Göç etmiş olan aileler hem yaşamış oldukları ekonomik problemler hem de eğitim düzeylerinin düşük olması nedeniyle çocuklarının eğitimi ile ilgilenememektedirler. Çalışmanın araştırma evrenini oluşturan Çay, Çilek, Karaduvar, Özgürlük ve Yeşilçimen mahallelerinde ikamet etmekte olan ailelerin ekseriyeti beden işçisi olarak çalışmaktadır. Bu mahallede oturan ailelere Mersin şehrini neden göç etmek için tercih ettikleri, Mersin huzurlu ve güvenli bir şehir midir?, çocuklarının şehrin imkanlarından yararlanıp yararlanamadıklarını saptamak için ‘Göç, Mersin ve Eğitim’ arasındaki ilişki saptanmak için hazırlanmıştır. Araştırmaya katılım sağlayan katılımcılara bu bölümde ‘Göç, Mersin ve Eğitim’ ile ilgili olarak bazı cümleler ifade edilmiştir, bu ifadelere de “1. Kesinlikle katılmıyorum”, “2. Katılmıyorum”, “3. Ne katılıyorum ne katılmıyorum”, “4. Katılıyorum”, “5. Kesinlikle katılıyorum” şeklinde düzenlenen ölçekte bulunan sayılardan hangisi kendisine hitap ettiğini düşünüyorsa o ifadeyi seçerek göstermeleri istenmiştir. Bu bölümü kendi arasında üç (3) kısma ayırıp ortalamalarını ve standart sapmalarını tablo 60-61-62’de verilmiştir.
Tablo 59. Göçün Çocukların Eğitimine Yansıması
Göçün Çocukların Eğitimine Yansıması N Ortalama Std. St. 1 Çocuğumun okul yaşamı benim için çok önemlidir 500 4,42 ,840 2 Çocukların eğitim başarısında, ailenin okur-yazar
olup olmaması etkilidir 500 4,04 1,146 3 Çocukların eğitim hayatları üzerinde, yaşamış
oldukları mahalle etkilidir 500 4,03 1,220 4 Çocukların kendilerine ait ders çalışma odalarının
olmaması, ders çalışmalarını olumsuz etkiliyor 500 3,92 1,240 5 Çocuğumun okulunda sınıfının kalabalık olması
derslerini olumsuz etkiler 500 3,90 1,190 6 Çocuğun eğitimi ile anneler ilgilenmektedir 500 3,89 1,270 7 Sınıfların çok fazla kalabalık olması çocuklarımızın
eğitimlerine olumsuz etki etmektedir 500 3,88 1,242 8 Çocuklarımız, kurallara uyum sağlamada zorluk
yaşarlar 500 2,77 1,388
9 Çocuklarımız içine kapanıktırlar 500 2,71 1,417 10 Çocuklarımızın özgüvenleri zayıftır 500 2,65 1,417
Ankette, ‘Göçün Çocukların Eğitimine Yansıması’ ilişkin ifadeler 1 ile 5 değerleri arasında ölçülmeye çalışılmıştır. İfadeleri karşılayan değerler ise şu şekildedir: “1. Kesinlikle katılmıyorum, 2. Katılmıyorum, 3. Ne katılıyorum ne katılmıyorum, 4. Katılıyorum, 5. Kesinlikle katılıyorum” söz konusu ifadelerden Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinden göç etmiş olan katılımcıların çocuğunun eğitimi ile olan ilgisi, göç sonrası mahalledeki okulun vermiş olduğu eğitime olan düşünceleri ölçülmeye çalışılmıştır.
