• Sonuç bulunamadı

3.1. O grencilerin Sosyal Bilgiler Dersinde C agdas Bilgiyi Edinimi ve Kullanöm Duzeyi Sosyo Ekonomik Statuye Gore Degismekte midir? (Birinci Alt Problem)

3.1.1. SES–e Gore O grencilerin Durumu

Birinci alt problemde o grencilerle ilgili bulgular olus turulurken, Ek 5 ” O grencilerin C agdas Bilgi Edinimi ve Kullanşmşna Yo nelik O lcme Aracş„, Ek 6 ” O grencilerin C agdas Bilgi Edinimi ve Kullanşmşna Yo nelik Tutum Testi „, Ek 9 ” Davranşs Belirleme Testi„ ve Ek 2

” O grenci Tutum-Davranşs ve Egitim ’ O gretim Yeterliligine Ilis kin O gretmen Go rus Go zlem Anketi„nda yer alan hem kapalş hem de acşk uclu ces itli sorular degerlendirilmis tir.

O grencilerin C agdas Bilgi Edinimi ve Kullanömöna Yonelik Tutum Testi C agdas bilgi edinimi ve kullanşmşyla ilgili tutum testi sonuclarş uzerine alt, orta ve ust SES o grencileri arasşnda genelde anlamlş bir farklşlşgşn olup olmadşgş tek degis kenli varyans analizi kullanşlarak incelenmis tir.

Tablo 4-O grencilerin SES–e Gore C agdas Bilgi Edinimi ve Kullanömöna Yonelik Tutum Testi ANOVA Sonuclarö

Kareler Toplamş Serbestlik Derecesi Ortalama F Anlamlşlşk Duzeyi

Gruplar arasş 1869,565 2 934,782 9,493 ,000

Gruplar ici 196643,553 1997 98,469

Toplam 198513,118 1999

Tablodan da anlas şldşgş gibi genelde anlamlş bir farklşlşgşn oldugu saptanmşs tşr. Bu farkşn nereden geldigini ortaya koymak icin soru bazşnda kars şlas tşrmalar yapşlmşs tşr. Bu baglamda cagdas bilgi edinimi ve kullanşmşyla ilgili tutum testi sonuclarş uzerine alt, orta ve ust

SES o grencileri arasşnda anlamlş bir farklşlşk olup olmadşgş, tek degis kenli varyans analizi kullanşlarak her bir test maddesi icin incelenmis tir. 44 maddeden olus an bu tutum testinin 33 maddesinde 0.05 duzeyinde farklşlşk oldugu, diger 11 tanesinde olmadşgş go rulmus tur.

Tablo 5- O grencilerin C agdas Bilgi Edinimi ve Kullanömöna Yonelik Tutum Testi SES'e Gore Farkön 3-O gretmenim ve ailem tarafşndan cezalandşrşldşgşmda kendimi ko tu

hissederim. + + +

4- Yanlşs yaptşgşm zaman arkadas larşmşn benimle dalga gecmesinden

korkarşm. + + +

6- Iyi not aldşgşm zaman derslerimi isteyerek izlerim. + + + 7- Sşnavlara genellikle bir gun o nceden calşsşrşm. + + +

8- O devlerimi gunu gunune yaparşm. + + +

9- Yaptşklarşmşn yanlşs oldugunu hic bir zaman dus unmem. + + + 11- Gecen yşla go re kendimi aras tşrma yaparken daha yeterli ve bas arşlş

hissetmekteyim. + + +

14- Okuldaki etkinliklere (aktivite, calşs ma) katşlmak cok hos uma gidiyor. + + + 15- Bir sonraki derste is lenecek konulara hazşrlşklş girerim. + + + 16- Davranşs larşmş bas kalarşnşn beklentilerine uydururum. + 17- Arkadas larşmşn kis isel sorunlarşnşn co zumunde yardşmcş olabiliyorum. + + + 19- Anne ve babamşn yas am hakkşndaki go rus leri benim icin yeterlidir. Bas ka

