Grupların Karşılaştırmasına Dair Bulgular

Araştırmada görüşülen hanehalkı, işletmeler ve yetkililer grupları ile yapılan görüşmelerde toplanan verilerin MAXQDA 2018 programı kullanılarak karşılaştırılması ile elde edilen bulgular bu bölümde ortaya konacaktır.

1. Yetkililer, hanehalkı ve işletmelerle yapılan görüşme verilerindeki sözcüklerin frekansları Tablo 64’te gösterilmektedir.

Tablo 64: Görüşme Verilerindeki Sözcük Frekansları

Sözcük Frekans % Belgeler Belgeler _% Yetkililer Hanehalk_ı İşletmeler

Atık 457 3,40 36 100,00 69 86 302 Yönetim 191 1,42 36 100,00 32 35 124 Çevre 157 1,17 32 88,89 21 5 131 EDİKAB 119 0,88 36 100,00 22 16 81 İş 118 0,88 31 86,11 26 17 75 Ürün 100 0,74 29 80,56 0 20 80 Dönüşüm 97 0,72 36 100,00 11 31 55 Ekonomik 90 0,67 32 88,89 14 8 68 Çevresel 73 0,54 29 80,56 9 2 62 Edirne 67 0,50 36 100,00 14 20 33 Enerji 63 0,47 34 94,44 14 28 21

2. Görüşme verilerinin analizinde kullanılan kodların frekanslarının belge gruplarına göre dağılımları Tablo 65’te gösterilmektedir.

Tablo 65: Kodların Belge Gruplarına Göre Dağılımı

Yetkililer Hanehalkı İşletmeler Toplam Sayı % Sayı % Sayı % Sayı % İşletme 13 12,50 18 7,03 66 8,13 97 8,37 Etkin yönetim 5 8,93 5 3,91 52 8,13 62 6,98 İnsan sağlığı 2 3,57 12 6,25 22 8,13 36 6,98 Çevre-çevresel etki 12 12,50 32 7,03 57 8,13 101 8,37 Ekonomi- ekonomik etki 21 12,50 31 7,03 48 8,13 100 8,37 Sosyal etki 12 12,50 15 6,25 20 8,13 47 8,14 Eğitim 7 10,71 6 3,91 6 2,44 19 3,95 Çevreci ürün etiketleri 0 0,00 9 7,03 0 0,00 9 2,09 Çevreci etiket Önemsememek 0 0,00 3 2,34 0 0,00 3 0,70 Çevreci etiket Önemsemek 0 0,00 5 3,91 0 0,00 5 1,16 Teknoloji 3 5,36 0 0,00 6 2,03 9 1,86 Atık ayrıştırma 0 0,00 13 7,03 43 8,13 56 6,74 Atık ayrıştırma yapmama 0 0,00 2 4,69 1 6,10 3 4,88 Bilinç eksikliği 0 0,00 1 1,56 0 0,41 1 0,70 Ekipman yetersizliği 0 0,00 3 0,00 1 0,00 4 0,00 Atık ayrıştırma yapma 0 0,00 8 1,56 21 0,41 29 0,70 Ayrıştırmama sebebi 0 0,00 0 0,78 0 0,00 0 0,23 Geri dönüşüm 0 0,00 11 7,03 43 8,13 54 6,74 Geri dönüşüm yapmama 0 0,00 3 2,34 7 2,85 10 2,33 Geri dönüşüm yapma 0 0,00 5 3,91 14 4,47 19 3,72 Memnuniyet 3 5,36 23 7,03 22 8,13 48 7,44 Memnuniyetsizlik 2 3,57 4 2,34 0 0,00 6 1,16 EDİKAB 18 12,50 32 7,03 42 8,13 92 8,37 TOPLAM 98 100,00 241 100,00 471 100,00 810 100,00 N = Belgeler 7 9 20 36

3. Atık yönetimi konusunda yetkililerle ve hanehalkı ile yapılan görüşmelerdeki kodlar arası ilişkiler MAXQDA 2018 programı İki Vaka Modeli ile analiz edilmiş ve Şekil 15’te gösterilmiştir.