Göçün Çocukların Eğitimine Yansımasına ilişkin ifadelerin yer aldığı Tablo 60’a bakıldığında en yüksek ortalamaya sahip ( Ort. 4,42) ifadenin “Çocuğumun okul yaşamı benim için çok önemlidir” ifadesinin olması Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinden göç etmiş olan insanların çocuğunun eğitim hayatını önemsediği gerçekleştirilen anketler neticesinde yapılan analizlerden gözlemlenmiştir. Birçok farklı nedenlerden dolayı göç etmiş olan insanlar kalifiyeli meslekleri ve eğitim düzeyleri ya tamamen yok ya da çok düşük düzeyde olmasından dolayı karşılaşmış oldukları zorluklarla çocuklarının da maruz kalmaması için eğitimlerinin anne ve babalar olarak önemsedikleri yapılan analizlerde fark edilmektedir. Çocukların eğitim başarısında, ailenin okur-yazar olup olmaması etkilidir (Ort. 4,04), çocukların eğitim hayatları üzerinde, yaşamış oldukları mahalle etkilidir ( Ort. 4,03), çocukların kendilerine ait ders çalışma odalarının olmaması, ders çalışmalarını olumsuz etkiliyor (Ort. 3,92), çocuğumun okulunda sınıfının kalabalık olması derslerini olumsuz etkiler (Ort. 3,90) gibi sayısal verilerden de anlaşılacağı üzere ailelerin eğitim düzeylerinin düşük olmasına rağmen kendi çocuklarının eğitimde zorluklar ile karşılaşmasının nedenlerini hem kendi eğitim düzeylerine hem de bulunmuş oldukları toplumun eğitim düzeyinin düşük olmasına ve ikamet etmekte oldukları mahallelerde bulunan okulların yetersiz olması, hem de çocukların kendilerine özel ders çalışma alanlarının olmaması çocukların eğitim hayatında her zaman geride kalmalarına neden olan etmenlerden olduğu gözlemlenmiştir.
Yapılan araştırmalar sonucunda Tablo 60’da kayda değer verilerden bir kaçı ise gerek ortalamaları gerekse standart sapmaları ile ilgili olarak son derece düşük değerlere sahip olan “ Çocuklarımız, kurallara uyum sağlamada zorluk yaşarlar” ( Ort. 2,77; St. Sp. 1,388), “Çocuklarımız içine kapanıktırlar” ( Ort. 2,71; St. Sp. 2,71;
St. Sp. 1,417), “Çocuklarımızın özgüvenleri zayıftır” (Ort. 2,65; St. Sp. 1,417) ifadeleridir. Araştırmaya katılan kadın ve erkekler çocukların özgüvenlerinin yerinde olduğunu, rahat bir şekilde konuşabildiğini söylemelerine rağmen bu durum tamda böyle olmadığını gerek araştırma öncesinde araştırmacının kendisinin de çalışma yapılan mahallelerden birinde ikamet ediyor olması gerekse araştırma esnasında yapılan gözlemler neticesinde anne ve babaların tamda dedikleri gibi durumun olmadığı gözlemlenmiştir. Çocuklar kendi aile bireyleri haricinde herhangi bir ortamda, tanıdık olsun ya da yabancı olsun fark etmeksizin derdini anlatabilecek kadar özgüvene sahip olmadıkları gözlemlenmiştir.
