İşletme Yönetimi Açısından

Kavramsal Çerçeve’de “raporlayan işletme” olarak tanımlanan bu grup için UFRS’nin sağladığı faydalar maliyetlerine göre daha fazla olmuştur.

Leuz ve Verrecchia (2000), Karamanou ve Nishiotis (2005), Easley ve O’Hara (2004) ve Gebhardt vd. (2001), Daske (2006), Daske ve Gebhardt (2006), Hail ve Leuz (2007) ve Iatridis’e (2010) göre, UFRS sonrası artan dipnot açıklamalarının daha kaliteli113 ve açıklayıcı olması iki önemli fayda sağlamıştır. Birincisi, UFRS uygulamaya başlayan işletmelerin daha itibarlı şirket konumuna geçmeleri, diğeri ise, sermaye maliyetinin düşmesidir. Yüksek kaliteli dipnot açıklamaları sayesinde, şeffaflığın artması, şirketlere özel bilgilerin halka açık bilgilere dönüşmesi, bu sayede, işletme yönetimi ile mevcut ve potansiyel ortaklar arasındaki bilgi asimetrisinin azalması ve böylece dağıtılamayan

112 _{Atmaca,M. 2010. Uluslararası Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartlarının İşletmelerin Finansal Analizine Etkilerini} Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 1:545

113 _{Daske (2006), Marten ve diğerleri (2002) ve Köhler ve diğerleri (2003), çalışmalarında, UFRS’ye göre hazırlanmış finansal} tablolarda sunulan dipnotların, ulusal muhasebe standartlarına göre çok daha kaliteli olduğunu gözlemlemişlerdir.

55

işletmeye ait firma riskininin ve beklenen getiri oranının düşmesi ve piyasalardaki likiditenin artması sağlanmıştır (Palea, 2006). UFRS’nin bu etkileri, sadece işletme yönetimi değil yatırımcılar açısından da çok önemli bir katkıdır.

Yukarıdaki grup ile aynı görüşte olan Wilson da (2001), UFRS ile birlikte, işletme yönetiminin daha detaylı dipnot sunma gerekliliği nedeniyle, işletmenin faaliyetleri ve sonuçlarına ilişkin hesap vermede UFRS öncesine göre daha fazla sorumluluk sahibi olduklarını açıklamıştır114

.

Dumontier ve Raffouriner (1998) de çalışmalarında, yukarıda özetlenen görüşleri aynen savunarak bir ekleme yapmışlardır. Onlara göre, UFRS uygulayan işletmeler, gizli yedeklere imkan vermeyen daha doğru, güvenilir ve kaliteli finansal tablolar sundukları için, borçlanma için kaynaklara ulaşım daha kolay olmaktadır.

Jones ve Higgins’in (2006) çalışmalarında, Avustralya’daki 200 büyük şirketin 60 tanesinde yöneticilerin UFRS’ye uyum ile ilgili fikirleri alınmıştır. Çalışmada, UFRS’ye geçişin, işletmelerin bölümlerindeki sorumluluklarda ve örgütsel fonksiyonlarda önemli gelişmelere neden olduğu sonucuna varılmıştır.

Shi ve Kim (2007), UFRS’ye geçen 34 ülke üzerindeki UFRS’nin etkilerini gözlemledikleri çalışmalarında da, Dumontier ve Raffouriner ile benzer görüşü paylaşmışlardır. Araştırmalarının sonucuna göre, UFRS uygulayan ülkelerin diğerlerine göre açıklayıcı dipnotları daha çok ve nitelikli olan finansal raporlama yapmalarından dolayı yabancı piyasalarda borçlanma maliyeti daha düşük olmuştur.

Petreski’nin (2006) UFRS’nin işletme yönetimine etkilerini incelediği çalışmasında, konuya ilişkin doğrudan bilgi edinme yöntemi olarak bir işletmenin UFRS’ye zorunlu geçişten önce uzun yıllar UFRS uygulayıp, etkileri inceleme fırsatı bulan finans müdürü ile mülakat yapması literatürde sonuçlarını değerlendirme açısından ilgi çekicidir.

