7. AYİM’NİN TAKDİR YETKİSİ KAPSAMINDA İDARENİN DÜZENLEME
8.3. Genel Sonuç
Demokrasilerde, idarenin meşruluğu idare edilenlerin rızasına dayanmalıdır. Ayrıca yurttaş bakımından kamu yönetimi, devletin bir amacı değil aracı kabul edilmelidir. Dolayısıyla önemli olan bu aracın nasıl ve hangi maksatla kullanıldığıdır. İdarelerde hukuka bağlı devlet ilkesinin en önemli sonuçlarından birisi, idarenin eylem ve işlemlerinin tarafsız ve bağımsız mahkemelerce denetime tabi tutulmasıdır Kısaca kamu yönetimi olarak bir bütün halinde idarenin denetlenmesi gerekmektedir. İdarenin yargıya tabi olup denetlenmesi konusunda en kritik husus ise idarenin takdir yetkisinin durumudur. Zaten idare, bir işlemi yapıp yapmamak konusunda veya işlemin içeriğinin tespitinde takdir yetkisine sahipse, sözü edilen alanda düzenleme yetkisine de sahip olacağı kabul edilmeli ve bu anlamda idarenin “düzenleyici işlemlerini”, idarenin takdir yetkisinin bir sonucu olarak görülmelidir. Örneğin idarenin daha önce bir tüzük ve yönetmelikle düzenleme yetkisini kullanmış olmasını, takdir yetkisini somut bir olayda değil, devamlı suret benzer olaylarda eşit şekilde uygulanmak üzere baştan tespit etmesi olarak kabul etmek gerekmektedir.
İdari rejimde, idareye verilen karar almak ve bunu gerekirse zor kullanarak yerine getirme ayrıcalığı çok önemli ve önemli olduğu kadar da güçlü bir silahtır. Bu gücü ve olanağı kişi hak ve özgürlükleriyle dengeleme ve bir takım hukuki araçlarla frenlemek ve denetlemek gerekir. Aksi halde, idare, keyfiliğe ve kişiler üzerinde baskıya varan uygulamalara yol açabileceği gibi, polis devleti denilen bir idare biçimine de dönüşebilir.
Adeta bir ihtiyaç durumundaki idarenin yargısal denetiminin gerçekleştirilmesi bazı sorunları da beraberinde getirmiştir. Gerçekten idarenin tüm faaliyet alanları ile idari işlemlerin tüm unsurlarını önceden konulacak kurallarla düzenlemek olanak dışıdır. Gene idarenin ne zaman, nerede ve nasıl bir faaliyet sergilemesi gerektiğini, ayrıntılarıyla tayin ve tespit etmek mümkün değildir. Keza, bunların olanak dâhilinde olduğunun kabulü halinde dahi bu sistem idare hukuku kuralarında bulunması gereken esneklik ve kamu hizmetlerinin devamlı değişikliğe uğraması ve genişlemesi kuralı ile de bağdaşmamaktadır.
Sonuçta ayrı bir ihtiyaç durumundaki takdir yetkisinden de bahsedebilmek için idarenin, belli durum ve koşulların meydana gelmesi halinde, belli bir karar alıp
almamak veya yasada öngörülen değişik çözümler arasında bir seçim yapmak konusunda serbestiye sahip olması, ya da belirli konuda bir karar alabilmek için hangi koşul ve durumların ortaya çıkması gerektiğini belirlemek olanağına kavuşturulması gerekmektedir. Bağlı yetki de, yasa, idareye bazı yetkiler tanımıştır. Ancak bu yetkiler yasanın gösterdiği, emredici anlamda yerine getirilecek yetkilerdir. Yasanın, idareye belirli koşul ve durumların gerçekleşmesi halinde, belli bir çözüm biçimini uygulama ödevini yüklemiştir. Takdir yetkisinde ise, yasa bağlı yetkide olduğu gibi yetki tanımıştır. Ancak bu yetkinin tanınmasında idare bir serbestîye sahiptir. Takdir yetkisinde idare yasallık prensibi içinde kalarak kararların kapsamını serbestçe tayin edecektir. Takdir yetkisinde yasallık prensibi ile idarenin yararına hareket serbestîsi birleştirilmeye, uzlaştırılmaya çalışılmıştır. Buna karşılık bağlı yetkide otomatizm vardır. Ancak takdir yetkisi ise idareye yasa karşısında belli bir serbesti verir. Takdir yetkisine sahip olan idarenin yasa karşısında belli bir serbestîye sahip olması, onun yargı karşısında da belli bir serbestîye sahip olması sonucunu doğuracaktır. Hukuk devleti ilkesi, tüm devlet işlemlerinin ve bu arada idarenin işlemlerinin hukuk kurallarına uygun olmasını ve bu uygunluğun yargısal denetimi yoluyla sağlanmasını gerektirir. Bununla beraber, hukuk devleti ilkesinin gerçekleştirilebilmesi için, idarenin işlemlerinin yalnızca hukuka uygunluk yönünden denetimi gereklidir. Başka bir deyişle, yargı yerlerinin hukuka uygunluk denetiminin sınırlarını aşarak, idari işlemin yerindeliğini de denetlemek hukuk devleti ilkesinin bir gereği değildir.
