Civar Ġllerle ĠliĢkiler

Civar illerle iliĢkiler açısından ulaĢıma bakıldığında; ulaĢımın karadan araçlarla ve göl üzerinden de feribotlarla gerçekleĢtirildiği, uçakla ulaĢımlar için Elazığ‟la yakın iliĢki içerisinde bulunulduğu söylenebilir. Pertek Ġlçesi, bağlı bulunduğu Tunceli il merkezine 52 km, Elazığ il merkezine ise, 33 km uzaklıktadır. Pertek ile Elazığ arasındaki ulaĢım Keban Baraj Gölü‟ ndeki 3 km‟ lik feribot yolculuğu ile sağlanmaktadır (www.tunceli.bel.tr) (Bkz. Ekler, Fotoğraf 1). Bu ĠliĢkilerin detayları, görüĢülen deneklerin civar mekânlarla iliĢkileri ve tercihleri takip eden kısmında detaylı değerlendirilecektir.

3.1.6. Ġlçenin Konumu

Ġlçe toprak üzerindeki yerleĢimi bakımından doğu batı yönlü bir yerleĢim Ģekli göstermektedir. Bunun sebebi ise, doğal ve beĢeri sınırlandırmalardır. Süpürgeç Dağı‟ nın ilçenin kuzeyinde yer alması, güneyde ise Keban Baraj Gölünün varlığı, ilçenin

yayılım alanını ĢekillendirmiĢtir (Bkz. Ekler, Fotoğraf 2). Ġlçe toprak üzerinde genel olarak Süpürgeç Dağı‟ nın etek kısmında toplanmıĢ ve doğu-batı yönlü uzantı sergilemiĢtir. UlaĢımın sağlandığı yol güzergâhı boyunca da konutların varlığı görülmektedir. Ayrıca ilçenin geliĢme yönü diğer Ģehirlerde olduğu gibi batıya doğrudur. Yeni yapılaĢmalar ve ilçenin genel yapısı dıĢında oluĢturulan konutlar ilçenin batısına konumlandırılmıĢtır. Bu durumun sebebi ise, ulaĢım faktörü yani ulaĢımın feribotlarla sağlanmasından dolayı feribot iskelesine yakın olma ve Keban Baraj Gölü ve Pertek Kalesinin manzarasından faydalanma isteği gibi faktörlerdir.

3.1.7. Ġdari OluĢumlar

Pertek ilçe merkezinde birçok kurum ve kuruluĢ yer almaktadır. Pertek‟ te ikame eden insanların her türlü iĢlerinin yürütülmesi bu idari kurumlar tarafından yerine getirilmektedir. Bu idari kuruluĢların merkezde yer aldığı ve genel olarak Hükümet Caddesi ile Atatürk Caddesi üzerinde yayılım gösterdiği bilgisi yapılan yerel gözlemler sonucunda elde edilmiĢtir. Bu resmi kurum ve kuruluĢlar insanların sağlık hizmetlerinin yürütülmesi, tarımsal faaliyetlerinin sürdürülmesi, ulaĢım faaliyetleri, haberleĢme, çalıĢma faaliyetleri, bankacılık ve askeri hizmetler gibi birçok kamu hizmetinde etkili olmaktadır. Hükümet Caddesi olarak adlandırılan; Askerlik ġube Binasından baĢlayıp Eski Cezaevine kadar olan alt yol güzergâhı üzerinde sırasıyla; Askerlik ġubesi Binası, Emniyet, Kaymakamlık, PTT bulunmaktadır. Atatürk Caddesi olarak adlandırılan; ilçe hastanesinden baĢlayıp asıl çarĢının bitiminde kavĢak noktada sonlanan güzergâh boyunca 70. Yıl Ġlçe Hastanesi, Ġlçe Tarım Müdürlüğü, Ġlçe Milli Eğitim Müdürlüğü, Ziraat Bankası ve Belediye yer almaktadır. Bu iki cadde dıĢında Çınar Caddesi, Ġskele Caddesi yer alsa da genel olarak bütün resmi ve idari kurumlar bu iki cadde üzerinde toplanmıĢtır. Bu iki cadde ilçe merkezinde yer aldığı için halk ihtiyaçlarını kolayca giderebilmekte ve ihtiyaçlar hemen cevap bulabilmektedir.

3.1.8. Konut Yapısı

Pertek ilçe merkezindeki konutların yapısı mahallelerin nüfusuyla iliĢkilendirilerek burada kısaca özetlenecektir. Ġlçe merkezinde zamanla nüfusun artması, ekonomik koĢulların iyileĢmesi ve insanların isteklerinin değiĢmesi konutların yapısındaki farklılaĢmalarda da etkili olmuĢtur. Önceden gerek ekonomik koĢullar

dolayısıyla gerekse zamanın Ģartları nedeniyle, evlerin yapısı genel olarak bir ya da nadiren iki katlı ve bahçe içerisinde yer alacak Ģekilde kerpiç yapılmıĢtır. Ancak sonradan terör olayları ve doğumlar sebebiyle ilçenin nüfusu artınca konut ihtiyacı da doğmuĢtur.

