«dL¼« ®uH² ŸdŽÔ dLAÔ

22

_{«uFLŽ« bL0« Uצ« Uš§}

98

«udŽ« «u¾£‹« ˆd8« v¼«

23

_{‰uŽd¼« —U2 »dI¼« v§ ÊU½ sL§}

99

‰u#u¼« rק Ϋ“u§ “U§ bI§

24

_{rš*Ž ‚Ë‹ »U1#ô« «cN§}

100

rš*J¼« ÊUŽ¼ ¡«œ q²U½

25

_{sš¾¼UD¼« …b“ «uLJN¾ì«}

sš§—UF¼« s¦ r*F «uìuJ§

101

20 Ey “Ben ümmetim” diyen kişi! Bu töhmetle ona ulaşamazsın. 21 Bu makamı arzu ediyorsan, arzun geçmeden kolları sıva çabuk ol. 22 Ey Ahmed’in ümmeti! Dinleyin! Koşun, onun izinde gidin!.

23 Kim Rasûl’ün yanında komşu olursa, kurtuluşa ermiş, vuslat tamam olmuştur. 24 Bu ashab selim zevk sahibidir. Misilleme yaparak devam edin.

25 Mısralar yer değiştirmiş M / Ey taliplerin seçilmişleri! Sizleri uyarıyorum. Âriflerin ilmiyle olunuz (Âriflerin ilmine uyunuz).

MAkLAC ∗

Fācilātün / Fācilātün / Fācilün

26 Ey eadīm ü _ayy ü eayyūm ü Ecad 102

Sensin ol `allāX-ı eşyā bī-c_aded

M 2b 27 Çün murāduñ oldı bir [unc-ı bedīc 103 İdesin ıjhār ola Xadri refīc

Bu idi çarb-ı mu\abbaX bī-fütūr

`alX idüp batm eyledüñ yoXdur Xu[ūr 104

29 cArş u kürs ü levc-i macfūj u Xalem105 eılduñ anda cümle acvāli raXam

B 2b 30 Bunlaruñ içre c_{anā[ır eyledüñ}

Hem jevāhir hem mejāhir eyledüñ

31 Arżı sa\c itdüñ çü mā üzre ġarīb 106

Tā ki jāhir ola eşyā-yı cacīb

32 ]u dabı Xıldı hevā üzre Xarār Bī-sütūn lākin bi-emr-i Kirdigār 107

∗ _{- B; Memnevī R, Ş, K.}

26a Xadīm ü: Xadīm Ş / Xayyūm u: Xayyūm Ş. 27a [unc-ı: [uncı R.

27b Xadri: Xadr Ş. 28a çarb-ı: çarbı R, Ş.

29a kürs ü: kürs R, Ş / levc-i: levc u R / macfūj u: macfūj R, Ş. 31a arżı: arż B, Ş / itdüñ: - Ş

31b eşyā-yı: eşyāyı R, Ş. 32b bi-emr-i: bi-emri R, Ş.

Nār u nūrı cemc idüp bir yirde sen 108 eılduñ anuñ adını rūc u beden

34 Çün mükemmel eyledüñ bāġ-ı vücūd 109 Her biri muctāc-ı feyż-i āb-ı cūd

Ş 2b 35 Meyve-i mevcūd kılduñ ādemi 110 Aña bihmetkār Xılduñ cālemi

36 c_{Ālemi balX eyledüñ insān içün}

Anı da balX eyledüñ sen şān içün 111

37 Kenz-i esrāra anı Xılduñ emīn Pes bilāfet aña lāyıXdur hemīn

38 Mālik oldı çün bilāfet tabtına _amd ü şükr itdi ol ulu babtına

39 Emr Xılduñ fevX u tabt-ı cāleme 112 xerre herre bihmet ide Ādeme

40 Çün anı bu veche tacjīm eyledüñ 113 Hem Xamu esmā yı taclīm eyledüñ *

M 3a 41 eılmadı bir herre emrüñden cudūl Devr iderler gice gündüz [aġ u [ol 114

33a nār u: nār B; nārı R, Ş. 34a bāġ-ı: bāġı B, R. 34b feyż-i: feyżi B, R. 35a meyve-i: meyveyi R. 36a içün: çün B, Ş. 36b içün: çün B, Ş. 39a tabt-ı: tabt u R.

39b herre: -R / ide: her dem R. 40a veche: vech R.