İdarenin hem artırdığı düzenleyici işlem sayısı ile hem de gelişen sorumluluk anlayışı ile yargı tarafından denetlenmesi gerekecektir. Ülkemizde halen geçerli yargı denetimi eksik ve yetersizdir. Özellikle yargı denetimi dışında tutulan idari işlemlerin sayısı idarenin önemli kuruluş ve kurumlarını veya organlarını kollar niteliktedir. Türkiye’nin geçirdiği sıkıntılı dönemlere ait kararların tekrar gözden geçirilmesi, geleceğe ilişkin yeni kararlar alınmasını gerektirmektedir. Çünkü hukuk düzeni istisnaları ile birlikte bir bütündür. İdari işlemlerden yargı denetimi dışında bırakılanlar hem bu ilkeyi ve hem de hukukun dengesini bozmaktadır. İdare tüm eylem ve işlemleri ile istisnasız yargı denetimine tabi olarak hukuk devletinin esaslı bir organı olduğunu kabul ettirmelidir. Çünkü güçlü idare ve güçlü yürütme, denetimsiz ve keyfi idare ile değil, tam aksine alabildiğine hukuka bağlı kalınmakla
gerçekleştirilebilir. Gücün asıl kaynağı haklılık, meşruluk ve hukuka saygıdır. Korkutma, keyfilik ve maddi zora dayalı bir güç veya güç gösterisi gerçekte güçsüzlüğün ta kendisidir. Hukuk devletinde, hukukun en büyük güvencesi yargısal denetim yoluyla yasama yürütme etkinlikleri ile düzen içindeki tüm ilişkilerin hukuka uygunluğunu gerçekleştiren yargı örgütü ve onun başında bulunan yüksek mahkemelerdir. Hukuk devletini, insan haklarına saygı gösteren ve halkına koruyucu adil bir hukuk düzeni kuran ve bunu devam ettirmeğe kendini zorunlu sayan ve bütün etkinliklerinde hukuka ve anayasaya uyan bir devlet olarak kabul etmek gerekir.
Hukukun en büyük güvencesi konumunda olan yüksek mahkemelerden biri olan Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin yukarıda belirtilen anlayışla yapacağı yargı denetimi sonucu, idarenin sahip olduğu en önemli yetkilerden biri olan takdir yetkisinin kullanımında belirttiği görüş ve yaklaşımlar bu çalışma ile belirlenmeye çalışılmıştır. İdarenin tüm organ ve işlevleri ile bir bütün olarak kabul edildiği ve aynı zamanda tüm işlem ve eylemlerinin de yargı denetimine tabi olduğu kabul edilen Türk kamu yönetiminde; askeri hizmet ve yönetime ait yargıya ulaşan konularda askeri makam ve organların takdir yetkisini nasıl kullandıkları ortaya konulmuştur. Araştırmanın denencesi, elde edilen bulgularla sınanıp doğrulanarak; AYİM’nin üstlendiği yargı denetiminde çağdaş hukukun ilkeleri ile uyumlu olarak birçok güncel yaklaşımı uyguladığı belirlenmiş ve yüksek mahkemenin hukuka uygun idare düşüncesinin yerleşmesine katkıda bulunduğu anlaşılmıştır. Bununla beraber mahkemenin idarenin düzenleme yetkisi dışındaki takdir yetkisinin denetimindeki yaklaşımında süreklilik ve istikrarın da mevcut olduğu görülmüştür. Ancak Mahkeme kimi kararlarında belirlediği ilke ve kuralları idare aleyhine yorumlamada çekince göstermiştir. İdarenin çoğu zaman aşırı yorumlarla kullandığı takdir yetkisinin denetiminde yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesini Mahkemenin öncelikle gözetmesi gerektiği de anlaşılmıştır. Sonuç olarak araştırmanın içeriğinde ele alınan ve altı çizilen konuların AYİM’nin yaklaşımını belirlemede yardımcı olabileceği değerlendirilmiştir.
