %95 güven aralığında 0,05 anlamlılık düzeyinde yorumlanmıştır.
44