Şekilde görüldüğü gibi seçilen hücredeki formül, tüm tabloya otomatik olarak uygulanmıştır.
3.6.2 Seri elemanlarını kopyalama
Bu arada kullanıcı bir seri elemanını komşu hücrelere taşımak isteyebilir. Örneğin bir sütunu olduğu gibi pazartesi veya ocak verileri ile doldurmak isteyebilir. Oysa otomatik doldurma işlemi bu verileri kopyalamak yerine ilgili serideki elemanları sıra ile dolduracaktır. Eğer bir seri elemanı, örneğin haftanın herhangi bir günü (Pazartesi,Salı v.s.) veya ay (Ocak,Şubat v.s.) , artış şeklinde değil kopyalama yolu ile diğer
Kaçtıo lu/Yavuz/Özen/Bilgisayara Giri ve Güncel Yazılımlar 32
hücreler aktarılmak isteniyorsa, otomatik doldurma CTRL tuşuna basılarak yapılmalıdır.
3.6.3 Otomatik Doldurma İçin Doldur Komutunun Kullanımı
Doldur komutu, ilk değer (veya değerler) verilerek ve doldurma kabzası kullanılarak yapılan otomatik doldurma işlemlerini gerçekleştirmenin alternatif bir yoludur. Hem sabit bir değerle, hem de bir serinin birbirini takip eden elemanları ile otomatik doldurma yapmak için kullanılır.
Doldur komutu ile sabit bir değer kullanarak otomatik doldurma yapmak için;
1. Otomatik doldurma yapılacak alanın ilk hücresine otomatik doldurma yapılacak sabit değeri girin.(Örneğin A2 hücresine 10 değerini girin)
2. Otomatik doldurma yapılacak alanı seçin (Örneğin A2:A10) 3. Düzen menüsünden Doldur komutunu seçin
4. Gelen alt menüden Aşağı alt seçeneğini tıklayın (Şekil 3.16)
Bu işlem sonucu Şekil 3.14’teki listenin aynısı elde edilir. Burada yapılan seçimin yönü dikkate alınarak aşağı, yukarı, sağ, sol yön seçeneklerinden biri seçilmelidir. Örneğin yukarıda verdiğimiz örnekte yukarıdan aşağı bir doldurma işlemi gerçekleştirmek istediğimiz yaptığımız seçim şeklinden bellidir. Dolayısıyla Aşağı seçeneği işaretlenmiştir. Doldur komutu ile bir serinin belli kural içeren elemanları ile otomatik doldurma yapmak için Seriler alt komutu kullanılır.
Otomatik Toplam Düğmesi
Excel 2000 33
Şekil 3-14 Çift Tıklama Yoluyla Otomatik Doldurma
Şekil 3.15 Doldur Menüsünün Alt Seçenekleri
Doldur Komutu Kullanılarak Bir Serinin Elemanları İle Otomatik Doldurma İşlemi
Mouse ve doldurma kabzası yoluyla seri oluşturma işlemi, basit kurallar ve az sayıda seri elemanı söz konusu olduğu zaman en pratik yoldur. Ancak bazen seri elemanlarının karmaşık bir kurala bağlı olduğu durumlarda ve daha da öncelikli olarak çok sayıda, örneğin yüzlerce, binlerce, hatta on binlerce elemanı içeren bir seriye ihtiyaç duyulduğunda Doldur komutunun Seriler alt komutu ile bu işlemi gerçekleştirmek daha pratik olacaktır. Bu konuda Doldur komutunun Seriler alt komutunun seçeneklerini kısaca tanıtacağız ve kullanıcıların çoklukla ihtiyaç duyacağını tahmin ettiğimiz seçenekler hakkında
Kaçtıo lu/Yavuz/Özen/Bilgisayara Giri ve Güncel Yazılımlar 34
örnekler vereceğiz. Doldur/Seriler İletişim kutusunu aktifleştirmek için Düzen menüsünü tıklayın, Doldur komutunu seçin, Seriler seçeneğini tıklayın. (Şekil 3.15)
Şekil 3-16 Seriler İletişim kutusu
Seriler İletişim kutusunun seçenekleri ve metin kutularının temel işlevleri şunlardır:
Seri yeri seçeneklerinden satırlar aktifleşirse, seri satır üzerinde, yani soldan sağa, sütunlar seçeneği işaretlenirse sütun üzerinde, yani yukarıdan aşağı doğru oluşturulur.