Şekil 15:Yetkililer ve Hanehalkı Arası Kod Karşılaştırması (İki Vaka Modeli).

Şekle göre, atık yönetiminde, hanehalkının memnuniyetsizlik-memnuniyet, insan sağlığı, sosyal etki, işletme, çevre-çevresel etki, EDİKAB ve ekonomi-ekonomik etki konularından yetkililere oranla daha fazla bahsedildiği, etkin yönetim konusunun hanehalkı ve yetkililerce aynı oranda önemsendiği, eğitim konusunun az farkla da olsa yetkililerce daha fazla önemsendiği sunucuna ulaşılmaktadır.

Teknoloji konusundan yetkililer söz ederken hanehalkı hiç bahsetmemiştir. Atık ayrıştırmada bilinç eksikliği, atık ayrıştırma-ayrıştırmama, çevreci ürün etiketleri, çevreci etiketleri önemseme-önemsememe, atık ayrıştırmada ekipman yetersizliği, geri dönüşüm ve geri dönüşüm yapma-yapmama konularından hanehalkı bahsederken yetkililer hiç bahsetmemiştir. Bu sonuçlarda, görüşülen gruplara farklı sorular yöneltilmesi de etkilidir.

4. Atık yönetimi konusunda yetkililer ve işletmeler ile yapılan görüşmelerdeki kodlar arası ilişkiler MAXQDA 2018 programı İki Vaka Modeli ile analiz edilmiş Şekil 16’da gösterilmiştir.

Şekil 16: Yetkililer ve Hanehalkı Arası Kod Karşılaştırması (İki Vaka Modeli).

Şekle göre, yapılan görüşmelerde yetkililer eğitim konusunda işletmelere göre daha çok bahsetmişlerdir. Teknoloji, insan sağlığı, memnuniyet, sosyal etki, etkin yönetim, EDİKAB, çevre-çevresel etki, ekonomi-ekonomik etki ve işletme konularından ise, işletmeler daha çok bahsetmişlerdir.

Memnuniyetsizlik konusundan işletmeler söz etmezken sadece yetkililer söz etmişlerdir. Yetkililer yapılan görüşmelerde memnuniyetsizlik yani şikâyet içeriklerinden bahsetmişlerdir. Atık ayrıştırma, atık ayrıştırma-ayrıştırmama, atık ayrıştırmada ekipman yetersizliği, geri dönüşüm ve geri dönüşüm yapma-yapmama konularından ise yetkililer hiç söz etmezken yalnızca işletmeler bahsetmişlerdir. Bu sonuçta, görüşme gruplarına yöneltilen soruların farklı olması da etkilidir.

5. Atık yönetimi konusunda hanehalkı ve işletmeler ile yapılan görüşmelerdeki kodlar arası ilişkiler MAXQDA 2018 programı İki Vaka Modeli ile analiz edilmiş Şekil 17’de gösterilmiştir.

Şekil 17: Yetkililer ve Hanehalkı Arası Kod Karşılaştırması (İki Vaka Modeli).

Şekle göre, yapılan görüşmelerde, hanehalkının atık ayrıştırmamak, atık ayrıştırmada ekipman yetersizliği ve memnuniyet konularından işletmelere göre daha çok bahsettiği; işletmelerin ise, geri dönüşüm yapma-yapmama, atıkları ayrıştırmak, insan sağlığı, sosyal etki ve geri dönüşüm konularından hanehalkına göre daha çok bahsettiği görülmektedir. Eğitim konusundan ise, hanehalkı ile işletmeler eşit frekansta bahsetmişlerdir.

Atık ayrıştırmada bilinç eksikliği, çevreci ürün etiketleri, çevreci ürün etiketlerini önemseme-önemsememe ve memnuniyetsizlik konularından işletmeler bahsetmezken sadece hanehalkı söz etmiştir. Teknoloji konusundan ise, hanehalkı hiç söz etmezken sadece işletmeler bahsetmişlerdir. Bu sonuçta, görüşme gruplarına yöneltilen soruların farklı olması da etkilidir.

