• Sonuç bulunamadı

4. MONTAJ VE DEMONTAJ DĠZAYNI

5.3. Boothroyd – Dewhurst Dfa Metodu

5.3.2. Elkitabı kullanımı

Bu aynı örnek montaj için dizaynda kitapçığında da değerlendirilir. Çizelge 5.1 Ģekil 5.6 için olan bir iĢ sayfasını gösteriyor, burada birinci kolondaki parçaların montajı için gereken çeĢitli parçalar ve iĢlemler veriliyor. Her gerçek ürünün bir montajlama sırası var ve üretim maliyetini düĢürmek için her parçanın montaj zamanlamasını iyi yapmak gerekir. Ama tecrübe ile sabitlenmiĢtir ki, her montaj için yapılan dizaynda ileride alternatifler olabilir ve daha makul ve hesaplı yöntem ortaya çıkabilir.

ĠĢ sayfası kullanım kitabındaki ilgili bölüme istinaden her parça için doldurulur. Bir sonraki bölüm çalıĢma sayfasının 1. Kolonunu ki bu iki somun için, doldurmak için gereken çalıĢmalarını gösterir.

ÇalıĢmanın Tekrar Sayısı

Bu iĢ sayfasındaki sıraların sayını düĢürmek için özellikle elle montajda çok elveriĢli bir durum. Özel bir montajda bu durum daha da önemli, özellikle iki iĢi aynı anda yapma olasılığının fazla olması göz önünde bulundurulursa. Robotlu üretimde bunları yapma olasılığı veya tutgaç değiĢtirme olasılığı var.

Çizelge 5. 1: Orjinal tasarım

Bu montaj için somun sayısı 2 ve iĢ sayfasında ikici bölüme yerleĢtirilir. Dizayn verimliliği = 3 X min parçalar / montaj zamanı = 3 X 1 / 39 = 0.077 ELLE YÖNETME KODU

Elle yönetim için gerekli veriler Çizelge5.2 da gösterilmiĢtir. Bu sayfa açıklamıĢtır ki sayfanın yukarı ve sol kısmına gidildikçe daha iyi sonuçlar görülmekte bu durum çeĢitli montaj durumların zorluk derecelerine istinaden belirtilmiĢtir. Bu sistem yalnızca makul maliyet hesabı ve alternatif maliyet hesapları yapmaz aynı zamanda tekrar dizayn etme imkânlarını da gösterir. Üretim koduna ulaĢmak için kullanıcı ilk önce listede aĢağı doğru hareket eder daha sonrada sağa sola hareket ederek istediği kategoriye ulaĢır. Elle yapılan montajın kod sayfasında Ģu görülür; bu bölümler yönlendirmenin kolaylığını gözetir ve bunu aĢağındaki gibi katogerize eder:

P arça N o Te kr ar S ayısı M an ue l el leçl eme kod u M an ue l el leçl eme zaman ceza sı M an ue l takma kod u To pl am m on taj zamanı Man ue l m on taj m al iyeti Te orik m in. P arça sayıs ı tah m ini Y orum 6 2 00 0 00 0 6 1.2 Somun 5 2 00 0 00 0 6 1.2 Rondela 4 1 12 1 00 0 4 0.8 Plaka 3 1 30 0 00 0 3 0.6 Braket 2 2 00 0 48 7 20 4 Cıvata 1 - - - Montaj K. 39 7.8 1

Tek elle fakat tutma veya baĢka bir yönlendirme mekanizması desteği ile olan Yönlendirmeden dolayı iki elli olan veKütleden ve ölçülerden dolayı iki veya dört elli olan.

Tek elle yapılan montaj diğerlerine kıyasla en çok yapılan ve kullanılan teknik olduğundan dolayı bu dört alt gruba daha ayrılır ve alt grup Ģunu sorar ‗‘ Herhangi bir yerleĢtirme tutuĢu için direk yukarıdan mı yoksa yandan mı tutarak tutulmalı? Somun için bu durumda herhangi bir tarafın yukarıya bakması veya herhangi bir yönden tutulması olabilir. (α=180) ama görünüĢte her yönde aynı olabilir. (β=0). Eğer yerine oturtmak için bir parça gerekmiyorsa veya ciddi bir Ģekilde sallanıp yerine oturmuyorsa ve esnek değilse bu sıfır tabloda ilk değeri sıfır verir.

Çizelge 5. 2: Manuel Elleçleme ĠĢleme Kodu [5]

Tablodaki sorular bundan sonra cevaplanmaya baĢlar ve bu cevaplar ilk verilen değere göre cevaplanır. Tek elle yapılan montajlarda tutuĢun kolaylığı göz önünde bulundurulur. (Kaygan veya hassa olma durumu gibi.) Bununla birlikte ölçü veya ölçü tutmama durumuda önemlidir.

Tek elle yapılan montajlarda kullanılan ekipmanın kalitesi kullanılırlığı ve ne kadar zamanda iĢi tamamlayabildiği de hesaplanır. Ġki eli kullanmayı gerektiren küçük parçalarda önemli olan parçayı yerinden oynatmak için ve yuvadan çıkarmak için gereken zamandır. Ġki el veya iki iĢci gerektiren büyük parçalarda esas sorun veya

cereme ek iĢçiler ve yönetimdir. Değerlendirilen somun için Ģu söylenebilir; eğer tutuĢu kolay ise ve kaygan veya kırılgan değilse ikinci basamak sıfır olur. Böylelikle iĢlenme kodu 00 olur ve iĢ sayfasında 3 no lu kolona yazılır.