bir kşlavuza ihtiyac duymam. + + +

21-Sşnşfta arkadas larşmla birlikte tartşs arak ve sohbet ederek o grenmeyi

severim. + + +

22-Sessiz okumayş severim. + +

24- Bir konu uzerinde calşs şrken aynş zamanda bas ka s eyler de dus unurum. + + 27- Toplu tas şma araclarşna binerken her zaman sşraya girerim. + + + 28- Derslerde konuyu anlayamayan arkadas larşma elimden geldigince yardşm

ederim. + + +

29- Sşnşf ici etkinliklerin (calşs malar, aktiviteler) belirlenmesinde go rus umuz

alşnşr. + +

Buna go re genel olarak farkşn ortaya cşktşgş sorular tabloda go ruldugu gibi sayşca coktur. Farklarşn kaynaklarşna bakşldşgşnda alt SES“in digerleri ve ust SES“in digerleri arasşnda Ö 1-O g retmenim bana ceza verdig inde icimden ders calğs mak gelmiyor, 2-Yaptğklarğma ilis kin bas kalarğnğn guzel s eyler so ylemesi cok hos uma gider, 3-O g retmenim ve ailem tarafğndan cezalandğrğldğg ğmda kendimi ko tu hissederim, 4- Yanlğs yaptğg ğm zaman arkadas larğmğn benimle dalga gecmesinden korkarğm, 6- Iyi not aldğg ğm zaman derslerimi isteyerek izlerim, 7- Sğnavlara genellikle bir gun o nceden calğs ğrğm, 8-O devlerimi gunu gunune yaparğm.9-Yaptğklarğmğn yanlğs oldug unu hic bir zaman dus unmem, 10-Okulun yeteneklerimi gelis tirdig ini dus unuyorum,14-Okuldaki etkinliklere (aktivitelere, calğs malara) katğlmak cok hos uma gidiyor, 15- Bir sonraki derste is lenecek konulara hazğrlğklğ girerim, 17-Arkadas larğmğn kis isel sorunlarğnğn co zumunde yardğmcğ olabiliyorum, 19-Anne ve babamğn yas am hakkğndaki go rus leri benim icin yeterlidir.

Bas ka bir kğlavuza ihtiyac duymam, 21-Sğnğfta arkadas larğmla birlikte tartğs arak ve sohbet ederek o g renmeyi severim, 27- Toplu tas ğma araclarğna binerken her zaman sğraya girerim, 28- Derslerde konuyu anlayamayan arkadas larğma elimden geldig ince yardğm ederim, 30-Bize sğnğfta so z hakkğ verilmedig i surece konus mamğza izin verilmez, 32-Bazğ s eyleri ailemin istedig i s ekilde yapmazsam sorun olur, 37-Kendi kendime calğs abilirim, 38-Arkadas larğmla takğm calğs masğ yaparğm, 39-Sğnğf icindeki tartğs malarda deg is ik go rus leri dile getirmekten kacğnmam, 40-Ani kararlarğ verir sonra pis manlğk duyarğm, 41-O devler bana fazladan, ek calğs ma gibi gelir bir an o nce kurtulmak isterim, 42-Bilmedig im kelimeleri aras tğrğrğm, 43-Yaptğg ğm her s eyden sorumlu oldug umu dus unuyorumÇmaddeleri ile ilgili farklşlşklar bulunmus tur.

Farklarşn kaynagşnş alt, orta ve ust SES“in olus turdugu maddeler, ” 22- Sessiz okumayğ severim, 24-Bir konu uzerinde calğs ğrken aynğ zamanda bas ka s eyler de dus unurum, 33-Yaptğg ğm is lerin nasğl gittig ini takip ederim„ dir. Butun SES“lerdeanlamlş farkşn ortaya cşktşgş maddeler, ” 34-Yanlğs oldug unu bildig im bir go rus e kars ğ kendi dus uncelerimi so ylerim, 36- Gunluk olaylarla ilgilenirim ve gazete okurumÇmaddeleridir.