* _{“İsimleri öğretti.” Bakara, 2/31.}

Acu tatlu eyü yatlu her ne var Cāmic itdi çünki şānın Kirdigār115

Oldı evlād ortasında ibtilāf Pür-küdūret bacżı bacżı oldı [āf 116

44 ]oñra evlādına emr itdüñ caceb

Kim c_{ibādet ide bile nefs ü Rab}*

45 Bac_żı c_{āmil oldı emrüñlen senüñ} 117

_aXXını Xıldı edā cān u tenüñ

B 3a 46 Çünki bunlar emre Xıldı imtimāl Añlayup maX[ūdı buldılar vi[āl

47 Yā İlāhī bize de icsān Xıl Kendüñe lāyıX olan insān kıl118

48 Bacżı ke’l-enc_{ām olup bel hüm ażal} **

Emre ihmāl itdi Xaldı der-vecāl 119

R 55a 49 eılmaġıl yā Rab bizi bu zümreden 120 Nār-ı fürXat yaXmaya rūc u beden

50 Bize mürşīd eyle tevfīXuñ İlāh _ażretüñe tā ki \oġru vara rāh

42a acu: acı B, Ş; ac R.

43b bacżı bacżı: bacż bacżı B, Ş; bacż u bacżı M.

*

“Kendini bilen Rabbini bilir.” Keşfü’l-Hafâ, C.2, s.262. 45a bac_{żı: ba}c_{ż B /} c_{āmil: kāmil M.}

47a bize de: bize sen R. 47b olan: bizi M.

** _{“Hayvanlar gibidir, hatta daha da aşağıdırlar.” A’raf, 7/179.}

48a bac_{żı: ba}c_{ż B.}

51 nāhir ü bā\ında cāfıjsın `udā eılma cıfjuñ bir nefes bizden cüdā

eomaġıl şey\ānı iżlāl itmege Nefsümüz emrüñde ihmāl itmege

Ş 3a 53 Olmayavuz tā ki macrūm-ı ebed121 Nār-ı Xahra āb-ı lu\fuñ eyle sed

Ola kim pāk ola bu ālūde gil ]āf ola şehvet hevāsından bu dil 122

M 3b 55 İrmez ise herre-i fażl-ı Kerīm Vā feżācat vā nedāmet yā Racīm123

56 Racmetüñ bacrına bod yoXdur kenār 124 ea\resi bes ger cihān \ola şerār

57 Çün liyāXat racmete cı[yāndur Ol sebebden ficlümüz \uġyāndur

58 cAfvuñ ile cürmümüz maġfūr Xıl ŞevXuñ ile Xalbümüz pür-nūr Xıl

59 Rü’yetüñle rūcumuz macmūr Xıl Sırruñ ile sırrumuz mesrūr Xıl

60 Bizde çoXdur şükr ü camdüñde Xu[ūr125

c_{Afv umup Xapuña geldük yā Ġafūr}

53a macrūm-ı: macrūmı B, R. 54b dil: il R.

55a herre-i: herreyi B, R / fażl-ı: fażlı R. 56b bes: pes B, R.

eāżıye’l-cācāt-ı cümle \ālibīn Sensin ancaX yā mücībe’s-sā’ilīn

eA]ĪDETÜN cACĪBETÜN FĪ-TERTĪBİ `İLeATİ EŞYĀ’İ VE Fİ’L-ĀoĀRİ’n- nĀHİRİHİ Fİ’L-EVeĀTİ MİNE’L-ESMĀ’İ EVĀYİLİ EBYĀTİHĀ

MERTEBETÜ cALĀ-_URŪFİ’T-TEHECCĪ MİN EVVELİHĀ İLĀ-Ā`İRİHĀ VE MİN-Ā`İRİHĀ İLĀ-EVVELİHĀ VE MİN-EVVELİHĀ İLĀ-Ā`İRİHĀ oELĀoE

MERRĀTİN *

Mefcūlü / Mefācīlü / Mefācīlü / Fecūlün

B 3b 62 Ol mertebe kim olmadı manjūr çü esmā xāt oldı hemān cırfeten ez-cümle müberrā

63 Bu rütbet-i culyāya dimişler ecadiyyet 126 I\lāX dabı didi aña c_{ārif ü dānā}

64 Tefhīm-i mecān itmek içün geldi cibārāt127 _aXXā ki o ez-va[f u isim oldı mucarrā

65 oābit ola Xalbüñde hüve’l-ānü kemā kān ** c_{Ārī Xamudan hāt-ı basī\i yine tenhā}

M 4a 66 Çünkim ezeli bacżına _aXX eyledi icsān 128 Dünyāda açup cayn-ı hüdā Xıldı temāşā

67

*

ea[īdetün fī-tertībi bilXati eşyā’i ve fi’l-āmāri’j-jāhirihi fi’l-evXāti mine’l-esmā’i evāyili ebyātihā mertebetü c _{alā-curūfi’t-teheccī min evvelihā ilā-ābirihā ve min-ābirihā evvelihā ve min-}

evvelihā ilā-ābirihā melāme merrātin R; - B (Üç satırlık boşluk var). 63b cārif ü: cārif B.

