Halil Hulki Beyin Meclis Faaliyetleri 51 

I. Yasama dönemi içerisinde 1 takrir veren Halil Hulki Bey’in takriri kabul edilmiştir. Meclisteki diğer milletvekillerinin hazırlamış olduğu 15 ortak takrir ve teklifte imzası tespit edilen Halil Hulki Bey 3 defa izinli sayılmıştır. Halil Hulki Bey uzun süre aldığı izinler nedeniyle Meclis çalışmalarına çok fazla katkı sağlayamamıştır. 4.2.1. Halil Hulki Bey’in Mecliste Almış Olduğu Görevler ve Grup Üyelikleri

Halil Hulki Bey’in TBMM çatısı altında almış olduğu görevlere bakıldığında; 2. yasama yılında 4. Şube Üyeliği272_{, 3. yasama yılında 3. Şube Üyeliği}273_{, 3. yasama} yılında 3. Şube Başkanlığı ve Muvazenei Maliye Encümenliği274_{, 4. yasama yılında 5.} Şube Üyeliği275 _{4. dasama döneminde Şeri’ye Encümeni Üyeliği}276 _{görevlerinde} bulunmuştur. Halil Hulki Bey Mecliste Birinci Grup içerisinde yer amıştır277_.

4.2.2. Halil Hulki Bey’in Kanun Teklifleri

4.2.2.1. Kanun Teklifleri Üzerine Verdiği Değişiklik Önerileri

- Vekilliğe Seçilen Kişilerin Memuriyetlerinin Devam Edip Etmeyeceğine Dair Ankara Valiliği Tezkeresi, Vekilliğe Seçilen Memur ve Öğretmenlerin Memuriyetlerinin Devam Edip Etmeyeceğinin Bildirilmesine Dair Eskişehir Mutasarrıflığının Tezkeresi, Beyazit Mebusluklarına Seçilen Kişilerin ve Bunlardan Atıf Bey’in İstifa Ettiği veya İzinli mi Kabul Edileceğine Dair Erzurum Valiliğinin Tezkeresi ve Memuriyette Vekilliğinin Toplumsal Olarak Uygun Olup Olmayacağına Dair Niğde Vekili Abidin Beyle, Arkadaşlarının Takriri Hakkındaki Teklifi

Meclis’in 5 Haziran 1920 tarihli oturumunda, Vekilliğe İntihap edilen zevatın memuriyetlerinin devam edip etmeyeceğine dair Ankara Valiliği Tezkeresi

       268 _{TBMM ZC, D. 1, C. 14, s. 418.} 269 _{TBMM ZC, D. 1, C. 22, s. 171.} 270 _{TBMM ZC, D. 1, C. 22, s. 171.} 271 _{TBMM ZC, D. 1, C. 28, s. 156.} 272 _{TBMM ZC, D. 1, C. 9, s 18.} 273 _{TBMM ZC, D. 1, C. 18, s. 21} 274 _{TBMM ZC, D. 1, C. 23, s. 394.} 275 _{TBMM ZC, D. 1, C. 28, s 21.} 276 _{TBMM ZC, D. 1, C. 28, s 42.} 277 _{Demirel, s. 261.}

görüşülürken Halil Hulki Bey, bu tezkerenin Kanuni Esasiye aykırı olduğunu belirterek bunun Encümence Heyeti İcraiyece karar verildikten sonra Meclise verilmesine dair şu takriri vermiştir278_.

Büyük Millet Meclisi Riyaseti Celilesine

Mebuslukla memuriyet İçtima edilemez, kanunu esasiye mugayirdir deniliyor, Bu, doğru bir nazariye değildir. Meclisimiz Kanunu Esasiye bağlıb değildir, mübdi muciz bir kanunu esasiye merbuttur. Meclisi Âlimizi teşkil eden zevatın kısmıâzami memurindir. Bu kaziyeyi kanunu esasiye tatbik etmek, Meclisi Âliyi dağıtmak ve bu halde ağyarın ekmeğine yağ sürmek demektir. Binaenaleyh, bu yorulmuş milleti tekrar intMıaiba davet etmek ve Meclîsi dağıtmak demek muvafık değildir. Ve alâkülli hali meselei mebhusımnhanın encümence Heyeti İcraiyece takarrüründen sonra Meclise tevdiini arz ederim,

Siirt Halil Hulki

Takririn Meclis Genel Kurulu’nda okutulmasından sonra oylamaya geçilmiş ve Halil Hulki Bey’in takriri mecliste yapılan oylamada kabul edilmemiştir279_.

4.2.2.2. Diğer Milletvekilleriyle İmzasının Bulunduğu Ortak Takrir ve Teklifleri

- Malatya Mebusu Lûtfi Beyle arkadaşlarının, Vilâyatı Şarkiye muhacirlerine muavenet edilmesi hakkında takriri280_.

-Dâhiliye Vekili Hakkı Behiç Beyin izahnamesinin beyanatı şifahiye telâkki edilerek

beyanı itimat olunmasına ve istifasının iadesine dair Antep Mebusu Kılıçali Beyle rüfekasının takriri281_.

-Erzurum Mebusu Salih Bey ile rüfekasının, muhacirin tarafından verilen istidaların merbuten takdim edildiğine ve bu muhacirlerin memleketlerine sevkine dair takriri282_.

-Erzurum Mebusu Mustafa Durak Beyle arkadaşlarının ve Muş Mebusunun,

muhacirlerin bir an evvel yurtlarına sevklerine dair takrirleri283_.

- Saruhan Mebusu İbrahim Süreyya Beyle 62 arkadaşının, Başkumandan Mustafa Kemal Paşa Hazretlerine gazilik unvanı verilmesine ve müşirlik rütbesi tevcih edilmesine dair kanun teklifi 284_.

