Güvenilirlik Analizi

Araştırma kapsamında kullanılan ölçeklerin; örgütsel dışlanma, örgütsel sinizm (boyutları da dâhil olmak üzere; bilişsel, duygusal ve davranışsal sinizm), örgütsel sessizlik (boyutları da dâhil olmak üzere; kabul edilmiş, savunma amaçlı ve örgüt yararına sessizlik), güvenilirliklerini test etmek için Cronbach Alfa içsel tutarlılık testine başvurulmuştur. Buna göre Tablo 5’te görüldüğü üzere en düşük içsel tutarlılık katsayısı örgütsel sinizm ölçeğinin davranışsal sinizm boyutu için α=0.72 olarak hesaplanmıştır. Bu bulgular araştırma kapsamında kullanılan tüm ölçeklerin (alt boyutlarda dâhil) içsel tutarlılık düzeyinin yüksek ve dolayısı ile ölçeklerin güvenilir olduğunu göstermektedir. Tablo 9’da içsel tutarlılık katsayılarına ve her bir ölçeğin ve alt boyutların madde sayılarına ilişkin detaylı dağılım sunulmuştur.

Tablo 9

Güvenilirlik Analizi Bulguları

Değişkenler Cronbach's Alpha Değeri İfade Sayısı

Örgütsel Dışlanma 0.90 11

Örgütsel Sinizm Toplam 0.84 13

Bilişsel sinizm 0.76 5

Duygusal sinizm _{0.92 4}

Davranışsal sinizm 0.72 4

Örgütsel Sessizlik Toplam 0.79 14

Kabul edilmiş sessizlik 0.73 5

Savunma amaçlı sessizlik 0.75 4

4.3.4. Tanımlayıcı İstatistikler

Araştırma kapsamında kullanılan ölçekler ve bu ölçeklerin alt boyutlarına ilişkin tanımlayıcı istatistikler (ortalama ve standart sapma) Tablo 10’da sunulmuştur. Buna göre katılımcıların örgütsel dışlanma algısı ve örgütsel sinizm eğilimi düşük düzeydedir. Katılımcıların örgütsel sessizlik eğilimi ise orta düzeydedir. Örgütsel sinizmin boyutlarından en düşük değer alan duygusal sinizmdir. En yüksek skoru ise bilişsel sinizm almıştır. Ancak hem örgütsel sinizmin toplam skoru hem de örgütsel sinizmin alt boyutları düşük düzeyde bir ortalama değere sahiptir. Çünkü sinizmin ortalama değeri 2.29’dur. Araştırma kapsamında kullanılan tüm ölçekler 5’li Likert formatında kullanıldığı için 2 civarı ortalama bir değer “katılmıyorum” seçeneğine denk gelmektedir. Örgütsel sessizliğin ortalama değeri 2.96’dır. Bu değer katılımcıların sessizlik düzeyinin orta seviyede olduğunu göstermektedir. Ancak Tablo 10’da görüldüğü üzere örgütsel sessizliğin “örgüt yararına sessizlik” boyutu yüksek bir ortalama değere (4.05) sahiptir. Örgütsel sessizliğin diğer boyutlarına ilişkin ortalama değerler (kabul edilmiş sessizlik ve savunma amaçlı sessizlik) düşüktür. Dolayısı ile ortalama sessizlik değerinin orta düzeyde olmasının nedeni, örgüt yararına sessizlik boyutunun yüksek olmasıdır. Bu bakımdan örgüt yararına sessizlik harici diğer sessizlik boyutlarının düşük değer aldığını söylemek mümkündür. Genel olarak değerlendirildiğinde araştırmaya katılan belediye çalışanlarının örgütsel dışlanma algısı, örgütsel sinizm ve sessizlik eğilimi düşüktür. Katılımcıların sadece örgüt yararına sessiz kalma eğilimi oldukça yüksektir. Bu bulgu çalışanların sessizlik düzeylerinin düşük olmadığını sadece örgütü koruma adına sessiz kalma eğiliminin yüksek olduğunu göstermektedir. Başka bir ifade ile çalışanların çalıştıkları kurum için (belediyeler) zararlı olabilecek bilgi paylaşımına başvurma eğilimleri oldukça düşüktür.

Tablo 10

Tanımlayıcı İstatistikler

Değişkenler Ortalama Standart Sapma

Örgütsel Dışlanma 2.27 0.909

Örgütsel Sinizm Toplam 2.29 0.756

Bilişsel sinizm 2.55 0.926

Duygusal sinizm 1.96 1.064

Davranışsal sinizm 2.28 0.935

Örgütsel Sessizlik Toplam 2.96 0.689

Kabul edilmiş sessizlik 2.27 0.909 Savunma amaçlı sessizlik 2.64 1.076 Örgüt yararına sessizlik 4.05 1.065

Aşağıda sırasıyla örgütsel dışlanma (Tablo 11), örgütsel sinizm (Tablo 12) ve örgütsel sessizlik (Tablo 13) ölçeklerinde yer alan her bir maddeye ilişkin ayrı ayrı ortalama ve standart sapma değerleri sunulmuştur. Böylelikle en yüksek ve en düşük değerleri alan maddelerin (soru/ifade) tespit edilmesi mümkün olacaktır.

