Amerikan Dökümcüler Birliği Dünya Döküm İstatistikleri Raporu, Aralık 2017
3.5. Döküm Pazarını Etkileyecek Faktörler
Düşük karbon teknolojileri:
Araçlarda hafifleme
Dökümlerde artan ölçüsel hassasiyet
Değişen ve gelişen kalite yaklaşımı
110
Yeni malzeme bilimi
Dijitalleşme (Sayısallaşma) :
Her yerde, her işlemde simülasyon
Bilginin toplanması, paylaşılması ve kullanılması
Süreçlerin çevrimiçi takibi
2018 yılında Türk döküm sektörü üretim hacmi bakımında %6 oranında büyüme kaydettiği; üretim kıymeti bakımından da %15’e ulaştığı görülmektedir. Yani başka bir deyişle toplam üretimin yaklaşık 2,3 milyon tona, kıymetinin ise 5,2 milyar Euro’ya ulaştığı değerlendirilmektedir (Tüdöksad, 2018).
Kaynak: Tüdöksad, 2018, Türkiye Döküm Sektörü Raporu
Şekil 5. 2013-2018 Yılları Arasında Türk Döküm Sektöründeki Üretim Miktarı Değişimi.
Kaynak: Tüdöksad, 2018, Türkiye Döküm Sektörü Raporu
Şekil 6. 2013-2018 Yılları Arasında Türk Döküm Sektöründeki Üretim Kıymeti Değişimi
0 500000 1000000 1500000 2000000 2500000
0 0,02 0,04 0,06 0,08 0,1 0,12 0,14 0,16
2013 2014 2015 2016 2017 2018
üretim miktarı yıllık değişim
üretim ton
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
0 1 2 3 4 5 6
2013 2014 2015 2016 2017 2018
üretim kıymeti (milyar euro)
üretim kıymeti yıllık değişim
İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi (e-ISSN: 2717-7416) Yıl:4 Sayı:8 Güz 2020/2 s.95-113
111
Döküm sektörünün Dünyadaki ve Türkiye’deki durumuna bakıldığında, söz konusu sektörün pazarda elde edebileceği fırsatların ve karşılaşabileceği tehditlerin neler olabileceğine dair bazı çıkarımlarda bulunulabilir. Aynı zamanda söz konusu sektörün güçlü ve zayıf yönleri de ele alınabilir. Bu sektöre ait SWOT analizine dair bilgiler aşağıdaki Tablo 6’da verilmektedir.
Tablo 6. Döküm Sektörünün SWOT Analizi Döküm Sektörünün Güçlü Yönleri (S)
1.750.000 ton’luk kurulu kapasite,
1.500 Milyar $’lık modern yatırım,
Modern teknolojiye uygun rekabet gücü yüksek yeni tesisler,
Genç, yetişmiş ve kalifiye insan gücü,
Türkiye’deki yatırımların coğrafi dağılımın uygunluğu,
Yerli işleme sanayinin yetersizliği nedeniyle dökümhaneler bünyesinde oluşan talaşlı işleme yatırımlarının yarattığı avantaj,
Ekonomik kriz dönemlerinde ayakta kalabilme gücü ve deneyimi,
Yabancı dil bilgisi ve bilgisayar, yazılım kullanımının yoğunluğu,
Kalite sistem sertifikasyonlu tesis sayısının yaygınlığı,
İhracat arzusu ve bilgisi,
Hükümetin dış ticareti artırmaya yönelik stratejik hedefleri,
Yeni TTK ile Dünya muhasebe sistemleri uyumu
Döküm Sektörünün Zayıf Yönleri (W)
Pazar dağılımının otomotiv sektörü yoğunluklu olması,
Yurtiçi hammadde üretiminin yetersizliği,
Sermaye birikiminin yetersizliği ve finansman maliyetlerinin yüksekliği,
AR-GE faaliyetlerinin yetersizliği,
Küçük işletmelerin kırılgan yapısı,
Orta ve büyük işletmelerin büyüme zorunluluğu,
Ana sanayi, komponent ve alt sistem üretim yatırımlarının yetersizliği,
AB çevre standartlarına uyum konusundaki eksiklikler,
Yurtiçi tesis, ekipman ve servis üretiminin yetersizliği,
Üniversitelerin modern üretim teknolojileri üzerindeki eğitim ve araştırma eksiklikleri,
