Eğitimde Kullanılan Mobil Araçlar

Oran ve Karadeniz(2007) internet tabanlı mobil öğrenme araçlarını sunucular, mobil telefonlar, PDA’lar, tablet bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar olarak sıralamışlardır.

 Sunucular: Bunlar veritabanı sunucusu, web sunucusu, wap sunucusu, SMS sunucusu, E-posta sunucularından oluşmaktadır. Sunucular mobil öğrenmenin gerçekleştirilmesinde verilerin paylaşılabilmesi için en önemli araçlardandır (Oran ve Karadeniz, 2007:3).

 Mobil Telefonlar: Günümüzde çok uygun fiyatlara wap uyumlu mobil telefonlar kolaylıkla edinilebilmektedir. Yalnız bu telefonların ekran boyutu, hafıza durumu ve bağlantı hızı öğrenmede aksaklıklara sebep olabilmektedir.  PDA: Günümüzdeki cep bilgisayarları teknolojik olarak kişisel bilgisayarlara

yaklaşmış hatta onların yaptığı birçok işi yapabilir hale gelmiştir. Cep bilgisayarlarının mobil telefonlara göre daha büyük ekran boyutunun olması mobil öğrenme için bir avantaj olarak görülmektedir. Ancak cep telefonu olarak kullanılamayan modeller artık fazla tercih edilmemekle beraber PDA tercih edecekler yerine akıllı telefon tercih etmektedirler. Son zamanlarda yaygınlaşan ve fiyatları önceki zamanlara göre daha uygun olan akıllı telefonların da özellikleri bakımından ekran boyutu haricinde kişisel bilgisayarlardan farkı kalmamıştır. Özellikle Android işletim sistemi bugün akıllı telefonların özelliklerini en uç noktaya çıkarmıştır.

 Tablet bilgisayarlar: Cep bilgisayarlarına göre daha ağırdır ama ekran boyutları göz önünde tutulduğunda cep bilgisayarlarına göre daha kullanışlıdır ve dizüstü bilgisayarlara göre daha hafiftir. Ayrıca Anroid teknolojisi ile kullanıcının tüm isteklerini karşılar durumdadır. Ülkemizde FATİH projesi kapsamında öğrencilere tablet bilgisayarların verilmesi ile öğrencinin her an her yerde ve kitap taşıma zorluğu olmadan bilgiye ulaşması amaçlanmaktadır. Bu uygulama mobil öğrenme kapsamında ülkemizde atılan en önemli adımlardan biridir.

 Dizüstü bilgisayarlar: Günümüzde dizüstü bilgisayarların kullanım oranları masaüstü bilgisayarlara oranla daha fazladır. Dizüstü bilgisayarlar USB, wireless, bluetooth ve kızılötesi gibi kablosuz bağlantılar ile mekandan ve

zamandan bağımsız bilgiye erişme olanağı sağlar (Anadolu Üniversitesi, 2006:2).Ancak mobil öğrenmenin her zaman ve her yerde öğrenmeye olanak sağlaması gerektiği düşünüldüğünde dizüstü bilgisayarların ağırlıklarından dolayı taşınma probleminin olması mobil öğrenme sınırlılıklarından sayılabilir.

Bulun vd.(2004) tarafından mobil cihazların karşılaştırılması da Tablo 2.6’da verilmiştir. Buna göre mobil telefonların kabiliyetlerinin düşük olmasına rağmen pil ömrü ve ağırlıkları avantajları arasındadır. Dizüstü bilgisayarlar ise tüm özellikleri bakımından artı avantaj sağlarken ağırlık ve boyutları dezavantajdır.

Tablo 2.6. Mobil cihazların karşılaştırılması (Bulun, Gülnar ve Güran, 2004:167) Cihaz Cinsi Ağırlık Kabiliyet Pil Ömrü Yaygınlık

Mobil Telefon 60-120 g * **** **** El Bilgisayarı (PDA) 90-200 g ** *** ** Tablet PC 800-1200 g *** ** * Notebook 1500-4000 g **** ** ***

Cep telefonlarının PDA’lardan daha ucuz ve yaygın oluşu ve aynı işlemleri gerçekleştirebilmesi sebebiyle cep telefonlarının kullanımı daha yaygındır. Ayrıca mobil telefonların portatif ve taşınabilir olması onu dizüstü bilgisayarlara göre daha avantajlı konuma getirmektedir ancak bant genişliği, çalışma ücreti ve metin giriş hızı bilgisayarlarla kıyaslandığında daha düşüktür (Özcan, 2008).