Tablo 11’de örgütsel dışlanma ölçeğinde yer alan her bir soruya ilişkin ortalama ve standart sapma bulguları sunulmaktadır. Buna göre görüldüğü üzere sadece birinci madde diğer maddelere göre nispeten daha yüksek skor almıştır. Yani Tablo 6’da aktarıldığı üzere katılımcıların genel örgütsel dışlanma algısı oldukça düşüktür. Ancak örgütsel dışlanma ölçeğinde en yüksek değer alan madde, 1. maddedir (“Bir ortamda

tanıtılmam gerektiğinde çalıştığım kurumdaki arkadaşlarım beni tanıtmaya zahmet etmez”). Zaten bu madde için 2.08’lik ortalama değer de oldukça düşüktür.

Tablo 11

Örgütsel Dışlanma Ölçeğine İlişkin Tanımlayıcı İstatistikler

Madde Sırası Ortalama ^{Standart Sapma}

(SS) 1. Madde 2.08 1.208 2. Madde 1.72 1.014 3. Madde 1.88 1.073 4. Madde 1.62 0.979 5. Madde 1.57 0.922 6.Madde 1.67 0.988 7.Madde 1.55 0.884 8.Madde 1.60 0.964 9.Madde 1.53 0.894 10.Madde 1.55 0.920 11.Madde 1.82 1.176

Tablo 12’de örgütsel sinizm ölçeğinde yer alan her bir soruya ilişkin ortalama ve standart sapma bulguları sunulmaktadır. Ölçekte yer alan madde sıralaması ölçeğin Türkçe versiyonu ve ekler bölümünde sunulan ölçek sıralamasıyla uyumlu olarak verilmiştir. Buna göre sadece birinci madde (2.76) “Çalıştığım kurumun politika, amaç

ve uygulamaları arasında çok az ortak yön vardır” diğer maddelere göre nispeten daha

yüksek skor almıştır. Ölçeğin bilişsel sinizm boyutunu temsil eden ilk beş maddenin ise genel olarak diğer maddelere göre daha yüksek ortalama değer aldığını söylemek mümkündür. Nitekim Tablo 12’de de aktarıldığı üzere örgütsel sinizm boyutlarından en yüksek ortalama değeri alan boyut bilişsel sinizmdir.

Tablo 12

Örgütsel Sinizm Ölçeğine İlişkin Tanımlayıcı İstatistikler

Madde Sırası Ortalama Standart Sapma

1. Madde 2.76 1.274 2. Madde 2.47 1.293 3. Madde 2.48 1.374 4. Madde 2.61 1.291 5. Madde 2.44 1.244 6.Madde 2.06 1.223 7.Madde 1.94 1.177 8.Madde 1.90 1.139 9.Madde 1.94 1.200 10.Madde 2.31 1.341 11.Madde 2.23 1.247 12. Madde 2.56 1.294 13. Madde 2.01 1.174

*Not: Ölçekte yer alan madde sıralaması ölçeğin Türkçe versiyonu ve

Ekler bölümünde sunulan ölçekle aynıdır.

Tablo 13’de örgütsel sessizlik ölçeğinde yer alan her bir soruya ilişkin ortalama ve standart sapma bulguları yer almaktadır. Buna göre Tablo 10’da aktarıldığı üzere örgütsel sessizlik ölçeğinde en yüksek skoru alan maddeler örgüt yararına sessizlik boyutunu temsil eden maddelerdir. Bunun haricinde ölçekte en düşük skoru alan madde 3.maddedir (1.91) (“Çalıştığım kurumda sorunların çözümüne ilişkin fikirlerimi çalışma arkadaşlarımla paylaşmam”). Yani katılımcıların çalıştıkları kurumdaki sorunların

çözümü için sahip oldukları fikirleri paylaşma eğilimleri oldukça yüksektir. Örgüt yararına sessizlik boyutuna ilişkin maddeler haricinde en yüksek skoru alan madde ise 7.maddedir (“Bana zarar vereceğinden endişelendiğim için, işimle ilgili bilgileri bir başkasıyla paylaşmam”). Bu bulgu çalışanların sessiz kalmalarının arka planında kişisel

çıkarlara ters düşebilecek durumlarla karşılaşma isteklerinin düşük olmasıyla ilişkilidir. Yani çalışanların kendilerine zarar verme ihtimali yüksek bilgileri paylaşmama eğilimlerinin nispeten daha yüksek olduğu söylenebilir.

Tablo 13

Örgütsel Sessizlik Ölçeğine İlişkin Tanımlayıcı İstatistikler

Madde Sırası Ortalama ^Standart

Sapma 1. Madde 2.46 1.388 2. Madde 2.22 1.210 3. Madde 1.91 1.201 4. Madde 2.01 1.221 5. Madde 2.78 1.462 6.Madde 2.22 1.232 7.Madde 3.02 1.515 8.Madde 2.93 1.508 9.Madde 2.38 1.374 11.Madde 3.87 1.432 12.Madde 3.98 1.372 13. Madde 4.13 1.257 14. Madde 4.12 1.301 15. Madde 4.13 1.250