       278 _{TBMM ZC, D. 1, C. 2, s. 84-85.} 279 _{TBMM ZC, D. 1, C. 2, s. 86.} 280 _{TBMM ZC, D. 1, C. 2, s. 4-5.} 281_{TBMM ZC, D. 1, C. 3, s. 112-114.} 282 _{TBMM ZC, D. 1, C. 3, s. 402.} 283 _{TBMM ZC, D. 1, C. 10, s. 419-420.} 284 _{TBMM ZC, D. 1, C. 12, s. 263-264.}

- Ankara Mebusu Gazi Mustafa Kemal Paşa İle arkadaşlarının, heyeti vekilenin salahiyet ve vazifesine dair encümeni mahsusa tanzim edilmiş olan kanun teklifinin, icra vekillerinin sureti intihabı ve heyeti vekile reisinin meclisçe tasdiki noktasından da tekrar tetkik edilmek üzere kanunu esasi encümeniyle encümeni mahsusa havale edilmesine dair takriri 285_.

-Çorum Mebusu Ferid Beyle 43 refikinin Başkumandanlık Kanununun üç ay daha temdidine dair kanun teklifi286_.

-Ergani Mebusu Hakkı Beyle rüfekasının, 23 Nisan 13336 tarihinden mukaddem derecatı muhtelifede mahkûm olan eşhasın aflarına dair kanun teklifi287_.

-Bolu Mebusu Tunalı Hilmi Beyle arkadaşlarının bir tanzim encümeni kurulmasına dair kanun teklifi288_.

-Lazistan Mebusu Esad Beyin, Karadeniz sahiline hariçten ithal edilecek hububat ve dakikin muvakkaten gümrük resminden istisnasına dair kanun teklifi 289_.

-İstizah neticesi Heyeti Vekileye Beyanı İtimadedilmesine dair İzmir Mebusu Yunus Nadi Beyle rüfekasının takriri290_.

-Kastamonu Mebusu Abdülkadir Kemali Beyle arkadaşlarının, Meclisin Ankara'dan başka bir mahalle nakli hakkındaki 115 imzalı takrirleri291_.

-Kastamonu Mebusu Abdülkadir Kemali Beyin ve Erzurum Mebusu Salih Efendi İle

Arkadaşlarının, Ceza Kanununun 203’üncü maddesine zeyledilecek mevad hakkındaki teklifi kanuninin müzakere edilmesine dair takriri292_.

-Aydın Mebusu Esad Efendi İle 120 Refikinin, Teşkilâtı Esasiye Kanununun maddei

müzeyyelesinin ilgasına ve tecdidi intihaba dair kanun teklifi293_.

-Mardin Mebusu Esad Beyle Rüfekasının Çorum Mebusu Ferid Beyin memurini mülkiyenin tekaüt kanununun tadili hakkındaki teklifinin müstacelen müzakere edilmesine dair takriri294_.

       285 _{TBMM ZC, D. 1, C. 15, s. 4.} 286 _{TBMM ZC, D. 1, C. 16, s. 202.} 287 _{TBMM ZC, D. 1, C. 17, s. 8-9.} 288 _{TBMM ZC, D. 1, C. 17, s. 24-25.} 289 _{TBMM ZC, D. 1, C. 17, s. 124-125.} 290 _{TBMM ZC, D. 1, C. 18, s.73.} 291 _{TBMM ZC, D. 1, C. 24, s. 25-26.} 292 _{TBMM ZC, D. 1, C. 26, s. 42-43} 293 _{TBMM ZC, D. 1, C. 28, s. 283-284.} 294 _{TBMM ZC, D.1, C. 29, s.6.}

4.2.3. Hakkındaki Diğer Bulgular

- Siirt Milletvekilliğine Seçilmiş Olan Halil Hulki Bey’in Yol Masrafının Gönderilmesine Dair Telgrafı

Meclis’in 3 Mayıs 1920 tarihli oturumunda henüz TBMM’ye katılamamış olan Halil Hulki Efendi 19 Şubat tarihinde Siirt’ten ayrılırken yolda karşılaştığı zorluklar sebebiyle elindeki paranın kendisine ancak Sivas’a varabilecek kadar yeteceği ve Ankara’ya ulaşabilmek için kendisine Sivas’ta verilmek üzere avans gönderilmesi hakkında şu telgrafı göndermiştir295_.

Ankara'da Meclisi Âlii Millî Riyaseti Aliyesine

Şubatın on dokuzundan beri yollardayım. Güzergâhın karla mesdudiyetine bâzı ârızai bedeniyenin inzımamiyle beraber vesaiti nakliye tedarikindeki müşkülâtın da iktihamı gibi mevania mâruz kaldım. Siird'den aldığım meblâğla ancak Sivas'a yetişebileceğim, Ankara'ya kadar masarifi seferiye ve zaruriyeme medar olabilecek avansın lütfen Sivas'tan itası için icabedenlere iradesi müsterhamdır efendim.

Siirt Halil Hulki

Halil Hulki Bey’in telgrafı Meclis Genel Kurul’nda okunduktan sonra incelenmek amacıyla Heyeti İdareye havale edilmiştir. Gereğinin yapılmasına dair karar alınmıştır296_.

4.2.4. Kullandığı İzinler

Halil Hulki Bey, 11 Eylül 1920 tarihinde beş ay izin297_{, 20 Ocak 1920 tarihi} itibariyle 23 Nisan’a kadar izin298_{, 12 Aralık 1921 tarihinde üç günlük izin}299 _{kullandığı} tespit edilmiştir.