Girişim Sermayesi Finansman Araçları

Girişim finansmanında kullanılacak araçlar, yatırımın gereksinimine göre seçilmektedir. Yatırımcının risk düzeyine bağlı olarak talep edeceği getiri, yönetime katılma, nakit akışı, sermayeye katılma oranı, gelecekteki likiditasyon, oya katılma gibi faktörlerin tesiri altında, adi hisse senetleri üzerinden, hisse senetlerine dönüşebilir bono, imtiyazlı hisse senedi, oydan yoksun hisse senedi, gibi araçlarla riskin finansmanı sağlanabilir.

Risk sermaye şirketleri, yaptıkları yatırım biçimlerine göre farklı finansal araçları tercih etmektedir. Yönetime katılma amacı güdülüyorsa, hisse senedi ile finansman tercih edilmektedir. Genişleme yatırımlarında ise, borç ve öz kaynak karışımı bir finansman sağlanmakta, ortaklık ileri bir tarihe bırakılmaktadır. ¹¹⁹

6. Girişimci Eğitimi

Girişimci eğitiminin önemine “Girişimci Sosyolojisi” bahsinde değinilmiş, girişimci eğitimi alan öğrencilerin diğer disiplinlere göre daha elverişli duruma geldiği belirtilmiştir. Burada, girişimci eğitiminin unsurları hakkında değerlendirme yaparak, günümüzde her zamankinden daha fazla gereksinim duyulan girişimcilerin niteliğini artırmanın yollarını aranacaktır.

Girişimci eğitiminde genel kabul edilmiş norm olan işletme ya da mühendislik alanları çerçevesinde program inşa etmenin doğru olmadığı kabul edilerek, bu yol terk edilmektedir.¹²⁰ Burada izlenmesi gereken yöntem, disiplinler arası bir yaklaşımdır. Bu yönde geliştirilecek müfredatın amaçları, girişimci yeteneğin artırılmasına dayandırılmalıdır.

Girişimci yetenek, (i) risk alma, (ii) yaratıcılık, (iii) yönetim becerisi, (iv) beşeri ilişkiler, (v) vizyon, (vi) stratejik planlama, (vii) problem çözme ve (viii) proaktiflik nosyonlarının kazandırılması anlamına gelmektedir. Bu nosyonların büyük bir bölümü, başlıklarından da anlaşılacağı gibi, sonradan kazandırılabilir davranışlardır.

119 Aynı, s,43.

120 Tuğberk Tosunoğlu, Girişimcilik ve Türkiye’nin Ekonomik Gelişme Sürecinde Girişimciliğin Yeri, (Basılmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Temmuz 2003), s,57.

Programa katılacak öğrencilerin demografik özellikleri hakkında genel bir değerlendirme yapılacak olursa, 18–35 yaş grubunda ve en az ortaöğrenim düzeyinde öğrenim görmüş olmaları uygun olacaktır. Zira 35 yaşını aşmış olanların risk alma eğilimleri daha düşüktür ve uygulanacak müfredatı anlama düzeyi daha alt öğrenim görenler açısından zorlayıcı olabilir.

Programa alınacak öğrencilerin, girişimci kişiliğe sahip olmaları, programın başarısını artıracaktır. Girişimci kişiliğin tespit edilmesi için, kişilik testi hazırlanabilir.

Bu testin içeriği, çalışmada “Girişimci Kişilik” başlığı altında irdelenen davranış değerlerinden yararlanarak oluşturulabilir.

Eğitimin daha çok uygulamalı, örnekli bir yöntem benimsenerek verilmesi, başarılı işadamlarının deneyimlerini öğrencilerle paylaşma olanağının aranması yararlı olacaktır.

Girişimcilik, ilköğretimden itibaren öğrencilere kazandırılması gereken bir disiplin olmakla birlikte, başlı başına girişimcilik eğitiminin verilmesine en uygun kurum üniversitelerdir. Bununla birlikte, münhasıran bu amaç doğrultusunda faaliyet gösteren özel öğretim kurumları da girişimci eğitimine katkı sağlayabilir. Program açan kurumlara kabul edilen öğrencilerin formasyonlarına göre devletçe öğrenim kredisi verilebilir.