Ġstiklal Mahallesinin ilçenin tam ortasında yer alması ve birçok idari kurumun ve ekonomik iĢletmelerin bu bölgede bulunmasından dolayı nüfus bu bölgede yoğunlaĢmıĢtır. Bu mahallede eski konutlar tek katlı ya da iki katlı olup, yapı malzemeleri kerpiç olurken, yeni yapılan evler ise, çok katlı olup, yapı malzemesi briket ve tuğla, sıvası ise; betondur (Bkz. Ekler Fotoğraf 5-6). Ġlçede Bahçeli kerpiç evler ile beton yapıların bir arada yer alması, tek katlı evlerin önünün çok katlı apartmanlarla kapatılması çokça rastlanan durumlardır. Yeni yapılan apartmanlara ilçe merkezinde de rastlanmasının yanında yoğunlaĢtığı bölge esas olarak ilçe hastanesinin arka taraflarıdır. Bu bölgede yeni binaların özellikle apartmanların yoğun olarak bulunması bu bölgenin kenti andırır nitelikte olmasını sağlamıĢtır.

Ġstiklal Mahallesinden sonra en fazla nüfuslanan bölge, çalıĢma baĢlığımızdaki BarıĢ Yapı Kooperatifinin de bulunduğu Kaledibi Mahallesidir. Kaledibi Mahallesi son 10-15 yılda yeni binaların özellikle de dubleks formattaki evlerin yapılmasıyla büyük geliĢim göstermiĢtir (Bkz. Ekler Fotoğraf 7). Bu mahallede tek katlı eski evler bulunmakla birlikte, betonarme bir ya da iki katlı evler ve dubleks yapılar da yer almaktadır.

Camiikebir ve Soğukpınar mahallelerine bakıldığında, aynı Ģekilde kerpiç ve betonarme yapıları bir arada görmek mümkündür

Pertek ilçe merkezinin en doğusunda, DerebaĢı Mahallesi yer almaktadır. Bu mahalle, 243 kiĢi nüfusuyla ilçenin en az nüfuslanan bölgesidir. Bu bölgenin ilçe merkezine kısmen daha uzak olması ve sapa kalması bu mahallenin göç vermesinde ve az nüfuslanmasında etkili olmuĢtur. Bu mahalledeki konutlar genellikle bir ya da iki katlı olup, evlerin yapı malzemesi ise kerpiçtir yeni yapılaĢmalar yok denecek kadar azdır (Bkz. Ekler Fotoğraf 3-4).

3.1.9. Eğitim Hizmetleri

Pertek ilçe merkezinde bir adet anaokulu, iki ilkokul, iki ortaokul, üç tane de lise olmak üzere sekiz adet okul bulunmaktadır (Bkz. Tablo 2). Köylerinde ise toplam üç anaokulu, dört ilkokul, bir tane de ortaokul bulunmaktadır. Pertek ilçesinde yaĢayan öğrenciler, bu merkez ve köy okullarında eğitim ve öğretimlerini sürdürmektedirler (Kaynak kiĢi 3).

Pertek ilçe merkezindeki okullardan en eski olanı; 1938 yılında kurulan eski adı Alp Doğan Ġlköğretim Okulu olan yeni ismiyle ġehit Gürsel Can Ġlkokuludur. Daha sonra ise sırasıyla; 1940 yılında eski ismiyle Pertek Anaokulu Ģimdiki adı ile Gülüzar Genç Anaokulu kurulmuĢtur. 1952 yılında Mustafa Kemal Lisesi, 1953 yılında Cumhuriyet Ortaokulu, 1964 yılında Atatürk Ġlkokulu, 1975 yılında Ġmam Hatip Lisesi ve Ġmam Hatip Ortaokulu, 2007 yılında ise, Öğretmen Zeynel Erol Anadolu Lisesi kurulmuĢtur. Pertek ilçe merkezindeki okullar, Ģube sayısı ve öğrencilerin cinsiyet dağılımları ile tablo 3‟ de yer almaktadır (Kaynak kiĢi 3)

Örgün eğitim ile ilgili bilgiler, tablo verileriyle Ģöyle yorumlanabilir: Ġlçedeki anaokulu 8 Ģubeye sahiptir. Bu anaokulunun 2017-2018 yılı kayıtlarına göre toplam öğrenci sayısı 142‟ dir. Ġlçe merkezindeki 2 ilkokulun 21 Ģubesi olmakla birlikte 335 öğrenci eğitim-öğretim görmektedir. Ġlkokullar arasında öğrenci yoğunluğu en fazla olan okul Atatürk Ġlkokuludur. Ġlçe merkezinde 2 ortaokul olmakla birlikte bu okullar toplam 18 Ģubeye sahiptir. 419 öğrenci eğitim-öğretim görmektedir. Bu ortaokullardan öğrenci yoğunluğu en fazla olanı, Cumhuriyet Ortaokuldur. Ġlçe merkezinde toplam 22 Ģubeye sahip 3 lise bulunmaktadır. Bu liselerde toplam 360 öğrenci eğitim- öğretim görmektedir. Bu liselerden öğrenci yoğunluğu en fazla olan lise, Öğretmen Zeynel Erol Anadolu Lisesidir.

