Mart ayından sonra, Nisan ayında da Amerika’da hisse senedi piyasalarındaki yükseliş devam etti. Nisan ayına Londra’da yapılan G20 toplantısının etkisinde başlayan piyasalar, zirveden somut bir açıklama gelmese de kredi derecelendirme kuruluşlarının üzerindeki denetimlerin arttırılacağına dair söylemlerle ve finansal krizi aşmak için verilen birliktelik mesajlarıyla moralli duruşlarını sürdürdü. G20 toplantısının ardından piyasaların odaklandığı bir başka gelişme de ECB’den gelecek faiz indirimiydi.
Piyasalar 50 puanlık bir indirim fiyatlarken ECB’nin faizleri 25 puan indirerek 1.25 puan seviyesine çekmesiyle, endekslerde kısa süreli aşağı yönlü baskı oluştu. Yine de Dow Jones endeksi 7800 seviyesinin üzerinde güçlü durdu.
Ay başında olan gelişmelerin yanında, Amerikan bankalarının tabi tutulduğu stres testi hakkında gelen açıklamalar da Nisan ayında piyasaların yönünü belirlemede etkili oldu.
Hazine bakanı Geithner teste giren çoğu bankanın ihtiyacı olandan daha çok sermayesi olduğunu ve kredi piyasasında düzelme sinyallerinin görülmeye başladığını açıkladı.
Testler için ay sonunda son gelen açıklamalar Amerika’nın en büyük 19 bankasından en az 6 tanesinin ek sermayeye ihtiyaç duyacağı yönünde oldu.
1 aylık getiri Yıl İçi F/K Hisse Başına Kar ($)
Dax %18.00 %0.10 19.78 243.44
Cac 40 %12.89 -%1.62 10.39 305.34
FTSE %8.89 -%3.55 20.49 208.72
Euronext 100 %12.82 -%0.94 24.97 21.65
MIB 30 %19.27 -%0.22 10.09 1988.86
IBEX 35 %15.79 -%1.65 8.29 1091.87
1 aylık getiri Yıl İçi F/K Hisse Başına Kar ($)
Nikkei 225 %2.33 -%0.35 41.91 210.67
Hang Seng %14.33 %7.88 13.93 1113.82
S&P/ASX 200 %5.54 %1.56 19.74 191.56
Sensex 30 %17.46 %18.20 12.31 926.36
Ay içinde IMF’in kriz hakkındaki açıklamaları da önemli yer tuttu. IMF 2007 – 2010 ara-sında toplam oluşacak zararın $4.1 trilyon olmasını tahmin ettiklerini açıkladı. Oluşan zararın ABD tarafında $1.6 trilyonunun konut kredisi destekli menkul kıymetlerden,
$1.07 trilyonunun ise kredi kayıplarından gerçekleştiği ve toplam $2.7 trilyon olduğu söylenirken. Avrupa’da ise zararların $1.2 trilyonu aştığı kaydedildi. Japonya’da ise
$149 milyarlık zararın olduğu vurgulandı. Ayrıca IMF başkanı, ABD’nin önümüzdeki 5 yıl boyunca GDP’sinin %13.3’lük kısmını finansal sistemi yeniden ayağa kaldırmak için harcamasını tahmin ettiklerini ekledi. Son olarak gelen açıklamalarda global ekonomide
%1.3’lük küçülme beklendiğini, 2010 ve 2011’de güçlü bir toparlanma beklenmediğini ve bu küçülmeyle beraber 10 milyon insanın daha işsiz kalabileceği söylendi.
Bu haberlerin yanında şirketlerin bilanço açıklamarı da piyasaların Nisan ayı içinde odaklandığı gelişmeler olarak göze çarptı. Finansallarda hisse başına açıklanan kar rakamlarına baktığımızda; JP Morgan 0,32 olan beklentileri geçerek 0,4, Citigroup -0,34’lük beklentileri geçerek -0,18, Bank of America 0,04’lük beklentileri geçerek 0,1, Goldman Sachs 1,643’lük beklentileri geçerek 3,39, Wells Fargo 0,4’lük beklentileri geçerek 0,67, American Express 0,13’lük beklentileri geçerek, 0,32 kar açıkladı.
Morgan Stanley ise -0,08’lik beklentisinin altında kalarak -0,57 oranında zarar açıkladı.
Başlıca finansalların beklentilerin üzerinde kar açıklamalarıyla aylık bazda JP Morgan
%23.7, Citigroup %15, Bank of America %29, Goldman Sachs %19, Wells Fargo %40, American Express %87 yükselirken Morgan Stanley’nin yükselişi %1.2 ile sınırlı kaldı.
Teknoloji tarafında Google 4,95’lik beklentileri geçerek karını 5,16 olarak duyurdu.