64a mec_{ān: me}c_{ānī B / içün: çün Ş /} c_ibārāt: c_{ibāret M.} ** _{O şimdi olduğu gibidir, anlamında Arapça bir ibaredir.}

_asretde Xalup irmedi bacżı bu kemāle 129 Ūlāda vü ubrāda muXarrer bular acmā

Ş 3b 68 `ilXatde var ise irişür saña da ci[[e Sacy eyle velī tā yiyesin menn ile selvā *

69 Diñler iseñ iy \ālib-i _aX cān Xulaġın aç Fehm eyle caXāyıX bilesin cikmet-i eşyā

70 xātıydı anuñ kenz-i bafī cümle kemālāt **

Macrūf ola cubb-ı ezelī Xıldı teXāżā 130

71 Rü’yet dileyüp cümle kümūnāt u künūza xātıyla yine hātına ol Xıldı tecellā

R 55b 72 Zeyn oldı juhūr itdi esāmī ne ki varsa

c_{Arż itdiler ackāmı bular _aXXa Te}c_ālā 131

73 Sırr-ı ezelī keşf ola tertīb-i merātib Emr eyledi esmāsına ol _ayy ü tüvānā 132

74 Şānı ne \aleb itdi Xamu oldı mucayyen Taġyīr ü tebeddül aña hīç gelmeye a[lā

B 4a 75 ]orsañ eger ismin diyeler rütb-i İlāhī Acyān-ı mevābit dabı cilmiyle müsemmā 133

76

67a irmedi bacżı: bacżı irmedi B.

*

“Kudret helvası ve bıldırcın eti.” Bakara, 2/57; A’raf, 7/160; Tâhâ, 20/80.

** _{“Ben bilinmeyen bir hazine idim. Bilinmeyi diledim, birtakım insanları yarattım, onlara}

kendimi bildirdim ve onlar da beni bildiler.” Keşfü’l-Hafâ, C.2, s.362. 70b cubb-ı: cubbı B, R, Ş / ezelī: ezel Ş.

72b ackāmı: ackām B, Ş. 73a sırr-ı: sırrı B, Ş. 75a rütb-i: rütb ü R.

Żav’ına `udā Xıldı vücūdātı mejāhir Feyż andan irer cümleye aclā vü ger ednā 134

kayy eyle sözüñ oldı muXadder Xamu acvāl 135 FarX oldı nebī ile velī mü’min ü tersā

78 nāhir olan āmār Xamu işbu cihānda136 _ükm-i ezelī üzre olur cümle hüveydā

79 c_{Ālem Xamu} c_{ayn oldı diseñ} c_{ilmine cā’iz} c_{İlminde yine hātına} c_{ayn eyleme ībā}

M 4b 80 Ġayr oldı diseñ dabı güzel c_{ālem-i mülke}

Her rütbeti farX eyler iseñ cümleden evlā 137

81 Feyżini alur vāsı\asuz rūc-ı mucajjam

Bil rūc-ı Mucammed o durur majhar-ı ac_lā 138

82 eurbetde kemāle irişüp buldı vi[āli

Seyrinde semāvātı geçüp cennet-i me’vā 139

83 Kümmelden olur eyler ise seyr ü sülūkı 140 İmrine muvāfıX o şehüñ pīr ü tüvānā

84 Leşker Xamu ervāc-ı [afāda ne ki varsa 141 Ol majhar-ı aclādan idüp eyledi inşā

76a vücūdātı: vücūdāt B. 76b vü ger: eger M. 77b mü’min ü: mü’min B. 78b cükm-i: cükmi B, R, Ş. 80a ġayr: ġayrı R.

80b eyler iseñ: eylerseñ R / cümleden evlā: cümle evvelā R. 81b o durur: odur R / majhar-ı ac_{lā: cümleden evlā B, R.}

82a vi[āli: vi[āl R.

82b seyrinde: sīretde M / cennet-i: cennet ü R, Ş.

83a olur: olup M / eyler ise: eyler iseñ M / seyr ü: seyr-i R. 84a leşker: leşkeriñe R / Xamu: -R; gehī B, Ş.