Tablo 60. Ebeveynlerin Ekonomik durumlarının Çocukların Eğitimine Etkisi
Ebeveynlerin Ekonomik durumlarının Çocukların Eğitimine
Etkisi N Ortalama Std. St. 1 İmkanım olsa çocuklarımı özel okula gönderirim 500 4,00 1,294 2 Ailemizin ekonomik durumu çocuğumuzun okulla olan
ilişkisinde önemli bir rol oynar 500 3,87 1,207 3 Göç etmiş aileler çocuklarının eğitimlerini sürdürmesi için tüm imkanlarını seferber etmektedir 500 3,79 1,180 4 Aileler olarak geçim sıkıntısından dolayı çocuklarımıza yeterli
zaman ayıramamaktayız 500 3,61 1,364 5 Çocuklarıma yeterli zaman ayıramıyorum 500 3,20 1,556 6 Biz göç etmiş olan aileler, öğrencileri için uygun bir ortam hazırlayamamaktayız 500 3,08 1,408 7 Göç etmiş olan aileler, çocuklarını okutmayıp, ev bütçesine katkı
sağlaması amacıyla çalışmaya yönlendirmektedir 500 2,76 1,410
Ankette, ‘Ebeveynlerin Ekonomik durumlarının Çocukların Eğitimine Etkisi’ ilişkin ifadeler 1 ile 5 değerleri arasında ölçülmeye çalışılmıştır. İfadeleri karşılayan değerler ise şu şekildedir: “1. Kesinlikle katılmıyorum, 2. Katılmıyorum, 3. Ne katılıyorum ne katılmıyorum, 4. Katılıyorum, 5. Kesinlikle katılıyorum” söz konusu ifadelerden, araştırma evrenini oluşturan mahallelerden çalışmaya katılan insanların hem kendi yaşamlarına hem de ebeveyni oldukları çocuklarının yaşamını etkileyen ve etkileyecek olan unsurlardan olan katılımcıların ekonomik durumlarının etkisi ölçülmeye çalışılmıştır.
Ebeveynlerin ekonomik durumlarının çocukların eğitimine etkisine ilişkin ifadelerin yer aldığı Tablo 60’a bakıldığında en yüksek ortalamaya sahip (Ort. 4,00)
ifadesinin “İmkanım olsa çocuklarımı özel okula gönderirim” ifadesi olması araştırma yapılan mahallelerde verilen eğitimden memnun olmadıklarını belirtilerindendir. Ailemizin ekonomik durumu çocuğumuzun okulla olan ilişkisinde önemli bir rol oynar (Ort. 3,87), Göç etmiş aileler çocuklarının eğitimlerini sürdürmesi için tüm imkanlarını seferber etmektedir ( Ort. 3,79) analizler sonucunda elde edilen verilerden de anlaşılacağı üzere aileler için çocuklarının eğitimleri önem arz etmekte ama mahalledeki okulların vermiş olduğu eğitim ise tatmin edici değildir. Çünkü bu okullarda mezun olan öğrenciler girmiş oldukları sınavlarda istedikleri puanları kazanamamaktadırlar. Bu durumun meydana gelmesinde ailelerin eğitim düzeylerinden okullarda görev yapan öğretmenler kadar birçok etkenin olduğu gözlemler ve analizler neticesinde belirlenmiştir. Göç etmiş olan ailelerin çocuklarının eğitimde problemler yaşamasının en temel noktalarından biride ailenin ekonomik durumu olduğu gözlemlenmiştir.
Yapılan araştırmalar sonucunda Tablo 60’da dikkat çekici verilerden bir kaçı gerek ortalamaları gerekse standart sapmaları ile ilgili olarak tabloda verilen veriler arasında son derece düşük değerlere sahip olan “Göç etmiş olan aileler, çocuklarını okutmayıp, ev bütçesine katkı sağlaması amacıyla çalışmaya yönlendirmektedir” ( Ort. 2,76; St. Sp. 1,410), ifadelerdir. Aslen Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgeli olup Mersin doğumlu olanların çocuklarının eğitimde daha başarılı olmuş olduğunun gözlemlenmiş olması ile birlikte göç üzerinden ne kadar fazla zaman geçmişse yani bir başka değişle bulunulan toplumun kültürü ve diliyle en önemlisi de ekonomik anlamda belli bir aşama katledilmiş olunursa, çocukların eğitim hayatlarında o derece başarılı oldukları saptanmıştır.
