Harmanlanmış eşzamanlı öğrenme araçları

Burada müfredat araçları, dijital kütüphane araçları ve bilgi temsili araçları olmak üzere üç tür e-Öğrenme aracı söz konusudur.

1. Müfredat Araçları-Bu araçlar okullarda ve yükseköğretim kurumlarında belirli bir eğitim sunmak amacıyla kullanılmaktadır. Materyaller sınıf faaliyetlerini kolaylaştırmak için seçilmekte ve düzenlenmektedir. Tartışma forumları ve çevrimiçi testler gibi ek araçlar iş birliğini ve değerlendirmeyi desteklemek için eğitim faaliyetlerine entegre edilmiştir. Tipik bir ticari müfredat aracı kendi

içerisinde, eğitsel araçlar, yönetim araçları ve öğrenci araçları olmak üzere entegre edilmiş üç kısımdan oluşmaktadır.

Eğitsel araçlar müfredat tasarımını ve otomatik notlandırma özelliğine sahip çevrimiçi testleri içermekte, yönetim araçları dosya yönetimi doğrulamasını ve dosya yetkilendirmesini kapsamakta, öğrenci araçları ise kendi içerisinde aşağıdakilere yer vermektedir;

a.) Sınıf materyallerinin taranması: okumalar, ödevler, projeler ve diğer kaynaklar

b.) İş birliği ve paylaşım: eşzamanlı ve eşzamansız bülten panoları ve tartışma forumları [126].

Harmanlanmış eşzamanlı öğrenme faaliyetlerini etkinleştirmek ve kolaylaştırmak için web konferans sistemleri, sanal dünyalar, video destekli sohbet odaları, hatta araçlar ve çevrimiçi formları kapsayan, istek üzerine geliştirilmiş sistemleri de içeren ve çok sayıda kolaylık sağlayan geniş bir araç yelpazesinin varlığından söz ötmek mümkündür. Diğer durumlarda, interaktif ekran ve tablet cihazlar, öğretmenlerin beyaz tahta kullanma becerilerini geliştirmek için web konferans teknolojileriyle bütünleştirilmiş bir şekilde kullanılmaktadır. Araçlar, kullanım amaçlarını ve eğitimsel gayelerini yansıtan modaliteler üzerinden düzenlenmekte, sıralanmakta ve bunların sonrasında işleme konulmaktadır.

Eğitimsel sınıf yapısı ve tasarımının yanı sıra, herhangi bir platformun işlevsellik ve güvenilirlik açısından nasıl bir performans sergilediği ders başarısını etkileyen son derece önemli bir faktördür.

Ses iletiminde yaşanabilecek teknik aksaklıklar veya kesintiler gibi bağlantı sorunları, harmanlanmış eşzamanlı öğrenme faaliyetlerinin başarısını ciddi ölçüde düşürebilmekte ve kesintisiz iletişimi sağlamada karşımıza etkisi uzun süreli olan problemler çıkarmaktadır. Dersi yönetmekte olan öğretmenler, bu nedenle metin

sohbeti gibi bant genişliği düşük olan araçları ses ve video gibi büyük bant genişliği gerektiren araçlara tercih edebilmektedir [86].

c.) Öğrenme gelişimini programlama ve takip etme: ödev hatırlatıcıları ve teslimi, kişisel takvimler ve faaliyet günlükleri

d.) Kendi kendini sınama ve öz değerlendirme: öğretmenler tarafından öğrencilerin kendi performanslarını değerlendirmeleri için hazırlanmış testler [126].

2. Dijital Kütüphane Araçları-Bu araçlar kaynaklarının yerinin belirlenmesi için kullanılmaktadır. Bu araçlar, arıca bilgi taramasında araştırma ve toplama evrelerini destekler. Dijital kütüphaneler genellikle özel derlemeleri ve sergileri araştırmaya, taramaya ve bulmaya yarayan imkanlar sunmaktadır. Araştırma ve tarama, kaynaklarının yerinin belirlenmesinde ve ilgili konuların bulunmasında kullanılmaktadır. Özel derlemeler veya sergiler, ilgili kullanıcılar için eşsiz bir hazine niteliğinde olan düzenlenmiş materyalleri içermektedir.

