Futbol uyuşmazlıklarını çözmek hususunda daha da profesyonelleşmek için arayış içinde olan FIFA, 2001 yılında İhtilaf Çözüm Dairesi’ni (Dispute Resolution Chamber - DRC) faaliyete geçirmiştir. Bu daire, PSC’nin iş yükünü hafifletmek ve özellikle uluslararası alanda futbolcu transferlerinden doğan uyuşmazlıkları çözümlemek amacı ile kurulmuştur.
Zamanla bu Komite, dayanışma katkı payı ve yetiştirme tazminatı hususlarından doğan ihtilafların çözümünde de yetkili kurum haline gelmiştir. DRC esas olarak haklı sebeplerle veya sportif sebeplerle sözleşme ihlallerinden doğan uyuşmazlıkları inceleyip karara bağlamaktadır.
DRC ile PSC arasındaki ilişkiye bakıldığında, PSC’nin bir şemsiye olduğu ve DRC’ın de onun şemsiyesi altında faaliyet gösteren bir komite olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Nitekim DRC, PSC gibi FIFA’nın daimi bir organı da değildir.
Bu bağlamda, DRC’nin CAS gibi bir tahkim mahkemesi olmadığını ve DRC’nin uyuşmazlıklar hakkında vermiş olduğu kararların FIFA Statü ve Talimatları çerçevesinde anlam kazanacağının da belirtilmesi gerekmektedir.
Yine de bu açıklamalar ışığı altında DRC’nin gücünün ve verdiği kararların bağlayıcılığının yanında uluslararası futboldaki etkisinin hafife alınmaması gerekmektedir. Nitekim, FIFA’ya üye ülkelerin FIFA’nın verdiği bütün kararlara kayıtsız şartsız uyma yükümlülükleri bulunduğundan, DRC tarafından verilecek kararların da bu bağlamda uyulması gereken kararlardan olduğu açıktır. Nitekim FIFA Ana Statüsünün 10. maddesinin 4. fıkrası ile 13. maddesinin 1. fıkrasında bu hususlar açıkça belirtilmiştir.
131
Bunun yanında ulusal federasyonlar da, kendi üyelerinin yani kulüplerin ve futbolcuların bu kararlara uygun şekilde davranmalarını temin etmekle yükümlüdürler.
DRC’nin, ilk kararı 22.11.2002 tarihlidir189
. Bu tarihteki ilk karardan günümüze kadar DRC kendisine iletilen uyuşmazlıklar hakkında pek çok karara imza atmıştır. Bu kararlar taraf belirtilmeden FIFA’nın resmi internet sitesinde yayınlanmaktadır. DRC’nin 22.11.2002 tarihli kararından 2010 yılına kadar verilen kararların bir kısmına listelenmiş şekilde ulaşılması mümkündür190
.
FIFA DRC’nin görev tanımı RSTP’nin 24. maddesinde belirtilmiştir191
. Buna göre DRC, kulüpler ile oyuncular, teknik direktörler veya lisanslı müsabaka veya futbolcu temsilcileri arasındaki sözleşmeye bağlı olarak çıkan uluslararası uyuşmazlıklar ile ulusal federasyonlar ile kulüpler arasındaki yetiştirme tazminatı ve dayanışma katkı paylarına ilişkin uyuşmazlıklara bakacaktır. Bunun yanında değeri 100.000 İsviçre Frangına kadar olan uyuşmazlıkların da DRC tarafından ele alınacağı hüküm altına alınmıştır.
DRC’de oyuncu birlikleri tarafından atanan on, kulüp birlikleri tarafından atanan on olmak üzere toplam 20 hakem görev yapmaktadır. DRC’de başkan olarak görev yapacak kişi ise FIFA tarafından atanmaktadır.
189
DRC 22 November 2002, no. 300702 Kararın tam metni için bkz;
http://www.fifa.com/mm/document/affederation/administration/dec_res_ch_22_11_2002_604.pdf (13.11.2011)
190
Ayrıntılı bilgi için bkz;
http://www.fifa.com/aboutfifa/organisation/footballgovernance/disputeresolutionchamber/decisions.html (16.11.2011)
191
Ayrıntılı bilgi için bkz;
http://www.fifa.com/mm/document/affederation/administration/01/27/64/30/regulationsstatusandtransfer2 010_e.pdf (16.11.2011)
132
DRC daha çok ekonomik yönü bulunan ihtilafları incelemekte, buna karşılık disiplin yargılaması yapmamaktadır. DRC başvuruları yazılı olmak zorundadır192
. Başvurular FIFA’nın resmi dillerinden İngilizce, Fransızca, İspanyolca veya Almanca olarak FIFA Genel Sekreterliği’ne hitaben kaleme alınmalıdır. Genel Sekreterlik kendisine ulaşan talebi görev dağılımını esas almak suretiyle PSC veya DRC’a iletmekle yükümlüdür. Taraflar söz konusu ihtilafların çözümünde kendilerini bir vekil ile temsil ettirebilirler.
