(1) EEE: Çok mutlu oldum, askerlerimi kurtardığım için. (Dramada Fatih rolünü
oynamıĢtı).
(2) SÖ: Ülkenin padiĢahı, komutanı olmak nasıl bir Ģey? (3) EEE: Ġyi.
(4) SÖ: Fatih‟in askerleri, siz bu oyunu oynarken ne hissettiniz? (5) KĠ: Çok güzel bir oyun oynadık çok mutlu oldum.
(6) EM: Çok mutlu oldum.
60
(8) KB: Çok kötü!
(9) AÖ: Fatih dedeyi sevdiniz mi? (10) TÖ: Evet.
(11) AÖ: Ġyi bir adam mıymıĢ, bu Fatih dede. (12) TÖ: Evet.
(13) SÖ: Ġstanbul‟u kim almıĢ? (14) TÖ: Biz.
(15) SÖ: Kim? (16) TÖ: Fatih!
Dramanın değerlendirme aĢamasında (s-5): “çok güzel bir oyun oynadık, çok mutlu
oldum” söylemine bakıldığında; öğrencilerin drama ile ilgili olumlu düĢüncelere sahip
oldukları görülmektedir. Tüm öğrencilerin söylemlerinden yola çıkılarak (s-14/16): öğrencilerin Ġstanbul‟un fethini ve Fatih‟i hatırladığı düĢünülmektedir.
3.1.2.4. Resim Yapma Etkinliği:
Bir saati aĢkın bir sürede yapılan bu etkinlikte; öğrencilere kâğıtlar dağıtılarak Fatih Sultan Mehmet‟in resmini yapmaları ve Fatih ile ilgili anlatılan masalı hatırlamaları istenmiĢtir. Etkinliğin ikinci kısmında; önceden üç ayrı kâğıda çizilen Fatih Sultan Mehmet resmi, üç gruba ayrılan öğrencilere verilmiĢtir. Farklı renk ve dokuda kesilmiĢ küçük kâğıtlar, yapıĢtırıcılarla bu resim üzerinde istedikleri gibi çalıĢmaları söylenmiĢtir. Ardından öğrencilere yaptıkları resim anlattırılmıĢtır. Etkinlikle ilgili bazı örnekler ve diyaloglar aĢağıda sunulmuĢtur.
Diyalog 16: Resim Anlatma Uygulama Tarihi: 25.02. 2010
(1) EM: Fatih askerleriyle.
(2) KB: Bu Fatih dede, bu tükürüyo yere, bu da ağaçları kesiyo, Fatih dede çok
kızıyo onlara.
(3) EB: Fatih dede düĢmüĢ hihihi!
(4) KB: Fatih dedeyle alay etme, bizim için çalıĢmıĢ.
61
Resim 12: Denizden KuĢatma
Yukarıda yer alan resimde öğrenci, Ġstanbul‟un denizden kuĢatmasını çizmiĢtir. Öğrenci, bu durumu daha önce Fatih Sultan Mehmet ile ilgili hikaye kitabında görmüĢ ve resmine aktarmıĢtır. Bu durum, öğrencinin öğrenmeleri arasında bağlantı kurabildiğini göstermektedir. Öğrencilerin resimleri incelendiğinde “kendi kültürünün belli baĢlı özelliklerini açıklama” kazanımının bu etkinlik içinde yer alabileceği görülmektedir.
Resim 13: Fatih Sultan Mehmet – 1
(1) EU: Çadırı bura, çadırın kapısı bu da o,
(çadırın içinde çizmiĢ).
(2) KS: ġimdi ben Fatih Sultan Mehmet‟i
yaptım, bu çadırı, çadırından çıkmıĢ, süs süs, kafalarına taĢlar yağıyo.
Bu resimde öğrenci Fatih‟i ve sarayını çizmeye çalıĢmıĢtır. KS, resminde süsler çizmiĢ ve bunu “çünkü çok önemli” (s-4), söylemi ile ifade etmiĢtir. KS‟nin söyleminde hikâye kitabında gördüğü resimlerin etkileri de görülürken, önemli olduğu için süslemeler yaptığını ifade etmesi, anlatılan kiĢinin önemine yönelik fikir oluĢturduğunu göstermektedir.
62
(3) AÖ: Ne demek o?
(4) KS: Çünkü çok önemli, askerleri baĢından aĢağa renkli taĢları süslemiĢ
(hikâyede tahtındaki süsleme taĢları kastediyor).
