yeni stratejik planı
da yukarıda sayılan
maksatlara hizmet
etmesinin yanı sıra, Milli
İstihdam Seferberliği’nin
ruhu ve hedefleri, üst
politika hedefleri ve
İŞKUR’un kamuoyunda
gittikçe artan rolü
ile uyum içerisinde
olmuştur.
olarak özel sektöre hizmet sunan bir Kurum haline gelmesinde, özel sektör işe yerleştirme faaliyetine dönük her yıl hedef belirlemesinin etkili olduğu söylenebilir.
| İSTİHDAM’DA 3İ 60
Özel sektörden alınan açık iş (işgücü talebi) sayılarına bakıldığında, işe yerleştirme sayılarındaki artışın nedeni daha iyi anlaşılacaktır. Daha fazla iş arayana iş bulabilmenin yolu, işverenden daha fazla işgücü talebi (açık iş) alınmasından geçmektedir. Bu gerçekten hareketle İŞKUR, özel sektörden alınan açık iş (işgücü talebi) hedefini de her yıl belirleyerek il bazında paylaştırmıştır. Yine 2003 yılı baz alındığında, İŞKUR’un her yıl özel sektör açık iş sayısını önemli ölçüde artırdığı görülmektedir. Ancak özel sektör açık işlerinin bir hedef olarak belirlendiği 2011 yılından itibaren daha büyük oranlarda yıllık artışlar yaşandığı görülmektedir. 2011’e kadar yıllık ortalama %28 olan artış oranı, 2011’den itibaren %39’a yükselmiştir.
Danışmanlık hizmetini geliştirmek maksadıyla ‘’Her İş Arayan ve İşverenin Bir Danışmanı Var’’ sloganıyla yola çıkan İŞKUR, 2012 ve 2013’te yaklaşık 4 bin iş ve meslek danışmanını bünyesine katarak personel sayısını artırmıştır.
İş arayanlara sunduğu danışmanlık hizmetleri ile İŞKUR, daha fazla iş arayanı meslekler ve işgücü piyasası hakkında bilgilendirmeye, kendilerine uygun işlere ve aktif programlara yönlendirmeye odaklanmıştır. 2003 yılı baz alındığında, İŞKUR’un iş arayanlara danışmanlık hizmetini her yıl artırdığı görülmektedir. Ancak özellikle iş arayanlara danışmanlığın hedef olarak belirlendiği 2011 ve personel sayısının artırıldığı 2012 yıllarından itibaren çok daha büyük oranlarda yıllık artışlar yaşanmış; 2011’e kadar yıllık ortalama %49 olan artış oranı, 2011’den itibaren %194’e yükselmiştir.
Şekil 1
Özel Sektör İşe Yerleştirme Sayısı
Şekil 2
Özel Sektör Açık İş (İşgücü Talebi) Sayısı
2018 | SAYI26 | 61 GENİŞ AÇI
İşverenlere dönük danışmanlık hizmetleriyle işverenlere de İŞKUR hizmetleri ve istihdam teşvikleri hakkında daha fazla bilgilendirme yapılmaya ve işverenlerden daha fazla işgücü talebi toplanmaya başlanmıştır. 2003 yılından itibaren, İŞKUR iş yeri danışmanlığına önem vermiş ve bu anlamda danışmanlık faaliyetini yerine getirmek için iş yeri ziyaretlerini artırmıştır. Ancak işyeri ziyaretlerinin bir hedef olarak belirlendiği 2010 yılından itibaren daha büyük oranlarda yıllık artışlar yaşandığı görülmektedir. 2010’a kadar yıllık ortalama %20 olan artış oranı, 2011’den itibaren %55’e yükselmiştir.
İşbaşı eğitim programları da İŞKUR’un neredeyse her yıl hedefler belirleyerek sayısını yıllar itibarıyla ciddi anlamda artırdığı önemli işgücü yetiştirme programlarındandır. İlk uygulaması 2009’da başlayan İşbaşı Eğitim Programları için 2011 yılından itibaren her yıl hedefler belirlenmiş ve iller bazında
paylaştırılmıştır. Bu program sayesinde işi işbaşında tecrübe ederek öğrenen iş arayanların sayısı başta binlerle ifade edilirken, hedef konularak izlenmesinin yedinci yılında (2017) 297 bin 255 iş arayan işi işbaşında tecrübe ederek öğrenir hâle gelmiştir.
Şekil 3
Bireysel Danışmanlık Sayısı
Şekil 4
İşyeri Ziyaret Sayısı
Şekil 5
İşbaşı Eğitim Programı Katılımcı Sayısı
| İSTİHDAM’DA 3İ 62
6. Yeni Vizyonu ve Hizmet Anlayışıyla İŞKUR’un 2018 Hedefleri
2018 hedeflerinde; birey ve ihtiyaç odaklı, vatandaş memnuniyeti vurgusunu ön plana çıkaran “Yeni Bir Hizmet Sunum Anlayışının Hayata Geçirilmesi” benimsenmiştir. Bu bağlamda, işgücü piyasasında özel politika gerektiren gruplar içinde yer alan kadınların, gençlerin, engelli vatandaşların, uzun süreli işsizlerin ve özel destek ihtiyacı olan diğer vatandaşların ‘İnsana Yakışır İşlerde’ istihdamını ve bu istihdamın sürekliliğini sağlamak önceliklendirilmiştir.