KAYNAKÇA
AKAD, Mehmet, (1997), Genel Kamu Hukuku, İstanbul: Filiz Kitabevi
AKILLIOĞLU, Tekin, A.Şeref GÖZÜBÜYÜK, (1992), Yönetim Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi
AKIN, İlhan, (1993), Kamu Hukuku, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım
AKINTÜRK, Turgut, (2002), Hukuka Giriş, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları
ALAN, Nuri, (1976), ”Konu Unsuru Bakımından Takdir Yetkisi ve Kanuna Aykırılık”, İdare Hukuku ve İdari Yargı ile İlgili İncelemeler–1 Dergisi, Ankara: Danıştay Matbaası
ALAN, Nuri, (1982),”Türk İdari Yargısında Yerindelik ve Takdir Yetkisinin Değerlendirilmesi”, İdari Yargıda Son Gelişmeler Sempozyumu Dergisi, Ankara: Danıştay Matbaası
ALPAR, Erol, (2000),”Yönetimi Etkileyen Anayasal ve Diğer İlkeler”,AYİM
Dergisi, Sayı:13,Ankara: Genel Kurmay Basımevi
ALPAR, Erol, (1990), Yönetimin Hareket Serbestîsi Alanının Yargısal Denetimi
ve Sınırları, Danıştay YY. No:52, Ankara: Danıştay Matbaası
ALPAR, Erol, (2000), ”Yönetim Hukuku ve Özellikleri”, AYİM Dergisi, Sayı:14, Ankara: Genel Kurmay Basımevi
ALPAR, Erol, (2004), ”Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Tarihi”, AYİM Dergisi, Sayı:19, Kitap 1, Ankara: Genel Kurmay Basımevi
ANAYASA, (1982)
ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI DERGİSİ (AMKD), SAYI:1, 1964 ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI DERGİSİ(AMKD), SAYI:5, 1972 ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI DERGİSİ(AMKD), SAYI:26, 1990 ARMAĞAN, Tuncay, (1997), İdarenin Sorumluluğu ve Tam Yargı Davaları,
Ankara: Seçkin Yayınevi
ASKERİ İDARE MAHKEMESİ, (WEB Sayfası), İndirilme Tarihi: 20 Kasım 2005, WWW.Web:http://www.msb.gov.tr/prgs/ayim/ayim_menu.asp?idno=26 ATA, Hakan, (2002), ”İdari Yargıda Sübjektif Ehliyet Koşulu”, AYİM Dergisi,
ATAY, Cevdet, (1999), Devlet Yönetimi ve Denetimi, İstanbul: Alfa Yayınları AYAN, Mehmet, (1981),Tıbbi Müdahalelerden Doğan Hukuki Sorumluluk,
Ankara: Kazancı Yayınları
AYİM DERGİSİ, (1990–2004), Sayı: 4–20, Ankara: Genel Kurmay Matbaası
AYDINALP, Sezai, (1994), ”AYİM’nin Görev Alanı”, AYİM Dergisi, Sayı:8, Ankara: Genelkurmay Basımevi, ,
BALKAR, Kemal Galip, (Tarih Yok), ”İdarenin Takdir Salahiyeti”, Ankara Siyasal
Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 11, Sayı:4, Ankara: AÜSBF Yayınları
BALTA, Tahsin, Bekir, (1964), Kısa İdare Hukuku, Ankara: Basım Yeri Yok BALTA, Tahsin, Bekir, (1970), İdare Hukuku–1, Genel Konular, AÜSBF YY.
