Görsel Sanatlar Dersinin Genel Amaçları

Milli Eğitim Bakanlığı Ġlköğretim Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan 2007 yılında yayınlanan, “Görsel Sanatlar Dersi (1 ve 8. sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu”na göre, günümüzde ilköğretimde uygulanan “görsel sanatlar” dersinin genel amaçları; bireysel ve toplumsal, algısal, estetik ve teknik amaçlar olarak dört grupta toplanmıĢtır.

a) Bireysel ve Toplumsal Amaçlar.

1.Öğrenciye doğayı ve yaĢamı gözlemleme duyarlılığı kazandırmak,

2.Öğrencinin, analiz ve sentez yeteneği (seçme, ayıklama, birleĢtirme, yeniden organize etme) ile eleĢtirel bakıĢ açısını geliĢtirmek,

3.Öğrencinin yeteneklerini fark etmesini, kendine güven duygusu kazanmasını ve kendini geliĢtirmesini sağlamak,

4.Öğrencinin görsel biçimlendirme yolları ile kendini ifade etmesini sağlamak, 5.Öğrencinin ilgisini, bu alandaki çeĢitli kaynaklarla besleyebilmek (müze, galeri, tarihi eser vb. gibi), bu yolla geçmiĢine sahip çıkma ve geleceğini yapılandırma bilincini kazandırmak,

6.Öğrencinin her alanda kullanabilecek yaratıcı davranıĢlar geliĢtirmesini sağlamak, 7.Ulusal ve evrensel değerleri tanıyabilme ve anlayabilme bilincini kazandırmak, 8.Ulusal ve evrensel sanat eserlerini ve sanatçıları tanımasını sağlamak,

9.GeçmiĢten günümüze miras kalan sanat yapıtlarından haz alma ve onur duyma duyarlılığını kazandırmak,

10.ĠĢ birliği yapma, paylaĢma, sorumluluk alma, kendi iĢine saygı duyduğu gibi baĢkalarının iĢine de saygı duyma bilinci ve hassasiyeti kazandırmak,

11.Öğrencinin ruh sağlığını koruma, iç dünyasını anlatma, duygusal tepkilerini ortaya koyma ve bedenine saygı duyma bilinci geliĢtirmesini sağlamak,

12.Öğrenciye aklını, duygularını, zevklerini sorgulama bilinci kazandırmak.

b.) Algısal Amaçlar

1.Öğrencinin algı birikimini ve hayal gücünü geliĢtirmek,

2.Öğrencinin görsel algı ve birikimlerini sanatsal anlatımlara dönüĢtürebilme olanağı tanımak,

3.Birikimlerini baĢka alanlara kullanabilme becerisini geliĢtirmek,

4.Bilgiyi ve birikimi sanatsal uygulamaya dönüĢtürme yeteneği kazandırmak,

5.Öğrenciye yeni durumlar karĢısında özgün çözümler geliĢtirme becerisi kazandırmak.

c.) Estetik Amaçlar

1.Öğrencinin, sanatın ve sanat eserlerinin her zaman önemsenecek birer değer olduğunun bilincine ulaĢtırmak,

2.Doğadan, çevreden ve geçmiĢten günümüze miras kalan sanat yapıtlarından haz alma, onlarla gurur duyma ve onları koruma bilincini kazandırmak,

3.Görsel sanatlar sevgisi ve bu sevgiyi yaĢamın her alanına yansıtabilme, bunu davranıĢ biçimi haline getirebilme yetisi kazandırmak,

4.Doğadan seçtiği veya insan eli ile üretilen nesneleri estetik birikimini kullanarak değerlendirme bilinci kazandırmak,

5.Öğrenciye kendini ifade edebilmede estetik değerlerden yararlanma yeteneği kazandırmak.

d.) Teknik Amaçlar

1.Öğrenciye her türlü araç-gereci kullanarak görsel anlatım diline dönüĢtürme isteği ve kullanma becerisi kazandırarak kendini geliĢtirmesine olanak sağlamak,