3. Bilgi Temsili Araçları-Bu araçlar öğrenciye bilgi birikimini görsel bir şekilde incelemesinde, kaydetmesinde ve geliştirmesinde yardımcı olmaktadır. Müfredat araçları, temelde, ders içeriğinin sunulmasında metin tabanlı olan bir ders izlencesi yaklaşımına dayalıdır. Bilgi temsili araçlarının kapsamında bulunan, bir görselleme aracı, devam eden bir öğrenme sürecinde, öğrencinin sahip olduğu ve edindiği bilgi, kavram ve becerilerin uzamsal ve anlambilimsel bağlamda gözler önünde serilmesine imkân tanımaktadır [86], [126].

5.3.1.1. Harmanlanmış öğrenme modelleri

Önde gelen harmanlanmış öğrenme uzmanları harmanlanmış öğrenme modellerini nasıl tanımlamaktadır? Harmanlanmış öğrenme hususunda şimdiye kadar ortaya atılmış en kapsamlı analiz Innosight Institute’de hizmet veren eğitim araştırmacısı Michael B. Horn tarafından yapılmıştır.

Şekil 5.1. Harmanlanmış öğrenme modelleri

 Esnek Model-Bu modelde, içerik ve eğitim öncelikli olarak internet üzerinden sunulmakta, gerektiğinde bir öğretmenin yardımına başvurulmaktadır. Yapı: Öğrenciler, okul içerisinde (sınıfta veya ayrı bir ortamda) yer alan bilgisayarlarla çalışmakta bu sırada da öğretmen her bir öğrenciyle ayrı olarak ilgilenmektedir. Diğer bir deyişle, öğrenci öğretmen tarafından sunulan bireyselleştirilmiş eğitimi okul bilgisayarı üzerinden almaktadır. Öğretmenin rolü: Öğretmen dersi ilk olarak tüm sınıfa, gerektiği durumlarda ise her bir öğrenciye bireysel olarak anlatmaktadır. Öğrenci deneyimi: Öğrenciler ders materyalleri üzerinde, kendi belirledikleri tempoda, yüz yüze eğitim destekli çevrimiçi yöntemle çalışmaktadır. Harmanlanma: Müfredat sınıf içerisinde çevrimiçi yoldan sunulmaktadır.

 Rotasyon Modeli- Öğrencilerin sınıf içinde veya dışında, belirli bir öğrenme yönteminden diğerine döndüğü öğrenme modelidir. Yapı: Sınıf istasyonlara bölünmüştür ve öğrenciler gün içerisinde bu istasyonlar üzerinde dönüşümlü olarak çalışmaktadır. Öğretmenin rolü: Öğretmen istasyon dönüşümünün zamanlamasını belirlemekte, daha sonra bir istasyon üzerine oturarak doğrudan öğretim sunmaktadır. Öğrenci deneyimi: Belirli bir öğrenme hedefine ulaşılması için her bir öğrenme istasyonuyla birlikte farklı yaklaşımlar benimsenmesi gerekmektedir. Dolaysıyla, öğrenciler öğrenme istasyonuna göre bireysel olarak, gruplar halinde veya öğretmen eşliğinde çalışmaktadır. Harmanlanma: Söz konusu istasyonlardan biri de öğrencilerin anketlere katıldığı, yazma ve dinleme faaliyetlerinde bulunduğu ve soru çözdüğü çevrimiçi istasyondur.