NO:326, Ankara: AÜSBF Matbaası
BAŞPINAR, R.(1971), ”İdarenin Takdir Yetkisinin Yargı Denetimine Tabi Tutulması”, Danıştay Dergisi, Sayı:3, S.59, Ankara: Danıştay Matbaası
BİLGEN, Pertev, (1999), İdare Hukuku Dersleri, İdare Hukukuna Giriş, İstanbul: Filiz Kitabevi
CANDEMİR, Taner, (1992), ”Askeri İdari İşlem ve Eylemler”, AYİM Dergisi, Sayı:7, Kitap:1, Ankara: Genel Kurmay Basımevi
CANDEMİR, Taner, (1978), ”Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin Görev Alanı”,
Danıştay Dergisi, Sayı:28–29, s.26, Ankara: Danıştay Matbaası
ÇEKEN, Hüseyin, (2001), “İdari İşlem ve İdari Eylem”, AYİM Dergisi, Sayı:16, Ankara, Genel Kurmay Basımevi
DEMİR, Ömer, Mustafa ACAR, (1997), Sosyal Bilimler Sözlüğü, Ankara: Vadi Yayınları
DELİVELİ, Ömür, (2000), Anayasa Hukuku, Ankara: Yargı Matbaası
DURAN, Lütfi, (1982), İdare Hukuku Ders Notları, İÜHF YY No: 848, İstanbul: İÜHF Matbaası
DURAN, Lütfi, (1977), ”Askeri İdarenin Yargısal Görev ve Yetkisinin Sınırları”,
Onar Armağanı Dergisi, İstanbul: İÜHF Yayınları
DURAN, Lütfi, (1988), Türkiye Yönetiminde Karmaşa, İstanbul, Çağdaş Yayınları
DÜREN, Akın, (1979), İdare Hukuku Dersleri, Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları
EJDER Yılmaz, (1996), Hukuk Sözlüğü, Ankara: Yetkin Basımevi
ERDOĞAN, Mustafa, (1999), Anayasal Demokrasi, Ankara: Siyasal Kitabevi ERKUT, Celal, (1990), ”İptal Davasının Konusunu Oluşturma Bakımından İdari
İşlemin Kimliği”, Danıştay Dergisi, Ankara: Danıştay Matbaası
ERKUT, Celal, (1996), Hukuka Uygunluk Bloku, İdare Hukukunda Hukukun Genel Prensipleri Teorisi, İstanbul: Basım Yeri Yok
EROĞLU, Hamza, (1985), İdare Hukuku, Ankara: Basım Yeri Yok ERYILMAZ, Bilal, (2002), Kamu Yönetimi, İstanbul: Erkam Matbaası
ESİN, Y. (1980), ”Yönetmelikler(İdarenin Yetkisi ve Denetimi)”, İdare Hukuku ve
İdari Yargı ile İlgili İncelemeler, C.3, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu
No:29, Ankara: Danıştay Matbaası
GİRİTLİ, İsmet, (1992), İdare Hukuku, İstanbul: Harp Akademileri Yayınları
GİRİTLİ, İsmet, (1979), Kamu Yönetimi Teşkilatı ve Personeli, İÜHF YY. No:2649, İstanbul
GİRİTLİ, İsmet, Pertev BİLGEN, (1966), İdari Kaza, İstanbul: Filiz Kitabevi
GİRİTLİ, İsmet, Pertev BİLGEN, Tayfun AKGÜNER, (2001), İdare Hukuku, İstanbul: Der Yayınları
GİRİTLİ, İsmet, (1957), ”Yetki ve Yetki Saptırması”, İÜHF Mecmuası, İstanbul: İÜHF Yayınları
GÜLTEKİN, Saadettin, (2002), Kamu Yönetimi, Ankara: Akademisyen Yayınevi GÜNEŞ, Turan, (1965), İdare Organının Düzenleyici İşlemleri, Ankara: Basım
Yeri Yok
GÜNEŞ, Turan, (1965), Türk Pozitif Hukukunda Yürütme Organının
Düzenleyici İşlemleri, AÜSBF YY. No:191, Ankara: AÜSBF YY.
