79
80
4.4.3 35 yaş üstü kadınların cami inşaatı ile ilgili eylemlerden haberdar olma yolları
Tüm katılımcılar inşaatın başlangıç sürecini internet haber sitelerinden duyduklarını fakat eylem sürecindeki haberleşme ve bilgi edinmeyi sosyal medya üzerinden takip ettiklerini belirtmişlerdir.
4.4.4 35 yaş üstü erkeklerin cami inşaatı ile ilgili eylemlerden haberdar olma yolları
Bu grupta da katılımcılar öncelikle haberleri sosyal medya aracılığıyla edindiklerini dile getirmişlerdir. Eylemleri duyurma ve habr alıp verme için de öncelikle Twitter ve Facebook’u kullandıklarını ifade etmişlerdir.
4.5 Bölgede ibadethaneye ihtiyaç var mı?
4.5.1 35 yaş altı kadınların bölgede ibadethane ihtiyacı ile ilgili görüşleri
Tüm katılımcılar sözlerine caminin bölgede bir ihtiyaç olmadığını belirterek konuşmalarına başlamışlardır. Bölgede cami yapımının amacının ihtiyaçtan ziyade farklı politik kararlar neticesinde alındığını vurgulayan beyanlarda bulunmuşlardır.
“Üsküdar’ın bir bütünü AKP açısından yeni cumhuriyetin sembolik bir ilçesi haline geldi. İşte başbakanlık konutunun açılmasından tutalım da Çamlıca’da Erdoğan’a ait yada AKP bakanlarına ait küçük villacıkların olmasına işte Validebağ Korusu’ndaki projelere kadar AKP kendi cumhuriyetinin kendi yeni ilçesini oluşturmaya başlıyor” (ET1, 23, K).
“Burayı uzun süreden beri AKP alıyo ve bence bunu devam ettirmek için yani bir gözle görülür bir şey olsun diye camiyi koydular oraya. Çünkü Acıbadem Kadıköy’e bağlı ve CHP’nin.
Bence sırf bu yüzden bile bu inşaatı yapmış olabilirler” (ET2, 32, K).
“Cami tamamen siyasi bir şey yoksa insanlar mağdur, ibadet edemiyo falan diye bişey yok yani”
(ET3, 33, K).
81
Çevre Mühendisleri Odası’ndan (ÇMO) bir yetkili, cami yapılmasının amacının aslında koruda yapılaşmanın önünü açacağını belirterek, bu yapılaşmanın birbirini etkileyerek devam eden bir sürece dönüşebileceğini belirtmiştir;
“İşte bugün camiyle başlar öbür gün park, kafeterya yaparsın öbür gün otel ihtiyacı var otel konur huzurevi boşaltılıp yerine otel yapılır seminer salonu yapılır ve bu böyle devam eder”
(BK3, 28, E).
4.5.2 35 yaş altı erkeklerin bölgede ibadethane ihtiyacı ile ilgili görüşleri
Katılımcılar ibadethanenin bir ihtiyaç olmadığını belirtmiş ve salt koruya girmeyi kolaylaştırması için, dini argümanlarını yaymak için ya da rant amaçlı denilerek farklı yanıtlar vermişlerdir;
“...daha metaforik konuşmak gerekirse, aşağıdan giremiyorlar koruya, yukarıdan bir koruya egemen olmalarını sağlayacak kale gibi bir şey inşa ediyorlar aslında” (ET8, 32, E).
“Buraya camiyi dikecek hem gerici projesini kuracak, hem toplumsal sinir ucu olan din propagandasının arkasına sığınacak” (ET9, 22, E).
“Burada insanlar görev yapmaya gelmiyorlar. İnsanlar daha fazla rant nasıl elde ederim ona geliyor. Kimse oranın sit alanı olduğunu düşünmüyor. ...mesela CHP gelse orya camı değil de belki de üniversite yapacaktı” (ET10, 35, E).
4.5.3 35 yaş üstü kadınların bölgede ibadethane ihtiyacı ile ilgili görüşleri
Dört katılımcı da, civarda cami ihtiyacı olup olmadığı sorulduğunda katılımcılar böyle bir ihtiyacın olmadığını ve civarda yeterli sayıda cami olduğunu dile getirmişlerdir;
“Camisiz bir bölge değil burası. Erzurum Sitesi’nde, yukarda Tophanelioğlu Caddesi’nde, Acıbadem’de var” (ET4, 63, K).
“Cami ihtiyaç olduğunu düşünmüuorum. Asıl insanların yeşile ihtiyacı var. Burada cami yapmak bizi yumuşak karnımızdan vurmaktı.” (ET5, 45, K).
“Gerçekten camiye ihtiyaç olduğunu düşünmüyorum çünkü benim evim de zaten 2 sokak mesafede koruya ve bizim sokağımızın üzerinde 1 tane cami var zaten” (ET6, 37, K).