6. Tüm gruplarla yapılan görüşmelerde atık yönetimi konusunda EDİKAB’ın bölge işletmelerine olan sosyal, ekonomik ve çevresel etkilerin yönü ve sıklığı MAXQDA 2018 programı Kod Birlikte Oluşturma Modeli ile analiz edilmiş ve Şekil 18’de gösterilmiştir. Şekildeki çizgi kalınlıkları söz konusu etkilerin kuvvetini göstermektedir.

Şekil 18: EDİKAB Tesisi’ nin Bölge İşletmelerine Etkileri (Kod Birlikte Oluşturma Modeli).

Şekilden EDİKAB’ın işletmelere ekonomik, sosyal ve çevresel etkilerinin olduğu anlaşılmaktadır. Bu etkilerin en güçlü olanı ekonomik etkidir. Onu sırasıyla sosyal ve çevresel etkiler takip etmektedir. Sosyal, çevresel ve ekonomik etkilerin görüşmelerde beraber geçişlerine bakıldığında en sık birlikte geçenlerin ekonomik ve sosyal etkiler olduğu, bunu ekonomik ve çevresel etkiler ve çevresel sosyal etkilerin izlediği görülmektedir.

7. Atık yönetimi konusunda EDİKAB ile ilişkilendirilen konular ve frekansları MAXQDA 2018 programı Kod Birlikte Oluşturma Modeli ile analiz edilerek Şekil 19’da verilmiştir. Çizgi kalınlıkları ilişkilerin gücünü göstermektedir.

Şekil 19: EDİKAB'a Dair Kod İlişkileri (Kod Birlikte Oluşturma Modeli).

Şekle göre, görüşmelerde EDİKAB ile en sık ilişkilendirilen konular işletme ve memnuniyet konularıdır. Bunun yanında etkin yönetim, insan sağlığı, memnuniyetsizlik, eğitim ve teknoloji konularından da bahsedilmektedir. Bu açıdan, EDİKAB tesisinin etkin bir yönetim ile insan sağlığını ön planda tutup, eğitim ve teknolojiyi kullanarak bölgedeki memnuniyetsizlikleri azaltacağı; işletmelere olan etkilerinden ise, işletmelerin memnun olduğu bulgusuna ulaşılmaktadır.

Memnuniyetsizliklerin ise, insan sağlığı göz önüne alınarak eğitim ve etkin yönetim ile ortadan kaldırılabileceği anlaşılmaktadır. Teknoloji konusunun, eğitim, EDİKAB, işletme ve etkin yönetim konuları ile ilişki içerisinde olduğu anlaşılmaktadır. Eğitim konusunun ise frekansları az olsa da şekilde kodları verilen tüm konular için önemli olduğu ve ilişki içerisinde bulunduğu anlaşılmaktadır.

8. Görüşülen 7 yetkilinin tamamı etkin atık yönetimi hizmetleri için personel ve ekipman sayısının arttırılmasını gereksiz görmüşlerdir. Ancak, hanehalkı ve işletmelerle yapılan görüşmelerde atık yönetimi hizmetlerinde personel ve ekipman yetersizliğine vurgu yapılarak bunun giderilmesi gerektiği ifade edilmiştir. Yapılan hanehalkı görüşmelerinden birinde görüşülen kişi bu durumu:

‘’Hayır, yapmıyorum. Çünkü bulunduğum bölgede bu ayrıştırmayı yapabileceğim konteynırlar yok. Normal çöp konteynırları var. Ben de çöplerimi onlara atıyorum.’’ şeklinde ifade etmiştir.

Ayrıca görüşülen 205 kişiden 118 kişi atıklarını ayrıştırmadıklarını ifade etmişlerdir. Bu 118 kişiden 80 kişi (%67,8) ise atık ayrıştırmama sebebi olarak ‘’çevremde uygun konteynır yok’’ diyerek bu bulguyu desteklemiştir.