GÖKTEPE, Malik, (1994), ” İdarenin Düzenleme Yetkisi”, AYİM Dergisi, Sayı: 8, Ankara: Genel Kurmay Basımevi
GÖZLER, Kemal, (2002), İdare Hukuku Dersleri, Bursa: Ekin Kitabevi GÖZÜBÜYÜK, A.Şeref, (1995), Yönetim Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi GÖZÜBÜYÜK, A.Şeref, (2000), Yönetsel Yargı, Ankara: Turhan Kitabevi
GÖZÜBÜYÜK, A.Şeref, Güven DİNÇER, (1996), İdari Yargılama Usulü, Ankara: Turhan Kitabevi
GÖZÜBÜYÜK, A.Şeref, Turgut TAN, (2003), İdare Hukuku, İdari Yargılama
Hukuku, Ankara: Turhan Kitabevi
GÖZÜBÜYÜK, A.Şeref, (1972), ”Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Görevleri”,
Amme İdaresi Dergisi, Cilt:5, Sayı:3, Ankara: AÜSBF Yayınları
GÜNDAY, Metin, (1996), İdare Hukuku, Ankara: İmaj Yayıncılık
GÜNDAY, Metin, (2002), İdare Hukuku Dersleri, Ankara: İmaj Yayıncılık
GÜNDAY, Metin, (2004), İdare Hukuku, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları
GÜNDAY, Metin, (1994), “1982 Anayasasına Göre İdari Yargı Denetiminin Kapsamı ve Sınırları”, 1. Ulusal İdare Hukuku Kongresi, Birinci Kitap,
İdari Yargı, Ankara, Danıştay Matbaası
KALABIK, Halil, (1997), ”İdarenin Takdir Yetkisinin Sınırları ve Yargısal Denetimi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı–1,Ankara: Gazi Üniversitesi Basımevi
KALABIK, Halil, (1997),”İdare Hukukunda Takdir Yetkisi Kavramı ve Benzer Kurumlarla Karşılaştırılması”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı–2, Ankara: Gazi Üniversitesi Basımevi
KAPANİ, Münci, (1981), Kamu Hürriyetleri, İstanbul, Basım Yeri Yok KARATEPE, Şükrü, (1995), İdare Hukuku, İzmir: Üniversiteler Yayınevi
KARAHANOĞULLARI, Onur, (2002), Kamu Hizmeti, Ankara: Turhan Kitabevi KARAVELİOĞLU, Celal, (2001), İdari Yargılama Usulü, Cilt–1,Basım Yeri Yok KIRATLI, M, (1967), ”Danıştayın İdarenin Takdir Yetkisini Denetlemesi ve
Bağlaması”, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, Sayı:6, s.31, Ankara: Basım Yeri yok
KİBAR, N. ,(1980), ”Türk Hukukunda Kararname”, İdare Hukuku ve idari Yargı
ile İlgili İncelemeler, Cilt 3, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu No.29,
Ankara: Danıştay Matbaası
NALBANT, Atilla,(1997), Üniter Devlet: Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
OĞURLU, Yücel, (2002), Karşılaştırmalı idare hukukunda ölçülülük ilkesi, Ankara: Basım Yeri Yok
ONAR, Sıddık Sami, (1966), İdare Hukukunun Umumi Esasları, Cilt1–4, İstanbul: İsmail Akgün Matbaası
OYTAN, Muammer, (1985), ”Türkiye’de İdari Yargı Denetiminin Sınırları”, Türk
İdare Dergisi, Ankara: Basım Yeri Yok
OYTAN, Muammer, (1990), ”Yargılamanın Yargılama Teknikleri ile Sınırlandırılması”, Birinci Ulusal İdare Hukuku Kongresi-İdari
Yargı(Birinci Kitap), Ankara: Danıştay Matbaası