Tablo 61. Ebeveynlerin Eğitim Düzeylerinin Çocukların Eğitimine Etkisi
Ebeveynlerin Eğitim Düzeylerinin Çocukların Eğitimine
Etkisi N Ortalama Std. St. 1 Eğitim düzeyi yüksek olan aileler için çocuklarının eğitimi önemlidir 500 3,91 1,286 2 Çocuğumun okuluna sık sık gidip durumunu öğrenirim 500 3,79 1,161 3 Göç sonrası geldiğimiz şehrin eğitim imkanları daha iyidir 500 3,77 1,197 4 Çocuklarımın veli toplantılarına ben katılırım 500 3,67 1,261 5 Biz göç etmiş olan aileler çocuklarına yalnızca ders çalış diye tembihlerde bulunmaktayız 500 3,61 1,303 6 Çok çocuk sahibi olmamız nedeniyle her bir çocuğumuzun
eğitimine yeterli zaman ayıramamaktayız 500 3,57 1,373 7 Bizlerin eğitim düzeylerinin düşük olması nedeniyle çocuklarımıza derslerinde yardımcı olamamaktayız 500 3,52 1,345 8 Çocuklarımıza nasıl ders çalışılması gerektiği konusunda
herhangi bir fikir beyan edememekteyiz 500 3,18 1,370 9 Biz göç etmiş ailelerin çocukları diğerleriyle kıyaslandığında
derslerinde daha başarısızdır 500 2,70 1,376
Ankette, ‘Ebeveynlerin Eğitim Düzeylerinin Çocukların Eğitimine Etkisi’ ilişkin ifadeler 1 ile 5 değerleri arasında ölçülmeye çalışılmıştır. İfadeleri karşılayan değerler ise şu şekildedir: “1. Kesinlikle katılmıyorum, 2. Katılmıyorum, 3. Ne katılıyorum ne katılmıyorum, 4. Katılıyorum, 5. Kesinlikle katılıyorum” söz konusu ifadelerden, araştırma evrenini oluşturan mahallelerden çalışmaya katılan insanların hem kendi yaşamlarına hem de ebeveyni oldukları çocuklarının yaşamını etkileyen ve etkileyecek olan unsurlardan olan katılımcıların ekonomik durumlarının etkisi ölçülmeye çalışılmıştır.
Araştırmaya katılan katılımcıların (Ort. 3,91) “Eğitim düzeyi yüksek olan aileler için çocuklarının eğitimi önemlidir” ifadesinin en yüksek oranda çıkması, katılımcıların kendi eğitim düzeylerinin hem çocuklarının eğitimine yardımcı olmak için hem de kendilerini her hangi bir toplumda ifade edebilmek için yetersiz olarak gördüğünün belirtilerindendir. Aileler eğitim seviyelerinin var olan çağa göre yetersiz olmasını ileri sürerek çocuklarını tamamen başıboş bırakmayarak, öğretmenlerle sürekli irtibat halinde bulunmaktadırlar. Ebeveynler çocuklarının okuyup devletin herhangi bir kademesinde görev almasını çok istemekte fakat hem ailenin çocukları yönlendirmede yetersiz kalması hem de çevrenin olumsuz katkısı
nedeniyle çocuklar ailelerinin uğraşlarının tersine okula gitmemek için çaba harcamaktadırlar.
Tablo 62. Göç ve Mersin
Göç ve Mersin N Ortalama Std. St. 1 Mersin yaşamak için uygun bir şehirdir 500 4,04 1,017 2 İnsanlar Mersin'i iş imkanlarından dolayı tercih
etmektedir 500 3,95 1,026
3 Mersin'e göç etmekle doğru tercihte bulunduğumu düşünüyorum 500 3,89 1,229 4 Mersin, huzurlu ve güvenli bir şehirdir 500 3,74 1,170
Ankette, ‘Göç ve Mersin’ ile ilişkin ifadeler 1 ile 5 değerleri arasında ölçülmeye çalışılmıştır. İfadeleri karşılayan değerler ise şu şekildedir: “1. Kesinlikle katılmıyorum, 2. Katılmıyorum, 3. Ne katılıyorum ne katılmıyorum, 4. Katılıyorum, 5. Kesinlikle katılıyorum” söz konusu ifadelerden Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinden birbirinden farklı sebeplerle göç etmiş olan insanların yerleşmek için Mersin ilini neden tercih ettikleri ölçülmeye çalışılmıştır.