Tablo 2. Pertek Ġlçe Merkezindeki Okullar, ġube Sayıları, Erkek Öğrenci Sayıları, Kız Öğrenci Sayıları ve Toplam Öğrenci Sayısının Dağılımı

Okullar ġube Sayısı

Erkek Öğrenci Sayısı Kız Öğrenci Sayısı Toplam Öğrenci Sayısı Pertek Anaokulu 8 77 65 142 Atatürk Ġlkokulu 12 104 85 189

ġehit Astsubay Gürsel Can

Ġlkokulu 9 73 73 146

Cumhuriyet Ortaokulu 13 163 164 327

Ġmam Hatip Ortaokulu 5 52 40 92

Öğrt. Zeynel Erol Anadolu

Lisesi 10 119 114 233

Ġmam Hatip Lisesi 5 34 24 58

Mustafa Kemal Lisesi 7 40 29 69

Kaynak: Pertek Ġlçe Milli Eğitim Müdürlüğü (2017-2018)

Ġlçede örgün eğitim veren kurumların yanı sıra yaygın eğitim veren Halk Eğitim Merkezi de bulunmaktadır. Halk Eğitim Merkezi 1972 yılında açılmıĢ ve yaygın eğitim faaliyetleri Halk Eğitim binasında sürdürülmeye baĢlanmıĢtır. Önceden Pratik Kız Sanat Okuluna bağlı olarak hizmet verilirken 2001 yılından sonra ise, Pratik Kız Sanat Okulunun kapatılmasıyla Halk Eğitim Müdürlüğü aynı binada hizmete devam etmiĢtir. Halk Eğitim Merkezinde, genel kurslar ve mesleki ve teknik kurslar adı altında insanların faydalanması için çeĢitli kurslar açılmıĢtır. Genel kurslar baĢlığı altında; okuma-yazma kursları, step-aerobik kursları, Ġngilizce kursları verilmektedir. Mesleki ve teknik kurslar baĢlığı altında ise, bilgisayar kullanımı kursu, dekoratif ahĢap süsleme kursu, Gaziantep bakır el iĢlemeciliği kursu, düz dikiĢ makineci kursu, saça geçici ve kalıcı Ģekil verme teknikleri kursu, katı ve sıvı yakıtlı kalorifer ateĢçisi kursu, katı yakıtlı kalorifer ateĢçisi kursu verilmektedir ( http://pertekhem.meb.k12.tr/ ).

3.1.10. Sağlık Hizmetleri

Pertek Ġlçe merkezinde Atatürk Caddesi üzerinde 70. Yıl Cumhuriyet Pertek Ġlçe Hastanesi bulunmaktadır. Bu hastane ilk olarak 1945‟ li yıllarda Sağlık Ocağı olarak faaliyete baĢlamıĢtır. Aralık 2007 yılından itibaren ilçe hastanesi olarak iki katlı hizmet binasında I. ve II. basamak sağlık hizmeti vermektedir. 08.10.2008 tarihinde ilçede Aile Hekimliği uygulaması baĢlamıĢ ve Toplum Sağlığı Merkezi kurulmuĢtur. TSM‟ ye bağlı I Nolu, II Nolu, III Nolu Aile Hekimlikleri Ġlçe Hastane binasında IV Nolu Aile hekimliği ise Pınarlar ASM hizmet binasında hizmet vermektedir ( http://www.pertek.gov.tr/ilce-devlet-hastanesi )

Ġlçe Hastanesi Müdüründen edinilen bilgilere göre, 70. Yıl Cumhuriyet Pertek Ġlçe Hastanesi, 10 yataklıdır. 2017 yılında toplam 41.910 kiĢi muayene olmuĢtur. Hastanede toplam 80 kiĢi çalıĢmaktadır. Hastanede görev alan personelleri Ģöyle sıralanabilmektedir: Hastanede, 9 hemĢire 10 tane de ebe bulunmaktadır. 4 laborant, 1 çevre sağlıkçısı, 4 hizmetli, 5 paramedik, 3 temizlik Ģirketi elemanı, 3 tıbbi sekreter, 9 Acil Tıp Teknisyeni, 4 güvenlik görevlisi, 5 tane röntgen çeken eleman, 4 tane veri hazırlamada yer alan memur, 3 tane memur, 3 tane Ģoför bulunmaktadır. DiĢ bölümünde de, 1 diĢ teknisyeni, 2 tane diĢ doktoru bulunmakta bunların yanında da 2 hemĢire ve 1 hizmetli yer almaktadır. Aile hekimliğinde 4 kiĢi bulunmakta yanlarında temizlikten ve giriĢten sorumlu 2 kiĢi istihdam etmektedir (Kaynak kiĢi 4).