Okul ortamşnda o gretmenler, o grencilere en o nemli, en uygun olgu, kavram ve genellemeleri o gretmekle birlikte bu bilgilerin gercek yas amda nasşl, ne zaman kullanşlacagşnş da belirtmek durumundadşrlar (Yazşcş 2003: 128). Bu s ekilde kendisini tanşyan cocuklar insanlarla olan ilis kilerinde kendilerini pozitif bir s ekilde ifade edebilirler ve bas kalarş tarafşndan anlas şlşr ve kabul edilirler (Kansu, 2005, cevrimci)

SES“leri ne olursa olsun yirmibirinci yuzyşlda gelis im ve degis im kapsamşnda bireylerin yas adşgş cevreye yalnşzca uyum saglamakla kalmayşp, kendisiyle birlikte bu cevreyi de degis tirmesi gerekmektedir. Bunun icin, birey, cevrenin sorunlarşnş, gereksinimlerini bilmeli, cevreye eles tirel go zle bakabilmelidir. Bu ilke yalnşz yer icin degil, zaman icin de gecerlidir

(Nas 2001:230,231). Insanlar sosyal ve kulturel cevreleriyle etkiles erek kendilerini gelis tirmektedirler. Okullar, egitim ve o gretim kurumlarş olarak o grencilerin ilgi ve gereksinimleri arasşnda ilis ki kurularak o grenme ortamşnda gudulenmenin arttşgş, Sosyal Bilgiler dersinin konularşnşn gunluk yas am ve olaylarla ilis kilendirildigi yenilenebilen kurumlar olmak durumundadşrlar. O grencilerin duruma uygun yeni planlar yapabilme, alternatifleri degerlendirebilme, problemler ve sorunlar uzerinde farklş s ekillerde dus unebilme, bas ka insanlarla bildiklerini ve nicin o yle oldugu hakkşnda konus abilme, bildiklerini uygulayabilme, yeni bilgiler yaratabilme kşsaca akşl yurutme ve o grenme becerisine sahip olmalarş gerekir (Guclu 1998:53).

Okul ici ve okul dşs şndaki o grenme ortamlarş birbirlerini tamamlamaktadşr. Davies (1991) cocugun tum toplum tarafşndan egitilecegi go rus undedir. Guven, genellikle inanc ve beklentilere ilis kin referanslarş kapsar. Gecici guven, kars şlşklş guven, sosyal guven olmak uzere uc guven ile ilgili kavramdan so z edilebilir (Akt. C elik 2002: 103,104). O grenciler o nem verdikleri derslerde kendilerine daha cok guvenmektedirler (Pollard ve Triggs 2000). Aynş zamanda ekonomik zorluklar o grencinin guven duygusunu yok edip korku ve endis e duygularşnşn gelis mesine neden olmaktadşr (Elmacşoglu 2000:132,133). Drucker ve Remmers“in aras tşrmasşnda, kis ilik sorunu olan cocuklarşn, alt ekonomik tabakadan geldigi ortaya cşkmşs tşr. Bircok aras tşrma orta ve ust gelir duzeyindeki ailelerin cocuklarşnşn lider ve sosyal faaliyetlere daha cok katşldşgşnş go stermektedir (Akt.Elmacşoglu 2000:132,133). Ailenin go revi butun kurallarş o gretmektir. Bu baglamda gerektiginde cocugun davranşs larş sşnşrlandşrmaktadşr. Anne-baba rehberligi cocugu yo nlendirmek, o zguvenini arttşrmak, uyumunu saglamak yo nunde olmalşdşr. Anne-babalar bazş temel alşs kanlşklarş da kazandşrmak zorundadşrlar. Bunlarşn bas şnda ” okuma alşs kanlşgş„ gelmektedir (Elmacşoglu 2000:75-81).

O grencilerin okumayş, sessiz okumayş sevme durumlarşna go re yapşlan degerlendirmede alt SES okul o grencilerinin bu konuda istekli olduklarş saptanmşs tşr.

