Kara Güneş Sembolü

Kara Güneş219 (Black Sun) bir Nazi sembolü ve bir tür güneş tekerleğidir. Gamalı haçın bir alternatifi olarak görülen ve bu sebeple Nazi destekçileri tarafından benimsenen bu sembol özellikle beyaz üstünlükçüler arasında popülerdir. Futbol sahalarında genellikle iç çemberin ortasına gamalı haç veya başka bir nefret sembolünün yerleştirilmiş olduğu görülür ve tribünlerde sembol bu şekilde sergilenir.²²⁰

216 Bkz. Blood & Honour resmi sitesi: https://www.bloodandhonourworldwide.co.uk/bhww/ (Erişim Tarihi: 12 Nisan 2021).

217 “Beyaz milliyetçiler, beyaz ırkın ve tarihsel olarak beyaz devletlerin kültürlerinin hayatta kalmasını sağlamaya çalıştıkları görüşündedirler. Bu görüşü destekleyenler, beyazların ülkelerdeki çoğunluğunu korumaları, siyasi ve ekonomik üstünlüklerini korumaları ve kültürlerinin en önemlisi olması gerektiğini savunmaktadırlar.” Bkz. Dijital Erişim: https://www.splcenter.org/fighting-hate/extremist-files/ideology/white-nationalist (Erişim Tarihi: 12 Nisan 2021).

218 “Naziler tarafından sahiplenilen triskele sembolü, Hıristiyanlık öncesi Avrupa'da ortaya çıkan eski bir semboldür. Sembol, ortak bir merkezden spirallenen üç kavisli veya eklemli parçadan oluşur. Üç insan bacağı olan triskele'nin bir versiyonu, Man Adası ve Napoli Krallığı'nın armalarında kullanılmıştır. İkinci Dünya Savaşı'nın ardından, triskele, büyük ölçüde 1970'lerde kurulan Güney Afrikalı beyaz üstünlükçü bir grup olan Afrikaner Weerstandsbeweging (AWB) tarafından kullanılması nedeniyle önemli bir nefret sembolü haline gelmiştir. Günümüzde yaygın olarak beyaz üstünlükçüler kullanmaktadır ve Blood & Honour logosu gibi yerlerde görünmektedir.” Bkz. Dijital Erişim: https://www.adl.org/education/references/hate-symbols/triskele (Erişim Tarihi: 12 Nisan 2021).

219 “Sembol ilk olarak Nazi hükümeti sırasında ortaya çıkmıştır. Sembolün tasarımı SS tarafından logolarında kullanılan sembollere benzer şekilde on iki radyal işaretten oluşur.” Bkz. Dijital Erişim: https://tr.wikipedia.org/wiki/Kara_Güneş_(sembol) (Erişim Tarihi: 12 Nisan 2021).

220 UEFA’nın Black Sun sembolü ile ilgili başlıca içtihadı için bkz. 23 Ağustos 2018 tarihli FK Radnicki Niš içtihadı. Dijital Erişim: https://editorial.uefa.com/resources/0258-0e30443be8ba-0ca0bbbb874a-1000/uefa_competitions_cases_july_-_december_2018.pdf (Erişim Tarihi: 12 Nisan 2021).

74

2.4.1.12. “White Power” / “White Pride” Sloganları

“Beyaz Güç” ve “Beyaz Gurur” anlamına gelen bu terimler beyaz ırkın

üstünlüğünü ifade etmek için kullanılan sloganların başında gelmektedir. Irkçı ideolojiyi desteklemek için Neo-Nazi mensupları, beyaz milliyetçi ve diğer beyaz üstünlükçü gruplar tarafından kullanılan sloganlar futbolda daha çok siyah zemin üzerine beyaz bir yumruk konularak sergilenen ve etrafında “White Power” ya da “White Pride” sloganlarının yazılı olduğu pankartlar şeklinde görülür.

Bu ifadelerin yanı sıra alternatif olarak birçok sloganın daha yaygın olarak kullanılabildiği görülmektedir. Bunlardan bazıları; “White Only” (Sadece Beyaz), “%100 White” (%100 Beyaz), “White Pride Worldwide” (Dünya Çapında Beyaz Gurur), “White Rex” (Beyaz Hükümdar)’dir.221

2.4.1.13. “Odal Rune” Sembolü

Odal Rune Nazi felsefesine referans olarak kullanılan kan ve toprağın bir sembolüdür. Hitler’in gençliğinde Nazi Almanya’sında bir amblem olarak kullanılmıştır. Bunlar ayrıca Neo-Naziler dışında milliyetçi ve aşırı sağcı diğer tüm kesimler tarafından da sıkı bir şekilde kullanılmaktadır. Odal Rune kullanımı ayrımcı bir toplum kavramına atıfta bulunmaktadır. Futbolda daha çok pankartlarda görülen sembolün saldırgan ve ayrımcı bir nitelik taşıdığı tartışmasızdır.

