Pazarlama faaliyetlerinin gerçekleşmesinde hedef kitleleri belirli özelliklere göre sınıflandırmaya yardımcı olan yaş, cinsiyet, yaşam yerleri, meslek, gelir ve medeni
durumları gibi çeşitli unsurları içeren demografik faktörler, tüketicinin kitlesinin temel özelliklerini tanınmasını sağlamaktadır. Buna göre (Elden vd, 2005, s.105).
2.13.1.Yaş
Reklamlarla ilgili kararların alınmasında, reklamın hedeflediği kitlelerin hangi yaş grubunda olduğu önemli bir faktördür. İnsanların ihtiyaçlarını belirlemesi, satın alma davranışlarının biçimleri, belirli ihtiyaçlarının ön plana çıkması, içinde bulundukları yaş grubu önemli bir belirleyicidir ve bu durum belli ürün ve hizmetin hedef kitlelere yönelme durumunu ortaya çıkarmaktadır (Hogg vd, 1998 s.294).
2.13.2.Cinsiyet
Reklamlarda tanıtımı yapılan ürünlerin hangi cinsiyete hitap ettiği önemli bir faktör olmaktadır ve reklamcılar bu bağlamda reklam içeriklerine şekil vermektedirler. Ürünleri kullananların, satın alma kararlarında etkili olanlar açısından hitap edilen öncelikli hedef kitlelerin hangi cinsiyete ait olduğunun bilinmesi etkili bir reklamın içeriğinin belirlenmesinde önemli yer tutmaktadır.
Ayrıca ürünlerin kim tarafından kullanıldığının yanında ürünün satın alma kararlarının verilmesinde etkileyici olanın kim olduğu da cinsiyet faktörlerinde diğer bir nokta olarak karşılaşmaktayız. Bu anlamda mesela erkeklere yönelik bazı ürünlerde kadınların onay mercii ve son karar verici olarak yer alması gibi durumlar mümkün olmaktadır. Mesela; Gillette’nin tıraş bıçağı reklamında ürün faydasını sınayan ve onaylayan kadın olarak gösterilmiştir (Elden vd, a.g.e s.107).
2.13.3.Medeni Durum
Medeni durum açısından ele alınan hedef kitleleri, genç bekarlar, çocuksuz yeni evliler, altı yaşından küçük çocuklu genç evliler, altı yaşından büyük çocuklu evliler, çocukları olan yaşlı evliler, çocukları olmayan yaşlı evliler, bekar (dul) yaşlılar şeklinde sınıflandırabiliriz. Bu hedef kitlelerin hangi yaşam aralıklarında oldukları, çocuklumu, çocuksuz mu, genç mi yaşlı mı ihtiyaçları üzerinde belirleyici olmaktadır ve belirli ürünlere yönelimi arttırırken, belirli ürünlere talebi azaltmaktadır. Mesela; genç bekar
aşamasında ihtiyaç duyulmayan çocuk oyuncakları, çocuklu genç evli aşamasında ön plana çıkmaktadır ( Elden M, a.g.e. s.109).
2.13.4.Coğrafi Yerleşim
Hedef kitlelerin yaşadıkları faklı coğrafi bölgelerin veya farklı ülkelerin reklamcılara reklamın hitap ettiği kitlenin kültürel değerleri, alt kültürlere ait farklılaşma unsurları, yaşam biçimleri, alışkanlıkları-göreneklerindeki farklılıklara ait önemli ip uçları vermekte ve reklam içeriklerinde yaratıcı çalışmaların yer alması uygun olan veya olmayan unsurların hakkında belirleyici bir yere sahip olmaktadırlar (Elden vd, a.g.e. s.111).
Reklamcılar, reklam içeriklerini oluştururken coğrafi yerlerin etkin olduğu ihtiyaç ve gereksinimlerin yanında bu sebeple ortaya çıkan kültürel bakış açılarının ortaya koydukları algılamalar üzerinde dikkatle durmalıdır (Elden vd a.g.e. s.112).
2.13.5.Eğitim Durumu
Eğitim durumları, hedef kitlelerin reklama olan bakış açılarında belirleyici bir unsur olarak, reklam içeriklerinin kurgulanmasından, reklam aracının belirlenmesine kadarki reklamın yaratıcı içerikleri ve medya kullanım kararlarının verilmesinde önemli etkilere sahiptirler.