Göç ve Mersin adlı tabloda Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinden göç etmiş olan insanların neden Mersin ilini ikamet etmek için tercih ettiğine ilişkin ifadelerin bulunduğu tablo 62’ye bakıldığında en yüksek ortalamaya sahip ( Ort. 4,04) ifadesinin “Mersin yaşamak için uygun bir şehirdir” ifadesi olması insanların göç sonrası yerleşecekleri illeri belirlerken, ekonomik durumlarının uygun olmaması nedeniyle önemsemiş oldukları ilk konu ekonomik kaygı olduğu saptanmıştır. İnsanlar Mersin'i iş imkanlarından dolayı tercih etmektedir (Ort. 3,95), Mersin'e göç etmekle doğru tercihte bulunduğumu düşünüyorum (Ort. 3,89) analizler sonucunda anlaşılacağı gibi Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinden göç etmiş olan insanların tercih etmesinin başlıca sebepleri tarlada, bahçede, fabrikalarda kalifiyesiz elemanlara ihtiyaç duyulması, Mersin ikliminin insanların geçimlerini zorlamayacak biçimde kışları ılık, yazları ise kurak geçmekte olması sebebiyle insanların kışın yakacak minimize olması da başlıca sebeplerdendir. Tablo 62’de verilen ifadelerden ortalamasının en düşük olduğu “Mersin, huzurlu ve güvenli bir şehirdir” (Ort. 3,74) ile insanların Mersinde yaşamayı tercih etmesine rağmen tam olarak güvenilir ve huzurlu bir il olmadığını da ifade etmektedirler.
Tablo 63. Cinsiyet ve “Çocuklarımın veli toplantılarına ben katılırım” ifadeleri arasındaki ilişki ( T-testi )
N Ortalama Standart
Sapma F Sig. Kadın 257 3,94 1,118
30,995 ,000 Erkek 243 3,37 1,338
Ortalamaların Eşitliği için T- testi
T sd Sig.(2- tailed) Ortalama Farkı Standart Hata Farkı Farkın %95 Güven Aralığı Alt Üst Varyanslar eşit sayıldığında 5,154 498 ,000 ,567 ,110 ,351 ,783 Varyanslar eşit sayılmadığında 5,129 472,493 ,000 ,567 ,111 ,350 ,784
Araştırmaya katılım sağlayanların, Tablo 63’te ‘cinsiyet ile çocuklarımın veli toplantılarına ben katılırım’ sorularına vermiş oldukları yanıtlar karşılaştırıldığında, kadınlarda (Ortalama= 3,94) olduğu görülmektedir. Buna karşılık erkeklerde (Ortalama= 3,37) şeklindedir. Katılımcıların ‘çocuklarımın veli toplantılarına ben katılırım’ sorusuna vermiş oldukları yanıtlarda cinsiyetlerinin anlamlı bir şekilde farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek amacıyla bağımsız gruplar için t-testi kullanılmıştır. Analiz sonucunda cinsiyete göre anlamlı farklılık bulunmuştur (P<0,05). Analiz sonucunda kadınlarda ‘çocuklarımın veli toplantılarına ben katılırım’ oranı anlamlı bir şekilde daha yüksek bulunmuştur. Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinden göç etmiş olan ailelerde ekseriyetle kadınlar herhangi bir yerde çalışmayıp yalnızca ev hanımlığı yapmakta, erkekler ise evin geçimini sağlamakla mükellef olmaları sebebiyle gündüzleri çalıştıklarından dolayı evde bulunmamaktalar. Çocukların okulda yapılan veli toplantılarının hemen hemen tamamını kadınlar oluşturmaktadır. Çocuklar üzerinde annelerin etkisi babaların etkisi kadar ağırlığı olmaması nedeniyle okulda öğretmenlerin çocukların başarısızlığı ile ilgili söylemiş oldukları cümlelerin, anne tarafından çocuğa nedeni sorulmasının bir etkisi olmamaktadır.
