Dünyadaki Uygulamalara Örnekler:

- Olağan sınıfta zenginleĢtirme: Üstün zekâlı ve üstün yetenekli öğrencilere yönelik zenginleĢtirme, çok fazla derinlik içeren materyallerle yaĢantılar sağlamayı, daha fazla akranlarıyla kaynaĢmalarını aynı zamanda bilginin yaratıcı ve üst düzeyde zihinsel iĢleniĢini içerir. Bu uygulama Renzulli‘nin 1977‘de belirttiğine göre en yaygın kullanılan zenginleĢtirme modellerinden biridir. Üçlü ZenginleĢtirme Modeli olarak uygulanabilir. Modelin müfredatı; genel açıklayıcı etkinlikler, grup çalıĢmaları ve

özellikle üstün yetenekli öğrencilerin ilgi, merak ve yeteneklerine cevap vermek için planlanmıĢ gerçek problemlerin bireysel ve küçük gruba dayanan araĢtırmalarından oluĢur (Moore, 1992).

- Yarı zamanlı özel sınıf: ―Ekstra program‖ (pull-out) olarak da bilinen bu uygulamada, üstün yetenekli öğrenciler çoğu kez özel eğitim uzmanı tarafından dersin anlatıldığı özel bir sınıfa, haftada bir veya daha fazla katılırlar. Öğrenciler zenginleĢtirme faaliyetlerine, yaratıcılık ve üst düzey düĢünme etkinliklerine katılırlar ve bağımsız projelerde çalıĢırlar. Özel sınıfın baĢlıca amacı, sosyal yönden güvenli bir ortamda, diğer üstün zekâlı ve üstün yetenekli öğrenciler arasında etkileĢimin olmasını sağlamaktır (Moore, 1992).

- Tam zamanlı özel sınıf: Üstün zekâlı ve üstün yetenekli öğrenciler tüm okul günü bir araya gelir ya da genel olarak öğrencilerin, diğer olağan öğrencilerinkinden farklı olarak, hızlandırılmıĢ ya da zenginleĢtirilmiĢ bir müfredatla öğrenim gördükleri ortaokullar için ayarlanmıĢ uygulamadır (Moore, 1992; Enç, 2004).

- Bağımsız çalıĢma: Bir öğrenci, öğretmenin değiĢen oranda denetlemesiyle çoğu kez kendisinin seçtiği bir projede çalıĢır. Bağımsız çalıĢma, sınıfın geri kalanı tarafından çalıĢılmakta olan bir konu ile ilgili küçük bir sınıf içi projeden öğretmen ya da danıĢman tarafından incelenen tüm bir derse kadar uzanabilir (Moore, 1992).

- Gezici öğretmen: Bir öğretmene farklı sınıf ya da okul verilir, üstün yetenekli öğrencilere uygun hizmet vermek için öğrenciler ve okul personeliyle bir arada olmaktan sorumludur. Bu program seçeneği, genelde program finansmanı oldukça sınırlı olduğunda ya da bölge, her bir okula öğretmen veya program uzmanı sağlanamayacak kadar küçük olduğunda benimsenir (Moore, 1992).

- Rehberlikler /danıĢmanlıklar: Toplumdaki öğrencilerin ve yetiĢkinlerin eĢleĢmesi için bir sistem sunulur; böylece öğrencilere bir rol modeli sağlanabilir ve öğrenciler, üstün yetenekli/üstün zekâlı öğrencinin ilgisini çeken bir alanda üst düzey bilgi ve uygulamaya dahil olabilirler. Rehberlikler öğrencinin okuldaki baĢarı motivasyonunu arttırabilen ve kariyer bilincini yükselten kariyer araĢtırması için fırsatlar sağlar (Moore, 1992).

- Kaynak odaları: Üstün zekâlı ve üstün yetenekli öğrenciler programına yönelik ― ev temelli‖(home base) uygulama için bir sınıf ayrılır. Sıklıkla ekstra sınıflar burada toplanır, bağımsız çalıĢma materyalleri sağlanır ve kaynak oda üstün zekâlı ve üstün yetenekli öğrencilerin öğretmenlerinin çalıĢma mekânı olarak hizmet verir (Moore, 1992).

- Özel okullar: Özel okullar tüm okul müfredatının, sanat, bilim ya da baĢka bir müfredat alanını vurgulamak için planlanmıĢ çok programlı okulları içerir. Diğer özel okullar sadece üstün yetenek ve kabiliyeti tanılanmıĢ öğrenciler içindir (Moore, 1992; Enç, 2004).