2.Öğrenciyi değiĢik tekniklerle elde edilen sonuçların etkilerini sezdirebilmek ve farklılıklardan zevk alabilmelerini sağlamak,

3.Farklı tekniklerin getireceği anlatım zenginliğinin farkına vardırabilmek,

4.Kullandığı teknikler dıĢında yeni teknikler arama isteği ve cesareti kazandırmak, 5.Öğrenciye kendini ifade etme sürecinde çıkacak sorunlara teknik çözümler üretebilme becerisi ve güveni kazandırmak,

6.Öğrenciye amacına uygun malzemeyi seçme, malzemeden anlam çıkarma becerisi kazandırmak (Milli Eğitim Bakanlığı, 2007, ss.7-9).

Görüldüğü gibi bireyin estetik geliĢimini sağlayan görsel sanatlardaki amaçlar oldukça kapsamlı olarak ele alınmıĢtır.

Sanat eğitimi yalnızca kiĢilerin; ressam, heykeltıraĢ, müzisyen, mimar olması için değil, sanatın bilinçli tüketicisi, koruyucusu, sanata saygılı, sanatın

destekleyicisi, duyarlı, ahlaklı ve pekçok güzel özelliklerinin geliĢtirilmesi için gereklidir.“Sanat eğitimi yalnızca yeteneklerin eğitimi için bir „lüks‟ değil, herkes için gerekli olan bir kiĢilik eğitimidir. Burada sanat eğitiminden amaçlanan, sanatçı yetiĢtirmeye yönelik eğitim değil, bireyin sanat yoluyla eğitimi, yani bireyin estetik eğitimidir”(Gençaydın, 1990, s.44).

Resim dersinin temel iĢlevlerinden biri de bireye estetik kiĢilik kazandırmaktır. Sanat dersi; çocuğun düzensizlikten rahatsız olabilen, duyarlı kiĢiliğe sahip birey olarak yetiĢmesine önemli katkı sağlar. Düzensizliklerden ve olumsuzluklardan rahatsız olmayan kiĢi çevresini değiĢtirme gereğini de duymaz.

Sanat eğitimi almıĢ birey, sanatın özgünlük olduğunu kavrar, düĢündüğünü çeĢitli yöntem ve tekniklerle estetik bir bütünlük içinde görselleĢtirebilmeyi öğrenir, sanatı yaĢamına katar ve sanatın değerini anlar, ürün, olay ve olguları estetik eleĢtirel bir yaklaĢımla değerlendirebilme, gerçek sanat eserini ayırt edebilme, sanata değer verme ve koruma, gibi pekçok kazanımlar edinir.

Sanat eğitimi almamıĢ, sanatı öğrenmemiĢ kiĢi sanatı anlayıp ona gerekli değeri veremez. Ġçinde yaĢadığı toplumun kültür varlıklarından, sanat eserlerinden, doğal güzelliklerden tat alamadığı gibi ona sahip çıkıp koruyamaz. Toplum ile sanat arasında doğru bir iletiĢim kurabilmesi için sanat eğitimi gereklidir.

Gereği gibi sanat ve estetik eğitimi almıĢ bireylerden; üretici olarak sanata katkıda bulunacak sanatçılar ortaya çıkacağı gibi, sanata ilgi duyacak, sevecek ve sanatı daha bilinçli tüketecek sanatsever kiĢiler de olacaktır. Bu insanlar hayatlarına sanatı bir ihtiyaç olarak yerleĢtirme bilincine eriĢebileceklerdir. Toplumların uygarlık ölçütü, yetiĢtirdikleri sanatçı sayısıyla, sanatın icra edildiği mekanların; müzelerin, galerilerin, opera binalarının, konser salonlarının, tiyatro sahnelerinin çokluğuyla ve önemli sanat yapıtlarıyla, yani toplumların sanat ve kültüre verdiği değerle belirlenmektedir.

7. Alt Probleme ĠliĢkin Bulgular ve Yorum