Ancak bu şekilde bir temsilin olmazsa olmaz şartı, davacı/davalı tarafından vekile yetki veren “ power of attorney ” adındaki belgenin yazılı olarak düzenlenmiş olma şartıdır. Bu belge, Türk Hukukundaki vekaletnameye benzer bir belge olup, resmi makamlarca düzenlenmemektedir. İhtilafın taraflarınca vekil kılınacak kişinin hangi ihtilaf için yetkili kılındığı açıkça belirtilmelidir. Bu belge, genel vekaletname olmamakla, söz konusu uyuşmazlık haricinde bir başka uyuşmazlık için kullanılamamaktadır. Bunun yanında, eğer bir kişi kendi kendini temsil edecek ise mahkemenin celbine uymakla yükümlü olacaktır.
Söz konusu talep dilekçelerinde, tarafların isimleri ve adresleri, eğer varsa vekilinin isimleri ve adresleri ile birlikte yukarıda sözünü ettiğimiz vekaletnamenin örneği, talep ve iddialar, dava konusu uyuşmazlığın açıklaması, talebi haklı çıkaracak olgular ile deliller, uyuşmazlıkla ilgili olduğu düşünülen dokümanlar, (örneğin önceki tarihli yazışmalar ve mümkünse bunların FIFA’nın resmi dillerinden birine tercüme edilerek dilekçeye eklenmesi) uyuşmazlık ile bağlantısı olduğu iddia edilen ya da düşünülen kişilerin isimleri ve adresleri, maddi vakıalar mevcut olmak zorundadır. Bunun yanında dilekçeye başvuru konusu uyuşmazlık hakkında önceden yapılan ödemeler mevcut ise bu ödemelere ait ödeme belgelerinin eklenmesi, dilekçenin tarih içermesi ve geçerli bir imza ihtiva etmesi de anılan maddede açıkça belirtilmiştir.
192 FIFA Procedural Rules, md. 9
http://www.fifa.com/mm/document/affederation/administration/01/27/68/28/verfahrensordnung2010_efsd .pdf (20.12.2011)
133
Eğer yukarıda sayılan hususlardan biri veya birkaçı eksik ise dilekçe, eksikliklerin tamamlanması ihtarı ile birlikte talep sahibine iade edilir. Ancak, uygunsuz veya uygun görülmeyen dilekçeler derhal reddedilecektir ve talep sahibi iddiasını DRC huzurunda talep etme hakkını kaybedecektir193
.
Talep sahibinin dilekçesinde zorunlu unsurların yer aldığının görülmesi üzerine zaman kaybetmeden söz konusu dilekçe davalı tarafa derhal gönderilecektir. FIFA tarafından hazırlanan ve dilekçeye üst yazı olarak eklenen dilekçede, davalı tarafa dava dilekçesine karşı beyanlarını sunması için uygun bir süre verilmektedir194
.
DRC’ye başvuru usullerini belirten ilgili talimatın süreleri belirleyen eski düzenlemesinde davalı tarafın kendisine tebliğ edilen dilekçeye on beş gün içerisinde beyanda bulunması gerekliydi. Ancak yeni düzenleme ile FIFA her dosya için verilen süreyi tespit etmekten kaçınmıştır. Uygulamaya bakıldığında bu sürenin yirmi gün olarak belirlendiği göze çarpmaktadır. Verilen süre zarfında dava dilekçesine karşı beyanda bulunulmaması halinde, uyuşmazlık hakkındaki karar dosyadaki mevcut evraklar üzerinden yapılacak inceleme sonucunda verilecektir.
DRC’de yargılama usulü yazılıdır. Ancak, belli şartların oluşması halinde taraflar sözlü duruşmaya çağırılabilir, tarafların ifadeleri, tanıkların ifadeleri ve uzman görüşleri yapılan bu duruşma sırasında tutanak altına alınır195
.
