Gönen’in Termal Turizm Merkezi (Sağlık Merkezi ) Konumuna Gelmesi İçin

Dünya Turizm Organizasyonu (UNWTO- World Tourism Organisation) tarafından 2018 yılında hazırlanan rapora göre Sağlık Turizmi dünyada en hızlı büyüyen turizm alanı olarak değerlendirilmektedir. (World Tourism Organization and the European Travel Commission, 2018). Aynı raporda yıllık cirosunun net olarak hesaplanması zor olduğu ve tahminlerin 45.5 milyar USD ile 100 milyar USD arasında geniş bir alanda olduğu belirtilmektedir. Sağlık turizmi ülkemizde olduğu gibi pek çok ülkede döviz getirisi sağlayan bir sektör olarak değerlendirilmekte ve önem verilmektedir. Sağlık turizminin farklı türleri bulunmaktadır. Sağlık turizmi bu alanları kapsayan genel bir tanım olarak kullanılmaktadır. Termal Turizmde sağlık turizminin alt alanlarından biri olarak kabul edilebilir. Termal turizm doğal kaynaklara ve termal suya bağlı olması nedeniyle bu kaynakların korunması, verimli kullanımı ve sürdürülebilirliği yaşamsal önemde konulardır. Bu nedenle Gönen Termal yerleşkesi için termal kaynakların biricik ve tek olduğu, yerinin doldurulamayacağının bilincinde olarak korunması ve sürdürülebilirliği için tüm önlemler alınmalıdır. Termal suyun otellerde kullanımı kısıtlanmalı, bunun yerine geliştirilecek kür merkezinde ve geleneksel hamamlarda kullanımı sağlanmalıdır. Bu anlamda Gönen’de kür merkezi kurulması için yapılacak çalışmalar önemlidir. Kür merkezinin uluslararası standartlarda hizmet kapasitesine sahip olacak biçimde baştan planlanması, ilçe, bölge ve ülke turizm gelirlerinin arttırılmasına katkı sağlayacaktır. Yeni tesislerin açılmasında çevre ve doğanın korunması konularına duyarlı olunmalıdır.

Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi bünyesinde Gönen'e Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Araştırma Uygulama Merkezi kurulması için çalışmalar başlatılmıştır. 25 bin m2 alana yapılması planlanan proje Gönen'i sağlık kenti veya sağlık beldesine dönüştürmek

82

için atılmış bir adımdır. Onyedi Eylül Üniversitesi, Balıkesir Valiliği, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi, Gönen Kaymakamlığı, Gönen Belediyesi projenin yürütülmesi için önemli aktörlerdir. Projenin benimsenmesi, desteklenmesi ve hayata geçirilmesi ile Gönen Sağlık Turizmi alanında önemli bir bölge haline gelebilecektir. Bu projenin hayata geçirilmesi ile Gönen, Türkiye’nin tüm bölgelerinden ve yurt dışından ziyaretçi ve hasta kabul edecek bir merkez olarak konumlanabilir ve Gönen marka bir İlçe’ye dönüşebilir . (HaberTürk, 2018) Güney Marmara Kalkınma Ajansının desteği ile projeye kaynak sağlama çalışmaları sürdürülmektedir. Gönen’in sağlık turizmi alanında dünyaca tanınan merkezler arasında yer alma hedefine yönelik olarak stratejik planlarını hazırlayıp çalışmalara bir an önce başlanması gereklidir. Ayrıca Onyedi Eylül Üniversitesine bağlı olarak açılması planlanan Tıp Fakültesi projeye önemli katkı sağlayacaktır. Tıp Fakültesinin açılması gerçekleşebilirse, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Araştırma Uygulama Merkezi Tıp Fakültesine bağlanması ile merkezin bilinirliği ve güvenirliği artacaktır. Gönen’in termal kent olmasını destekleyici pek çok etken bulunmaktadır. Yurt içi ve yurt dışından termal tesislerden yararlanmak için Gönen’e gelecek kişiler için uygun tedavi alternatifleri yaratılabilecektir. Avrupa’daki termal merkezlere göre Gönen’deki termal merkezde tedaviler daha uygun maliyetlerle gerçeşleştirilebilecektir. Ayrıca ilçenin içinde bulunduğu coğrafi ve doğal koşullar ve ilçenin yakın çevresi, tedavi olacak kişilere ve onlarla birlikte seyahat edecek kişilere doğadan keyif almak için çok çeşitli alternatifler sunabilmektedir.

Türkiye Turizm Stratejisi 2023 planlamasında Güney Marmara Termal Turizm Master Planı ile Gönen-Ekşidere termal turizm merkezi olarak belirlenmiştir. (T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü, 2015). Bu kapsamda yapılacak yatırımların ülkemiz ve ilçemiz için önemli getirileri olacaktır. Ancak yatırımların planlı, doğayla uyumlu, çevre tahribatı konusunda duyarlı şekilde yapılması bölgede kaynakların verimli ve uzun süreli kullanımı ve sürdürülebilir turizm için önemlidir.