Ingiltere“de de 1998“de ilkokullara okuma saatleri konmus tur. Okumayş degis tirme modeli, o gretmene okuma, birebir okuma ve kendi bas şna okumayş icermektedir. Okuma gelis imi, o grencilerin kendi bas larşna okumaya bas lamasşyla sona ermektedir. C ocuklarşn cogu bunu cogunlukla yaptşklarşnş dus unmektedirler. Sşnşf programlarşnda duzenli, gunluk sessiz okuma saatleri vardşr. Sşnşfta, o grenciler yanlşs ve hata yaptşklarşnda kendi kendilerinin, o gretmenlerinin, ailelerinin, arkadas larşnşn beklentilerini kars şlayamamaktan cekinmektedirler (Pollard ve Triggs 2000).

O grencilerin cogu degerlendirme iletis imleri hakkşnda olumlu dus uncelere sahiptir.

sonuclarşndan kacşnma, duyus sal alan, ” o vgunun zevki ve uyarşlmanşn acşsş„ ve bilis sel alan (sonraki as amada hangi egitici aktivitenin olacagşnşn so ylenmesi) bakşmşndan ele almşs lardşr.

C ocuklar ” cabaya„ verilen o nemin bilincindedir. C agdas dus uncelerdeki degis iklikleri degerlendirirken Safran (1996)“şn da belirttigi gibi tarih programlarşnşn icerigiyle ilgili olmak uzere o grenci ihtiyaclarşna cevap verilerek duzenlenmesi gerektigini belirtirken cocuklarşn yas adşklarş yerleri algşlama becerileri eles tirel dus unme becerilerinin de gelis tirilmesi gerekmektedir. Bu baglamda Safran, 14 yas altşndaki cocuklarda soyut kalan konularşn ayrşntşlş is lenmemesi fikrine katşlmaktadşr.

Johnson (1997), o grencilerin diger kulturlerin kendilerinkinden daha ” tuhaf„ oldugunu ve bu yuzden negatif bir tutum olus tugunu, o grencilerin bir cok kulturu tanşyarak, bu negatif tutumu as abilecegini ortaya koymus tur (Akt.Holloway 2004: 1,2,3). Grup calşs malarşna yatkşn olma, arkadas lşgşn ve calşs ma veriminin artmasşnda (yardşmlas ma) yarar saglamaktadşr (Pollard ve Triggs 2000:181). Grup etkinlikleri dogrudan ve acşklamalş o gretim oldugu kadar tartşs ma ve hikaye gibi aktiviteleri de icermektedir. Grup calşs malarşnşn yerini farklşlşk go steren kis isel calşsmalar da almaktadşr (Pollard ve Triggs 2000:53). Bunlarşn dşsşnda denetim odagş ile ilgili deneysel calşs malar, icsel denetimli bireylerin o grenmeye daha aktif ve dogrudan katşldşklarşnş go stermis tir. Icsel denetimliler daha zorlayşcş aktiviteler secerler, cabalarşnş surdurebilir ve yas am boyu o grenmeye yatkşndşrlar.

Eles tirel dus unme; kis inin kendi dus unce sureclerinin bilincinde olarak, bas kalarşnşn dus unce sureclerini go z o nunde tutarak o grendiklerini bilincli bir bicimde uygulayarak kendini ve cevresinde yer alan olaylarş anlayabilmek icin kullandşgş aktif, amacş olan, organize bir surectir (Cuceloglu 1993:256). Eles tirel dus unce cok boyutludur. Eles tirel dus unceye go re tek dogru degil, bircok dogru vardşr

