TR81Düzey-2 Bölgesi Sektör Tanımlama,
Önceliklendirme ve Rekabet Analizi Raporu 2013
102
Avrupa ülkelerinin turizm gelirlerinde ilk sıralarda yer aldığı listede Asya ülkeleri arasında Çin’in yanında Tayland, Singapur, Hindistan gibi ülkeler de yüksek turizm gelirleriyle öne çıkmaktadır.
Şekil 19: Uluslararası Turist Sayısı
Kaynak: (World Tourism Organization, UNWTO, 2013)
Tablo 20: Dünya Turizm Gelirleri (milyon Dolar)
2012
TR81Düzey-2 Bölgesi Sektör Tanımlama,
Önceliklendirme ve Rekabet Analizi Raporu 2013
103
Turist sayısında artış değerlendirildiğinde Avrupa kadar Asya-Pasifik ülkelerinin de yüksek oranda artış yaşadığı gözlemlenmektedir. Asya, Latin Amerika ve Sahraaltı Afrika ülkeleri (Kuzey Afrika dışında kalan bölgeler) 2012’nin en hızla gelişen turizm destinasyonları arasındadır.
Turizm sektöründe bir başka dikkat çekici gelişme ise Çin’in en fazla turizm harcaması yapan ülke konumuna geçmesidir. 2012’de Çinli turistler 102 milyon ABD Doları harcama gerçekleştirirken, UNWTO tarafından, Asya Pasifik ve Afrika bölgesi turizm için güçlü potansiyel ortaya koyan bölgeler olarak değerlendirilmektedir.
Şekil 20: Bölgelere Göre Turist Sayısı Değişimi
Kaynak: (World Tourism Organization, UNWTO, 2013)
Ülke bazında turizm faaliyetleri incelendiğinde, her ülkenin öncelikle komşularından yabancı turist çektiği gözlemlenmektedir. Örneğin Almanya için en fazla turist getiren ülkeler arasında Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Hollanda, Avusturya ve Polonya öne çıkarken, Finlandiya’nın ana piyasasını İsveç piyasası ve İsveç’in piyasasını Norveç oluşturur.
Yapılan bazı çalışmalar, bazı ülkelerin turizm gelirleri konusunda bağımlı olduğu birkaç ülke olduğunu ortaya koymaktadır. Örneğin Kıbrıs (GKRY) turizmi için İngiltere oldukça önemlidir ve tüm konaklamaların %55’inden fazlası İngiliz turistlerce
TR81Düzey-2 Bölgesi Sektör Tanımlama,
Önceliklendirme ve Rekabet Analizi Raporu 2013
104
kullanılmaktadır. Benzer durum Estonya için geçerlidir. Finlandiyalı turistler Estonya konaklama hizmetlerinin %50’sinden fazlasını kullanmaktadırlar.
Avrupa turizm piyasasıyla ilgili başka bir veri de, özellikle Alman ve İngiliz turistlerin Avrupa’da gerçekleştirilen yurtdışı tatil seyahatlerinin %50’sini gerçekleştirdiğidir. Bu kitle, turizm destinasyonu olarak öne çıkmak isteyen tüm bölgeler için özel tanıtım/pazarlama çalışmaları için potansiyel hedef olarak görülmektedir. Avrupa’da turizm kültürü olarak yurtdışı tatili oldukça yaygınlaşmaya başlamıştır. Uzun süreli tatil, Avrupa’da en yaygın turizm türüdür ve uzun süreli tatil konusunda Avrupa’nın en popüler destinasyonu İspanya’dır.
Turizm Sektörünü Etkileyen Küresel Trendler
Turizm sektörü, yenilikçiliğin en yoğun olduğu sektörlerden biridir. Bunun yanında, teknolojinin adaptasyonu, yazılım ve hizmetler sektöründeki diğer gelişmeler, sektörün çevresinde yeni iş modelleri şekillenmesine de yardımcı olmuştur. Her turizm çeşidi için yan ve destek hizmet sunucular kadar, temel turizm hizmetleri de dönemler içinde köklü değişimler geçirmek durumunda kalabilir.
Yapılan çalışmalar, orta ve uzun vadede turizm sektörünün 8 megatrend etkisi altında kalacağını ortaya koymaktadır:
1. Küreselleşme:
Küreselleşme, turizm sektörünü etkileyen ana trenddir. Farklı toplumlar, kültürler, ekonomiler zamanla küreselleşme ile iç içe geçmeye başlamıştır.
Teknolojik ilerlemeler, ürün ve hizmetlerin serbest dolaşımı ve artan ulaşım/seyahat göstergeleri bu konuda önemli göstergelerdir.
2. Demografik değişimler:
2020’de Avrupa nüfusunun %20’sinin 65 yaş üzeri olacağı öngörülmektedir.
Türkiye’nin ise 2025 yılında Avrupa nüfusunun %11.6’sını (85.4 Milyon) oluşturması beklenmektedir. 2025 senaryolarında, Türkiye’nin çalışan genç nüfusun toplam nüfusa oranı açısından en yüksek yüzdesine (%69.3) ulaşacağı, 2030’a kadar da Türkiye’nin gelişen ülkeler arasında en düşük bağımlılık (bakım
TR81Düzey-2 Bölgesi Sektör Tanımlama,
Önceliklendirme ve Rekabet Analizi Raporu 2013
105
ihtiyacı) oranına sahip olacağı görülmektedir. (Iain JAWAD, Frost ve Sullivan Stratejik İşbirlikleri Direktörü, 2013) Dolayısıyla, turizm sektörü değişen demografik yapıya adapte olabilme konusunda önemli bir sınav verecektir.
