Đç girişimcilikle ilgili olarak yapılmış olan birçok çalışma iç girişimciliğin boyutlarını dört gurupta incelemiştir. Bunlar; yeni iş fırsatları, proaktiflik, yenilikçilik ve kendini yenileme (stratejik yenilik) dir. Bu boyutlara ilave olarak risk alma boyutundan da bahsedilir ve ayrıca bu boyutun proaktiflik içinde yer aldığından söz edilir (Knight, 1997). Tüm bu boyutların içerisinde farklı boyutları barındırdığı aşikardır. Yeni iş fırsatları boyutu, yeni işleri takip ve yeni işlere girişi içerir. Đnovasyon boyutu, yeni ürün, hizmet ve teknolojiyi geliştirmeye vurgu yapar. Stratejik yenilik ise, organizasyonel değişim ve stratejinin yeniden yapılandırılmasına vurgu yapar.
Proaktiflik boyutu risk alma ve rekabetçi üstünlük için özellikle üst yönetimin davranışlarını içerir. Bu boyutlar genel olarak yeni ürün, hizmet, pazar, teknoloji ve yönetim tekniğini geliştirmeyi, stratejik değişimi ve örgütsel performansın artırılmasını içerir. Bu boyutlar birbirinden farklılaşmamakta ve birbiriyle ilişki içinde bulunmaktadır (Rule and Irvin, 1988). Aşağıda bu boyutlar ayrıntılı bir şekilde incelenecektir.
2.6.1. Yeni Đş Girişimleri Başlatma: Kısaca, örgütün büyüklüğünden bağımsız olarak
mevcut ürün veya pazarlarda yenilik ortaya koymak ve yeni işler oluşturmak olarak tanımlanabilir (Antoncic, 2007). Firmanın yeni ürünler ortaya çıkarması veya mevcut üründe şuan ki pazar için veya gelecek pazara yönelik yenilik yapmasıdır. Bir başka deyişle pazarın ihtiyaçlarına cevap verecek yenilikleri yapmasıdır (Jarna and Kaisu 2005).
Başka bir tanıma göre yeni iş fırsatları, firmanın pazarını, ürünlerini yeniden tanımlayarak ve firmanın iç dinamiklerini harekete geçirerek firmayı girişimci konuma getirmektir. Bu ise bireysel ya da takım bazında bağımsız hareket etme sonucunda firmanın vizyonunu ve iş yapma usullerini rekabetçi şekilde düzenlemesine yardımcı olur (Fitzsimmons, 2005: 18)
2.6.2. Yenilikçilik: Đnovasyon, girişimciliğin belli bir fonksiyonudur. Đnovasyon,
girişimcinin yeni kaynaklar yaratarak refah yaratması veya mevcut kaynakların kullanım potansiyelini artırarak refah yaratmasıdır (Drucker,1998). Pazardaki dinamizm firmaları rekabet avantajı yaratmak ve sürdürmek için zorunlu olarak yenilikçiliğe itmektedir. Đç girişimcilik ya da kurum girişimciliği açısından yenilikçilik oldukça önemli bir unsurdur. Ürün, hizmet ve yönetimsel uygulamalarla ilgili olarak yeni teknoloji geliştirme ile ilgilidir (Antoncic and Hisrich, 2001).
2.6.3. Proaktiflik: Firmaların rekabet avantajı elde etmeleri için olayları önceden
sezmesi, risk almaları ve pazarda ilk olmayı başarabilmeyi ifade eder. Başka bir ifade ile firmanın pazarda yeni ürün, hizmet, teknoloji ve yönetim teknikleri ile rekabet gücü elde etme kapasitesidir (Jarna and Kaisu, 2005).