- Okula erken baĢlama (erken kayıt): Erken kayıt programları, öğrencileri okul ya da üniversiteye olduğundan daha erken gitmeleri için hazırlar. Dersler yoğunlaĢtırılır, ertelenir ya da yaz mevsimi boyunca bağımsız çalıĢmaya göre iĢlenir veya mezuniyet gereksinimlerinin erken karĢılanabilmesi için okul sonrası çalıĢmaya uygun olarak iĢlenir (Moore, 1992; Enç, 2004).

- Ġlerleme süreci: öğrencilerin ardıĢık müfredata göre sınıfta kalma zorunluluğu olmaksızın bir dizi sınıfta kendi hızlarında ilerlemelerine izin verilir (Moore, 1992).

-Orta seviyede hızlandırma(moderate acceleration): Ortaokullarda geleneksel programlama seçeneğidir. Tipik olarak matematik öğrencileri 8. sınıfta cebir, 12. sınıfta Calculus çalıĢabilirler. Aynı hız fen, resmi dil ve yabancı diller için de uygundur (Moore, 1992).

- Radikal hızlandırma: Bazı müfredat alanlarında öğrenci açısından yoğun ilgiyi ve hızlı öğrenmeyi sağlamak için oldukça bireyselleĢtirilmiĢ bir programdır. Radikal hızlandırmanın örnekleri, 7. ve 8. sınıftan öğrencilerin Akademik Yetenek Testi‘ne alındığı Erken GeliĢmiĢ Gençliğin Matematik ÇalıĢması (SMPY) ve Duke Yetenek Tanımlama Programı gibi programlardır. Oldukça yüksek puan alanlar (700 ve üstü) matematik, tarih, Latince, yazma ve diğer akademik çalıĢmalara katılmak için seçilir. Öğrenciler için 4 senelik matematik müfredatını 1 senede tamamlamak olağandıĢı bir Ģey değildir. Radikal hızlandırma ayrıca Suziki Violin Metodu, özel eğitim, yaz müzik kampları, özel okulun öğrenciyi olağandan hızlı bir geliĢime sokması da alıĢılmadık değildir. Okul ve kurumlar erken yetenek gösteren atletleri eğitmek ve güçlü atletizm programlarını desteklemek için radikal hızlandırma sağlarlar (Moore, 1992).

- Üniversite yönetimi ve üst düzey yerleĢtirme: Çoğu orta öğretim okulu öğrencilerin değiĢik konu alanlarında üst düzey yerleĢtirme sınavlarına ve daha lisedeyken üniversite kredisi elde etmesine olanak tanır (Moore, 1992).

- Hızlı-tempo kurslar: Kurslar çoğu üstün yetenekli öğrencinin hızlı öğrenme stili geliĢtirmesi için hızlandırılmıĢtır. Hızlı tempo gençlerin ilgilerini, öğrencinin zorlanmasını, konunun derinliğine takibini sağlar ve öğrenciye kendi hızında öğrenme sağlar (Moore, 1992).

- EĢzamanlı veya çifte kayıt: Bazı orta öğretim okulları, öğrencinin hem ileri programa hem de üniversiteye eĢzamanlı kaydını sağlar (Moore, 1992).

Gallager ve meslektaĢlarının 1983‘te yaptıkları ulusal araĢtırmaya göre, üstün yetenekli/üstün zekâlı öğrenciler için ilkokulda en yaygın program seçenekleri; kaynak oda/ekstra program ve özel sınıftır. Orta öğretimler için en yaygın seçenekler; ödüller ve ileri yerleĢtirme sınıfıdır, daha sonra ise bağımsız çalıĢma gelmektedir (Moore, 1992).

- Magnet/özel okul öğretimi: Magnet okul, üstün yetenekli öğrenciye, –okul öncesinden liseye kadar– ilgi ve kabiliyetlerini göz önünde bulundurarak bir veya iki özel alanda güçlü ve sofistike bir öğretim sunar. Magnet ya da özel okul yeni bir Ģey değildir fakat bugün iĢlevi akademik baĢarıdan çok teknoloji ve sanat alanlarını kapsamaktadır. GeniĢ bir öğretim sunulabilir ya da olağan eğitim programlarına yerleĢtirilebilir. Mesela bir magnet okul, sanat icra eden üstün yetenekli öğrencileri her yönden destekleyip, güçlendirecektir. Bu okullar popülerdir ve giriĢ mülakatladır. Diğer bir durumda buradaki çocukların sıradan okullardakilerden daha üst düzey beklentileri vardır (Turnbull ve ark., 2002).