DRC nezdinde görülen yetiştirme tazminatı ve dayanışma mekanizması konulu uyuşmazlıkların değerlerinin 50.000 CHF’yi aşmadığı durumlarda herhangi bir yargılama gideri alınmayacaktır196. Bunun yanı sıra talimatın ilgili maddesi gereğince
193
FIFA Procedural Rules, md. 9/2 194 FIFA Procedural Rules, md. 9/3 195
FIFA Procedural Rules, md. 11 196 FIFA Procedural Rules, md. 17/2
134
uyuşmazlıkların değerine göre belirlenen miktardaki harçların davanın açılması ile birlikte FIFA PSC’nin hesabına yatırılması gerekmektedir197
.
İhtilafların çözümlenmesinde dikkate alınacak mevzuat nasıl belirlenmektedir? DRC, kendisine intikal eden uyuşmazlıkları RSTP’nin ilgili hükümleri çerçevesinde değerlendirerek karara bağlayacaktır. Fakat uyuşmazlık hakkında karar verirken ülkelerin kendi hukuk kurallarını da dikkate alması gerekmektedir. FIFA Kuralları ve devletlerin kendi hukuk kuralları arasında bir çatışma çıktığında hangisi üstün gelecektir?
Bu konuda CAS tarafından verilen çok önemli bir karar bulunmaktadır198
. Kısaca bahsetmek gerekirse; AJ Auxerre vs. Valencia & M. Sissoko arasında görülen davada CAS, Fransa Futbol Kanunlarının uluslararası boyutu bulunan uyuşmazlıklarda uygulanabilir olmadığına karar vermiştir. Bu karar FIFA Talimatları ile ülke kanunlarının karşı karşıya geldiği durumlarda verilebilecek kararlara emsal teşkil etmektedir. CAS, bu kararı ile FIFA Talimatlarının bazı maddelerinin (burada bahsedilen talimat RSTP’dir) Fransa Kanunlarını bir kenara koymasına izin vermiş ve uyuşmazlıkta FIFA Talimatının ilgili maddelerinin uygulanabilir olduğuna kanaat getirmiştir.
Genel kural olarak DRC uyuşmazlık hakkında altmış gün içinde hüküm tesis eder. Ancak bu süre tarafların kendilerine iletilen dilekçelere zamanında cevap vermeleri halinde geçerlilik kazanacaktır.
Uyuşmazlık hakkında karar verilme aşamasında heyetteki her bir hakemin bir oyu bulunmaktadır199. Çekimser oy kullanmak kabul edilemez. Oy sayılarında eşitlik
olması durumunda ise Başkan’ın oyu belirleyici olacaktır.
197 FIFA Procedural Rules, md. 17/4 ve Annex e A-1’de uyuşmazlığın değerine göre yatırılması gereken
harç miktarları tablo halinde mevcuttur.
198
CAS 2003/O/530 AJ Auxerre v. Valencia and M. Sissoko, 27.8.2004 tarihli kararın tam metni için
bkz; http://jurisprudence.tas-cas.org/sites/CaseLaw/Shared%20Documents/530.pdf (11.12.2011)
135
Kararlar yazılı olarak alınır. Acilen kararın açıklanması gereken durumlarda karar yazılı hale getirilmeden önce taraflara sözlü olarak da bildirilebilir. Kararları, FIFA Genel Sekreterliği Oyuncu Statüsü Komitesi (PSC) ve İhtilaf Çözüm Dairesi (DRC) adına ve yerine açıklamaya yetkilidir.
DRC tarafından alınan kararlarda, kararın alındığı tarih, tarafların ve varsa vekillerinin isimleri, uyuşmazlığın incelenmesinde görev alan heyet üyelerinin isimleri, taraflarca ileri sürülen iddia ve talepler, davanın kısa bir özeti, kararın alınmasına neden olan kurul değerlendirmesi, delillerin değerlendirilmesi ve verilen hükümler yer alır.
Kararlar yazılı hale getirildikten hemen sonra taraflara direkt olarak iletilir. Aynı zamanda kararın bir fotokopisi de ilgili federasyona gönderilir200
. Kararlar ilgili taraflara faks yolu ile gönderilebileceği gibi mektup yolu ile de iletilebilir. Her iki gönderim yöntemi de hukuki olarak tarafları bağlayıcıdır.
FIFA Statünün 63. Maddesinde, DRC kararlarına karşı yirmi bir gün içinde CAS’a başvurulabileceği belirtilmiş ancak yine aynı maddede bütün iç hukuk yolları tüketilmeden CAS’a başvurulamayacağı düzenlenmiştir.
II. FIFA NEZDİNDE İHTİLAF NEDENLERİ