3. Bilgiye Ulaşım:
Bu megatrend tüm sektörleri etkilemektedir. Bilgisayar teknolojisi, internetin gelişimi, arama motorlarında gelişmeler, mobil cihazlar, GPS hizmetleri gibi veri toplayan ve dağıtan birçok ürün ve hizmet turizm sektörünü de etkilemektedir.
4. Deneyim ekonomisi:
Ürün ve hizmetlere erişim konusunda hiçbir sıkıntının yaşanmadığı bir yüzyıldayız. Dolayısıyla ürünler ve hizmetler arasındaki ayrımın sadece “kalite”
üzerinden yapılabilmesi gittikçe imkansız hale gelmiştir. Artık müşteriler, satınalma tercihlerini yaparken farklı unsurlar arar hale gelmiştir. Turizm sektörü de bu trend nedeniyle ürün ve hizmetlerine “ince zevklerin ürünü”
karakterler ekleme yoluna gitmek durumundadırlar. İnce zevkin ürünü ürün hizmetlerle kasıt da; estetiğin, tasarımın ve yaratıcılığın entegre edildiği ürün ve hizmetlerdir.
5. Bireyselleşme:
Sadece hizmet değil ürün üreten sektörleri de etkileyen, kişiye özel, zevk ve beklentilerine hitap etmek için özellikle tasarlanmış, yüksek kalite ve özenle seçilmiş içeriklere sahip, “butik ürün/hizmet” diyebileceğimiz trend, turizmi de çoktan etkisi altına almıştır. Müşteriler artık “kişiye özel” çözümler, kişiliklerine uygun ürün/hizmet beklentisindedir. Dolayısıyla, geniş kitlelere hitap edebilme hususu artık popülerliğini yitirmiştir. Turizmde de “niş” diye tabir edebileceğimiz, spesifik gruplara hitap edebilen işletmeler gelişecektir.
6. Sürdürülebilirlik:
Şimdiden, köklü turizm işletmelerinin altyapılarını ve pazarlama yöntemlerini etkileyen “sürdürülebilirlik”le kastedilen çevre koruma, iklim değişikliği, toplumsal duyarlılık gibi hususlar, turizm işletmelerinin de gündemine gelecektir.
TR81Düzey-2 Bölgesi Sektör Tanımlama,
Önceliklendirme ve Rekabet Analizi Raporu 2013
106
7. Sağlık:
Yoğun çalışma hayatı, hareketsizlik gibi birçok unsur gelişmiş ülkelerde yaşayan insanların yaşam kalitesini de etkilemektedir. Bu sorun üzerine, turizm sektöründe de, sağlık ve “iyileşme”ye yönelik faaliyetlerin yer aldığı hizmetler geliştirilmiştir.
8. Düşük maliyetli iş modelleri:
Daha çok geleneksel turizm faaliyetlerinin etrafında, ürün ve hizmetlere daha ucuza ulaşmayı sağlayacak düşük maliyetli iş modelleri gelişmektedir. Bu modellere örnek olarak kampanya siteleri aracılığıyla turizm hizmeti satın almak ya da “herşey hariç” konsepti (innoCentric, 2009) gibi oldukça radikal modeller de sunulabilir.
Dünya Turizm Konusunda Nasıl Karar Veriyor?
Turizm konusunda seçenekler ve iş modelleri geliştikçe, müşterilerin turizm kararı verme süreçleri de iyi turizm pazarlaması ve destinasyon yaratımı için önem kazanmaktadır. Bu veri, özellikle turizm rekabetçiliğini geliştirerek bölge ekonomisini yükseltmek ve popüler turizm destinasyonları arasına girmek için stratejiler geliştiren yerel unsurlar için kritik önem arz etmektedir.
Şekil 21: Turizm Amaçlı Seyahat Kararlarını Etkileyen Kaynaklar
Kaynak: (TravelSAT, 2011)
TR81Düzey-2 Bölgesi Sektör Tanımlama,
Önceliklendirme ve Rekabet Analizi Raporu 2013
107
Çalışmalar, turizm konusunda en önemli karar verme unsurunun arkadaş ve tanıdık tavsiyeleri olduğunu ortaya koymaktadır. Öyle ki, 10 turizm kararından 4’ü, bu şekilde verilmektedir. Dolayısıyla, hizmet odaklı, birebir etkileşimin en yüksek düzeyde olduğu turizm sektöründe başarılı destinasyon geliştirme için öncelikle mevcut hizmet kalitesinin ve müşteri memnuniyetinin artırılması temel rekabetçilik unsurları olarak öne çıkmaktadır.
Yapılan araştırmaların ortaya koyduğu bir diğer husus da, karar verme süreçlerinde internet kullanımının yüksekliğidir. Internet üzerinde haber, tanıtım, kampanya vb şekilde daha fazla yer alan destinasyonlar daha avantajlı konumdadırlar. Internet üzerinden tanıtım hususunda bazı web kaynakları diğerlerine göre öne çıkmaktadır.
Yapılan araştırmalar, uluslararası pazarda turizm konusunda en fazla kullanılan web sitesinin TripAdvisor olduğunu ortaya koymaktadır.
Tablo 21: En Yüksek Ratinge Sahip Turizm Siteleri
Websitesi Alexa Ratingi TripAdvisor.com 321
Travel.yahoo.com NA Expedia.com 372 Orbitz.com 695 Travelocity.com 709 Priceline.com 737 Kayak.com 866 Makemytrip.com 887 Hotels.com 1024 TravelZoo.com 1557 Kaynak: (K2 SEO, 2013)