Texas Instruments zarar beklentilerini boşa çıkararak 0,07 (beklenti -0,005), AT&T 0,49’luk beklentileri geçerek 0,58 Apple 1,08’lik beklentileri geçerek 1,33, Microsoft 0,39 ile beklentiler doğrultusunda kar açıkladı. Diğer başlıca sektörlerde Alcoa’nın his-se başına -0,56 zarar etmesi beklenirken -0,54 zarar açıkladı,
Pepsi 0.67’lik beklentileri geçerek 0.71, Merck 0,77’lik bekletinin altında kalarak 0,74, Du Pont 0,53’lük beklentinin üstünde 0,54, Caterpillar 0,054’lük beklentinin üzerinde 0,39, Coca Cola 0,65’le beklentiler doğrultusunda, , Boeing 0,92’lik beklentilerin altında kalarak 0,87, Ford -1,24’lük beklentilerin üzerinde -0,75, 3M 0,86’lık beklentilerin altında 0,81, Pfizer 0,49’luk beklentilerin üzerinde 0,54, P&G 0,81’lik beklentilerin üzerinde 0,83, Exxon da 0,95’lik beklentilerin altında 0,92 seviyesinde kar açıkladı. İflası beklenen GM ise bilançosunu 30 Nisan’da açıklayacağını duyurmasına rağmen, açıklamayı 14 Mayıs’a erteledi. Finans sektöründeki şirketlerde analistleri şaşırtan kar/zarar rakamları açıklansa da, reel sektörde açıklanan rakamlar genel olarak analist beklentilerine yakındı.
Ekonomik verilere bakarsak; Japonya’da Japonya Merkez Bankası faizleri değiştirmeden beklentiler doğrultusunda %0.1 seviyesinde bıraktığını açıkladı. Makine siparişlerinde %6.9’luk azalma beklenirken, %1.4 artış açıklandı. Japonya endüstri üretimi aylık bazda %9.4 azalırken, kapasite kullanımı da %11.9 azaldı. Tüketici güven endeksinin 30 puan gelmesi beklenirken 29.6 geldi. Veri beklentilerden düşük gelse de geçtiğimiz aya göre (Mart: 27.6) toparlanma gözlemlendi. Ekonomiye sektörel bazda yaklaşan sanayi faliyetleri endeksinde ise beklentiler dahilinde %2’lik bir azalma gerçekleşti. Almanya’da perakende satışlarda aylık %0.3’lük artış beklenirken %0.2’lik düşüş açıklandı. PMI üretim endeksi beklentiler dahilinde 32.4 olarak, PMI servis endeksi ise 41.7’lik beklentilerin üzerinde 42.3 olarak gerçekleşti. Fabrika siparişlerinde
%2.1 düşüş beklenirken, düşüşün %3.5 olduğu duyuruldu. Tüketici fiyatları endeksinde
%0.1’lik (beklenti %-0.1), üretici fiyatlarında ise %0,7’lik (beklenti %-0,3) azalış gerçekleşti. Alman endüstri üretimi ise Nisan ayında bir önceki aya göre %2.9 azaldı.
Ekonomideki beklentileri baz alan ZEW endeksinin ise 2 puan artması beklenirker artış 13 puan oldu. Son olarak Almanya’da işsizliğin %8.3’e yükseldiği açıklandı. Euro bölgesinde ise PMI üretimi 34’lük beklentiye yakın 33.9 olarak açıklanırken, PMI servis verisi 40.9 olarak açıklandı (beklenti: 40.1). Euro bölgesi perakende satış rakamlarında
%0.6’lık azalış gerçekleşirken, veri %0.4 azalış öngören beklentilerden kötü açıklandı.
Birinci çeyrekte Euro bölgesi GDP’de %1.5’luk azalış öngörülürken, Euro bölgesi toplamda %1.6 küçüldü. Tüketici fiyatları endeksinde ise beklentiler dahilinde %0.4’lük artış gerçekleşti. Ticaret açığının 5 milyar euro olması beklenirken, 2 milyar euro olarak açıklandı. Euro bölgesi ZEW anketi ise 11.8 olarak açıklandı. ABD tarafına baktığımızda tarım dışı istihdam -660 K’lık beklentilerin altında kalarak -663 K olarak açıklandı ve işsizlik oranı %8.5 oldu. Toptan eşya stoklarında %0.7 azalma beklenirken, %1.5 azalış gerçekleştiği duyuruldu. Dış ticaret dengesinde $36 milyar açık beklenirken, açığın $26 milyar olarak duyurulması, global ticaretin halen yavaş olduğunu gözler önüne serdi.
