• Sonuç bulunamadı

Gerçekleştirilen araştırmada ön hazırlıkların tamamlanması ile deney ile kontrol grubuna ilişkin benzerlik ve farklılıkların yer aldığı uygulama sürecine geçilmiştir. Bu süreçte birbirine denk özelliklerde bulunan iki yedinci sınıf ile çalışmalarını yürüten araştırmacı deney ile kontrol gruplarını rastgele belirlemiştir. Bundan sonra iki sınıfta bulunan tüm öğrencilerin sosyal becerilerine ilişkin bilgilerini uygulamalar öncesinde belirlemek için sosyal beceri testini her iki sınıfa da uygulamıştır. Bu sayede yapılacak farklı uygulamaların öğrencilerin sosyal becerilerinde ne gibi değişimler meydana getirebileceği konusunda temel bilgiler oluşturulmuştur. Bu uygulamanın ardından öğrencilerle işlenecek kazanımların gerek duyduğu ön bilgiler olan beşinci sınıf seviyesinde yer alan dörtgenlerin özellikleri kazanımları temel alınarak hazırlanmış ön bilgi testi her iki gruba uygulanmıştır. Bu uygulama ile de öğrencilerin herhangi bir etkinlik gerçekleştirmeden önce beşinci sınıf kazanımları çerçevesinde hangi düzeyde bilgi sahibi olduklarını ortaya koyarak uygulamalar sonucunda elde edecekleri bilgilere temel oluşturmak hedeflenmiştir. Bu ortak uygulamaların ardından deney grubunda yer alan öğrencilerin sınıf içerisinde oturma planları ve grupları ile grup içerisindeki belirlenmiş rolleri tekrar hatırlatılarak kazanımlara dönük çalışma yapraklarında bulunan etkinliklerin uygulamasına başlanmıştır.

Yapılan çalışmalarda öncelikle öğrencilerin grup içerisinde etkinlikleri yaparken birbirleri ile iletişim kurabilecekleri şekilde yüz yüze yerleştirilmesi sağlanmıştır. Bunun yanında farklı grup öğrencilerin birbirlerini rahatsız etmeyeceği kadar boşlukların grup aralarında bulunmasına özen gösterilmiştir. Sınıfın fiziki yapısının ayarlanmasında rehber olma görevi bulunan ve her grubun sözcüsü ile gerektiğinde iletişim kurması gereken ders öğretmeninin sınıfta her gruba rahatlıkla ulaşabileceği şekilde yerleşim planı düzenlenmiştir. Oluşturulan bu grupların yerleşim planı gerçekleştirilen tüm uygulamalarda sabit hale getirilmiştir.

Sınıf içerisinde bulunan öğrencilerin heterojen şekilde gruplandırılması sürecinde öğrencilerin akademik başarı seviyelerine bakılarak eşit seviyeye yakın olabilecek şekilde gruplandırmalar yapılmıştır. Yapılan gruplandırma işleminin ardından işbirlikli öğrenme yönteminin öğrenciyi her yönden geliştirme düşüncesine uygun olarak zayıf yönleri bulunan öğrencilere bu yönlerini geliştirebilecekleri şekilde grup içi görevlendirmeler yapılmıştır. Bu uygulama ile daha çok sessizliği tercih edebilecek grup üyesine grup sözcülüğü görevi verilmiştir. Bu uygulama ile grubun herhangi bir durumda öğretmene sorusunu yöneltebileceği üye olarak iletişim kurma görevini alıp en fazla etkin iletişim kuracak öğrenci olma rolü verilmiş olmaktadır. Yapılan uygulamalarda gerek duyulduğu takdirde grup üyeleri arasında değişim sağlanırken bunun yanında her bir grup üyesinin rolleri de uygulamalar değiştikçe değişime tabi tutulmuştur.

Fiziki ortam ve öğrencilerin rolleri belirlendikten sonra uygulamaların yapılacağı çalışma yaprakları yıllık planda belirtilen kazanım çerçevesinde sırası ile kullanılmıştır. Bu kapsamda geliştirilen dörtgenlerin özelliklerine yönelik dört adet çalışma kâğıdı hazırlanmıştır. Dörtgenlerin özelliklerinden yararlanarak aralarında belirli ilişkiler oluşturmaya yönelik üç adet çalışma kâğıdı hazırlanmıştır. Dörtgenlerin alan bağıntılarına yönelik iki adet olmak üzere toplam dokuz adet çalışma yaprağı kazanımlarım yıllık planda verildiği süre boyunca öğrencilerle uygulanmıştır.