ELLE YÖNETĠMĠN GETĠRDĠĞĠ ZAMAN KAYBI

Bu rakam tutuĢtan ve yönlendirmeden doğan herhangi bir zaman kaybını göz önünde bulunduran ve saniyelerle ifade edilen zaman kaybıdır. Bu bölümde hiç zaman kaybı olmadan yapılan tutma ve yönlendirmenin zamanı verilmiĢtir. Kodlama sayfasında 00 kutusunda 0 olarak belirtilir ve 4. kolona yazılır. ELLE YERLEġTĠRME KODU

Elle yerleĢtirme kesiti çizelge 5.3 gösterilmiĢtir. Burada da elle yönetim için aynı prensipler ve çeĢitli yöntemler göz önünde bulunur. Ġlk önce bunlar geniĢçe kategorize edilir:

 YerleĢtirilmiĢ ama güvenli olmayan parçalar

 YerleĢtirilmiĢ ve güvenli duruma alınmıĢ parçalar (Muhtemelen güvenli hale sokmak için vakit harcanmıĢ)

 ĠĢlemler (Ayrık parçalar içermeyen iĢlemler)

En çok kullanılan aktiviteleri göz önünde bulundurarak bazı sorular sorulur.

 Montaj yeri gözüküyor mu?

 Montaj yeri ulaĢılır mı

Tekrar sorulacak olan sorular kategorilere göre ayarlanır. Mesela; tam olarak güvene alınmamıĢ parçalar için sorular aĢağı bastırma (operatörün kısıtlı hareketi ile ilgili) , dengeleme ve yerleĢtirme direnci ile ilgilidir. KilitlenmiĢ parçalar için de kilitleme Ģekli önemlidir ve aynı zamanda bunu yapmak için geçen zaman zarfıda dikkate alınır.

Eğer değerlendirilen somun, tam güvenli değilse, montaj yeri görülüyorsa bu ilk rakamı sıfır olarak verir. Eğer somunu bastırmak gerekmiyorsa ve dengelemesi ve yerine oturtması kolay ise sıkıĢtırmaya direnç göstermiyorsa bu ikinci rakamı sıfır olarak verir. Bundan dolayı elle oturtma kodu 00 olarak bulunur. Ki bu doğaldır çünkü bu durum parça ile bağlantı arasındaki iliĢkiyi içerir. Önemli olan bağlantının parçanın ihtiyaç duyduğu ölçüleri karĢılamasıdır. Bu durumun kodu iĢlem sayfasında 5 nolu kolona yerleĢtirilir.

Çizelge 5. 4 : Manuel Takma Kodu [5]

ELLE YERLEġTĠRME ZAMAN KAYBI

Kod sayfasına istinaden yerleĢtirme kodu 00 ise zaman kaybı 0 dır. Aynı yolda iĢlemi ele alım zamanı ve kolay yerleĢtirme tanımlanır ve bu değer taban kabul edilir daha zor olan uzun süre iĢlem süreçleri zaman kaybı olarak değerlendirilir.

TOPLAM MONTAJ ZAMANI

ĠĢe alım zaman kaybı, yerleĢtirme zamanı ve gereken Standard zaman göz önüne alınarak iĢin tam yapılması gereken zaman ortaya çıkar. Burada gereken zaman 3 saniyedir. Bu durumda hiç zaman kaybı olmaksızın her somun için 3 saniye

harcayarak toplam montaj 6 saniyedir. Bu rakam iĢ sayfasında 7 nolu kolona yazılır. ELLE YAPILAN ĠġLEM MALĠYETĠ

Bu tamamıyla montaj zamanının bir fonksiyonu ve iĢçi maliyetine dayanır, bu değer iĢ sayfasında 8 no lu kolona yerleĢtirilir.

Minimum Parça

Üretim için tasarım programının en önemli özelliği tasarım sırasında üretilecek ürün için en az parça ve en az maliyeti ortaya çıkarmasıdır. Daha öncede bahsedildiği gibi bu da, harekete parçaya veya montajlaĢabilmeye bağlıdır. Değerlendirilen parça mesela somunlar, genelde ayrı kilitleyiciler bölümünde ele alınır ve bunlarda gereksiz veya fazlalık olarak görülür. Bu durum iĢ sayfasında 9. Kolona 0 yazılır. Daha iyi bir tasarımın nasıl yapılmasını gösterdiği için sistemin gücü burada ortaya çıkıyor. ĠĢ sayfasında çizelge 5.5`de toplam gereken parça sayısının 1 olması gerektiği gerekiyor ama bu maliyet hesapları bakımında kabul edilemez bir değer. En azından iki parça gerekiyorsa bunların rulman yatağı ve plaka olması gerekir bunlar tamamen fonksiyonel ve diğer bütün kalanlar kilitli parçalar. BirleĢtirici kilitleri kullanarak rulman yatağını plakaya monte etmenin pek çok yolu vardır bunlardan bir taneside Ģekil 5.4`te gösterilen birleĢtirici cıvata kullanmaktır. ĠĢlem sayfasında bu çözüm çizelge 5.6 da gösterilmektedir ve ayrıca kalan parçalar içinde daha makul ve düĢük maliyetli kullanım ve yerleĢtirme teknikleri gösterilir. Plaka her iki tarafında yukarı gelecek Ģekilde yerleĢebilir ama eğer bir asimetri oluĢursa buna çözüm olarak Ģekil 5.8 gösterilen simetri integral kilite ihtiyaç vardır. Bu sebepten dolayı, rulman yatağı geliĢtirilemez ve tek bir yalnız tek bir yön yukarı olmak kaydıyla monte edilir. Bu durumda plakayı ele almak daha kolaydır. Bu durum için iĢ sayfasında çizelge 5.6 da gösterilir. Bu konuya özel örnekte plaka için bir zaman kaybı yoktur çünkü yerine oturması kolay ve sürtünmesizdir.

Benzer Belgeler