31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir)
1 Genel bilgiler
1.1 Ana şirketin adı ve grubun son sahibi
31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla, Güneş Sigorta Anonim Şirketi’nin (“Şirket”) başlıca ortakları Türkiye Vakıflar Bankası TAO (“Vakıflar Bankası”) ve Groupama SA’dır.
1.2 Kuruluşun ikametgahı ve yasal yapısı, şirket olarak oluştuğu ülke ve kayıtlı büronun adresi (veya eğer kayıtlı büronun olduğu yerden farklıysa, faaliyetin sürdürüldüğü esas yer)
1957 yılında kurulan Şirket, İstanbul Türkiye’de tescil edilmiş olup, Türk Ticaret Kanunu (“TTK”) hükümlerine göre kurulmuş Anonim Şirket statüsündedir. Şirket Genel Müdürlüğü, “Güneş Plaza, Büyükdere Cad. No:110 Esentepe Şişli 34394 İstanbul” adresinde yer almaktadır.
Genel Müdürlük haricinde Şirket’in İstanbul-Merkez, İstanbul-Kadıköy, İstanbul-Batı, Orta Anadolu, Ege, Güney Anadolu, Karadeniz, Akdeniz, Marmara, Doğu Anadolu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde bölge müdürlükleri ile Gaziantep, Kayseri ve Samsun’da temsilcilikleri bulunmaktadır.
1.3 İşletmenin fiili faaliyet konusu
Şirket, oto ve oto dışı kaza, yangın, nakliyat, mühendislik, sağlık, tarım ve hukuksal koruma branşlarında faaliyet göstermektedir.
1.4 Kuruluşun faaliyetlerinin ve esas çalışma alanlarının niteliklerinin açıklanması
Şirket faaliyetlerini, 14 Haziran 2007 tarih ve 26552 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu (“Sigortacılık Kanunu”) ve bu kanuna dayanılarak T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı (“Hazine Müsteşarlığı”) tarafından yayımlanan diğer yönetmelik ve düzenlemeler çerçevesinde yürütmekte olup; yukarıda Not 1.3’te bahsedilen sigortacılık branşlarında faaliyetlerini sürdürmektedir. 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla Şirket, 1,641’si yetkili, 12’si yetkisiz toplam 1,653 acente (31 Aralık 2011:
1565’i yetkili, 12’si yetkisiz acente) ile çalışmaktadır.
1.5 Kategorileri itibarıyla dönem içinde çalışan personelin ortalama sayısı
Kategorileri itibarıyla dönem içinde çalışan personelin ortalama sayısı aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2012 31 Aralık 2011
Üst kademe yöneticiler (*) 22 21
Diğer personel 745 759
Toplam 767 780
(*) Şirket’in genel müdür ve genel müdür yardımcıları dahil edilmiştir.
31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir)
13
1 Genel bilgiler (devamı)
1.6 Yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcıları gibi üst düzey yöneticilere cari dönemde sağlanan ücret ve benzeri menfaatlerin toplam tutarı:
Üst Düzey Yöneticilere Sağlanan Kısa Vadeli
Faydalar 31 Aralık 2012 31 Aralık 2011
Ücretler 2,325,570 1,770,594
İkramiyeler 853,119 588,197
Ünvan ve lisan tazminatları 205,140 166,410
Yol, yemek, yakacak yardımları 16,920 11,242
Grup bireysel emeklilik katkı payları 58,139 44,038
Diğer ödenen faydalar 28,875 94,379
Üst Düzey Yöneticilere Sağlanan Toplam Faydalar 3,487,763 2,674,860
Bilançoda Taşınan Kıdem Tazminatı Karşılığı 159,322 293,743
1.7 Finansal tablolarda; yatırım gelirlerinin ve faaliyet giderlerinin (personel, yönetim, araştırma geliştirme, pazarlama ve satış, dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler ile diğer faaliyet giderleri) dağıtımında kullanılan anahtarlar
Şirketlerce hazırlanacak olan finansal tablolarda kullanılan anahtara ilişkin usul ve esaslarla ilgili Hazine Müsteşarlığı’nın 4 Ocak 2008 tarih ve 2008/1 sayılı “Sigortacılık Hesap Planı Çerçevesinde Hazırlanmakta Olan Finansal Tablolarda Kullanılan Anahtarların Usul ve Esaslarına İlişkin Genelge”si yine Hazine Müsteşarlığı tarafından yayımlanan 9 Ağustos 2010 tarih ve 2010/9 sayılı “Sigortacılık Hesap Planı Çerçevesinde Hazırlanmakta Olan Finansal Tablolarda Kullanılan Anahtarların Usul ve Esaslarına İlişkin Genelgede Değişiklik Yapılmasına İlişkin Genelge” ile değiştirilmiştir.