Gönen’deki termal tesislerin tamamı Gönen Kaplıcaları İşletmesi A.Ş. tarafından işletilmektedir. Bu şirket hisselerinin %98’i Gönen Belediyesine aittir. Uluslararası sağlık turizmine açılabilmesi için bu sahiplik yapısında değişiklik yapılması konusu değerlendirilmeli ve Gönen’de doğa tahribatına neden olmayacak, sürdürülebilir yönetim ve finansman modelleri hayata geçirilmesi için çalışmalar yapılmalıdır. Geliştirecek modellerde suyun mülkiyetinin kamuda kalması ön koşul olmalı ve kamu, özel sektör iş birliği veya kamu, üniversite işbirliğine dayalı modeller ve alternatifler üzerinde çalışılmalıdır.

Termal Turizm ile doğrudan bağlantısı olmasa bile Sağlık Turizmi-Sağlık Kenti konsepti altında Termal Turizmin yanısıra Gönen’de ileri yaştaki kişilerin kalabileceği Yaşlı

83

Bakım Merkezi kurulması konusu değerlendirilebilir. Bu konudaki ihtiyaç SWOT analizi çalışmaları sırasında gündeme gelmiştir. Gönen’in sağlık turizmi alanında uluslararası düzeyde hizmet sunan ve bilinen bir merkeze dönüştürülmesi için öneriler ve bundan sonrasında hayata geçirilmesinden önemli fayda sağlanacak projeler aşağıda yer almaktadır;

• Mevcut tesislerin niteliğinin arttırılması ve yeni tesisler kurulması (Gönen, Ekşidere ve Denizkent yerleşkelerinde)

• Mevcut tesislerin verimli çalışmasının sağlanması için Kaplıcalar A.Ş. Ana Sözleşmesinde değişiklik yapılarak kamu-özel sektör-toplum işbirliğine dayalı bir modelin hayata geçirilmesi

• Yeni kurulacak tesislerin uluslararası standartlarda, çevreyle uyumlu ve kısa vadeli değil uzun vadeli faydalar göz önünde bulundurularak kurulması

• Yeni kurulacak tesislerin verimli çalışması için özel sektör yatırımcılarının dahil edileceği şekilde planlamalar yapılması

• Yeni kurulacak tesisler ve yatırımlar için konusunda uzman kuruluşlarla ve üniversitelerle işbirliği yapılması

• Sağlık turizmi ve termal turizme yönelik sertifikasyonların alınması ve ulusararası ilgili kuruluşlara akredite olunması için çalışmalar yapılması ve bu kuruluşlardan akredititasyonların alınması.

• Altyapı ve diğer hizmetlerin kalitesinin arttırılması için çalışmalar yapılması

• Hizmet kalitesinin sürdürülmesine yönelik eğitimlerin ve denetimlerin sürekli olarak yapılması

• Kültürel mirasımızın önemli parçası olan doğal koruma alanları, arkeolojik ve sit alanların korunarak turizm kapasitesini zenginleştirici ve destekleyici işlev kazandırılması (Gönen Çayı Deltası, İskender Köprüsü, Eskiçağ Kaplıcası-Prof. Dr. Mustafa Sayar, Hellenistik çağda M.Ö. 253 yılında II. Antikos’un karısı Kraliçe Leodike’ye verilen araziler- Doç. Dr. Reyhan Körpe)

• Termal turizm veya sağlık turizminden faydalanabilecek farklı gelir gruplarına yönelik alternatif konaklama ve hizmet sunum alternatiflerinin oluşturulması

• İlçenin yoğun tarımsal üretiminden turizm kapasitesine gelebilecek olumsuz etkilerin en aza indirilmesi için tarım ve turizm alanlarının ayrıştırılması ve bu iki sektör arasında rasyonel paylaşımın sağlanması (optimizasyon)

• Termal ve sağlık turizmi kapasitesinin sağlık turizmini tamamlayıcı yöresel gastronomik değerlerle zenginleştirilmesi

84

• Özellikle tarımsal potansiyeli yüksek bölgelerde, tarım, sağlıklı yöresel ürünler ve sağlık turizminin bir arada ve birbirlerini destekleyici biçimde yapılandırılması

• Kekik, Kapari, Lavanta vb. ürünlerin yetiştirilmesi için belli bölgelerde çalışmalar yapılması

Bu çalışmaların aşamalı olarak hayata geçirilmesi ile ilçe termal turizm, sağlık turizmi, kırsal turizm, eko ve doğa turizmi alanında önemli bir merkez olma özelliğine sahip olacaktır. Bugüne dek Gönen kaplıcaları ağırlıklı olarak yerli turistlere hizmet vermektedir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezinin uluslararası standartlarda talebi karşılayacak biçimde yapılandırılması ve sonrasında yurt dışı sosyal güvenlik kurumlarıyla yapacağı anlaşmalar ile ilçeye önemli döviz girişi sağlanması potansiyeli bulunmaktadır. Hollanda, Almanya, Belçika ve Lüksemburg gibi ülkelerin vatandaşlarını sosyal güvenlik sistemleri kapsamında Gönen’deki merkeze göndermeleri ilçenin bilinirliğini ve tanınırlığını arttıracaktır. Bölge için önemli bir gelir potansiyeli yaratılabilecektir. Sağlık turizmi yatırımlarının etkisiyle ilçenin alt yapı yatırımlarının gelişmesi, gıda ürünlerine olan talebin artması ve bölge refahının artması beklenmektedir.