katkılar, öğrenciler ve öğretmen tarafından değerlendirilir. Değerlendirme iĢleminde öğrencilerin ve grupların katkısını gösteren değerlendirme formlarının kullanılması güvenilir sonuçlar verir. Değerlendirme formlarındaki sonuçlara göre hangi grupların daha baĢarılı olduğu, grup içerisinde öğrencilerin gösterdiği etkinlik derecesi ve bunların elde ettiği baĢarı düzeyleri saptanır. Grup ve öğrenci düzeylerine göre bir sonraki iĢ birlikli öğrenme durumu düzenlenir.
1.10.3.7. ĠĢ Birlikli Öğrenmenin Faydaları
ĠĢ birlikli öğrenme ile yapılan araĢtırmalara bakıldığında iĢ birliğine dayalı grup çalıĢmaları, öğretmenlerin öğrencileri ile bireysel olarak daha fazla etkileĢim kurmalarını sağlayan; onlarla yakından ilgilenmeleri için yeterince zaman ve enerji sağlamakla birlikte, öğrenmeyi pasif hâlden aktif hâle geçiren bir uygulamadır.
Öğrenciler, çeĢitli konularla ilgili çok yönlü açıklamalara ya da görüĢlere ihtiyaç duyduğunda birbirlerine daha kısa sürede yardımcı olabilirler. Bu süre, dinleyen kadar açıklayan öğrenci için de önem taĢır çünkü bu sayede kendi fikir ve bilgilerini de tazelemiĢ olurlar.
Akran iliĢkileri açısından bakıldığında öğrencilerin yarıĢmacı öğrenmeye ya da bireysel öğrenmeye göre daha olumlu arkadaĢlık iliĢkileri kurabildiği görülmektedir. Ayrıca beraber çalıĢırlarken kendilerinin fark edemedikleri bir yanlıĢlarını arkadaĢlarının düzeltmesi sayesinde öğrenmeleri daha doğru ve kalıcı olabilmektedir.
Öğrenciler birbirleriyle sürekli etkileĢim hâlindedirler; fakat her seferinde farklı bir etkileĢim kurdukları için bu farklılık kümeyi canlı tutmaktadır.
ĠĢ birlikli öğrenme; öğrencilerin öğrenme stilleri ve ilgi, yetenek ya da ihtiyaçları hakkında öğretmene yardımcı olan bir yöntemdir. Ġstenildiği takdirde öğretmen öğrencileriyle küme içinde bireysel olarak da ilgilenebilir.
ĠĢ birlikli öğrenme kümeleri ile dersin iĢleniĢi daha zevkli, daha canlı bir hâl alır. Konu ile ilgili her kümeye farklı araĢtırma konuları verildiğinde, her kümeden gelecek değiĢik materyaller (afiĢler, gazete kupürleri, dergiler, görseller, karikatürler, konu ile ilgili haberler vb.) dersin zenginleĢmesini sağlar. Farklı materyallerin kullanımı öğrencilerin de daha iyi öğrenmelerine yardımcı olur.
Öğrencilerin küme içinde birbirleriyle sürekli iletiĢim hâlinde olması sebebiyle bireysel sorumlulukları da artacaktır. Öğretmenin çok sayıda öğrencinin olduğu bir sınıfta yapacağı gözlem ve takibe oranla, az sayıda öğrencinin birbirini gözlemlemesi ve gerektiğinde müdahale etmesi daha kolaydır. Öğrencilerin hazırlıklı gelmesi gereken derslerde ya da ev ödevlerinin takibinde iĢ birlikli kümelerin olumlu katkıları olacaktır.
ĠĢ birlikli öğrenme kümeleriyle ders iĢlenen sınıflarda arkadaĢlık iliĢkileri de olumlu yönde etkilenmektedir. Kalabalık sınıf ortamında öğrenciler arka arkaya dizilmiĢ sıralarda otururlar ve ders içinde herhangi bir etkileĢimde bulunmalarına fırsat verilmez. ĠletiĢimleri, ders dıĢında kurdukları etkileĢimlerle sınırlıdır. Birbirlerini yeterince tanımaya, anlamaya fırsat bulamayabilirler.
Bazı öğrencilerin sınıf içinde çekingen davranmalarının ve söz almak istememelerinin büyük bir nedeni, arkadaĢlarının karĢısında yanlıĢ yapmaya korkmalarından ileri gelmektedir. Bu kaygıyı yok etmenin yolu, aralarında daha olumlu bir iletiĢim olmasını sağlamaktır. ĠĢ birlikli öğrenme kümelerinde öğrenciler birbirlerinin sırtına değil, yüzüne bakmaktadırlar; aralarında kurdukları ikili ve yoğun bir etkileĢim vardır; bu etkileĢim sayesinde birbirlerini daha iyi tanırlar ve yarıĢmacı öğrenme yapılmadığı için baĢarısız olma korkusu da yavaĢ yavaĢ sona ermeye baĢlar. Böylece küçük kümelerde kendilerini daha rahat ifade ederek sınıf ortamında kaygılanmaksızın derse katılmaya baĢlarlar. Zamanla büyük topluluklar karĢısında da korku duymadan konuĢmaya alıĢırlar.
