Araç-Gereçler

3.3.1.Anne Katılımcılar İçin Kullanılan Araç-Gereçler

Annelerin uygulama öncesinde hedef beceriye yönelik performansını belirlemek amacıyla başlama düzeyi oturumları düzenlenmiştir. Başlama düzeyi oturumlarında annelere araştırmacının/koçun yoklama oturumlarında kullanılmak üzere hazırlamış olduğu araç-gereçler verilmiştir ve annelere “Şimdi bu araç gereçleri benim size söyleyeceğim sıraya göre çocuğunuza gösterin. Çocuğunuzla ortak dikkat kurun ve ardından birlikte oynayın” şeklinde yönerge verilmiştir. Anneler, çocuklarının başlama düzeyi verilerini “Ortak Dikkate Tepki Verme Yoklama, İzleme ve Genelleme Oturumu Veri Toplama Formu”nu (EK-3) doldurarak toplamışlardır. Başlama düzeyi verilerinde kararlılık elde edildikten sonra araştırmacı/koç tarafından annelere yine kendi evlerinde eğitim verilmiştir. Bu eğitim sırasında diz-üstü bilgisayar, örnek videolar, powerpoint sunusu, çeşitli oyuncaklar kullanılmıştır. Araştırmacı/koç annelerin ipucunun giderek arttırılmasıyla öğretim uygulamasının uygulama basamaklarına yönelik performansını belirlemek için “İpucunun Giderek Arttırılmasıyla Öğretim Uygulaması Yoklama, İzleme ve Genelleme Oturumları Uygulama Güvenirliği Veri Toplama Formu” (EK-4) kullanmıştır. Anne eğitimi sonrasında öğretim uygulamaları esnasında araştırmacı/koç annelerin hedef becerisindeki doğru ve yanlış tepkileri “İpucunun Giderek Arttırılmasıyla Öğretim Uygulaması Öğretim Oturumları Uygulama Güvenirliği Veri Toplama Formu”na (EK-5) kayıt etmiştir. Anneler çocukların hedef becerisi olan ortak dikkate tepki vermenin öğretildiği öğretim oturumlarında ise kendi çocukları için hazırladıkları

Tablo 3.2. Çocuk katılımcılar için yoklama oturumlarıda kullanılan araç- gereçler

Yoklama Oturumu Araç- Gereçleri

Ortak Dikkate Tepki Verme Yoklama Oturumu Araç-Gereçleri

1. Basamak Eline verilern nesneye tepki verme

Çıngırak, sulu boya, resimli çocuk kitabı, oyuncak araba, küçük hazine sandığı 2. Basamak Hafifçe vurularak ses

çıkarılan nesneye tepki verme

Oyuncak tren, oyun hamuru kutusu, oyuncak plastik havuç, büyük tek parça mavi lego, orta boy kalemlik

3. Basamak Gösterilen bir nesneye tepki verme

Pembe fosforlu kalem, kırılmaz bardak, kırmızı çiçek şeklinde masa üstü notluk, pirinç yıkamada kullanılan küçük boy süzgeç, plastik aslan

4. Basamak İşareti takip etme Orta boy sepet, kahverengi bir mumluk, oyuncak bebek, geyik şeklinde büyük bir mum, uğur böceği şeklinde büyük bir kapı süsü

5. Basamak Bakışı takip etme Duvar saati, büyük kırmızı araba, dolgu koyun, vazo, duvarda asılı tablo

oyuncakları ve çocuklarının performanslarını ölçmek için “Ortak Dikkate Tepki Verme Öğretim Oturumu Veri Toplama Formu”nu (EK-6) kullanmışlardır. Tüm oturumlarda veri toplama işlemleri anneler tarafından yapılmıştır. Araştırmada tüm oturumlarda uygulama güvenirliği ve gözlemciler arası güvenirlik verilerinin objektif bir şekilde toplanabilmesi için video kamera, üçayak, CD’ler, veri toplama formları ve kalemler kullanılmıştır. Son olarak anneler için araç gereçler, annelerden sosyal geçerlik verilerinin toplanması için sosyla geçerlik sorularıdır (EK-12).

3.3.2. Çocuk Katılımcılar İçin Kullanılan Araç-Gereçler

Araştırma sürecinde öğretim ve yoklama oturumlarında kullanılmış olan araç-gereçler farklılık göstermektedir. Araştırmanın yoklama oturumlarında kullanılan materyaller tüm katılımcı çocuklarda aynı olması için araştırmacı/koç tarafından belirlenmiş ve annelere verilmiştir. Dikkat çekici olmayan, günlük yaşamda karşılaşılma olasılığı yüksek olan yoklama araç-gereçleri tüm çocuklar için aynıdır. Bu araştırmada ortak dikkate tepki verme becerisi beş basamak olarak kabul edilmiş ve her basamağın öğretim ve yoklamaları farklı araç-gereçler ile yapılmıştır. Çocuk katılımcılar için tüm yoklama oturumu araçları Tablo 3.2’de belirtilmiştir. Başlama

düzeyi, yoklama ve izleme oturumlarında her bir basamak için beş deneme yapılmış ve her deneme için farklı (5 basamak x 5 deneme) araç-gereç olmak üzere toplam 25 araç-gereç kullanılmıştır. Beş basamaktan oluşan ortak dikkate tepki verme becerisinin ilk basamağı olan eline verilen nesneye tepki verme yoklama oturumunda kullanılan araç gereçler: çıngırak, sulu boya, resimli çocuk kitabı, oyuncak araba, küçük hazine sandığıdır. İkinci basamak olan hafifçe vurularak ses çıkarılan nesneye tepki verme yoklama oturumunda kullanılan araç gereçler: oyuncak tren, oyun hamuru kutusu, oyuncak plastik havuç, büyük tek parça mavi lego, orta boy kalemliktir. Üçüncü basamak olan gösterilen bir nesneye tepki verme yoklama oturumunda kullanılan araç gereçler: pembe fosforlu kalem, kırılmaz bardak, kırmızı çiçek şeklinde masa üstü notluk, pirinç yıkamada kullanılan küçük boy süzgeç, plastik aslandır. Dördüncü basamak olan işareti takip etme yoklama oturumunda kullanılan araç gereçler: orta boy sepet, kahverengi bir mumluk, oyuncak bebek, geyik şeklinde büyük bir mum, uğur böceği şeklinde büyük bir kapı süsüdür. Beşinci ve son basamak olan bakışı takip etme yoklama oturumunda kullanılan araç gereçler: Duvar saati, büyük kırmızı araba, dolgu koyun, vazo, duvarda asılı tablodur. Araştırmanın öğretim sürecinde kullanılan araç-gereçler ise anneler tarafından çocuklarının ilgilerine göre belirlenmiştir. Anneler 10 tane ilgi çekici araç-gereci (örn., üç tekerlekli bisiklet, dolgu oyuncaklar, farklı büyüklükteki oyuncak arabalar, evdeki evcil hayvan, sırt çantası) öğretim oturumları başlamadan önce hazırlamışlardır.

Ayrıca tüm oturumlarda uygulama güvenirliği ve gözlemciler arası güvenirlik verilerinin objektif bir şekilde toplanabilmesi için video kamera, üçayak, CD’ler, veri toplama formları ve kalemler kullanılmıştır.