Cezalar, El Koyma ve Kararların Bildirimi

5549 sayılı Kanunda; yükümlülükleri ihlal edenlere, ihlalin çeşidine göre İdare ve Adli Ceza olmak üzere iki türlü yaptırım öngörülmektedir.

a- Yükümlülük İhlâlinde İdarî Ceza

5549 sayılı Kanun Yükümlülere yüklediği; Kimlik Tespiti, Şüpheli İşlemlerin MA-SAK Başkanlığı’na bildirimi ve Devamlı Bilgi Verme yükümlülüklerinden herhangi birini ihlal eden yükümlülere MASAK Başkanlığınca idarî para cezası verilir. Yüküm-lünün banka, finansman şirketi, faktoring şirketi, ikrazatçı, finansal kiralama şir-keti, sigorta ve reasürans şirşir-keti, emeklilik şirşir-keti, sermaye piyasası kurumu veya yetkili müessese olması halinde, idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.

Aynı kanunun, Eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemleri ile diğer tedbirler alma yükümlülüğüne uymayan yükümlülere, eksikliklerin giderilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması için 30 günden az olmamak üzere süre verilir. Verilen süre içinde eksiklikleri gidermeyen ve gerekli tedbirleri almayan yükümlülere idarî para cezası verilir. Yükümlünün banka, finansman şirketi, faktoring şirketi, ikrazat-çı, finansal kiralama şirketi, sigorta ve reasürans şirketi, emeklilik şirketi, serma-ye piyasası kurumu veya serma-yetkili müessese olması halinde, idarî para cezası iki kat olarak uygulanır.

5549 sayılı Kanunun 9/A maddesi gereğince getirilen elektronik tebligata ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilen kişi, kurum veya kuruluşlara MA-SAK Başkanlığı tarafından her bir tespit için idari para cezası uygulanır.

Yukarıda sayılan tüm yükümlülükler için, ihlal edildiği tarihten itibaren beş yıl geçtikten sonra idari para cezası verilemez.

Kanun koyucu yukarıda ifade edilen yükümlülük ihlalleri neticesinden doğan idari para cezalarına bir sınır getirmiştir. 2014-2017 yıllar için yükümlülük ihlali halinde uygulanacak idari para cezaları ve üst ceza limitleri aşağıdaki tablodadır.⁴⁴

Hakkında

5.000 8.796 9.685 10.225 10.616

- 1.000.000^(*) 1.101.100^(*) 1.162.540^(*) 1.207.060^(*)

Yükümlü

10.000 17.592 19.370 20.450 21.232

- 10.000.000^(*) 11.011.000^(*) 11.625.410^(*) 12.070.660^(*)

Kişi, Kurum ve

- 10.000 11.011 11.625 12.070

- 250.000^(**) 275.270^(**) 290.630v 301.760^(**)

(*) İhlalin yapıldığı yıl itibariyle uygulanacak ceza toplamı her bir yükümlülük için bu tutarı aşamaz. Üst tutardan ceza uygulanan yükümlüler nezdinde takip eden yılda aynı neviden bir yükümlülük ihlali olması durumunda bu hadler iki kat olarak uygulanır.

(**) Elektronik tebligat yükümlüğü için bir yıl içinde uygulanacak idari para cezasının toplamı bu tutarı geçemez.

b- Yükümlülük İhlâlinde Adlî Ceza

Yükümlüler 5549 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin ikinci fıkrası ile 7 ve 8’inci maddelerindeki Şüpheli işlem mahremiyeti, bilgi ve belge verme, muhafaza ve ib-raz yükümlülükleri ihlâl eden kimse bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

Bu suç dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hük-molunur.

44 www.masak.gov.tr

i. Başkası hesabına işlem yapıldığının beyan edilmemesi

Yükümlüler nezdinde veya aracılığıyla yapılacak kimlik tespitini gerektiren iş-lemlerde, kendi adına ve fakat başkası hesabına hareket eden kimse, bu işlemleri yapmadan önce kimin hesabına hareket ettiğini yükümlülere yazılı olarak bildir-mediği takdirde altı aydan bir yıla kadar hapis veya beş bin güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılır.

ii. Gümrük idaresine yapılacak açıklama

Türk parası, döviz veya bunlarla ödemeyi sağlayan belgeleri yurt dışına çıkaran veya yurda getiren yolcular, gümrük idaresinin talebi üzerine bunlarla ilgili olarak tam ve doğru açıklama yapmakla mükelleftir.

Yetkililerce talep edildiği halde herhangi bir açıklama yapılmaması veya yan-lış ya da yanıltıcı açıklama yapılması halinde, yolcu beraberindeki değerler gümrük idaresi tarafından muhafaza altına alınır. Gümrük idaresince, açıklamada bulunma-yan yolculara taşıdıkları değerin, tutar konusunda gerçeğe aykırı açıklamada bu-lunan yolculara ise taşıdıkları değer ile açıkladıkları değer arasındaki farkın onda biri kadar idarî para cezası kesilir. Ayrıca durum şüpheli sayılarak Başkanlığa bil-dirilmekle birlikte ilgili diğer mercilere de intikal ettirilir. Bin beş yüz Türk Lirasına kadar olan farklar için bu hüküm uygulanmaz.

c- El Koyma

Aklama ve terörün finansmanı suçunun işlendiğine dair kuvvetli şüphe bulunan hallerde 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 128’inci maddesindeki usûle gö-re malvarlığı değerlerine el konulabilir.

Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Cumhuriyet savcısı da el koyma kara-rı verebilir. Hâkim karakara-rı olmaksızın yapılan elkoyma işlemi yirmi dört saat için-de görevli hâkimin onayına sunulur. Hâkim en geç yirmidört saat içiniçin-de onaylanıp onaylanmamasına karar verir. Onaylanmama halinde Cumhuriyet savcılığının kararı hükümsüz kalır.

Soruşturma veya kovuşturma konusu suçun işlendiğine ve bu suçlardan elde edildiğine dair somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebebi bulunan hallerde, şüpheli veya sanığa ait;

i. Taşınmazlara,

ii. Kara, deniz veya hava ulaşım araçlarına,

iii. Banka veya diğer malî kurumlardaki her türlü hesaba,

iv. Gerçek veya tüzel kişiler nezdindeki her türlü hak ve alacaklara, v. Kıymetli evraka,

vi. Ortağı bulunduğu şirketteki ortaklık paylarına, vii. Kiralık kasa mevcutlarına,

viii. Diğer malvarlığı değerlerine,

el konulabilir.

Somut olarak belirlenen bu taşınmaz, hak, alacak ve diğer malvarlığı değerle-rinin şüpheli veya sanıktan başka bir kişinin zilyetliğinde bulunması halinde dahi, el koyma işlemi yapılabilir. El koyma kararı alınabilmesi için Mali Suçları Araştırma Kurulu’ndan suçtan elde edilen değere ilişkin rapor alınır. Bu rapor en geç üç ay içinde hazırlanır. Özel sebepler zorunlu kıldığında bu süre talep üzerine iki ay daha uzatılabilir.

ç- Kararların Bildirimi

Aklama ve terörün finansmanı suçundan dolayı yapılan soruşturma sonucunda verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya düzenlenen iddianame, ko-vuşturma sonucunda verilen hüküm ve verilen el koyma kararının bir örneği izleyen ayın sonuna kadar ilgili Cumhuriyet savcılıkları ve mahkemelerce MASAK Başkan-lığı’na gönderilir.