Mesleki orta kademe işgücü eğitim eksikliği (meslek okulları)
Döküm Sektörü İçin Tehditler (T)
Düşük personel verimliliği nedeniyle yüksek işçilik maliyetleri,
Dış kaynağa bağlı yükselen enerji maliyetleri,
Yetersiz çevre mevzuatı,
Katı çalışma mevzuatından kaynaklı maliyetler
Döküm Sektörü İçin Fırsatlar (O)
Gelişmiş bilgi ve iletişim teknolojileri altyapısı, bilgi teknolojilerinin yaygınlaşması,
Avrupa’ya coğrafi yakınlık,
Sanayileşmiş ülkelerin gelişen ana sanayileri için rekabetçi kaynak bulma zorunlulukları,
Bölgesel otomotiv üretim üssü haline gelme eğilimi,
Çok hızlı üretime
dönüştürülebilecek mevcut kurulu kapasite,
Genç nüfus yapısı ve yetiştirilebilecek insan gücü Kaynak: Tüdöksad, 2018, Türkiye Döküm Sektörü Raporu
http://www.konyadayatirim.gov.tr
112 4. SONUÇ
Hem dünya ekonomisinde hem de Türkiye ekonomisinde aile şirketleri kritik bir öneme sahiptir. Aile şirketlerinin yaşadığı sorunlara çözümler bulunması, bu şirketlerin dikkatli bir şekilde incelenmesi, yapmış oldukları faaliyetlerin daha verimli ve aktif olmasının sağlanması sonucunda bu şirketlerin ülkenin ekonomisi üzerindeki etkisi artacaktır. Yönetimde yaşanan problemler, kuşaklar arasında yaşanan çatışmalar, işin temeli esaslı eski mantalitenin devam etmesi, güç kavgası, kurumsallaşamama, profesyonel bakış açısının eksikliği, üretim, pazarlama ve satış planlama eksikliği aile şirketlerinin karşılaştığı başlıca sorunlardır.
Aile şirketlerinin devamlılığının temelinde kurumsallaşma bulunmaktadır.
Kurumsallaşma, belirli kuralların her türlü iletişim ve etkileşimde görev alması olarak tanımlanabilir. Sonuç olarak, kurumun işleyişinde görev alan bütün kademelerin ve alınan kararların doğru bir şekilde işleyebilmesi için mümkün olduğunca yazılı kuralların olması gerekmektedir. Diğer bir ifade ile bir aile anayasasına ihtiyaç vardır. Aile şirketi içerisinde gelecek ikinci kuşağın da bu mantalite ile yetişmiş olması önemli bir unsurdur.
Müşteri ihtiyaçlarının karlılık içerisinde belirlenmesi, bu yönde tahminler yapılması ve bu ihtiyaçların karşılanması bir yönetim süreci olarak pazarlamanın görevidir.
Aile şirketlerinin olmazsa olmazı, pazarlama sürecini gerek geleneksel gerekse de modern yöntemlerle birlikte, doğru bir şekilde yönetmektir. Döküm sektörü ülkemizde başarılı bir sektör sayılmaktadır. Bu sektörde belirli düzeyde pazarlama ve satış kriterinin sağlandığı ve modern pazarlamaya geçiş sürecinin sıkıntılı olmadığı söylenebilir. Bu noktada üreticilerin pazarlama karmasını genel olarak biliyor olması sektörde başarının yakalanmasında önemli bir unsurdur.
KAYNAKÇA
Akgül, H. (2016). Satış ve pazarlama için yalın uygulama modeli, https://www.sanayigazetesi.com.tr/satis-ve-pazarlama-icin-yalin-uygulama-modeli-4-makale,963.html Erişim Tarihi Şubat 2020.
Andersson, F., Johansson, D., Karlsson, J., Lodefalkd, J. K., & Poldahl, A. (2016). The characteristics and performance of family firms: Exploiting information on governance, kinship and ownership using total population data. Pobrane z: https://www. oru.
se/contentassets/a7c0e96dea0d409cbfe08168157e02db/the-characteristics-and-performance-of-family-firms.pdf.