82
Katılımcılardan (ET7, 43, K) asıl önemli noktanın caminin koru sınırına yapılması olduğunu belirterek;
“Bu, koruya giriş camisidir. Yani daha öncede duymuşsunuzdur; cami bahane, rant şahane diyorduk eylemde. Aynen öyle işte” (ET7, 43, K)diye eklemiştir.
ŞPO yetkilisi katılımcı, koru içerisindeki yapılaşmanın peyderpey ilerleyerek çok eskilere dayandığını ve sorunun büyük bir kısmının yönetim zafiyetinden kaynaklandığını belirtmektedir;
“Korunun yönetimi öğretmenevinde, öğretmenevi müdüründe.. yani o 1313 ada, 13 parselin tamamının yönetimi... yani Milli Eğitim Bakanlığı’nın ama o öğretmenevi müdürüne bağlı ve geliri de oradan sağlanıyor. Dolayısıyla çok ciddi bir çöp toplama, güvenlik ve çevreye hakim olma problemi var... Aslında Üsküdar Belediyesi sorumlu olduğu korudan çöp toplama görevini bile yapmıyor şuanda. Yetkiyi bana verin öyle yapayım diyor” (BK5, 40, K).
4.5.4 35 yaş üstü erkeklerin bölgede ibadethane ihtiyacı ile ilgili görüşleri
Bu grupta da tüm katılımcılar cami inşaatının farklı bir amacı olduğu görüşünde mutabık kalmışlardır;
“Caminin zerre kadar ilgilendirdiğini düşünmüyorum cami oraya Validebağ olarak yapılacak düzenlemenin bir parçası olarak anlamlıydı o yüzden de bir cephe açtı bi kavga başlattı ve bunu da en güçlü silahıyla yaptı yani dini siyasete alet ederek” (ET11, 40, E).
“Burada bence amaçta farklı amacın camı olmadığı kesinde nasıl ifade edeceklerini bilmiyorlar”
(ET12, 40, E).
Katılımcılardan biri, koruya yapılan tüm müdahalelerin açılan altı adet dava ve bilirkişi raporlarına rağmen yapıldığını ve cami inşaatının hukuken değil fiilin başladığını belirtmiştir;
“Üsküdar Belediye Başkanı’nın bu diretmesi altı tane davaya, üç tane aksi yönde bilirkişi raporuna rağmen 2014 yılının 21 Ekim’ine kadar söz düzeyinde devam etti, ama 21 Ekim sabahı bu işi fiiliyata döktü. Buraya dozerler, polisler, zabıtalar eşliğinde geldiler ve fiilen bir inşaata başladılar. Hukuken başlamamıştır o inşaat. Hukuken böyle bir inşaat yoktur.
Olmaması gerekmektedir. Ama fiilen bu inşaat 21 Ekim 2014’ de başladı. Hala da sürüyor”
(ET13, 57, E).
83
Bir katılımcı, Müslüman halkın çoğunlukta olduğu bir yerde cami inşaatına karşı oluşan direnci oldukça çarpıcı bir ifade ile, siyasal İslam’ın yenilgisi olarak değerlendirmiştir;
“Ben şöyle görüyorum siyasal İslam’ın büyük ideolojik yenilgilerindendir. Validebağ’a yapılmaya çalışılan cami, çünkü Türkiye gibi %99’u Müslüman denilen bir ülke de 3 otobüs dolusu çevik, 2 TOMA ve yüzlerce zabıta ve devlet çalışanı ile nöbet tutarak cami yapabildiler Üsküdar gibi bir yerde. Bu çok kritik bir şeydir, bu bir ideolojik kırılma noktasıdır. Dışardan birine sorsanız ülke dışından birine burada ne yapılıyor diye en son buraya cami yapılıyordu der; çünkü Türkiye de bir cami öyle yapılmaz. Korunarak bir cami yapılıyorsa o cami gayrimeşrudur. E bunu fark etmediler buna çok geç uyandılar bazı köşe yazarları uyandılar ama toplayamadılar argümanları yoktu bence ideolojik olarak da bir yenilik. TOMA nezaretinde insanların yalıtılarak, bir bölgeyi insansızlaştırarak anca öyle mümkün olabilir öyle cami yapabilirler ee ben bunu unutmamak gerektiğini düşünüyorum. Bu bedeli onlar unutmuyorlar çünkü ve o yüzden de kinliler hınçlılar yani şöyle bakmamak lazım o yüzden söylüyorum ya işte o kadar uğraştık on binlerce insan geldi biz soğukta karda kışta yattık kalktık ama bir camiyi engelleyemedik. Mücadeleler böyle değildir kazanımlar böyle kazanılmaz. Güçsüzsen ancak bu önlemleri almak zorunda kalırsın. O yüzden bence ne kazandığımızı unutmamamız lazım biz orda onların çok gayrimeşru pozisyona iterek buna yol açtık bu önemlidir bence bir kırılmadır” (ET11, 40, E).
4.6 Cami yerine kreş, kütüphane, hastane gibi farklı bir yapı yapılsa tepkiniz