Müfredat içerisinde olması gereken dersler ve asgari süreleri hakkında geliştirilen program Ek–1.2.3’de yer almaktadır. Bu programa göre, Girişimci Eğitimi, üç aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşama, girişimci yeteneğin artırılmasını hedeflemektedir. İkinci aşama, yatırım ve işletmecilik alanında gereken bilginin verilmesi ve üçüncü aşama, yaşadığı ülkenin mevzuatı ve işleyişi hakkında bilgi edinmesini sağlamaktadır. Ayrıca, verilecek eğitimde sektörel ayırıma gidilmesinde uzmanlaşma adına yarar vardır.

Eğitimin her evresinde, öğrencinin davranış değişikliği uygun ölçme ve değerlendirme araçlarıyla test edilmelidir.

Eğitim alan öğrencilere verilecek sertifika kategorilere ayrılmalı ve itibari değeri olmalıdır. Üst kategorideki bir sertifika, belli tutarda kredi için (örneğin, 50,000 YTL), teminat yerine geçmelidir.

Ders toplamı, 760 saat olup, takriben 8 ay sürecektir. Önerilen Girişimci Eğitimi’ne ilişkin program, Ek–1.2.3’de yer almaktadır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

GİRİŞİMİN BAŞARISIZLIK NEDENLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER

Girişimin başarısızlık nedenleri birçok iç ve dış etkene bağlıdır. Ancak, dış etkenler girişimciler tarafından çok çabuk algılansa da, iç etkenler çoğu zaman oldukça geç fark edilmektedir. Öyle ki, girişimcinin kişiliğinde var olan hırs, kararlılık, olumlu tutum, özgüven ve sorumluluktan kaçmama gibi özellikler nedeniyle, firmanın içine düştüğü zorlukları ve nedenlerini sorgulamak yerine, çoğu zaman bunlarla başa çıkmanın olağan bir görev olduğu düşüncesi sorunlarla birlikte yaşamayı getirmektedir. Bazen de, başarısızlığa neden olan etkenler içeriden kaynaklanıyor olsa da girişimci, dış faktörlerin tesiri altında oluştuğuna kendini inandırmaktadır. Gerçekten böyle bir ayırımı kesin sınırlarla tanımlamak oldukça güçtür. Bununla birlikte, girişimcinin kendisini denetlemesi açısından böyle bir ayırıma gereksinimi vardır.

1. İç Etkenler

Girişimciyi başarısızlığa götüren iç etkenler, yatırım ve işletme süreci olmak üzere iki dönemde ortaya çıkabilir. Yatırım sürecindeki başarısızlığın çoğu, iş fikrinde veya kapasite tayininde yapılan hatalar nedeniyle oluşmakta ve firmayı tasfiyeye götürecek ölçüde zarar vermektedir. Sektör seçiminde yapılan hata, bir girişimcinin iş fikri ne kadar iyi olursa olsun, yine başarısızlığın nedenleri arasında yer alır. Ayrıca, kuruluş yeri seçimi de benzeri ölçüde yaşamsal önem taşır. Yatırım safhasında en çok yapılan hataların başında, finansman kaynaklarının dağılımının iyi düzenlenmemesi ve maliyetlerinin iyi hesaplanmaması gelmektedir. Bu nedenle, gerek sektör seçimi, gerekse iş fikri doğru olmasına rağmen, girişimlerin çoğu başarısızlığa uğramaktadır.

İşletme döneminde girişimcinin yatırım kararı artık uygulama aşamasındadır.

Burada ortaya çıkan başarısızlıkların büyük bölümü yönetim zaaflarından kaynaklanır.

Firmanın satış hacminin yeterli düzeye ulaşmaması, buna karşın maliyet ve faaliyet giderlerinin yüksek oluşu, alacakların zamanında tahsil edilemeyişi ve bu nedenle değersiz hale gelişi, stokların sürüm kabiliyetini yitirmesi, gereğinden fazla borçlanma,

likidite yetersizliği, endüstriyel ilişkilerde uyuşmazlıklar yine işletme safhasında karşılaşılan başarısızlık etkenleridir.