Armağan, E. (2017). Dağıtım Kanalları ve Lojistik Yönetimi. 9.Bölüm. Pazarlama Yönetimi Mehmet Marangoz (Ed.). Beta Yayıncılık.
Arregle, J. L., Hitt, M. A., Sirmon, D. G., & Very, P. (2007). The development of organizational social capital: Attributes of family firms. Journal of Management Studies, 44(1), 73-95.
Ateş, M.R. (2006). Şirket doktoru. Y. Turan (Ed.). İstanbul: Hayat Yayıncılık.
Ceran, Y. & İnal, M.E. (2004). Maliyet bilgileri temeline dayalı pazarlama kararları için pazarlama muhasebesi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (22), 63-83.
Darman, G.M. (2015). Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma Kılavuzu. CGS Center Kurumsal Yönetim ve Sürdürülebilirlik Merkezi Yayınları.
İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi (e-ISSN: 2717-7416) Yıl:4 Sayı:8 Güz 2020/2 s.95-113
113 Deloitte. (2013).
http://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/us/Documents/Deloitte%20Growth%20Ent erprises/us-dges-obgovernanceandsuccession-052413.pdf. Erişim Tarihi Şubat 2020 Goodman, S.R. (1982). Increasing corporate profitability: financial techniques for marketing, manufacturing, planning and control. NY: John Wiley & Sons.
Güler, M. & Özdemir, Y. (2017). Aile işletmeleri ile kurumsal işletmelerin yeni mezuna bakış açısı farklı mı? İşe alım süreci bağlamında bir değerlendirme. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(5), 628-643.
Günay, Y. (2014). Yeni dünya, yeni eğilimler, teknolojiler ve Türk döküm sektörü – Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Metalürji ve Malzeme Mühendisleri Odası.
Kotler, P. & Armstrong, G. (2005). Principles of Marketing. (11th ed). Pearson, Prentice Hall..
Kotler, P. & Keller, K.L. (2014). Marketing Management. Pearson.
Küçükbezirci, M. (2020). http://www.muratkucukbezirci.com.tr/tr/makaleler~274/aile-sirketlerinin-avantajlari-ve-dezavantajlari-nedir-ne-degildir~2 Erişim Tarihi Ocak 2020.
Mandle, I. (2008). Overview of family business relevant issues contract. Final report (Austrian Institute for SME Research). This study is conducted on behalf of the European Commission, Enterprise and Industry Directorate-General.
Metalurji. (2001). Türkiye’de döküm sektörünün bugünkü durumu ve geleceği.
https://www.metalurji.org.tr/dergi/dergi126/dergi126_0304.pdf Erişim Tarihi Şubat 2020.
PWC. (2010- 2011). Küresel aile şirketleri araştırması.
Somayeh, S. (2013). Aile şirketlerinin yönetimi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).
Bahçeşehir Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Sharma, S. (2009). Drivers of sustainable strategy in family firms, Proceedings of the International Association for Business and Society, 20, 194-205.
Tüdöksad, http://www.konyadayatirim.gov.tr, 2011, 2012, 2017, 2018 raporları.
Tüdöksad. (2018). Türkiye döküm sektörü. https://tudoksad.org.tr/turkiye-dokum-sektoru, Erişim Tarihi Şubat 2020.
Tüdöksad, (2018). Türkiye döküm sektörü. http://www.konyadayatirim.gov.tr .
Tüdöksad. (2019). Kullanılmış döküm kumunun değerlendirilmesi ve geri kazanımı.
https://www.tudoksad.org.tr/upload/files/TUDOKSAD_Dokum_Kumu_Geri_Kazanimi_Rap oru_F%20%282%29%20%283%29.pdf Erişim Tarihi Şubat 2020.
Wieder, B. (1999). Kosten- und Erlösrechnung im Marketing-Accounting. Wiesbaden, Deutscher Universitäts-Verlag GmbH. und Betriebswirtscahftlicher Verlag Dr. Th. Gabler GmbH.
Gönderim Tarihi: 03.11.2020; Kabul Tarihi: 26.12.2020
Araştırma Makalesi – Copyright © İstanbul Ticaret Üniversitesi Girişimcilik Dergisi
114