85 Macbūb-ı `udā ma\lab-ı ervāc-ı la\īfe eıldı Xamuya _ayy ü BeXā mercic ü melcā

Ş 4a 86 Nāmına didi cālim olan cālem-i ervāc Tecrīd ü le\āfetde Xamu şems-i mu[affā 142

87 Vardur yine andan berü bir rütb-i mimālī NaXş anda hep eşyā nite mir’āt-ı mücellā 143

88 Her şey ne ki var jāhir ü bā\ın mütememmil 144

Olup görinür [anasın āyīne-i fercā

89 Lā-cavle velā Xuvvete illā ki min’allāh *

Tertīb-i cavālim cikem üzre eyledi ibdā

90 Yārān-ı [afā hem dabı a[cāb-ı küşūfāt Yārini bulur bunda olur rü’yet-i rü’yā 145

B 4b 91 Yüsr ile Xılup mertebe-i mülk-i şehādet 146 `alX itdi cavālimde bunı rütbet-i süflā

92 Lā dime bu tertībe dürüş cikmetin añla 147 İnkārı Xo tā olmayasın cümleden eşXā

93 Her herre ki var cālem-i mülk içre icā\ā 148 İtdi ne ki var carş-ı cajīm evsac-ı aclā

86b tecrīd ü: tecrīd-i R. 87a berü bir: bir bir R.

88b āyīne-i fercā: āyīne-i ferbā Ş. 89b Bu mısrada vezin bozuktur.

*

“(Her türlü) kuvvet ve kudret ancak Allah’tadır.” Keşfü’l-Hafâ, C.2, s.362. 90b yārini: yārin B, R.

91a mertebe-i: mertebeyi Ş. 91b balX itdi: balX-ı M, Ş. 92a dürüş: düriş Ş. 92b inkārı: inkār B, R.

M 5a 94 Virdi anuñ ardınca `udā kürsīye zīnet 149 Envāc-ı me[ābīc ile [an kevkeb-i rabşā

95 Najm olmaX içün cümleten e[nāf-ı cavādim `alX eyledi _aX sebca semāvāti \ıbāXā *

96 Maclūmuñ ola her birisidür mütecaddid Vażceyledi her birine bir kevkeb-i zībā

R 56a 97 Lākin bular içre Xamudan eżva’ _{ü enver} 150

`ūrşīdi `udā eyledi der-rütbet-i vus\ā

98 Gündüzle gice farX ola seyr itdi semāvāt Geh rūz ola geh julmet ü geh leyle-i Xamrā151

99 eıldı bular içre yine tertīb-i canā[ır Bac_{żında kemāfet Xodı ba}c_{ż el\af u a[fā} 152

100 Ferş eyledi [u üzre yiri sākin ola balX Te’mīr-i kevākibde dabı majhar ola tā153

101 Ġaym eyledi tā yiryüzine neşr ide bārān 154 Envāc-ı nicam bitüp ola cennet ü merca

c_{Ālemde `udā eyledi çoX [un}c_-ı c_acā’ib 155

]anma ki lisān ile beyān eyleye servā

94b me[ābīb ile: me[ābīble B, R, Ş.

*

“Yedi gök.” Bakara, 2/29; İsrâ, 17/44; Mü’minûn, 23/86; Fussilet, 41/12; Talak, 65/12; Mülk, 67/3; Nûh, 71/15.

97b būrşīdi: būrşīd B.

98b Geh rūz ola geh julmet ü geh leyle-i Xamrā: Gāh rūz ola gāh julmet ü gāh leyle-i Xamrā B. 99b el\āf u: el\āf B, Ş.

100b kevākibde: kevākib R. 101a neşr: nemr B.

101b cennet ü: cennet-i B. 102a [unc_{-ı: [un}c _{u Ş.}

nāhirde mevālīde çü ümm oldı canā[ır 156 Eflāk-i mucallāyı dabı eyledi ābā

Ş 4b 104 kavrını tamām eyledi bu cālem-i mülküñ Lākin dabı yoX rūcı hemān cism-i müsevvā 157

105 Żab\ itmek içün cümle ne var jāhir ü bā\ın 158 Nefb eyledi rūcın yaradup Ādem ü _avvā

106 ]anma ki cihān Xā’im ola olmasa insān Bu mes’eleye eyle ebī cilm-i yaXīnā

B 5a 107 Şāh eyledi tertīb ile eflāk ü c_anā[ır

Tā müntic ola ādem-i kübrā ile [uġrā 159

M 5b 108 Sırrına `udā mahhar idüp eyledi teşrīf 160 Didiler aña anuñ içün c_{ālem-i kübrā}

109 Zeyn oldı cihān anuñ ilen buldı cayātı 161 Sırrı ile cākim zi-merā tā-be-müreyyā

110 Rūcını bu mülküñ diledi eyleye bāXī `alX eyledi bacżın racül ü bacżını ünmā 162

xātında olan jāhir olup buldı kemāli163 Tertīb ile balX eyledi vü didi fesevvā *

103b eflāk-i: eflāki M, R. 104b rūcı: rūc B.

105a içün: çün R / jāhir ü: żāhiri R.