ĠĢ birlikli öğrenme kümelerinde öğrenciler birbirlerine yardımcı olmaya, bildiklerini paylaĢarak diğerlerinin de öğrenmesini sağlamaya baĢlarlar. Bu yardımlaĢma ve dayanıĢma, toplumsal hayatta çok önemli olan sosyal yardımlaĢmanın
ilk basamağıdır. Öğrendikleri olumlu insan iliĢkilerini hayatlarına yansıttıklarında öğretim kadar eğitimde de baĢarı sağlanmıĢ olur.
1.2. Problem Cümlesi
Yapılandırmacı yaklaĢıma dayalı iĢ birlikli öğrenme yöntemi ile geleneksel öğrenme yaklaĢımlarına göre iĢlenen ilköğretim 8. sınıf Türkçe dersinde, öğrencilerin temel dil becerilerindeki baĢarıları ve derse karĢı tutumları arasında anlamlı bir fark var mıdır?
1.3. Alt Problemler
1. Yapılandırmacı yaklaĢıma dayalı iĢ birlikli öğrenmenin ve geleneksel öğretimin uygulandığı gruplardaki öğrencilerin toplam baĢarıları arasında anlamlı farklılık var mıdır?
2. Yapılandırmacı yaklaĢıma dayalı iĢ birlikli öğrenmenin ve geleneksel öğretimin uygulandığı gruplardaki öğrencilerin derse karĢı tutumları arasında anlamlı farklılık var mıdır?
1.4. AraĢtırmanın Amacı
Bu araĢtırmanın temel amacı, ilköğretim 8. sınıf Türkçe dersinin hedeflerine ulaĢılmasında geleneksel öğrenme yöntemi ile iĢ birlikli öğrenme yönteminin karĢılaĢtırılması sonucunda iĢ birlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin akademik baĢarılarına ve derse iliĢkin tutumlarına etkilerinin belirlenebilmesidir.
1.5. AraĢtırmanın Önemi
Eğitim; öğrenme, kültürlenme, kendini gerçekleĢtirme gibi birçok unsuru içine alan çok yönlü bir süreçtir. Gerek bireyin kendi geliĢimi gerekse toplumsal geliĢim için eğitimin yapılandırılması ve güncel yeniliklere ayak uydurabilmesi amacıyla çeĢitli değiĢiklikler yapılmaktadır. Bu değiĢikliklerin hepsi eğitimin kalitesini artırmaya yöneliktir. Türkiye‟deki eğitim sisteminin ilköğretim basamağında yaĢadığı son büyük değiĢiklik 2005 yılında gerçekleĢmiĢtir. Yeniden ele alınan Ġlköğretim Müfredatı düzenlenmiĢ ve bu değiĢikliklere temel olarak “Yapılandırmacı YaklaĢım” benimsenmiĢtir. Yapılandırmacı yaklaĢımın uygulanabileceği birçok yöntem vardır. Bu yöntemlerden biri de “ĠĢ Birlikli Öğrenme Yöntemi”dir.
ĠĢ birlikli öğrenme yöntemi, öğrencilerin sınıf içinde birlikte çalıĢarak yeni bilgiyi birbirlerinden öğrendikleri, eksik kalan bilgilerini birbirleri yardımıyla tamamladıkları bir yöntemdir. Öğrenciler sınıf içinde sürekli etkin durumdadır ve bu sayede yaparak-yaĢayarak öğrenmeyi gerçekleĢtirirler. Öğretmen sınıfa hâkim olmak yerine öğrenmeyi kolaylaĢtıran ve destekleyen bir rehber konumundadır. Bütün bu özellikleri nedeniyle iĢ birlikli öğrenme yönteminin uygulandığı sınıflarda öğrenme kolaylaĢır. Geleneksel yöntem olarak adlandırılan ve çoğunlukla ezbere ve öğretmen hâkimiyetine dayanan sisteme göre iĢ birlikli öğrenme yönteminin daha verimli olması mümkündür.
Belirtilen bu yararlarına rağmen iĢ birlikli öğrenme yöntemi öğretmenlerce yaygın bir biçimde uygulanmamaktadır. Bunun birçok nedeni vardır. Yapılan bir araĢtırmada (Açıkgöz, 1996) öğretmenlerin bu yöntemi uygulamama nedeni olarak zamanın kısıtlı olması, sınıfta gürültülü bir ortam oluĢmasına sebep olması gibi unsurlar belirtilmiĢtir. Fakat iĢ birlikli öğrenme yönteminin yararları açık biçimde belirlendiğinde öğretmenler tarafından daha fazla kabul görmesi mümkündür. Bu yararların belirlenmesinde iĢ birlikli öğrenme yöntemi ile ilgili yapılan araĢtırmaların büyük önemi vardır.
1.6. Varsayımlar
Yapılan araĢtırmada aĢağıda belirtilen varsayımlardan hareket edilmiĢtir: