Deneysel ĠĢlem Basamakları

AraĢtırmada iĢ birlikli yöntemin uygulanacağı deney grubu ve geleneksel yöntemin uygulanacağı kontrol grubu, beĢ 8. sınıf Ģubesi arasından random yöntemiyle belirlenmiĢtir. Grupları oluĢturan öğrencilerin ön bilgileri arasında anlamlı bir fark olup olmadığını belirlemek amacıyla, bir ön test uygulanmıĢtır. Bu ön test, 2011-2012 eğitim öğretim yılının I. döneminde 8. sınıf düzeyinde bulunan ve araĢtırmaya katılmayan diğer sınıflardaki öğrencilere uygulanarak geçerliliği ve güvenirliği sınanmıĢtır. Uygulanan ön test 20 sorudan oluĢmaktadır. Testte bulunan sorular çoktan seçmeli olarak hazırlanmıĢ ve her bir soru için dört cevap Ģıkkı konulmuĢtur. Sorular; fiilimsiler, yazım kuralları, noktalama iĢaretleri ve yazı türleri konularını içine alan ünite konularını kapsamaktadır.

Ön testin uygulanmasından sonra tema boyunca sürdürülecek olan çalıĢmaya baĢlanmıĢtır. Bu çalıĢmada dersin iĢleniĢi, deney ve kontrol grubunda belirlenen hedefler doğrultusunda farklılıklar göstermiĢtir. Bu uygulamaları ayrı ayrı ele almak yerinde olacaktır:

Kontrol grubunda geleneksel öğrenme yöntemi ile dersler iĢlenmeye baĢlamıĢtır. Derslerde anlatım ve soru-cevap yöntemleri kullanılmıĢtır. Dersler, öğretmenin sunuĢuyla iĢlenmiĢtir. Öğrenciler, dersin iĢleniĢi sırasında anlayamadıkları kısımlar

olduğunda sorularını öğretmene yöneltmiĢ ve yine öğretmenden cevap almıĢtır. Dersler tümüyle öğretmenin sevk ve idaresi doğrultusunda iĢlenmiĢtir.

Deney grubunda dersler “Birlikte Soralım Birlikte Öğrenelim” tekniği kullanılarak iĢlenmeye baĢlamıĢtır. Bu teknik uygulanırken öğrenciler 6-8 kiĢilik gruplara ayrılmıĢ ve gruplar belirlenirken her grupta farklı özelliklere sahip öğrencilerin bir arada bulunmasına dikkat edilmiĢtir. Gruplar ele alınan konu üzerinde çalıĢmaya baĢlamadan önce kendi aralarında konu paylaĢımı yaparak herkesin sorumlu olduğu farklı bir alan olmasına gayret etmiĢlerdir. Her öğrenci, grubu tarafından kendisine ayrılmıĢ olan bölüme bir uzman gibi derinlemesine araĢtırmalar yaparak hazırlanmıĢtır. Her öğrenci, bilgilerini bir baĢkasına aktarabilecek kadar hazırlandığında ön çalıĢma bitirilmiĢtir. Ön çalıĢmadan sonra her gruptan aynı bölümü çalıĢmıĢ olan öğrenciler toplanmıĢ ve kendi aralarında derinlemesine bir çalıĢma yapmıĢlardır. Anlamadıkları kısımlar varsa önce diğer arkadaĢlarından yardım alıp gerektiğinde çözümlenemeyen sorunlarda öğretmene baĢvurmuĢlardır. Böylece kendi gruplarına döndüklerinde, kendilerine ayrılmıĢ olan kısma hâkim bir Ģekilde hazırlanmıĢlardır. Uzman gruplarının çalıĢmaları bittiğinde grup içi çalıĢma baĢlamıĢtır ve öğrenciler kendi gruplarına dönerek uzmanlık alanlarını arkadaĢlarıyla paylaĢmıĢlardır. Her öğrenci, dinleme sırasında küçük notlar almıĢ ve anlayamadığı bir bölüm olduğunda bunu o konunun uzmanına sormuĢtur. Gerektiğinde kendi aralarında tartıĢarak cevap oluĢturmuĢlardır. Öğrencilerce çözüm bulunamayan noktalarda grup sözcüsü öğretmenden yardım istemiĢtir. Grup içi paylaĢımlar bitirildiğinde her grup kendi ürününü ortaya koymuĢ ve bu ürün üzerinden kendi sunumunu yapmıĢtır. Uygulama sırasında öğretmen; bir yol gösterici, destekleyici ve kolaylaĢtırıcı görevi üstlenmiĢtir. Dersin iĢleniĢi öğrencilere bırakılmıĢtır.

Deney grubunda derslerin iĢleniĢi ile ilgili bir günlük tutulmuĢtur. Bu günlükten seçilen ders örnekleri Ek-3‟te verilmiĢtir.

AraĢtırmanın deneysel iĢlem basamakları aĢağıdaki gibidir:

1. AraĢtırmada kullanılacak veri toplama araçları geliĢtirilmiĢtir.

2. Uygulama için okuldaki sınıflar deney grubu 8/A sınıfı ve kontrol grubu 8/C sınıfı olarak rastgele belirlenmiĢtir.

3. Veri toplama araçlarından Türkçe Dersi BaĢarı Testi ve Türkçe Dersine Yönelik Tutum Ölçeği her iki gruba da ön test olarak uygulanmıĢtır.

4. Yapılandırmacı yaklaĢıma dayalı iĢ birlikli öğrenme yöntemiyle ilgili deney grubuna bir hafta (5 saat) süresince bilgi verilmiĢ, yöntemin uygulanması için iĢ birliğini artırıcı çalıĢmalar yapılarak öğrenciler hazırlanmıĢtır.

5. Deney grubundaki öğrenciler “Birlikte Soralım Birlikte Öğrenelim” tekniğini uygulamak üzere yetenek, sosyo-ekonomik durum, çalıĢkanlık, cinsiyet ve benzeri özellikler açısından 6-8 kiĢilik heterojen, formel iĢ birliğine dayalı gruplara ayrılmıĢlardır. Gruplar, kendi aralarında isimlerini belirlemiĢlerdir.

6. OluĢturulan grupların, sınıf içinde birbirlerini rahatça görebilecekleri, sunum yapan öğrencilerin de diğerlerini kolaylıkla görebilecekleri bir oturma planı hazırlanmıĢ ve öğrencilerin buna göre oturmaları sağlanmıĢtır.

7. Deney grubu öğrencileri için yapılandırmacı yaklaĢıma dayalı iĢ birlikli öğrenme yöntemine uygun ders planları hazırlanmıĢtır. (Bkz. Ek-3)

8. AraĢtırma süresince iĢlenecek konunun kazanımları belirlenmiĢ ve her iki gruptaki öğrencilere bildirilmiĢtir.

9. Belirlenen kazanımlar haftalara bölünmüĢ, deney grubunda oluĢturulan grupların kendi içlerinde konuları paylaĢmaları istenmiĢtir.

10. Konularla ilgili materyaller ve çalıĢma kâğıtları hazırlanmıĢ ve deney grubundaki öğrencilere sunulmuĢtur.

11. Konularına hazırlanan gruplar ders içinde sunumlarını yapmıĢlar ve diğer arkadaĢlarından gelen soruları cevaplamıĢlardır. Her grubun sunumunu yapabilmesi için gerekli süre tanınmıĢtır. Grup sunumları bittiğinde, öğrencilerden gelen sorularla sınıftaki diğer öğrencilerin bilgileri sınanmıĢtır. Böylece konu ders içinde farklı sorularla tekrar edilmiĢtir.

12. Hafta boyunca gruplara, performanslarını değerlendirebilmek amacıyla görevlendirilmiĢ ve gösterdikleri performansa göre her öğrenciye puan verilmiĢtir. Grup ortalamalarına göre, her hafta sonunda en baĢarılı grup belirlenmiĢ ve ödüllendirilmiĢtir.

13. AraĢtırma kapsamında bulunan üniteyle ilgili deney grubuna yukarıdaki iĢlemler uygulanmıĢ ve ünite sonunda her iki gruba da son test olarak baĢarı testi ve tutum ölçeği uygulanmıĢtır.

14. Deney ve kontrol gruplarında yapılan tüm çalıĢmalar araĢtırmacı tarafından yürütülmüĢtür.

15. Kontrol grubunda iĢlenen dersler geleneksel yaklaĢıma göre iĢlenmiĢ ve anlatım, soru-cevap yöntemleri kullanılmıĢtır.

16. Her iki grupta da deneysel iĢlem 05.12.2011 – 06.01.2012 tarihleri arasında gerçekleĢtirilmiĢtir.