OZANSOY, Cüneyt, (1990), ”Türkiye İdaresinin Sorumluluğunda Kamu Hukuku Erozyonu”, Birinci Ulusal İdare Hukuku Kongresi-İdari Yargı(Birinci
Kitap), Ankara: Danıştay Matbaası
ÖZALP, İnan, (2003), Yönetim Organizasyon, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları
ÖZAY, İl Han, ( 2001), Yargısal Korunma, İstanbul: Basım Yeri Yok
ÖZAY, İl Han, (1990), ”Kendine Özgü Bir ”Hukuk Devleti”, Birinci Ulusal İdare
Hukuku Kongresi-İdari Yargı(Birinci Kitap), Ankara: Danıştay Matbaası
ÖZAY, İl Han, (1986), Devlet İdare Rejimi ve Yargısal Koruma, İstanbul: Basım Yeri Yok
ÖZAY, İl Han, (1996), Günışığında Yönetim, İstanbul: Alfa Yayınları ÖZBUDUN, Ergun, (1989), Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Yetkin Basım
ÖZDEK, Yasemin, (1991), ”İptal Davasında Menfaat Koşulu”, Amme İdaresi
Dergisi, C. 24, Sayı 1, Ankara; Basım Yeri Yok
ÖZDEŞ, Orhan, (1974), ”İdari Yargı ve Yargılama Usulünün Özelikleri”, Danıştay
Dergisi, Sayı:9, Ankara: Danıştay Matbaası
ÖZGEN, E. (Tarih Yok), ”İdari Tasarruflardaki Sakatlıklar”, Ankara Hukuk
Fakültesi Dergisi, Cilt–18, Sayı:1–4, Ankara: AÜHF Yayınları
ÖZGÜLDÜR, Serdar, (2003), “Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kararları Işığında İdari İşlem-İdari Eylem Kavramları ve İdari İşlemin Yargısal Denetiminde Anayasal ve Yasal Sınırlar”, AYİM Dergisi, Sayı:19,Ankara: Genel Kurmay Basımevi
ÖZGÜLDÜR, Serdar, (1996), “Tam Yargı Davaları”, AYİM Dergisi, Sayı:12, Ankara: Genel Kurmay Basımevi
POWELL, G.Bingham, (Çev: M.Turhan), (1990), Çağdaş Demokrasiler, Ankara: S Yayınları
RESMİ GAZETE
SANCAR, Mithat, (1990), “İdari Yargılama Usul Kanunun 10 ve 11nci Maddeleri Bağlamında İptal Davalarında Süre,” Amme İdaresi Dergisi, Cilt 23, Sayı:1, Ankara: Basım Yeri Yok
SARICA, Ragıp, (1949), İdari Kaza, Ankara: Basım Yeri Yok
SEZEN, Seriye, Ömer BOZKURT, Turgay ERGUN, (1998), Kamu Yönetimi
Sözlüğü, TODAİE YY. NO:283, Ankara, Yorum Matbaası
SOYSAL, Mümtaz, ( 1986 ), Anayasanın Anlamı, İstanbul, Gerçek Yayınevi SUNAY,S., (1996), Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Görev Kriterleri,
Ankara:Basım Yeri Yok
TEZİÇ, Erdoğan, ( 2000), Anayasa Hukuku, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım TUNCAY,A.H., (1968), İdari Yargılama Usulü-Yüzyıl Boyunca Danıştay,
Ankara: Danıştay Matbaası
YAYLA, Yıldızhan, (Tarih Yok), ”İdarenin Takdir Yetkisi”, İstanbul Üniversitesi
Hukuk Fakültesi Mecmuası, C:30, Sayı:1–2, S. 201, İstanbul: İÜHF
Yayınları
YENİCE, Kazım, Yüksel ESİN, (1983), Açıklamalı İçtihatlı Notlu İdari
Yargılama Usulü, Ankara: Arıson Matbaacılık
YILMAZ Esat Mahmut,(2002) , “Ulus Devlet Bağlamında İdari Vesayet Denetimi”,
AYİM Dergisi, Sayı 15, Ankara: Genel Kurmay Basımevi
ZABUNOĞLU, Yahya K., (1991), “İdari Yargıda Dava Açma Süresi,” 1nci Ulusal