Mobil cihazların sunduğu avantajlar Enocta Akademi(2010) tarafından şu şekilde de sıralanmaktadır:

 Hareket kabiliyeti: Mobil cihazlar kolaylıkla her yerde ve fazla alan işgal etmeden taşınabilmektedir.

 Yaygınlık: Cep telefonları ve mobil cihazlar her geçen gün yaygınlaşmaktadır. Bir kişi birden fazla mobil cihaz kullanabilmekte ve 7’den 70’e herkeste mobil cihazlar bulunabilmektedir. Mobil cihazların fiyatlarının da makul oluşu yaygınlaşma sebeplerindendir.

 Erişilebilirlik: Cep telefonları ve diğer mobil araçlar bu kadar yaygın olduğu ve mobil cihazlar wireless-wap-GPS-3G bağlantıları sağladığı için bilgiye her yerden kolayca erişim mümkün olmaktadır.

 Bağlanırlık: Mobil cihazlardan da bağlanılabilinen sosyal ağlar, sosyal medya ve operatörlerin sağladığı iletişim olanakları ile dünyanın her yerinden insanlarla bağlantı kurulabilmektedir.

 Ortama duyarlılık: Konumu, zamanı ve çevreyi algılayan uygulamalar sayesinde mobil öğrenme, bulunulan ortama göre ve dinamik olmaktadır.  Bireysellik: Mobil araçlar, kişiye özel olduklarından, akıllı programlama

sayesinde gönderilen bilginin bireyselleştirilmesine ve dolayısıyla bireysel öğrenmeye olanak sağlamaktadır.

2.3.5.1. Mobil Araçların Eğitimde Kullanım Şekilleri

Mobil cihazlar eğitimde farklı amaçlarla kullanılabilmektedir:

 Öğrencilerin birbirleriyle ve eğitmenler ile her an her yerde arama, 3G görüntülü arama, SMS ve MMS teknolojileri ile iletişimde kurabilmeleri amacıyla kullanılmaktadır.

 Bir öğrenci uyaranlarla karşı karşıya olduğunda motivasyonun etkin kullanımına dayanan öğrenme fikrinin genişletilmesi ve öğrenme şemalarının oluşturulması için internet erişimli mobil cihazlar avantajlar sağlamaktadır (Yousuf, 2007:117). Web üzerinden yayınlanan ders içeriğinin takibini kablosuz ve 3G bağlantılar sayesinde hızlı bir şekilde ve zaman-mekân sınırı olmadan yapmak için kullanılmaktadır.

 Mobil cihaza depolanan ders içerikleri de öğrenci tarafından takip edilmektedir.

Çevre ve doğa eğitimleri üzerinde Ruchter vd. (2010) 'nın yaptığı bir çalışmada çevre-doğa eğitimi için bir mobil kılavuzluk sistemi geliştirilmiştir. 185 öğrenci ve 76 yetişkin bu kılavuz sayesinde bir tura katılmıştır. Uygulama sonucunda benzer sonuçlar elde edilmiş ve mobil kılavuzun çevresel bilgiyi arttıracağı ve çocukların çevre ve doğa ile ilgili aktiviteler üzerine motivasyonunu artıracağı, sonuç olarak da mobil cihazların eğitimde özellikle çevre eğitimi alnında yeni fırsatlar sunacağı sonuçlarına ulaşılmıştır. (Ruchter, Klar ve Geiger, 2010:1060).

Şekil 2.17. Yarının kablosuz öğrenme ortamı (Keegan, 2002:9)

Şekil 2.17 Keegan(2002)’ın m-öğrenme modelinin nasıl çalıştığını göstermektedir. Telefon WAP etkin telefon, avuç içi bilgisayarları ve PDA’ları simgelemektedir. Kablosuz internet veya operatörlerin sağladığı internet bağlantısı aracılığıyla öğrenci ders içeriğini, öğrenci destek hizmetlerini veya eğitim içeriğini oluşturan diğer materyalleri uzaktan sunucu üzerinden alabilir. Bu cihazlar öğrenci- öğrenci, öğrenci-öğretmen arasında etkileşimi sağlar. Bu modelin e-öğrenmeden temel farkı tüm iletişimin kablosuz yapılmasıdır.