107a tertīb ile: tertīble B, R, Ş / eflāk ü: eflāki vü Ş; eflāk B, R. 108b anuñ içün: anunçün B, R, Ş.

109a anuñ ilen: anuñlan B, R, Ş. 110a rūcını: rūcın B.

110b bac_{żın: ba}c_{żını Ş / racül ü: racül B, R.}

111b tertib ile: tertīble B, R, Ş.

112 Dünyāda gelüp buldı Xamu cümle merātib 164 Ger ola velī vü ger ola `ıżr ile Mūsā

113 `alX eyledi pes _ażret-i cĪsā niçe \ayrı Çekdi bu Xadar şiddeti Eyyūb ile Yacyā 165

_ükm eyledi cikmet ile bu cālem içinde 166 Geh lu\fı gehī Xahrı cemālen ve celālā

115 Cemc _{oldı çü Mūsā ile Fir}c_{avn Xılur bacm}

İlzām içün ol eyledi jāhir yed-i beyżā 167

116 oebt eyledi c_{ışXını göñülde o şehüñ çün} 168

Terk itmedi mi Yūsuf içün cırżı Zelībā

117 Tecrīdi tamām itmiş iken dünyāda cĪsā 169 Envāc_-ı c_{ahāb eylediler aña Yehūdā}

118 Bacżısı gelüp küfr ile gitdi yine hergiz Görmedi cihānda elem ü zacmet ü īhā 170

119 A[cāb-ı nübüvvet şu Xadar çekdi şedā’id171 Biçmedi mi Cercīsi cadū ev xekeriyyā

120 Ol şāh-ı cihān bilXat-i kevneyne sebebken 172 Menşūr-ı nübüvvetde olup ismi de \uġrā

112b vü ger ola: vü ola ger M / `ıżr ile: `ıżırla B, R. 113a niçe: nice B, R.

113b şiddeti: şiddet B / Eyyūb ile: Eyyūbla B.

114b geh: gāh B / lu\fı: lu\f u M; lu\f B / Xahrı: Xahr u M; Xahr B. 115a Xılur: Xılup R, Ş.

116a c_ışXını: c_{ışXın B, R.}

116b itmedi mi: itmedi M, R / içün: çün R / c_ırżı: c_{ırż-ı R.}

117a itmiş iken: itmişken B, R, Ş / dünyāda: dünyede M, B, Ş. 118a küfr ile: küfrle R, Ş.

119a nübüvvet: şedā’id M. 120b ismi: ism B.

Bulmış iken ol Xurbet-i Xavseyni ev ednā *

Olmış iken ol jāhir ü bā\ında müvellā

M 6a 122 Tacjīm idüben söyler idi aña cemādāt 173 R 56b Virürdi yimiş emri ile bir Xurı burmā

Ş 5a

B 5b 123 oānī yoġ iken kendü ile _aXX arasında 174 eılmış idi Cibrīl dabı leyle-i İsrā **

124 Cāmic_{di kemālātını esmā vü [ıfātuñ}

Şānıydı müzekkā vü mu[affā vü mucallā 175

125 _ükmine anuñ tābic _{idi jāhir ü bā\ın}176

Ġayra dimedi aña didi _aX fetedellā ***

126 `a[letdi aña acsen-i ablāX -ı nübüvvet **** Lu\f eyler idi ba[m iken a[cāb-ı çelīpā 177

127 Devletde vü Xurbetde yoġ iken aña maXrūn 178 Envāc-ı belā çekdi vü ol itmedi şekvā

128 xikr olmaz anuñ fażl u kemālātı dil ile Cemc olsa cihān balXı nihāyet bula dünyā 179

*

“İki yay aralığı kadar, yâhut daha az kaldı.” Necm, 53/9. 122a söyler idi: söylerdi Ş.

122b emri: emr B, R.

123a yoġ iken: yoġken Ş / kendü: kendi Ş.

**

“ İsrâ gecesi.” İsrâ, 17/1. 124a kemālātını: kemālātın R.

124b müzekkā vü mu[affā: mu[affā vü müzekkā M. 125a tābci idi: tābicdi B.

*** _{“(Yere doğru) sarktı.” Necm, 53/8.}

**** _{“Ben güzel huyları tamamlamak için gönderildim.” Seçme Hadisler, s.9,10.}

126b eyler idi: eylerdi Ş / ba[m iken: basmken Ş. 127a yoġ iken: yoġken B.

128a fażl u kemālātı: kemālātı fażlı B. 128b balXı: balX B.