2018 yılı içerisinde hedeflerle yönetim anlayışı çerçevesinde işe yerleştirme, danışmanlık ve aktif işgücü programları şeklinde üç ana hedef, bu hedefler içerisinde ise Kurum öncelikleri konusunda farkındalık sağlayacak alt göstergeler belirlenmiştir. 2018 yılı için belirlenen hedefler, aşağıdaki tablodan görüleceği üzere, hizmet sunulan vatandaş sayısında ciddi artışları öngördüğü gibi, hizmetlerin niteliğinin artırılmasına da odaklanmaktadır:
İşe Yerleştirme Hedefleri
Özel Sektör İşe Yerleştirme Sayısı 1.250.000
İşe Yerleştirilen Kadın Sayısı 450.000
İşe Yerleştirilen Genç Sayısı 450.000
İşe Yerleştirilen Engelli Sayısı 75.000
İşe Yerleştirilen Uzun Süreli Uzun Süreli İşsiz Sayısı 125.000 İşe Yerleştirilen İşsizlik Ödeneği Faydalanıcı Sayısı 100.000
İşe Yerleştirilen Yüksek Öğretim Mezunu Sayısı 200.000
Danışmanlık Hedefleri
Danışmanlık Sayısı 4.000.000
Danışmanlık Yapılan Kadın Sayısı 1.500.000
Danışmanlık Yapılan Genç (15-24) Sayısı 1.300.000
Danışmanlık Yapılan Engelli Sayısı 100.000
Danışmanlık Yapılan Uzun Süreli İşsiz Sayısı 250.000
Danışmanlık Yapılan İşsizlik Ödeneği Faydalanıcısı Sayısı 400.000
Eğitim-Öğretim Kurumu Ziyareti Sayısı 25.000
Ziyaret Edilen İş Yeri Sayısı 400.000
Aktif İşgücü Programları Hedefleri
Kurs ve Program Katılımcı Sayısı 480.000
Mesleki Eğitim Kursu Katılımcı Sayısı 80.000
İstihdam Garantili Mesleki Eğitim Kurslarından Yararlanan Kişi Sayısı 50.000
15-29 Yaş Arası Kursiyer Sayısı 40.000
İşbaşı Eğitim Programları Katılımcı Sayısı 300.000
İmalat Sektöründe Düzenlenen İşbaşı Eğitim Programlarına Katılanların Sayısı 120.000 İşbaşı Eğitim Programları 15-29 Yaş Arası Katılımcısı Sayısı 240.000 İşbaşı Eğitim Programları Engelli Katılımcı Sayısı 10.000 Girişimcilik Eğitim Programları Katılımcı Sayısı 100.000
* Tanım farklılıklarından dolayı, alt hedeflerin toplamı ana hedefe eşit olmayabilir.
Tablo 1
2018 | SAYI26 | 63 GENİŞ AÇI
İşe yerleştirme hedefi içerisinde işgücü piyasasına girişte özel politika ihtiyacı bulunan kadınlar, gençler, engelliler, uzun süreli işsizler ile işsizlik ödeneği alanlar için özel hedefler konulmuştur. Ayrıca, İŞKUR’un beyaz yakalılar tarafından bilinirliğinin artırılması için yükseköğrenim mezunlarının işe yerleştirilmesine dönük hedef belirlenmiştir. Hedefler arasında bütüncül bakış açısının korunması için, özel politika gerektiren gruplara danışmanlık hizmetleri sunulması için de hedefler belirlenmiştir. Danışmanlık hizmetleri kapsamında daha fazla işverene hizmet ulaştırılması da hedef olarak belirlenmiştir. Aktif işgücü programlarından gençlerin ve engellilerin daha fazla yararlandırılması, programların niteliğinin
ve etkisinin artırılmasını sağlayacak şekilde hedef göstergeleri de oluşturulmuştur. 2018’de konulan yeni hedeflere yakından bakıldığında, geçmiş yıllara göre;
• Daha fazla sayıda iş arayan ve işverene hizmet sunulması,
• Hizmetlerin sadece nicelik açısından değil nitelik açısından da artırılması, • İşgücü piyasasına girişte
özel politika ihtiyacı bulunan kadınlar, gençler, engelliler, uzun süreli işsizler ile işsizlik ödeneği alanlara odaklanılması,
• İmalat sanayiinin önceliklendirilmesi, gibi önemli farklılıklar göze çarpmaktadır.