Stoll ve Fink (1996:118)“e go re, yansştma kis inin bunlarş bas arma surecine odaklanarak kendi davranşs larşnş, kararlarşnş ve urunlerini analiz etme sanatş ya da surecidir. Yansştşcş o gretmen ” kendi amaclarş ve davranşslarşnş surekli sorgulayan, uygulamalarşnş ve sonuclarşnş go zden geciren, kşsa ve uzun vadeli hedeflerin her bir cocuk uzerindeki etkilerini dus unen biri„

olarak tanşmlamaktadşr (Akt.Dean 2000:35). Yansştşcş o gretim, yo ntemler ve teknik etkililik oldugu kadar amaclar ve sonuc icin aktif bir endis e demektir.Yansştşcş o gretim acşk fikirlilik, sorumluluk ve butun kalbiyle isteme tutumlarşyla sorgulama ve uygulama becerilerini gelis tirmektedir. O grencilerin, okullardan eles tirel dus unme yetenegi kazanarak mezun olmalarş oldukca o nemlidir. Bu baglamda onun cevresindeki butun derslerde dus unme gereklidir.

O grencilerin dus unebilmeleri icin o gretmenlerin, okul yo neticileri ve mufettis lerin de eles tirel

ve yaratşcş dus unmelerine gerek vardşr. Ancak bu s ekilde dus unme becerilerine uygun okul ve sşnşf ortamlarş duzenlenip, o grenciler icin hazşrlanabilir.

Bilginin dogasş hakkşnda yeni degerler, o grenme ve o gretme sureclerinde degis meler meydana gelmis tir. Aslan ve Eraslan“şn da belirttigine go re herkesin o grenme tur, hşz ve kapasitesi farklşdşr. Bo ylece yeni egitim paradigmasşnda insan temelli yaklas şmlarşn o n planda oldugu go rulmektedir. Bu yuzden o gretim programlarş esnek, degis ken, katşlşm esaslş ve o zlu cerceve program niteliginde duzenlenen, o gretmenin uzerinde degis iklik yapma yetkisi genis letilmis o gretim programlarş o grencilerin bireysel yeteneklerini, iletis im becerilerini, ekiple calşs ma yeterliligini, sezgilerini, yaratşcşlşk ve hayal guclerini gelis tirici o zelliklere sahip olmaktadşr (Aslan ve Eraslan 2003: 94, 95). Bilgi birikiminin surekli artmasş, yeni yo ntem ve tekniklerin gundeme gelmesi ve bunlarşn daha nitelikli insan gucunu gerekli kşlmasşndan dolayş surekli egitim o grenme o nem kazanmşs tşr. Sistemin icinde yer alan herkesin surekli bir egitim ve o grenme cabasş icinde olmasş gerekmektedir. ” Okullar o grenen ve o grenilen o rgutler olmak durumundadşr„(Sis man ’Turan 2002:57,58).

Bireyin yeni bir bilgiyi kazanmasş icin caba go stermesi gerekmektedir. Her bireyin davranşs larş o grenmek icin farklş stratejileri vardşr. Genellikle bunlarş okul ve okuldşs ş yas antşlarşnda deneme-yanşlma ve o gut alma yollarş ile o grenmektedirler. Bir cocugun o grenme potansiyeli daha bilgili diger kis ilerle olan iletis imiyle ortaya cşkarşlmaktadşr. Vygotsky

” o grenmede hazşr bulunus luluk„ kavramşnş yorumlandşgşnda cocugun yardşm yoluyla o grenme kapasitesini de kapsadşgş go rulmektedir. Is birlikci bir s ekilde saglanan bas arş o grenme ve gelis imin temelinde yatmaktadşr. Bilgi, hareketler, is , oyun, teknoloji, edebiyat,sanat ve bireylerin konus malarşnda saklşdşr (Wood 1998:24, 25). Bloom tam o grenme modelinde bilis sel ve duyus sal giris davranşs larşnşn oldugunu belirtmektedir. Bu baglamda algş ve dikkat anlamlş o grenmenin anahtarlarşnş olus turmaktadşr (Erden ve Akman 1995:146).

Surekli egitim ve o grenme hem bireysel hem de takşm halindeki o rgutsel egitim ve o grenmeleri kapsamaktadşr. Somuncuoglu ve Yşldşrşm da yas am boyu o grenmenin o nemini vurgulamaktadşrlar. Kendi kendisine yetebilen, bilgiye ulas ma ve onarlş kullanma yetenekleri olan bireyler yetis tirme anlayşs ş o grenci ve o gretmenlerin aktif katşlşmşnş gerekli kşlmaktadşr.