 Seçimli Model- Bu modelde öğrenci okulda sunulan geleneksel yüz yüze öğrenme deneyimlerini desteklemek için seçimli çevrimiçi dersler almaktadır. Öğrenci bazı dersleri geleneksel yoldan yüz yüze, bazı dersleri ise seçimli olarak almaktadır. Yapı: Seçimli ders evde, okulda veya başka bir yerde izlenebilmektedir. Öğretmenin rolü: Halihazırda yüz yüze öğretim sunma görevini üstlenen öğretmenin rolü, çevrimiçi eğitimin de işin içine girmesiyle ikiye katlanır. Öğrenci deneyimi: Yüz yüze öğretim yönteminin yanı sıra çevrimiçi öğretim görme imkanına da sahip olan öğrenciler, ders sırasında kendi belirledikleri tempoda çalışmaktadır. Harmanlanma: Yüz yüze ve çevrimiçi öğretimin aynı öğretmen tarafından sunulması öğrencilere aldıkları çevrimiçi dersler hususunda okuldaki öğretmenlerinden yardım alabilme imkânı sunmaktadır.

 Zenginleştirilmiş Sanal Model- Öğrencilerin diledikleri zaman ve mekânda gerçekleştirdikleri çevrimiçi öğrenme faaliyetlerini istediklerinde geleneksel, yüz yüze eğitimle tamamlamaları esasına dayılı bir modeldir. Bu modelde, yüz yüze öğretim de çevrimiçi öğretim de aynı öğretmen tarafından sunulmaktadır. Yapı: Öğrenciler dersleri çevrimiçi olarak tamamlamakta, okula nadiren gelmektedir. Öğretmenin rolü: Öğretmen e-posta ve çevrimiçi tartışma forumları aracılığıyla öğrenciye uzaktan destek sağlamaktadır. Öğrenci deneyimi: Bu modelde, öğrenciler kendi öğrenme süreçlerine ilişkin sorumluluklar almakta ve yine kendi belirledikleri tempoda çalışmaktadır. Harmanlanma: Öğrenciler çevrimiçi eğitimlerini pekiştirmek için okula geldiklerinde çevrimiçi ve fiziksel eğitim bileşenleri harmanlanmaktadır [127].

(Bower.M. ve ark., 2014), projesinde harmanlanmış eşzamanlı öğrenmeye ilişkin kavramsallaştırma çerçevesi daha da genişletilmiş ve toplamda yedi model stratejisi ortaya atılmıştır. Bunlar, dört model stratejisini kapsayan web konferansı, ortam tabanlı video konferansı ve iki model stratejisini kapsayan sanal dünyalardır. Bu model stratejileri, harmanlanmış eşzamanlı öğrenme yaklaşımının sunduğu, öğrencinin mekândan bağımsız olarak çevrimiçi içeriğe erişim sağlayabilmesi, öğretmen tarafından yönetilen, küçük gruplar için düzenlenen yüz yüze oturumlara katılım imkânı, çok sayıda öğretmenin çok sayıda öğrenciyle eşzamanlı teknolojiler

aracılığıyla iş birliğinde bulunabilmesi gibi olanakları gözler önüne sermektedir. Öğrencinin geleneksel, yüz yüze eğitim faaliyetlerinden soyutlanarak yalnızca çevrimiçi eğitime yönlendirilmesi, öğrencinin eğitimsel yaşamında bir “etkileşimsel mesafe” oluşturacaktır. Bu etkileşimsel mesafe yalnızca, öğrenciler arasındaki coğrafi uzaklığı değil, aynı zamanda psikolojik bir ayrılığı da ifade etmektedir (Moore, 1991). Yükseköğretimde teknoloji ve eğitimin bütünleştirilmesi hususunda şimdiye kadar gerçekleştirilen birçok araştırma ve çalışmada da belirtildiği üzere, medya öğeleriyle zenginleştirilmiş gerçek zamanlı iş birliği araçları yükseköğretimde öğrencilere, özellikle de uzaktan eğitim gören öğrencilere, pozitif etkileri genişletilmiş çok sayıda eğitimsel ve işlemsel deneyim sunmaktadır [86].