Tür seçenekleri ise serinin oluşturuluş şeklini belirler. Eğer Doğrusal seçeneği işaretlenirse, seri, Adım Değeri metin kutusundaki artış değerine bağlı olarak Adım Değeri metin kutusundaki değere ulaşıncaya kadar lineer olarak artar. Büyüme seçeneğinde ise, bir sonraki seri elemanı, step değeri ile aktif seri elemanın çarpılması ile elde edilir. Ancak Eğilim seçeneği işaretlenirse Adım değeri ve Son Değer değerleri dikkate alınmaz. Bu durumda, lineer seçeneğinde seri doğrusal, büyüme seçeneğinde ise geometrik olarak artar.
Tarih seçeneği tarih tipinde seri oluşturur. Burada da artış değerinin hangi birimde olacağını (gün,hafta,ay,yıl) Tarih Birimi seçeneklerinden biri belirler.
Otomatik Doldurma seçeneği ise verilen artış değerine göre otomatik olarak seri oluşturur.
Örnek:
-3 ile 3 arasında doğrusal olarak artan 10 elemanlı bir seri oluşturunuz.
Çözüm:
Yukarıda yaptığımız otomatik doldurma örneklerinden farklı olarak, burada bize bir serinin başlangıç ve bitiş değerleri, bir de toplam eleman sayısı verilerek artış değeri verilmemiştir. Dolayısıyla doldurma kabzası kullanarak seriyi oluşturmamız pek pratik olmayacaktır. O halde bu işlemi Doldur/Seriler iletişim kutusunun imkanlarını kullanarak gerçekleştirelim. Bunun için:
Excel 2000 35
1. A1 hücresine –3, A10 hücresine 3 değerlerini girin.
2. A1:A10 alanını seçin
3. Düzen menüsünden Doldur komutunu seçin 4. Seriler Alt seçeneğini tıklayın.
Bu işlemden sonra karşınıza Şekil 3.17’deki Seriler iletişim kutusu gelecektir. Şekilde de görüldüğü gibi, kullanıcı Artış değerini girmediği halde,Excel seçili alanın başlangıç değerini serinin başlangıç değeri, seçili alanın son hücresindeki değeri de serinin son elemanı kabul ederek artış değerini otomatik olarak belirlemiştir.
Ayrıca Seriler seçeneklerinden Sütunlar seçeneği de yine Excel tarafından aktiflenmiştir.
5. Tamam düğmesini tıklayın. (Şekil 3.18)
Şekil 3-17 Seri Aralığının Otomatik Olarak Belirlenmesi
Şekil 3.18 Doldur Komutu İle Oluşan Seri
Kaçtıo lu/Yavuz/Özen/Bilgisayara Giri ve Güncel Yazılımlar 36
Örnek:
Başlangıç değeri –3, bitiş değer 3, artış değeri de 0.5 olan doğrusal bir seri oluşturunuz.
Çözüm:
1. A1 hücresine –3 değerini girin
2. Düzen/Doldur/Seriler iletişim kutusunu aktif hale getirin 3. Seriler seçeneklerinden Sütunları işaretleyin
4. Adım Değeri kutusuna 0.5, Son Değer kutusuna 3 yazıp Tamam düğmesini tıklayın. (Şekil 3.19)
Burada ise bir önceki işlemden farklı olarak artış değerini ve serinin en son elemanını biliyoruz, fakat tüm serinin kaç adet Excel hücresine yayılacağını bilmiyoruz. Bu yüzden de bir alan seçmeden yalnızca başlangıç hücresini seçerek işlemi gerçekleştirdik. Bu tür bir seri oluşturma işlemi özellikle bir fonksiyonun belirli aralıklardaki değerleri istendiğinde kullanılır.
Şekil 3-19 Başlangıç değeri –3, Bitiş değeri 3, Artış Değeri de 0.5 Olan Doğrusal Seri
3.6.4 Otomatik Doldurma Serilerinin Kullanıcı Tarafından Oluşturulması Excel, otomatik doldurma serilerinin kullanıcı tarafından da oluşturulmasına izin vermektedir. Örneğin Türkçe ay isimlerini, rütbeleri veya bir ürün listesini seri olarak oluşturabiliriz. Bunun için;