Buna göre;
Şirket tarafından hayat dışı teknik karşılıkları karşılayan varlıkların yatırıma yönlendirilmesinden elde edilen tüm gelirler, teknik olmayan bölümden teknik bölüme aktarılmıştır. Diğer yatırım gelirleri ise teknik olmayan bölüm altında sınıflandırılmıştır. Şirket teknik bölüme aktardığı faaliyet giderlerini, cari dönemde üretilen poliçe sayısı, brüt yazılan prim miktarı ve hasar dosya adedinin, son üç yıl içindeki ağırlıklı ortalamasını dikkate alarak alt branşlara dağıtmıştır.
1.8 Finansal tabloların tek bir şirket mi yoksa şirketler grubunu mu içerdiği
Konsolide finansal tablolar, Şirket ve bağlı ortaklığı Güneş Turizm Otomotiv Endüstri ve Ticaret A.Ş.’yi (“Güneş Turizm”) içermektedir. Güneş Turizm’in faaliyet konusu turizm işletmeciliği olup 31 Aralık 2012 itibarıyla faaliyet göstermemektedir.
1.9 Raporlayan işletmenin adı veya diğer kimlik bilgileri ve bu bilgide önceki raporlama dönemi sonundan beri olan değişiklikler
Şirket’in Ticaret Unvanı : Güneş Sigorta Anonim Şirketi
Şirket’in Genel Müdürlüğü’nün Adresi : Güneş Plaza, Büyükdere Cad. No:110 Esentepe Şişli 34394 İstanbul
Şirket’in elektronik site adresi : www.gunessigorta.com.tr 1.10 Raporlama döneminden sonraki olaylar
Raporlama döneminden sonraki olaylara ilişkin açıklamalar Not 46 – Raporlama döneminden sonra ortaya çıkan olaylar notunda sunulmuştur.
31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir)
14
2 Önemli muhasebe politikalarının özeti 2.1 Hazırlık esasları
2.1.1 Finansal tabloların düzenlenmesinde kullanılan temeller ve kullanılan özel muhasebe politikalarıyla ilgili bilgiler
Şirket, konsolide finansal tablolarını, Sigortacılık Kanunu gereğince yürürlükte bulunan düzenlemeler çerçevesinde Türkiye Muhasebe Standartları (“TMS”), Türkiye Finansal Raporlama Standartları (“TFRS”) ve Hazine Müsteşarlığı tarafından muhasebe ve finansal raporlama esaslarına ilişkin yayımlanan diğer yönetmelik, açıklama ve genelgelere (tümü “Raporlama Standartları”) uygun olarak hazırlamaktadır.
Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayımlanan UMS/UFRS’den farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanır. Bu kapsamda Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibariyle düzenlenmiş konsolide finansal tablolarını UMS/UFRS’lere uygun olarak hazırlamıştır.
2 Kasım 2011 tarihinde resmi gazetede yayımlanan ve yürürlüğe giren 660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile TMSK kuruluş maddesi olan 2499 sayılı kanunun ek 1. maddesi iptal edilmiş ve Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun (“Kurum”) kurulması Bakanlar Kurulu’nca kararlaştırılmıştır. Bu Kanun Hükmünde Kararname’nin geçici 1. maddesi uyarınca, Kurum tarafından yayımlanacak standart ve düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar, bu hususlara ilişkin mevcut düzenlemelerin uygulanmasına devam edilecektir. Bu durum raporlama dönemi itibariyle, Sunuma İlişkin Temel Esaslar’da herhangi bir değişikliğe yol açmamaktadır.
Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu’nun (“TMSK”) “Sigorta sözleşmelerine” ilişkin 4 numaralı Standardı 31 Aralık 2005 tarihinden sonra başlayan hesap dönemleri için geçerli olmak üzere, 25 Mart 2006 tarihinde yürürlüğe girmiş olmakla birlikte Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu’nun sigorta sözleşmelerine ilişkin projesinin ikinci bölümü henüz tamamlanmadığı için TFRS 4’ün bu aşamada uygulanmayacağı belirtilmiş, bu kapsamda 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu çerçevesinde çıkarılan, 28 Temmuz 2010 tarih ve 27655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 30 Eylül 2010 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olan değişikler sonrası “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara İlişkin Yönetmelik” (“Teknik Karşılıklar Yönetmeliği”) ve sonrasında bu yönetmeliğe istinaden açıklama ve düzenlemelerin olduğu bir takım genelge ve sektör duyuruları yayımlanmıştır. Bu yönetmelik, genelge ve sektör duyuruları ile getirilen düzenlemelere ilişkin uygulanan muhasebe politikaları ileriki bölümlerde her biri kendi başlığı altında özetlenmiştir.
Bağlı ortaklık, birlikte kontrol edilen ortaklık ve iştiraklerin muhasebeleştirilmesi hususu, 31 Aralık 2008 tarih ve 27097 sayılı (4. Mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanan “Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ” yayımlanarak söz konusu tebliğde ön görülen tarihler itibarıyla konsolidasyon esasları yürürlüğe konulmuştur.
31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir)
15
2 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) 2.1 Hazırlık esasları (devamı)
2.1.1 Finansal tabloların düzenlenmesinde kullanılan temeller ve kullanılan özel muhasebe politikalarıyla ilgili bilgiler (devamı)
18 Nisan 2008 tarih ve 26851 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Finansal Tabloların Sunumu Hakkında Tebliğ” ile finansal tabloların önceki dönemlerle ve diğer şirketlerin finansal tabloları ile karşılaştırılmasını teminen, şirketlerin hazırlayacakları finansal tabloların şekil ve içeriği düzenlenmiştir.
Şirket, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla, sigortacılık ile ilgili teknik karşılıklarını, 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu çerçevesinde çıkarılan ve 28 Temmuz 2010 tarih ve 27655 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 30 Eylül 2010 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş olan değişikler sonrası “Sigorta ve Reasürans ile Emeklilik Şirketlerinin Teknik Karşılıklarına ve Bu Karşılıkların Yatırılacağı Varlıklara İlişkin Yönetmelik” ve ilgili diğer mevzuat çerçevesinde hesaplamış ve ilişikteki konsolide finansal tablolara yansıtmıştır.
2.1.2 Finansal tabloların anlaşılması için uygun olan diğer muhasebe politikaları Hiperenflasyonist ülkelerde muhasebeleştirme
Türkiye’de faaliyet gösteren şirketlerin finansal tabloları 31 Aralık 2004 tarihi itibarıyla TMS 29 – Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama’ya uygun olarak, TL’nin genel satın alım gücündeki değişmeler nedeniyle yapılan düzeltmeleri yansıtacak şekilde ifade edilmiştir. TMS 29, yüksek enflasyonlu ekonomilerin para birimi ile hazırlanan finansal tabloların bilanço tarihindeki ölçüm biriminden gösterilmesini ve önceki dönemlere ait bakiyelerin de aynı birimden gösterilmesini öngörmektedir.
Hazine Müsteşarlığı’nın 4 Nisan 2005 tarihli ve 19387 numaralı yazısına istinaden Şirket, 31 Aralık 2004 tarihli finansal tablolarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nun 15 Ocak 2003 tarihli ve 25290 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ”de (“Seri: XI No: 25 Sayılı Tebliğ”) yer alan “Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Mali Tabloların Düzeltilmesi”
ile ilgili kısımdaki hükümlere göre düzelterek 2005 yılı açılış finansal tablolarını hazırlamıştır. Hazine Müsteşarlığı’nın aynı yazısına istinaden 2005 yılı başından itibaren finansal tabloların enflasyona göre düzeltilmesi uygulaması sona ermiştir. Dolayısıyla, 31 Aralık 2012 tarihi itibarıyla hazırlanan konsolide bilançoda yer alan parasal olmayan varlık ve yükümlülükler ile sermaye dahil özkaynak kalemleri, 31 Aralık 2004 tarihine kadar olan girişlerin 31 Aralık 2004 tarihine kadar enflasyona göre düzeltilmesi, bu tarihten sonra oluşan girişlerin ise nominal değerlerden taşınmasıyla hesaplanmıştır.