(5) EB: Bu Fatih, bu öğretmeni, bu da atı.
Resim 14‟de öğrenci, Fatih‟i ve AkĢemseddin‟i çizmiĢtir. Bu durumu “bu Fatih, bu
öğretmeni, bu da atı” söylemi ile ifade etmiĢtir. Öğrenci, çizdiklerini hikaye
anlatımında ve hikaye kitabında görmüĢ, resim etkinliğinde hatırlamıĢtır.
Yukarıdaki anlatımlarda; EM (s-1): “Fatih, askerleriyle”, söyleminde önceki günlerde üzerinde durulan Türk büyüğünün adını hatırladığı gibi görevi hakkında bilgisi olduğunu ortaya koymaya çalıĢmıĢtır.
KB‟nin (s-2): Fatih ile ilgili sınıfa önceden anlatılan diyalogu resmettiği görülmüĢtür. Anlatılan bu diyalogun aradan yaklaĢık bir haftalık zaman geçmesine rağmen hatırlandığı görülmüĢtür.
EEE‟nin “ben bu Türkiye‟yi sizin için aldım” (s-5): söyleminde dramadaki rolünü devam ettirdiği ve içselleĢtirdiği görülmüĢtür.
Diyalogun geneli ve öğrencilerin yaptıkları resimler incelendiğinde tüm öğrencilerin hikâye kitabından etkilendikleri ve oradaki resimlerin benzerini yapmaya çalıĢtıkları görülmektedir. Bu resimlerde öğrencilerin etkinlikleri zihinlerinde canlandırabildikleri görülmektedir.
Etkinliğin ikinci aĢamasında öğrenciler gruplar halinde ana hatları çizilen Fatih resmi üzerinde çalıĢmıĢlardır. Resmi atık materyallerle süslemiĢlerdir; ancak bu çalıĢma öğrencilerin bireysel resimleri kadar baĢarılı olamamıĢtır.
Bu durumun en önemli nedenleri, aralarında yaĢadıkları rekabet ve ortak kullanmaları gereken malzemeleri paylaĢamamalarıdır. ÇalıĢmanın ilerleyen dakikalarında baĢlarda yaĢadıkları sorunları unutup çalıĢmaya yoğunlaĢmıĢlardır.
63
3.1.3. Yunus Emre
Yunus Emre, XIII- XIV. yy.lar arasında yaĢamıĢ Türk Tasavvuf edebiyatının önemli isimlerindendir. KiĢiliğinde ve eserlerinde sonsuz bir sevgi ve hoĢgörü yer alan Yunus Emre, evrensel bir Ģairdir (Telci, 2006).
Etkinlikler genel olarak değerlendirildiğinde aĢağıdaki bulgular elde edilmiĢtir.
Yedi öğrenci barıĢ kavramını somutlaĢtırarak etkinliklerin baĢlangıcında cümle içinde kullanmıĢlardır.
Dokuz öğrenci etkinlikler sırasında empati kurmak için çaba göstermiĢlerdir. Bir öğrenci Yunus Emre‟nin geçmiĢte yaĢadığını ifade etmiĢtir.
Ġki öğrenci daha önce öğrendikleri Türk büyüklerini hatırlamıĢ ve onların özellikleri ile ilgili bağlantı kurmuĢlardır.
Yunus Emre ile ilgili 5 etkinlik 2 saatlik bir süre içinde sınıf içinde uygulanmıĢtır. Bu etkinliklere aĢağıda yer verilmiĢtir.
3.1.3.1. Soru Cevap Etkinliği: Küs mü BarıĢ mı?
Bu etkinlik, asıl etkinliğe geçiĢ aĢaması olarak planlanıp yirmi dakikalık sürede uygulanmıĢtır. Etkinlikle, öğrencilerin barıĢ hakkındaki fikirleri de öğrenilmek istenmiĢtir. Öncelikle öğrencilere barıĢın ne olduğu sorulmuĢtur. Daha sonra sınıfta yer alan herkesin isimleri söylenerek çocuklardan bu kiĢinin küs mü barıĢık mı olduğu sorulmuĢtur. Bu çalıĢmada Yunus Emre ile uygulama arasında eylemsel örtüĢtürme yapılmıĢtır. Öğrenciler bahsedilen Türk büyüğünü, olayı, bir eylemle örtüĢtürmüĢ ve bu Ģekilde hatırlamıĢlardır. Konuyla ilgili diyalog aĢağıda yer almıĢtır.
Diyalog 17: BarıĢ Nedir?