Tablo 64. Akdeniz ilçesinin hangi mahallesinde oturuyorsunuz ve “Mahalledeki okullarda güvenlik problemi (zafiyeti) vardır” ifadesi arasındaki ilişki (Varyans
Analizi)
Kareler
Toplamı Sd Ortalamanın Karesi F Sig Gruplar arasında Gruplar dâhilinde Toplam 31,812 923,060 954,872 4 495 499 7,953 1,865 4,265 ,002
N Ortalama Standart Sapma Çoklu Karşılaştırma (Tukey HSD Testi) Çay Mahallesi 100 3,67 1,393 Çilek Mahallesi 100 3,54 1,366 Karaduvar Mahallesi 100 3,82 1,306 Özgürlük Mahallesi*, Yeşilçimen Mahallesi* Özgürlük
Mahallesi 100 3,18 1,410 Karaduvar Mahallesi* Yeşilçimen
Mahallesi 100 3,21 1,351 Karaduvar Mahallesi* Toplam 500 3,48 1,383
Not: (*) 0,05 düzeyinde anlamlı olduğunu göstermektedir.
Tablo 64’te katılımcıların ‘ikamet etmiş oldukları mahalleler ile mahalledeki okullarda güvenlik problemi (zafiyeti) vardır’ arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını test etmek amacıyla istatiksel test tekniklerinden parametrik bir test olan Tek Yönlü Varyans analizi kullanılmıştır. Varyans analizi sonucunda F(4,265), P(,002) P<0,05 istatiksel olarak anlamlı farklılık hesaplanmıştır. Farklılığın kaynağını tespit etmek amacıyla Post Hoc testlerinden Tukey testi kullanılmış ve ‘Karaduvar mahallesi ile Özgürlük mahallesi, Karaduvar mahallesi ile Yeşilçimen mahallesi’ arasında anlamlı farklılıkların olduğu gözlemlenmiştir. Tablo 64’te beş (5) üzerinde 3,82 gibi bir oranla ‘Mahalledeki okullarda güvenlik problemi(zafiyeti) var’ diyenler, Karaduvar mahallesinde ikamet eden katılımcılar oluşturmaktadır. Karaduvar mahallesi çoğunlukla Arap ve Kürt kökenli olan ailelerin yaşadığı mahallerden bir tanesidir. Arap kökenli olanlar deniz kenarına yerleştiği görülmüşken, Kürt kökenli olanlar ise denizden uzak (iç kesimlerde) alanlarda
yerleştiği görülmüştür. Arapların yoğun olduğu yerleşim yerinin mekânsal olarak Kürtlerin bulunduğu yerden daha geniş olması sebebiyle ilkokul, ortaokul ve lise okulları mevcutken yaklaşık bin iki yüz (1200) Kürt kökenli ailenin yaşamış olduğu yerleşim bölgesinde herhangi bir okul bulunmamaktadır. Karaduvar mahallesinde ‘3,82’ ile mahalleler arasında okullarda güvenlik probleminin en yüksek olduğu mahalledir. Mahalledeki okullarda güvenlik probleminin çıkmasının sebepleri, okul ile ev arasının uzak olması, ailelerin çocuklarının okula giderken ne ile karşılaşacağını bilmemeleri, okul giriş-çıkış saatlerinde okulun çevresinde oluşan olaylar vb. gibi nedenlerden dolayı Karaduvar mahallesinde oturan insanlar okullarda güvenlik zafiyetinin olduğunu düşünmektedirler. Tablo 64’te okullarda güvenlik zafiyetinin olduğunu en düşük ‘3,18’ ile Özgürlük mahallesi olduğu saptanmıştır. Özgürlük mahallesinde iki okulun bulunması ve mahalledekilerin hemen hemen hepsinin birbirinin hemşerisi, akrabası olması dolayısıyla bir diğer mahallelere oranla güvenlik probleminin daha düşük olduğu görülmüştür.