Diğer muhasebe politikaları
Diğer muhasebe politikalarına ilişkin bilgiler, yukarıda 2.1.1 - Finansal tabloların düzenlenmesinde kullanılan temeller ve kullanılan özel muhasebe politikalarıyla ilgili bilgiler kısmında ve bu raporun müteakip bölümlerinde her biri kendi başlığı altında açıklanmıştır.
2.1.3 Geçerli ve raporlama para birimi
İlişikteki konsolide finansal tablolar, Şirket’in geçerli para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur.
2.1.4 Finansal tablolarda sunulan tutarların yuvarlanma derecesi
TL olarak verilen finansal bilgiler, en yakın tam TL değerine yuvarlanarak gösterilmiştir.
2.1.5 Finansal tabloların düzenlenmesine kullanılan ölçüm temeli
Konsolide finansal tablolar, güvenilir ölçümü mümkün olması durumunda gerçeğe uygun değerleri üzerinden ölçülen Şirket’in kendi portföyündeki finansal varlıklar, kullanım amaçlı gayrimenkul ve yatırım amaçlı gayrimenkullerin haricinde yüksek enflasyon döneminin sona erdiği tarih kabul edilen 31 Aralık 2004 tarihine kadar enflasyon muhasebesinin etkilerine göre düzeltilmiş tarihi maliyet esasına göre hazırlanmıştır.
31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir)
16
2 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) 2.1 Hazırlık esasları (devamı)
2.1.6 Muhasebe politikaları, muhasebe tahminlerinde değişiklikler ve hatalar
Cari dönemde muhasebe politikaları ve tahminlerinde yapılan bir değişiklik veya hata bulunmamaktadır.
Muhasebe tahminlerine ilişkin açıklamalar 3 – Önemli muhasebe tahminleri ve hükümleri notunda verilmiştir.
2.2 Konsolidasyon
Konsolide finansal tabloların hazırlanmasında 31 Aralık 2008 tarih ve 27097 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ” (“Konsolidasyon Tebliği”) gereğince ve “Konsolide ve Bireysel Finansal Tablolara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı”nda (“TMS 27”) belirlenen yöntem, usul ve esaslara uyulmaktadır.
Konsolide finansal tablolar, aşağıda yer alan hususlar kapsamında, ana ortaklık, Güneş Sigorta A.Ş. ile bağlı ortaklığı olan Güneş Turizm’e ait hesapları içerir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen şirketlerin finansal tabloları Şirket tarafından uygulanan muhasebe politikaları ve sunum biçimleri gözetilerek 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile Hazine Müsteşarlığı’nın sigorta ve reasürans şirketleri için öngördüğü esaslara uygun olarak hazırlanmıştır.
(i) Kontrol; ilgili tebliğde bir tüzel kişinin; sermayesinin, asgari yüzde elli birine sahip olma şartı aranmaksızın, çoğunluğuna doğrudan veya dolaylı olarak sahip olunması veya bu çoğunluğa sahip olunmamakla birlikte imtiyazlı hisselerin elde bulundurulması veya diğer hissedarlarla yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının çoğunluğu üzerinde tasarrufta bulunulması suretiyle veya herhangi bir suretle yönetim kurulu üyelerinin karara esas çoğunluğunu atayabilme ya da görevden alma gücünün elde bulundurulması olarak tanımlanmış olup, “TMS 27” hükümlerine göre bağlı ortaklıklar, faaliyet sonuçları, aktif ve özkaynak büyüklükleri bazında önemlilik ilkesi çerçevesinde, tam konsolidasyon yöntemi kullanılmak suretiyle konsolide edilmektedir.
Tam konsolidasyon yöntemine göre, bağlı ortaklıkların aktif, pasif, gelir, gider ve bilanço dışı kalemlerinin yüzde yüzü ana ortaklığın varlık, yükümlülük, gelir, gider ve bilanço dışı kalemleri ile birleştirilmiştir. Şirket’in bağlı ortaklıktaki yatırımının defter değeri ile bağlı ortaklığın sermayesinin Şirket’e ait olan kısmı netleştirilmiştir. Konsolidasyon kapsamındaki ortaklıklar arasındaki işlemlerden kaynaklanan bakiyeler ile gerçekleşmemiş karlar ve zararlar karşılıklı olarak mahsup edilmiştir. Bağlı ortaklığa ait faaliyet giderleri gelir tablosunda teknik olmayan bölümde diğer giderlerde gösterilmiştir.