Eğitim düzeyleri yüksek olan insanlar teknik içerikli estetik açıdan farklı ürünlere daha farklı ilgi duymaktadırlar. Eğitim seviyesi düşük insanlara reklam hazırlanırken, eğitim seviyesi yükseklere oranla daha basit, sonuca ulaştıran, anlaşılmak için uğraştırmayan reklam hazırlamak gerekmektedir.
Hedef kitlelerin okuma oranlarının düşük olması geniş kitleye hitabı açısından televizyon reklamlarını tercih etmelerini etkinliği arttıracak bir unsurdur. Bir zamanların en ünlü reklamlarından olan Ali Desidero’nun Derby Tıraş Bıçağı reklamında, düşük eğitim seviyesine seslenirken direkt anlatımları göze çarpmıştır. Ali Desidero’nun bir fikir lideri, onay mercii gibi sunulan tıraş bıçağının üretildiği fabrikaya gitmesi ve “Gittim gördüm hepsi eğitimli çocuklar” derken reklamı izleyenler adına karar veren bir kişi olmuş, tüketiciyi yönlendirmek için direkt mesajlar sunmuştur (Elden vd, a.g.e. s.115).
2.13.6.Mesleki Durum
İyi eğitimli bir kişinin iyi bir mesleği ve doğal olarak yüksek bir geliri varsayılmaktadır. Eğitim durumunun böyle bir ilişki içinde olduğunu ortaya koymaktadır. İyi bir eğitim, iyi bir meslek sahibi insanların gelir durumları yüksek olduğundan dolayı yüksek fiyatlı kaliteli ürünleri tercih edecekleri varsayılmaktadır. Bireylerin sahip oldukları mesleki durumu ve bu bağlamda gelir seviyesine göre yaşam tarzlarında, tükettikleri ürün/hizmetler türleri ve markaları yönünden de farklılıklar ortaya çıkmaktadır. Otellerin, eğlence yerleri ve lüks tatil köylerinin reklamları, yüksek fiyatlı araba markalarının reklamları bu anlamda yüksek gelir seviyesi sağlayacak bir mesleğe sahip kitlelere seslenmektedir. World of Wonders (WOW), otel zincirlerinin reklamları bu bağlamda değerlendirebiliriz. Bu otelin yüksek gelirli hedef kitlelerine seslendiği için reklamlarında, otelde çalışanların giyim tarzları, otelden verilen görüntüler gibi birçok unsurlarla vurgulanmak istenmiştir (Elden vd, a.g.e. s.115).
2.13.7.Gelir Durumu
Gelir durumu kişilerin eğitim durumları ve meslekleri ile doğru orantılı olarak değerlendirilmektedir. Bu bağlamda iyi bir eğitim seviyesine sahip kişilerin, iyi bir meslek sahibi olması ve yüksek gelire sahip olması, ürün/hizmet tercihlerinde yüksek kaliteye daha çok önem vermesi ve fiyatı ikinci plana atacağı düşünülmektedir.
Bu sebeple, reklamın hedeflediği kitlelerin dikkatini çekecek olan reklamları oluşturabilmesi için hedef kitleyi oluşturan tüketicilerin satın alma davranışlarının şekillenmesinde etkili demografik faktörlerin büyün oranda etkisi bulunmakta ve reklam içeriklerinin istenen etkiyi yaratması için reklamcılar tarafından muhakkak göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu bağlamda tüketici davranışlarını şekillendiren önemli faktörlerden biri de psikolojik faktör olarak belirlenmektedir.
2.13.8.Psikolojik Aktörler
Reklamlarla karşılaşan bireylerin algıları, yorumları, çıkardıkları anlamların farklı olması reklamın hedef aldığı kitlelerin psikolojik özelliklerini etkilemektedir. Bir bireyi motive eden unsurların arasında, öğrenmesi üzerinde etkili olan unsurlar, kişilik özellikleri, belirli konular, nesnelerin veya olaylara yönelik tutumların ve inançlarının neler olduğunu ve
bunların oluşmasında etkili olan faktörlerin kişiden kişiye farklılık göstermesidir. Farklı psikolojik yapılara sahip bireyleri reklamlarda yakalayabilmek için, hedef kitleleri oluşturan bireylere yönelik ortak psikolojik unsurları belirlemek reklamcılara kampanya karar süreçlerinde doğru adımları atmaları açısından önemli avantajlar sunmaktadır (Elden, vd, a.g.e. s.118).