Tablo 65. Akdeniz ilçesinin hangi mahallesinde oturuyorsunuz ve “Okul seçme hakkım olsa çocuğumu başka bir devlet okuluna gönderirdim” ifadesi arasındaki ilişki (Varyans Analizi)
Kareler Toplamı Sd Ortalamanın
Karesi F Sig Gruplar arasında Gruplar dâhilinde Toplam 28,828 851,610 880,438 4 495 499 7,207 1,720 4,189 ,002 N Ortalama Standart Sapma Çoklu Karşılaştırma (Tukey HSD Testi) Çay Mahallesi 100 4,11 1,109 Çilek Mahallesi*
Çilek Mahallesi 100 3,50 1,487 Çay Mahallesi*, Karaduvar Mahallesi*
Karaduvar
Mahallesi 100 4,06 1,286 Çilek Mahallesi* Özgürlük
Mahallesi 100 3,61 1,333 Yeşilçimen
Mahallesi 100 3,81 1,316 Toplam 500 3,82 1,328
Tablo 65’te katılımcıların ‘Akdeniz ilçesinin hangi mahallesinde oturuyorsunuz ile okul seçme hakkım olsa çocuğumu başka bir devlet okuluna gönderirdim’ arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını test etmek amacıyla istatiksel test tekniklerinden parametrik bir test olan Tek Yönlü Varyans analizi kullanılmıştır. Varyans analizi sonucunda F(4,189), P(,002) P<0,05 istatiksel olarak anlamlı farklılık hesaplanmıştır. Farklılığın kaynağını tespit etmek amacıyla Post Hoc testlerinden Tukey testi kullanılmış ve ‘Çay mahallesi ile Çilek mahallesi, Çilek mahallesi ile Karaduvar mahallesi’ arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Tablo 65’te beş (5) üzerinde ‘4,11’ gibi bir oranla ‘okul seçme hakkım olsa çocuğumu başka bir devlet okuluna gönderirdim’ diyenler Çay mahallesinde ikamet eden katılımcıların oluşturduğu görülmüştür. En düşük ortalama olan ‘3,50’ sini Çilek mahallesinde ikamet eden katılımcılar oluşturur. Araştırma kapsamı içerisinde olan bu beş mahallede oturan insanların genel tutumu çocuklarının eğitim gördükleri okullarında verilen eğitimin yeterli olmadığı, okul idaresinin ve öğretmenlerin görevlerini tam anlamı yerine getirmediği, çocuklarının ve mahalledeki öğrencilerin girmiş oldukları sınavlarda baraj altı kalmaları gibi durumlardan dolayı aileler imkanlarının olması durumunda çocuklarının okulunu değiştirmek istediklerini belirtmişlerdir.
Tablo 66. Akdeniz ilçesinin hangi mahallesinde oturuyorsunuz ve “Mahalledeki okulun fiziki yapısı, araç-gereçler yetersiz kalmaktadır” ifadesi arasındaki ilişki (Varyans Analizi)
Kareler Toplamı Sd Ortalamanın Karesi F Sig Gruplar arasında Gruplar dâhilinde Toplam 42,400 720,800 763,200 4 495 499 10,600 1,456 7,279 ,000 N Ortalama Standart Sapma Çoklu Karşılaştırma (Tukey HSD Testi) Çay Mahallesi 100 4,13 ,971 Çilek Mahallesi*, Özgürlük Mahallesi*, Yeşilçimen Mahallesi*
Karaduvar
Mahallesi 100 3,81 1,089 Özgürlük
Mahallesi 100 3,42 1,199 Çay Mahallesi* Yeşilçimen
Mahallesi 100 3,49 1,322 Çay Mahallesi* Toplam 500 3,64 1,237
Not: (*) 0,05 düzeyinde anlamlı olduğunu göstermektedir.
Tablo 66’da katılımcıların ‘Akdeniz ilçesinin hangi mahallesinde oturuyorsunuz “mahalledeki okulun fiziki yapısı, araç-gereçler yetersiz kalmaktadır’ arasında anlamlı bir ilişkinin olup olmadığını test etmek amacıyla istatiksel test tekniklerinden parametrik bir test olan Tek Yönlü Varyans analizi kullanılmıştır. Varyans analizi sonucunda F(7,279), P(,000) P<0,05 istatiksel olarak anlamlı farklılık hesaplanmıştır. Farklılığın kaynağını tespit etmek amacıyla Post Hoc testlerinden Tukey testi kullanılmış ve ‘Çay mahallesi ile Çilek mahallesi, Çay mahallesi ile Özgürlük mahallesi, Çay mahallesi ile Yeşilçimen mahallesi arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Tablo 66’da beş (5) üzerinde ‘4,13’ ile en yüksek oranla ‘mahalledeki okulun fiziki yapısı, araç-gereçler yetersiz kalmaktadır’ diyenler Çay mahallesinde ikamet eden katılımcılar oluşturmaktadır. En düşük ortalama olan ‘3,35’ ise Çilek mahallesinde ikamet eden katılımcılar oluşturur. Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgelerinden göç etmiş olan insanların çoğunlukta olduğu mahallelerde bulunan okullarda hem idarecilerin boş vermişliği ve hem de okuldaki araç-gereçlerin eksik olmasından dolayı bu okullarda eğitim alan çocuklar akranlarına göre daha kalitesiz bir eğitim almaktadırlar. Bu mahallelerde bulunan okulda çocukların yararlanabileceği kütüphane, spor salonu vb. gibi öğrencilerin kendilerini geliştirebileceği alanlar bulunmamaktadır. Araştırmanın yapıldığı bu beş mahallede insanların ‘mahalledeki okulun fiziki yapısı, araç-gereçler yetersiz kalmaktadır’ şeklindeki cevaplarının ortalaması 3,64’tür.
SONUÇ
İnsanlığın ilk gününden bugüne değin yaşamış olduğu siyasal, sosyal, kültürel ve ekonomik tecrübeler, onların birçok konuda radikal kararlar almalarına neden olmuştur. Bu radikal kararlardan bir tanesi de hiç şüphesiz göç etme kararıdır. Göç; sosyal, ekonomik, siyasi, bireysel ya da dini sebeplerle, bir uzamdan başka bir uzama yapılan, uzun süreli olabileceği gibi kısa süreliğine de olan ve bir yerleşim hedefi güden toplumsal, coğrafik veya kültürel bir yer değiştirme eylemi şeklinde ifade edilebilir. Esas itibariyle göç, sadece insanları kapsayan bir durum olmayıp aynı zamanda bütün canlı varlıkları içeren bir devinimdir. Birçok canlının yaşamını idame edebilmesi için kaçınılmaz bir unsurdur. Göç, kısaca canlıların konum değiştirme eylemidir.
Gelişmiş olan ülkelerde göç hareketinin meydana gelmesine sanayi devrimi etkiliyken, ülkemizdeki göç hareketliliğinin olmasının nedenleri ise farklılık göstermektedir. Batılı ülkelerde 1800’li yıllarda sanayi inkılabı nedeniyle göç hareketi ivme kazanmışken, Türkiye’de göç hareketliliğinde sosyal, ekonomik ve siyasi etmenler kadar savaşlar da önemli bir rol oynamıştır. Bu nedenlerden dolayı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinden Batıya göç hareketleri gerçekleşmiş ve gerçekleşmeye de devam edecektir. Özelliklede 1950’li yıllardan sonra tarımda kas gücünden ziyade makinaların kullanılmaya başlanması, ulaşım ve iletişim araçlarındaki gelişmelere paralel olarak insanların daha iyi bir hayat sürme istekleri