Yerel veya bölgesel tarihle bağlantılı olan bu sembolün ırkçı anlamı taşımayan kullanımları mümkün olabilir. Ancak Nazi dönemine atıfta bulunan ve beyaz üstünlükçüler tarafından sahiplenilen bu sembolün futbol müsabakalarında yeri yoktur. Başka bir deyişle, çok sayıda aşırı yanlısı gruplarca kullanılan ve ayrımcı ideolojilere bir gönderme olarak anlaşılması muhtemel hiçbir sembole izin verilemez.222

221 “Croatia face fine for supporters' racist chants”, Dijital Erişim: https://www.theguardian.com/football/2004/jun/22/euro2004.sport9 (4 (Erişim Tarihi: 13 Nisan 2021).

222 UEFA’nın Odal Rune ile ilgili başlıca içtihadı için bkz. 26 Haziran 2013 tarihli FC Zenit St. Petersburg içtihadı. Dijital Erişim: https://editorial.uefa.com/resources/0258-0e3043f7387b-71016c7641dd-1000/uefa_competition_cases_january-june_2013.pdf (Erişim Tarihi: 14 Nisan 2021).

75

2.4.1.14. “Hammerskins” Logosu

Hammerskins (Çapraz çekiçler) ABD’deki en radikal ırkçı gruplarından biridir ve şiddet geçmişi oldukça eskilere dayanır. Genellikle bir çarkın üzerine yerleştirilmiş iki çapraz çekişten oluşan sembol genellikle Nazi bayrağının renkleri olan kırmızı, beyaz ve siyah renkte görünür ve “beyaz işçi”yi temsil eder.

Hammerskins, günümüzde ABD sınırlarını aşarak pek çok ülkeye yayılmış ve beyaz üstünlükçüler tarafından yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Dolayısıyla faşist, Nazi veya aşırılıkçı fikirlere işaret eden veya bu tür rejimlerle ilişkilendirilebilecek tüm sembollerin futbolda tolere edilemeyeceği açıktır.223

İstisna olarak şunu da belirtmek gerekir ki, Nazi dönemini veya belirli bir ırkın diğerine üstünlüğünü anma amaçları olmayan ve ırkçılık çağrışımı da bulunmayan bir şekilde çapraz çekiçlerin bazı kulüplerin logolarında yer aldığı görülmektedir.224 Bu bakımdan futbol sahalarında görülen bu sembolün ayrımcı bir mesaj için tasarlanıp tasarlanmadığını ve tarihsel sürecini de iyi irdelemek gereklidir.

2.4.1.15. “Tyr-Rune” Sembolü

Faşist bir sembol olan Tyr-Rune, Nazi Almanya’sındaki “Sturmabteilung”225 (SA) eğitim okullarında rozet olarak kullanılmıştır. Futbol sahalarında genellikle afiş ve pankartların üzerinde görülür.226

223 UEFA’nın Hammerskins sembolü ile ilgili başlıca içtihatı için bkz. 26 Haziran 2013 tarihli FC Zenit St. Petersburg içtihadı. Dijital Erişim: https://editorial.uefa.com/resources/0258-0e3043f7387b-71016c7641dd-1000/uefa_competition_cases_january-june_2013.pdf (Erişim Tarihi: 14 Nisan 2021).

224 Örneğin, Ukrayna Premier Ligi’nde mücadele eden Shakhtar Donetsk takımı ve İngiltere Premier Ligi’nde mücadele eden West Ham United FC takımının logolarında çapraz çekiç görseli yer almaktadır.

225 “Nasyonal Sosyalist Alman işçi Partisi zamanında nosyonal sosyalistlerin yükselişinde önemli rol oynamış askeri örgüttür. Mensupları kahverengi gömlekler giydiği için Kahverengi Gömlekliler adıyla da anılır.” Bkz. Dijital Erişim: https://www.britannica.com/topic/SA-Nazi-organization (Erişim Tarihi: 14 Nisan 2021).

226 UEFA’nın Tyr-rune ile ilgili başlıca içtihadı için bkz. 13 Şubat 2014 tarihli CSKA Moscow içtihadı. Dijital Erişim: https://editorial.uefa.com/resources/0258-0e304401665e-595e0122f345-1000/uefa_competition_cases_january-june_2014.pdf (Erişim Tarihi: 14 Nisan 2021).

76