Çalışmalar esnasında öğrencilere verilen çalışma yaprakları ile öğrencilerin açıklayıcı ve bilgilendirici kısımları okuyarak gerekli etkinlikleri grup arkadaşları ile birlikte yürütmesi sağlanmıştır. Bunun yanında herhangi bir problem durumu ile karşılaşmaları ya da bir yardıma ihtiyaç duymaları anında rehber görevi yürüten ders öğretmeni ile sorunu görüşmek üzere sadece grupların sözcüsü iletişim kurmuştur. Bu kapsamda diğer grup üyelerinin başlarda gayriihtiyarî sözü girmeleri önemsenmemiş ve ilerleyen çalışmalarda sözcü dışında bilinçli ya da bilinçsiz iletişim kurma isteğinde olan öğrenciye rastlanmamıştır. Verilen süre çerçevesinde öğrencilerin çalışmalarını tamamlamasının ardından akıllı tahtada açılan çalışma yaprağı öğretmen rehberliğinde tüm öğrencilerin katılımı ile incelenmiştir. Her bir etkinliğe yönelik olarak grupların görüşleri sözcüler tarafından alınıp gruplar arası farklı düşüncelerin olduğu durumlarda grup sözcülerine birbirlerine sırası ile açıklama yapma fırsatı verilmiştir. Bu gibi durumlarda farklı fikirleri olan grubun üyeleri kendilerine diğer gruplar tarafından cevap verilirken kendi arkadaşları ile tartışıp sözcü aracılığı ile karşı fikir ortaya koyma hakkına sahip olmuştur. Yapılan bu uygulamalarda farklı fikirlerin tartışma ortamına alınması ile tüm gruplar tarafından kısa sürede hemfikir olunduğu ve doğru kabul edilebilecek bir sonuçta birleştiği görülmüştür. Oluşturulan bu ortak fikir sınıfın düşüncesi olarak kabul edilip öğretmenin kontrolünde doğru yargılar oluşturulduğunda etkinlik sonlandırılmıştır. Yapılan tüm çalışma kâğıdı etkinlikleri bu şekilde

yürütülmüştür. Alan bağıntılarının oluşturulmasına yönelik hazırlanan çalışma kâğıtlarında öğrencilerin kendi açıölçer, cetvel gibi materyalleri getirmeleri sağlanmıştır. Bunun yanında etkinliklerde istenen eş yamuk ve eşkenar dörtgen modelleri ders öğretmeni tarafından önceden hazırlanarak gerektiğinde her gruba eşit ve yeterli sayıda temin edilmiştir.

Kazanımlara yönelik çalışma kâğıtlarında yer alan etkinliklerin tamamlanması ile öğrencilerin yedinci sınıf düzeyinde hazırlanan kazanım kavrama testi ile elde etikleri bilgilerin düzeyine ilişkin araştırma yapılmıştır. Bu testin ilk uygulanan teste göre farkı yedinci sınıf seviyesinde dörtgenlerin özelliklerinin yanında hiyerarşik olarak sıralanması ve özellik ekleme ve çıkarma işlemi ile dörtgenin isminin değişebileceğine yönelik soruların olmasıdır. Bunun yanında son uygulanan sınavda dörtgenlerin alan bağıntılarının oluşturulup kullanılmasına dair sorulara da yer verilmiştir.

Kazanım kavrama testinin uygulanmasının ardından sosyal beceri testi uygulama sonrasında da öğrencilerin yapılan işbirlikli öğrenme çalışmaları neticesinde sosyal becerileri düzeylerinde farklılık oluşup oluşmadığını, eğer oluştuysa ne gibi farklılıkların olduğunu ortaya koymak amacıyla uygulanmıştır. Yapılan sosyal beceri testi ile kazanım kavrama testi deney ile kontrol gruplarında eş zamanlı olarak yürütülmüştür.

İşbirlikli öğrenme yönteminin birlikte öğrenme tekniğine dayalı olarak yapılan uygulamaların mevcut uygulamalara göre öğrencilerin akademik başarıları, kalıcı öğrenmeleri ve sosyal becerileri ile ilgili nasıl bir değişim meydana getirdiği bu çalışmada amaçlanmaktadır. Araştırmada tüm uygulamaların tamamlanmasının ardından araştırmacı tarafından uygun görülecek süre geçtiğinde kazanım kavrama testi olarak verilen akademik başarıyı belirlemek amacıyla uygulanmış test öğrencilerin uygulamalar neticesinde elde ettikleri bilgilerin kalıcılığını da belirlemek amacıyla tekrar kullanılmıştır. Kalıcı öğrenme testi olarak kullanılan kazanım kavrama testinde herhangi bir değişiklik yapılmadan öğrencilerin bilgi seviyelerinin geçen zamana karşı nasıl bir şekil aldığını ortaya koymak hedeflenmektedir.

Tüm testlerin uygulanmasının ardından deney grubunda bulunan öğrencilerden rastgele belirlenen öğrencilerle yarı yapılandırılmış mülakat soruları kullanılarak sürecin öğrenci gözünden değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu mülakat ile öğrencilerin gerçekleştirilen yönteme, uygulanan tekniğe, kullanılan materyallere ve bütün sürece ait olan düzenlemeye yönelik görüşleri sosyal beceri gelişimleri açısından belirlenmeye çalışılmıştır. Uygulama süreçlerinde çalışma kâğıtlarının kullanımı ve grupların tartışarak konuyu değerlendirmeye alma süreçleri haricinde bulunan ön bilgi testi, kazanım kavrama testi, kalıcı öğrenme testi ve sosyal beceri testi gruplardan bağımsız olarak bireysel uygulanmıştır. Yapılan tüm bu çalışmalar ile deney grubuna ait uygulama süreci sonlandırılmıştır.