129

Racmāna cemāl ile celāl oldı [ıfāt çün Lāzım gehī emn ola cihān geh \ola ġavġā 180

130 Zāyirler içün itdi binā çünki Süleymān Altun u gümiş kerpiç ilen eubbe-i ]abrā 181

131 Sīretde vü [ūretde müretteb ve mükemmel eılmışdı gelüp yıXmadı mı enbas-ı acdā 182

132 ŞevX ile binā itdürüben beyti `alīle MaXbūl oluban Xodı adın Kacbe-i culyā 183

133 ]ıdX ile gelen Xullarına eyledi vacde 184 Dünyāda vü ubrāda ide anları irżā

134 Żımnında anuñ Xılmış iken bunca kerāmāt 185

Bütbāne idinmedi mi küffār anı cāşā

135 koldı niçe müddet içi e[nām ile küffār 186 Sul\ān-ı cihān geldi yine eyledi ezkā

M 6b 136 nulm ile cadālet mütecāXib olagelmiş 187 Gāhī birisi geh biri cükmin ider icrā

129a cemāl ile celāl: celāl ile cemāl M.

129b gehī: gāh B; geh ü Ş / emn ola cihān: ola emn-i cihān R / geh: gāh B.

130b altun u: altun B, R / gümiş: gümüş R / kerpiç ilen: kerpiçlen B, Ş; kerpüç ilen M. 131a ve: ü M, R / yıXmadı mı: yaXmadı mı M.

132a itdürüben: itdirüben M / Beyti: Beyt B. 133b ubrāda: uXbāda B.

134a Xılmış iken: kılmışken B, R, Ş.

135a niçe: nice B, R / e[nām ile: e[nāmla B, Ş. 135b ezkā: ezkār R.

136a olagelmiş: olıgelmiş B, Ş; ol gelmiş R.

c_{İlminde yine ābiri küffār ola ġālib}

Hedm eyleyüben için ü \aşın ide yaġmā188

Ġaybında muXadder ne durur kimsene bilmez _ayretde Xalur bu arada fāżıl u dānā

B 6a 139 Fi’l-cümle bilinmez ki kemīninde ne meknūn Her sācat içinde ya ne şey eyleye peydā

Ş 5b 140 eā’il olalum emre ne kim gelse `udādan 189

Rāżī olalum lu\fına vü Xahra caleynā

141 Kim geldi cihān içre cefā çekmedi bir dem Baġlandı bu tertībe çü bu Xubbe-i mīnā

142 Leylen ve nehāran \olanur çarb-ı mu\abbaX 190 İcyā ide mevtāyı vü mevtā ola icyā

143 Mümkin mi [anursın ki beyān olına acvāl 191 Ya caXl-ı serīc eyleye acdād ile ic[ā

144 NaXXāş-ı ezel her ne ki naXş itdi derūna 192 Cāndan diyelüm biz de semic_{nā ve e\a}c_nā *

145 Vird eyle göñül fikr-i `udā hikr-i devāmı 193 Sacy it dü-cihānda bulasın maX[ad-ı aX[ā

146

137b için ü: içini B; için R. 140a emre ne kim: ne kim emir M. 142b ola: ide M.

143b acdād ile: acdādla B, Ş. 144b biz de: biz R.

* _{“Duyduk ve boyun eğdik.” Bakara, 2/285; Nisâ, 4/46; Mâide, 5/7; Nûr, 24/51.}

Hālik olur eşyā çü bilürsin ne ki varsa Fikr eyle yoluñ cusrını zād eyle müheyyā 194

R 57a 147 Lāyık nesi var cażretüñe cabd-i żacīfüñ Umar velī lu\fuñ buluban cālet-i Xurbā 195

Yā Rabbī rasūlüñ caXı çün eyleme macrūm196 Göster bize vechüñ diyelüm biz de ra’eynā

DER-NA]Ī_AT-İ İNSĀN*

Mefācīlün / Mefācīlün / Fecūlün

149 Gel iy sīretde cayvān [ūret insān Geçürdüñ cömri żāyic bunca ezmān 197

M 7a 150 Uyup nefsüñ murādātın idersin `ilāfī semte ha düşmiş gidersin

151 Çü nūr-ı rūca ġālib julmet-i nefs Bilinmez [aġ u [ol u pīş ü yā pes 198

152 Niçün cālüñ tedārük eylemezsin Ya rūcı _aXXa sālik eylemezsin

153 Gözüñ aç cālüñi fikr eyle bir dem Gelüp caXluñ başuña ola hem-dem

146b cusrını: cusrın B.

147 M nüshasında 147. ve 148. beyitlerin ikinci mısraları yer değiştirmiştir.

148 M’de bu beyit derkenardır;148a yā Rabbī: yā Rab Ş / caXı çün: caXXı çün B, R.

* _{- B (Bir satırlık boşluk var); Başlık R’de 152. beyitten sonradır.}

149a iy: ey R / [ūret: [ūretde R. 149b c_ömri: c_{ömr R, Ş.}

151a nūr-ı: nūrı B, R, Ş / julmet-i: julmeti B, R, Ş. 151b pīş ü: pīş B.

B 6b 154 Ne yirden geldüñ ü Xanda gidersin Tefekkür eyle bir dem gör n’idersin 199

155 Senüñle ma\labuñ çün nisbet ü farX 200 Tebāyündür nitekim ġarb ilen şarX

156

Mizācuñ mümtelī emrāż-ı Xasvet kabībe carż-ı cāl it Xılma nefret

Ş 6a 157 Ne emr itse Xabūl it cān u dilden Ne şerbet kim [unar iç Xoma elden 201

158 ]acīc ola mizācuñ ez-seXāmet 202

Mu[affā ola dil zā’il şeXāvet

159 Müsellem eyle her cālüñ \abībe 203 Ola kim olasın vā[ıl cabībe

160 Eger şīrīn eger telb eylegil nūş ]afālar cā[ıl olup cemc ola hūş 204

161 Mubālif emr ide Xılma bilāfı 205 `ilāf itmekle sālik oldı [āfī

162 Eger teklīf ide envāc-ı perhīz eabūl it Xıl bilāfından da perhīz206

154a yirden: yerden R / geldüñ ü: geldügüñ R, Ş. 155b ġarb ilen: ġarb ile R; ġarblan B, Ş.

157b [unar: [unarsa M.

158a ez-seXāmet: ez-seXavet Ş. 158b dil:- Ş.

159a eyle: ola B. 159b kim: ki Ş. 160b olup: ola M. 161b itmekle: itmekde R. 162b bilāfından da: bilāfında R.

163 `ilāf ile olur emrāża tedbīr kabīcat Xılsa ībā ide te’mīr

M 7b 164 Gelür mekrūh evvel bacżı cālet Olur [oñında bayr u istiXāmet

165 Görinür bacżı cāl evvelde macbūb 207 Olup ābirde şer cāl ola maXlūb

166 Marīża her devā kim ola acı Mucayyendür anuñ oldur cilācı 208

167 Çü yoX c_{aXl-ı selīmüñ bil muXarrer}

Hücūm itmiş maraż olmış muġayyer 209

168 Marīż olsa olur caXluñ Xu[ūrı Ne bilsün Xā[ır ālām u cużūrı 210

169 Mużırr u nāfici farX eylemez ol 211 ]avāb ilen batā bel [aġ ilen [ol

B 7a 170 Degül mümkin cilācı kendü itmek 212 Nitekim bilmedügi yola gitmek

R 57b 171 İçer zehri [anur tiryāk-i ekber213 eılur kendin helāk ol caXl-ı ebter

172

165a görinür: görünür R / bacżı: bacż Ş. 166b oldur: olur B, R.

167a yoX c_{aXl-ı selīmüñ:} c_{aXlı selīmüñ yoX R; yoX} c_{aXlı selīmüñ Ş.}

168a olsa: olsam Ş. 168b ālām u: ālām B.

169b [avāb ilen: [avāb ile M, R, Ş / [aġ ilen: [aġlan B, Ş. 170a kendü: kendi Ş.

Düzer kendüsi bir maccūn-ı bā[ı 214 Yiyen bulur vücūdından balā[ı

İder cındīce bir terkīb-i şerbet Gelür bir Xabż-ı mühlik vaXt-i līnet

174 Pes imdi oldı her bir şab[a lāzım 215 Bulup bir cāhıXı ola mülāzım

Ş 6b 175 eapusında olup anuñ ġulāmı Aña carż ide acvālin tamāmı

176 O bāhıX istimāc eylerse Xālin Görüp nabżın çü teşbī[ ide cālin

177 Ġıdā vire mizācına muvāfıX eıla muġlā vü şerbet aña lāyıX 216

M 8a 178 Olup Xārūre-i Xalbine nājır Virüp şerbet ola yanında cāżır

179 Dimişler şerbeti tiryāk ü semdür ]oñında ya feracdur yābū ġamdur 217

180 Küdūrāt-ı sivādan ola çün pāk Aña menzil-geh ola fevX-ı eflāk 218

172b vücūdından: vücūdında R. 174a oldı: oldur Ş.

177b muġlā vü: muġlāb ü B.

179a tiryāk ü: tiryāk Ş / yābū: yābūd R. 180a küdūrāt-ı: küdūrātı R.

Eger emrāż-ı Xalb olursa zā’il 219 Olur ol ma\lab-ı aclāya vā[ıl

182 _ucüb refc ola vü āyīne [āfī Ġıdā muġlā vü şerbet ola şāfī 220

Şu kim \ālib ola bu deñlü söz bes 221 Şürūc it bir yola dabı sözi kes

DER-NA]Ī_AT-İ İ`VĀN*

Mefācīlün / Mefācīlün / Fecūlün

184 Gel imdi cemc-i caXl it iy Xarındaş 222

c_{İlāc itdür özüñe [aġ iken baş}

B 7b 185 Var iken elde Xudret żāyic _itme

Ki [ıfru’l-yed cihāndan şöyle gitme

186 Müfīd olmaz bir anda biñ nedāmet 223 eabūl itmez sözüm ehl-i camāXat

187 Marīż-ı cubb-ı kemretsin muXarrer İçüp vacdet şarābın ol münevver

188 Ta[īc it gel mizācuñ iy birāder 224 NaXıyyü’l-bāl olup iç āb-ı Kevmer

181b ma\lab-ı: ma\labı B, R, Ş. 182b muġlā: muġlāb B.

183a söz: söze R / bes: pes B; sen R.

*

- B ( Bir satırlık boşluk var). 184b [aġ iken: [aġken Ş. 186b ehl-i: ehli B, R, Ş. 188b āb-ı: āb u B.

189

Gidüp Xasvet gelür envār-ı racmet Bulur Xurbet olan a[cāb-ı himmet

190 ]anursın sen seni balX itdi Allāh Yimek içmek temāşā seyr her gāh 225

M 8b 191 Seni āyīne Xıldı her kemāle Silüp āyīne vāXıf ol bu cāle

Ş 7a 192 Mu[affā eyleseñ mir’āt-ı Xalbi Dü-kevnüñ jāhir olur saña ġaybı 226

193 eamudan ma\lab-ı aclā vü cūduñ 227 Bilürseñ zübdesisin bu vücūduñ

194 Niçün emrüñde eylersin tekāsül Tedārük vaXtidür itme teġāfül

R 58a 195 Bilüp kendüñi Xadrüñ Xılma żāyic ]anāyic _cemc _{idüpdür sende [āni}c 228

196 Bu tertīb ü bu evżāc u bu eşkāl Virüpdür zümre-i nādāna işkāl 229

197 Seni intāc içün işbu Xıyā[ı

Müretteb Xıldı bilmez Xalb-i Xā[ī

190b seyr: seyr ü M, B, R. 192b ġaybı: Xalbi B, R.

193a ma\lab-ı: ma\labı R / vü cūduñ: cūduñ R. 195b idüpdür: idüp R.

196a tertīb ü: tertīb Ş / evżāc _{u bu eşkāl: eşkāl ü bu evżā}c _B.

Semāyı Xıldı [uġrā arżı kübrā Seni müntic ola esmā-yı cüsnā 230

199 MuXaddem tālī vü mevżūc u macmūl 231

c_{Anā[ırdur Xamusı sende mec}c_ūl

200 eażāyā her ne var Xalbüñde jāhir 232 Gider caks ü tenāXuż eyle \āhir

B 8a 201 Çü sensin munfa[ıl bul itti[āli 233 Müzīl ol şar\ı refc it ictimāli

202 Olupdur cümle eczāsı yaXīnī İzāl’it şekk ü jan kesb it yaXīni

203 Çü [uġrā mūcib ü kübrāsı küllī 234

Bulındı şar\-ı mūcib oldı küllī

204 Netīce cā[ıl u dacvāsı mābit Ol imdi sen de bu dac_{vāya Xānit}

M 9a 205 Netīce [ūretā gerçi mu’abbar _aXīXat bil muXaddemdür muXarrer

206 Delīl ile bu dacvā oldı tacXīX Ta[avvur eyle cā[ıl ola ta[dīX

207

198a arżı: arż B.

199a mevżūc _{u: mevżū}c _B.

200a jāhir: \āhir B.

200b tenāXuż: tenāXu[ M, B.

201b şar\ı: şar\ B / ictimāli: ictimāli B. 203b bulındı: bulundı R, Ş.

Gel imdi sen de bu fenne şürūc it Bu a[l olsun fünūnı hep fürūc it

Kitābına vücūduñ şuġl-ı Xalbī eılursañ cā[ıl olur nu\X-ı ġaybī

209 Kināyāt u işārāt anda çoXdur Belāġatda kütübde mimli yoXdur 235

Ş 7b 210 Kemālātını sende cemc Xıldı Seni mevcūda küllen şemc Xıldı 236

211 ealanın saña bihmetkār idüpdür 237

Belgede Ravzatü't-Tevhîd adlı Mesnevi'nin incelenmesi ve tenkidli metni (sayfa 138-200)