2.6.4. Kendini Yenileme/ Stratejik Yenilik: Temel fikir örgütü değiştirme ve yeniden
pazar, müşteri ve rakip odaklı olarak gerçekleştirilmesidir (Fitzsimmons, 2005). B tipi manifesto olarak isimlendirilen stratejik yenilenme, mevcut misyonun yeniden oluşturulması ve yaratıcılık yönünde değiştirilmesi, sistemin değiştirilmesi ve organizasyonun yenilikçilik odaklı bir yapıya bürünmesini ifade eder ki bu tür değişimler genellikle organizasyonun temel değerlerine yönelik olarak ortaya çıkar (Jarna and Kaisu, 2005).
2.6.5. Rekabetçi Girişkenlik: Rekabetçi girişkenlik, bir firmanın pazara girişte veya
pazardaki mevcut pozisyonunu güçlendirmede doğrudan ve şiddetli bir biçimde rakiplerine meydan okuma eğilimine işaret etmektedir Covin ve Covin (1990). Rekabetçi girişkenliği, proaktif davranışlar ve yenilikçi çabaların bir kombinasyonu yoluyla pazarda rakipleri yakalamaya ve onlara egemen olmaya yönelik bir firmanın niyetine ve arzusuna yansıtılan yönetimsel eğilim olarak tanımlamaktadır. Coven ve Slevin (1991) de firma seviyesinde ele alınan girişimcilik başarısının kısmen firmanın sektördeki rakiplerine yönelik girişken rekabet eğilimine bağlı olduğunu ileri sürmektedir.
2.6.6. Risk Alma: Bir bireyin risk alma yoğunluğu; belirsizlik alanlarında karar verme
ile fırsatları yakalamaya doğru o bireyin yönelimini tanımlar. Risk alma yöneticilerle girişimcileri ayırmadaki anahtar faktördür (Kaya,2001:544). Girişimci kişilik özelliklerinden en önemlisi risk alma eğilimi ya da risk almaya yatkınlıktır. Finansal, sosyal veya psikolojik olarak risk alma girişimcilik sürecinin bir parçasıdır. Risk almaktan korkmamak ve gözü kara olmak benzer kavramlar olarak tanımlanabilir. Girişimci risk, beklenen getirinin maksimum olacağına inanç ve akılcı karar verme yoluyla girişimi gerçekleştirmeyi içerir. Đş alanı hakkında deneyim, girişimci içgüdüler de girişimcilerin üstlenmeyi göze aldığı risk miktarlarında önemli rol oynar. Bir iş kurmanın neleri gerektirdiği daha da önemlisi riskin nasıl minimize edilebileceği ve başarı şansının nasıl artırılabileceği de önemlidir. Belirsizliği bir macera gibi gören kişiler, onu hayatın sıradan işleyişine karşı tehdit olarak görenlere nazaran girişimci olmaya daha yatkındır (Arıkan, 2002).
2.6.7. Özerklik: Toplumdaki bağımsız girişimciliğin gelişmesinde, serbest fikirli ve hür
iradeli bireylerin cesur kararlar alarak harekete geçmesi önemli rol oynamaktadır. Aynı şekilde, organizasyonel seviyede ele alınan iç girişimciliğin gerçekleşmesi ve gelişmesi
için de gerekli olan koşulun, yaratıcı ve yeni fikirlere sahip bireylere veya ekiplere firma içinde gerekli özgür ortamların sağlanması olduğu belirtilmektedir. Dolayısıyla, pazarda ilk olma için gerekli önemli motivasyon faktörü, organizasyonlarda bağımsız bir girişimcilik ruhunun bulunmasıdır. Bu bakımdan özerklik kavramı iç girişimcilik kavramının temel boyutu olmaktadır (Ağca, 2005). Yapılan araştırmalar, kişilere yaptıkları işle ilgili nasıl davranacaklarına yönelik özgürlük tanındığı zaman daha yaratıcı işler ürettiklerini ortaya koymaktadır. Đnsanlara amaca nasıl ulaşacaklarına ilişkin, yani sürece ilişkin özgürlük tanınması onların içsel motivasyonlarını artırdığı ve bunun da yeni fikirler ve girişimler ortaya koymalarına neden olduğu ifade edilmektedir (Eren ve Çekmecelioğlu, 2002: 890; akt: Ağca, 2005).