O grenme stratejilerinde teorik ve pratik bilginin gelis tirilmesi icin uzun bir surece gereksinim vardşr. Bu surecte bilis sel, duyus sal ve sosyal boyutlar ele alşnmalşdşr (Somuncuoglu ve Yşldşrşm 1998:31,37). Aslan ve Eraslan (2003:93)“a go re egitimde gelecege yo nelik gereksinmelerde temeli felsefenin o grenmeyi o grenme oldugu go rulmektedir. C oklu zeka kuramş dogrultusunda dogru ve o zlu bilgilerin verilmesi coklu zeka kuramş dogrultusunda

Daha iyi bireysel iletis im, duygusal uyum ve yas amdan memnun olmayş bas arşrlar (Pollard ve Triggs, 2000: 294). Alantar (1999)“şn aras tşrmasş video oyunu oynayanlarşn oynamayanlardan daha icsel denetimli olacaklarş ve olaylarş dşs guclere degil, kendi davranşs larşna baglş olarak algşlayacaklarş go rus unu desteklemektedir (Alantar 1999:7).

Davranös Belirleme Testi

C agdas bilgi edinimi ve kullanşmşyla ilgili 9 maddeden olus an (EK 9) davranşs belirleme testi maddelerin yakşnlşklarşna go re bes madde altşnda ” cevre bilincine sahip olma, planlama, uzlas macş olma, hukuk kurallarşndan haberdar olma, paylas şm„ olarak toplanmşs ve bu bes madde sonuclarş uzerine alt, orta ve ust SES o grencileri arasşnda anlamlş bir farklşlşk olup olmadşgş, tek degis kenli varyans analizi kullanşlarak incelenmis tir.

Tablo 6-SES–e Gore Davranös Belirleme Testi ANOVA Sonuclarö

Kareler

kurallaröndan Gruplar ici 255,633 1997 ,128 haberdar olma Toplam 261,259 1999

Paylasömci olma Gruplar arasş 4,280 2 2,140 2,976 ,051

Gruplar ici 1436,207 1997 ,719

Toplam 1440,487 1999

Tabloda go ruldugu gibi genel olarak, Ö planlama, uzlas macğ olma, hukuk kurallarğndan haberdar olmaÇ maddelerinde anlamlş bir farklşlşk bulunmus tur. Farklşlşklarşn kaynagş incelendiginde Ö planlama, hukuk kurallarğndan haberdar olmaÇ maddelerinde alt SES“in digerleri ve ust SES“in digerleri arasşnda anlamlş farklşlşklar bulunmaktadşr. Bu baglamda o gretmenler, butun SES“lerde planlama, hukuk kurallarşndan haberdar olma konularşna yo nelik etkinliklere daha cok yer vermek gerekmektedir.

Planlama ile ilgili alt SES ile orta ve ust SES arasşnda farklşlşk ortaya cşkarken o grencilerin hukuk kurallarşndan haberdar olmalarş bakşmşndan alt-ust ve orta-ust SES arasşnda anlamlş farklşlşklar ortaya cşkmşs tşr.

C evre duyarlşlşgş ile sorumluluk duygularş birlikte gelis mek durumundadşr. Bireysel, toplumsal sorumluluk bilincinin gelis tigi bireyler, cevrenin o nemli ve korunmasş gereken bir unsur oldugunu dus unmektedirler. Ailelerin bu konuda bilincli olmalarş, o gretmenlerin ek etkinlikler duzenlemeleri cocuklarşn cevreye kars ş olan duyarlşlşklarşnş artşrmaktadşr.

O grencilerin bu tur konularda bilgili olmasşnda farklş kaynaklara ulas malarş, ailelerin bu konuda duyarlş olmalarş, o grencilerin kendilerine guven duymalarş etkili olabilir. Eles tirel dus unme, dus unduklerini uygulama konusunda SES etkisinden so z edilebilir.