Üretici fiyatlarında (beklenti %0) %1.2’lik, tüketici fiyatlarında ise (beklenti %0.1) %0.1’lik gerileme gerçekleşti. Perakende satış rakamlarında ise artışın %0.3 olacağı öngörülürken, %1.1 oranında gerileme açıklandı. Amerikan endüstri üretiminin ise %-0.9’luk beklentilerin de altında kalarak %-1.5 açıklanması üretimin halen beklentiler düzeyinde gerçekleşmediğini ortaya koydu. Kapasite kullanımı ise %69.6’lık beklentilere yakın %69.3 olarak açıklandı. Ev inşaatı başlangıçları 540 K olarak beklenirken 510 K’da kaldı. Dayanıklı mal siparişleri verisinde ise %1.5 oranında azalma beklenirken, % 0.8 oranında azalış açıklandı. Amerikan tüketici güveni 29.7 beklenirken, 39.2 açıklanarak beklentilerden iyi geldi. 1. çeyrekte ABD ekonomisinin %6.1 küçüldüğü açıklandı. Beklentiler %4.7’lik küçülme öngörüyordu. 2008’in son çeyreğinde %6.3’lük küçülmeden sonra ABD ekonomisi sert şekilde daralmaya 1. çeyrekte de devam etti.
FED para politikası kurulu faizleri değiştirmezken, kişisel gelirlerde %0.3 (beklenti %-0.2), kişisel harcamalarda ise %0.2 (beklenti %-0.1) düşüş açıklandı.
Sermaye Piyasaları –Uluslararası Piyasalar
1 aylık getiri Yıl İçi F/K Hisse Başına Kar ($)
Dow Jones 7.58% -6.73% 16.37 500.08
Nasdaq 11.99% 8.55% 25.03 68.41
AMEX (XMI) 6.59% -5.41% 18.98 47.89
S&P 9.50% -3.28% 13.62 64.15
Mayıs 09 30
Şirketler bazında haberlere odaklanırsak, 1 Haziran’a kadar yeniden yapılanma planları için süresi olan GM bu çerçevede 21000 fabrika çalışanının işine gelecek yıl itibariyle son vereceği ve Pontiac markasını kapatacağını açıkladı. Hükümete borcu $15.4 milyar olan şirketin, hükümete hisselerinin yarısı karşılığında $10 milyarlık borcunun silinmesi için öneride bulunacağı söyleniyor. Ayrıca United Auto Workers’a (UAW) da GM emeklilik ve sağlık sigortası masrafları için ödemesi gereken $20 milyarın en az yarısı için hisse senedi verme önerisiyle gitmesi bekleniyor. Eğer bu takaslar gerçekleşirse ABD hükümeti ve UAW şirketin %89’una sahip olacak. Ayrıca GM’in her $1000’lık bono için 225 hisse takası önereceği ve böylece bono sahiplerine olan $27 milyarlık borcunu
$24 milyara indirmeyi planladığı da açıklamalar arasında yerini aldı. Bu plan gerçekleşirse de bono sahipleri şirketin %10’luk payına sahip olacak ve mevcut hissedarların payı şirket içinde %1 oranında kalacak. Eğer planlar gerçekleşirse şirketin
$62.4 milyarlık borcu $44 milyar azalacak. GM’de görüşmelere devam ederken eğer son plan hükümet tarafından onaylanmazsa şirketin Chapter 11’a başvurmaktan başka seçeneği kalmayacak. Bunun yanında bir başka otomotiv devi Chrysler ise Fiat ile yapılacak anlaşmadan önce yeniden yapılanmanın daha sağlıklı olacağı inancıyla Chapter 11 ilan etti. Obama konuyla ilgili yaptığı açıklamada Chrysler ve GM’in geri döneceğini, Chrysler yeni satışlarının GMAC tarafından finanse edileceğini duyurdu.
Eğer mahkeme Fiat ile yapılacak anlaşmayı kabul ederse şirket likiditasyon sürecine girecek ve yaklaşık 38500 çalışan işsiz kalacak. Borsada kote olan GM’in aylık performansına baktığımızda hisse senedinin Nisan ayı içerisinde yaklaşık %20 değer kaybettiği görülüyor.
PERU LIMA GENERAL INDEX %54.30 NIGERIA STOCK EXCHANGE -%33.69 SHANGHAI SE COMPOSITE IX %40.82 BELEX15 INDEX -%29.53 VENEZUELA STOCK MKT INDX %40.48 DSM 20 INDEX -%21.65
KARACHI 100 INDEX %38.80 OMX RIGA OMXR -%20.69
TAIWAN TAIEX INDEX %38.42 SOFIX INDEX -%17.91
Yıl İçi En iyi Performans Yıl İçi En Kötü Performans
Sermaye Piyasaları –Uluslararası Piyasalar