56 Finans müdürüne göre,

- Bir şirket yönetimi için UFRS’ye geçişin en büyük avantajı; doğru yönetim kararları verebilmek için sunulan bilginin amaca uygun, önemli ve doğru bilgi olmasıdır, şirketlerin aktif, pasif, özkaynak, gelir ve giderleri hakkında daha anlaşılır, karşılaştırılabilir ve geçerli, doğru bilgilerin sağlanmasıdır.

- UFRS sonrası işletmelere ait finansal tablolarda sunulan muhasebe rakamlarının daha gerçeğe uygun bilgiyi yansıtmasından dolayı, kullanıcılar işletmeye ait daha geçerli bilgi sahibi olmaktadır. Buna ilişkin, yatırımcıların işletmeye yatırım yaparken daha güvenilir tahminler yapabildiklerinin örneği de verilmiştir.

- İşletme ortaklığından pay almak isteyen veya birleşme/satın alma girişiminde bulunacak olan diğer işletmeler, buna ilişkin kararlarında işletmenin finansal pozisyonuna ait daha doğru bilgi sahibi olmaktadır.

- İşletme, kendi performansını sektördeki rakipleri ile daha rahat zeminde ve uzun süreli karşılaştırma imkanı bulmaktadır.

- UFRS, finansal tablo hazırlama maliyetini düşürmüştür.

Mülakat sonunda, finans müdürü, yukarıda sunulan faydaların haricinde UFRS’nin bir işletmeye sağladığı en temel faydaları üç başlık altında toplamıştır:

 İşletmeye sağladığı katma değer,

 Daha iyi ve doğru finansal raporlama ve kullanıcılara düzgün bilgi aktarımı  Düşük maliyetli finansal raporlama.

Atmaca’nın aynı anket çalışmasında, işletme yönetimi açısından UFRS’nin sağladığı olumlu etkilerden öne çıkan sonuçlar aşağıda sıralanmıştır115

:

 İşletmelerde, stratejik kararların alınmasında daha doğru, gerçeğe uygun ve güvenilir finansal bilgi sunduğu,

 İşletme yönetiminin UFRS’ye uygun hazırlanan finansal tablolar aracılığı ile sunulan finansal bilgiler sayesinde daha doğru ve sağlıklı kararlar alabildiği,

115 _{Atmaca,M. 2010. Uluslararası Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartlarının İşletmelerin Finansal Analizine Etkilerini} Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 1:545

57

 UFRS’ye uygun hazırlanan finansal tablolar sayesinde, işletmenin gerçeğe uygun durumunun ve performansının daha doğru analiz edilmesinde yöneticilerine yardımcı olduğu,

 İşletmelerde, finansal tablolar analizinin kalite düzeyini arttırdığı ve

 İşletmelerde finansal raporlama açısından uyuşmazlıkları ortadan kaldırarak, finansal raporlamada güvenirlilik düzeyini olumlu yönde etkilediği sonucuna varılmıştır.

Yukarıdaki sonuçlar için katılımcıların verdiği cevaplar yüzdesel olarak incelendiğinde, UFRS’nin işletme yöneticilerine sağladığı en büyük faydanın finansal tablo analizinin kalitesini arttırdığı (%86) ve UFRS sayesinde, işletmenin gerçeğe uygun durumunun ve performansının daha doğru analiz edildiği (%85) görüşleri en yüksek değerleri almıştır.

Barth ve diğerleri (2005; 2008), Hung ve Subramanyam (2007), Blanc (2003) ve Dumontier ve Raffouriner (1998), UFRS’nin sağladığı yukarıda sözü edilen birçok faydanın temel kaynağının daha nitelikli finansal raporlamaya geçiş olduğunu savunmuşlardır. Dolayısıyla, UFRS’nin finansal tablolar üzerindeki etkilerine yönelik yapılacak çalışmaların literatüre sağlayacağı katma değer açısından her zaman değerli olacağını savunmuşlardır.

Tezin bundan sonraki bölümünde, UFRS’nin finansal tablolar üzerindeki etkilerine yönelik literatürdeki çalışmalara ve bulgularına yer verilecektir.

58

BÖLÜM III. ULUSLARARASI FİNANSAL RAPORLAMA STANDARTLARI’NA