O zdegerlendirme Anketi

C agdas bilgi edinimi ve kullanşmşyla ilgili o zdegerlendirme testi sonuclarş uzerine alt, orta ve ust SES o grencileri arasşnda genel olarak anlamlş bir farklşlşgşn olup olmadşgş, tek degis kenli varyans analizi kullanşlarak incelenmis tir.

Tablo 7-SES–e Gore O zdegerlendirme Anketi ANOVA Sonuclarö Kareler toplamş Serbeslik derecesi Ortalama F Anlamlşlşk duzeyi

Gruplar arasş 56,240 2 28,120 ,902 ,409

Gruplar ici 3647,627 117 31,176

Toplam 3703,867 119

Tablodan da go ruldugu gibi genel olarak fark cşkmamşs tşr. Farklşlşgşn oldugu maddeleri anlamak icin soru bazşnda kars şlas tşrmalar yapşlmşs tşr.

C agdas bilgi edinimi ve kullanşmşyla ilgili o zdegerlendirme testi sonuclarş uzerine alt, orta ve ust SES o grencileri arasşnda anlamlş bir farklşlşk olup olmadşgş, tek degis kenli varyans analizi kullanşlarak her bir test maddesi icin incelenmis tir. Toplam 20 maddeden olus an bu tutum testinin benzer sorularş gruplandşrşlmşs tşr. Bu gruplandşrmaya go re 11 madde bas lşgş tespit edilmis ve uc maddede genel olarak 0.05 duzeyinde farklşlşk oldugu, diger 7 tanesinde olmadşgş go rulmus tur. Buna go re genel olarak, o grenciler arasşnda bas ta dersteki degerlendirme ve yazma etkinlikleri, aras tşrma ve kaynaklarş etkili kullanma, sosyal olmayla ilgili konularda SES“e go re anlamlş farklşlşk go sterdikleri saptanmşs tşr. Farklşlşklarşn kaynagş incelendiginde

” degerlendirme ve yazma etkinlikleri„ maddesinde ust SES ve digerleri arasşnda farklşlşk ortaya cşkmşs tşr. ” Sosyal olma„ maddesinde alt-ust SES arasşnda farklşlşk ortaya cşkmşs tşr.

” Aras tşrma ve kaynaklarş etkili kullanma„ maddesi ile ilgili olarak butun SES“lerde anlamlş farklşlşklar ortaya cşkmşs tşr. SES“lere go re cşkan bu farklar o zellikle o grencilerin, aras tşrma ve kaynaklarş etkili kullanma konularşna yo nelmelerini saglamak bilgiyi edinme ve kullanma konularşndaki bas arşyş artşrabilecektir.

Okudugunu Anlama Basarö Testi

C agdas bilgi edinimi ve kullanşmşyla ilgili okudugunu anlama baglamşndaki bas arş testi sonuclarş uzerine alt, orta ve ust SES o grencileri arasşnda anlamlş bir farklşlşk olup olmadşgş, tek degis kenli varyans analizi kullanşlarak her bir test maddesi icin incelenmis tir. Toplam 6 maddeden olus an bu testin tumu uzerinde 0.05 duzeyinde farklşlşgşn olup olmadşgş incelenmis tir.

Tablo 8-Okudugunu Anlama Basarö Testi ANOVA Sonuclarö

Kareler toplamş Serbeslik derecesi Ortalama F Anlamlşlşk duzeyi

Gruplar arasş 183,023 2 91,512 61,210 ,000

Gruplar ici 2985,616 1997 1,495

Toplam 3168,640 1999

Tablodan da go ruldugu gibi genel olarak SES“ler arasşnda okudugunu anlama bakşmşndan farklşlşgşn oldugu go rulmus tur. O grencilerin ,okuduklarşnş anlama ile ilgili farklşlşk kaynagşna bakşldşgşnda alt-ust ve orta-ust SES arasşnda 0.05 duzeyinde anlamlş farklşlşgşn oldugu alt ve orta SES arasşnda anlamlş bir farklşlşk olmadşgş go rulmektedir.