Konsolidasyon kapsamındaki bağlı ortaklığın unvanı ile etkin ve doğrudan ortaklık oranları aşağıdaki gibidir:
(ii) Hazine Müsteşarlığı’nın 31 Aralık 2008 tarih ve 27097 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Sigorta ve Reasürans Şirketleri ile Emeklilik Şirketlerinin Konsolide Finansal Tablolarının Düzenlenmesine İlişkin Tebliğ” hükümlerine göre, iştirakler Şirket’in önemli etkinliğe sahip olduğu ancak kontrol etmediği şirketlerdir. İştirakler özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilir. Özkaynak yönteminde iştiraklerin kar veya zararlarının ana ortaklığın payına düşen kısma isabet eden tutar konsolide gelir tablosunda “İştiraklerden Gelirler” hesabı altında gösterilmiştir. İştiraklerin net varlıklarında ana ortaklığın payına düşen kısma isabet eden tutar kadar konsolide finansal tablolarda gösterilir.
Şirket’in özkaynak yöntemi ile konsolide finansal tablolarına dahil ettiği iştiraki olan Vakıf Emeklilik A.Ş.’ye ilişkin bilgiler 9 no’lu dipnotlarda açıklanmıştır.
31 Aralık 2012 Tarihi İtibarıyla Hazırlanan Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar
(Para Birimi: Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir)
17
2 Önemli muhasebe politikalarının özeti (devamı) 2.2 Konsolidasyon (devamı)
(iii) Şirket’in %10’un altında sermaye payına sahip olduğu veya %10’un üzerinde sermaye payına sahip olmakla birlikte doğrudan veya dolaylı olarak yönetime ve ortaklık politikalarının belirlenmesine katılmadığı dolayısıyla önemli bir etkinliğe sahip olmadığı finansal varlıklarını “Satılmaya hazır finansal varlıklar” içerisinde muhasebeleştirmiştir.
2.3 Bölüm raporlaması
Bir bölüm, Şirket’in ürün veya hizmet üretimiyle (faaliyet bölümleri) ilişkili ayrılabilen bir parçası ya da ürün ve hizmetlerin üretildiği risk ve faydaların diğer bölümlerden ayırt edilebildiği ekonomik çevredir (coğrafi bölüm).
Şirket’in faaliyet gösterdiği ana coğrafi alan Türkiye olduğu için coğrafi bölümlere göre raporlama sunulmamıştır.
Şirket’in bölümlere göre faaliyet raporlamasına ilişkin bilgiler TFRS 8 – Faaliyet Bölümleri standardı kapsamında Not 5’te açıklanmıştır.
2.4 Yabancı para karşılıkları
İşlemler, Şirket’in geçerli para birimi olan TL olarak kaydedilmektedir. Yabancı para cinsinden gerçekleştirilen işlemler, işlemlerin gerçekleştirildiği tarihlerdeki geçerli olan kurlardan kaydedilmektedir.
Raporlama dönemi sonu itibarıyla, yabancı para cinsinden olan parasal varlık ve yükümlülükler, raporlama dönemi sonundaki kurlardan TL’ye çevrilmiş ve çevrim sonucu oluşan çevrim farkları konsolide finansal tablolarda kambiyo karları ve kambiyo zararları hesaplarına yansıtılmıştır.
Parasal varlıklardan satılmaya hazır olarak sınıflandırılmış yabancı para cinsinden finansal varlıkların iskonto edilmiş değerleri üzerinde oluşan kur farkları gelir tablosuna, bu varlıkların gerçeğe uygun değerindeki diğer tüm değişiklikler ve bunlar üzerinde oluşan kur farkları özsermaye içerisinde ilgili hesaplara yansıtılır.
Parasal olmayan finansal varlık ve yükümlülüklerden kaynaklanan kur çevrim farkları ise gerçeğe uygun değer değişikliğinin bir parçası olarak kabul edilir ve söz konusu farklar diğer gerçeğe uygun değer değişikliklerinin takip edildiği hesaplarda yansıtılır.