Bu durumda alt SES“deki okullarda go rev yapan o gretmenlerin niteliklerinin etkili oldugu dus unulebilir. Okullara go re o grencilerin okuma parcasş I ve II ile ilgili sorulara verilen butun yanştlar arasşnda anlamlş fark vardşr. Daha o ncede bahsedildigi gibi, benzer s ekilde Pollard ve Triggs (2000:64,78)“in aras tşrmasşnda, o grencilerin, kitaplarş okuduktan sonra hem bunlarş tartşs mak icin vakit harcamadşklarşndan hem de zevk veren ve okuma tecrubelerini arttşracak kitap bulamadşklarşndan dolayş okumada temel becerilerin o tesinde fazla ilerleme kaydedememis oldugu saptanmşs tşr. Okullara go re o grencilerin bilgisayardan yararlanma s ekilleri arasşnda da anlamlş fark bulunmus tur.

O grencilerin, SES“e go re okulda ders saatleri dşsşndaki zamanlarşnş degerlendirme s ekilleri muzik dinleme, oyun oynama, kitap okuma, ders calşsma, resim yapma, yemek yeme;

okulda ders dşs şnda oyun oynama, ders aralarşnda yemek yeme, gazete bas lşklarşna bakma, o dev yapma, bazen test co zme, voleybol veya basketbol oynama, muzik dinleme faaliyetlerinin yapşldşgş yo nundedir. O grencilerin ilgi duyduklarş konularla ilgilenmeleri, onlarşn dikkatlerini yeniden toplamalarşna yol acabilir. U st SES“deki o grencilerin ” okulda ders saatleri dşs şnda ne yapşyorsun, ders aralarşnş nasşl degerlendiriyorsun?„ sorusuna verdikleri cevaplara go re ders aralarşnda arkadas larşyla sohbet ettikleri, oyun oynadşklarş, eglendikleri; kitap okuyarak degerlendirdikleri o devlerini yaptşklarş, ders aralarş 5 dakika oldugundan bu surede su, tuvalet gibi genel ihtiyaclarşnş kars şladşklarş; bahcede yakan top, voleybol, basketbol gibi oyunlar oynadşklarş, ders dşs şnda bahceye cşktşklarş go rulmektedir. Okul dşs şnda ata binmeye giden; ders

aralarşnda muzik odasşnda piyano calan o grencilerde mevcuttur. C ocuklar oynarken ve dil, kitap, resim ve ces itli sanat urunlerinden elde ettikleri o grenmeye daha fazla o nem vermektedirler.

Okul dşs şnda yeni teknolojilerle birlikte surekli gelis en ve yenilenen go rsel-is itsel sekto r oldukca gelis mis tir. Kitle iletis im araclarş ile ilgili olmak uzere Ispanya“da uygulanan ” okulda basşn„ projeleri bas arşsşz olmus tur. Gazetelerin ve bilgisayarlarşn sşnşfta en az kullanşlan materyaller oldugu ortaya cşkmşs tşr. Basşndan yararlanma dar cerceveli guncel yo nlerle sşnşrlşdşr; bu araca o grencilerin gunluk yas amşnş dogrudan etkileyen konularş ve guncel

Okul dşs şnda yeni teknolojilerle birlikte surekli gelis en ve yenilenen go rsel-is itsel sekto r oldukca gelis mis tir. Kitle iletis im araclarş ile ilgili olmak uzere Ispanya“da uygulanan ” okulda basşn„ projeleri bas arşsşz olmus tur. Gazetelerin ve bilgisayarlarşn sşnşfta en az kullanşlan materyaller oldugu ortaya cşkmşs tşr. Basşndan yararlanma dar cerceveli guncel yo nlerle sşnşrlşdşr; bu araca o grencilerin gunluk yas amşnş dogrudan etkileyen konularş ve guncel