Bu bölümde, araştırma sonucu elde edilen bulgulara ve bu bulgulara ilişkin yorumlara yer verilmiştir. Bulgular, üç bölüm hâlinde sunulmuştur.
Birinci bölümde bulgular sunulurken;
1. Gruplar arası okuma tutumuna ilişkin bulgulara ve yorumlarına, 2. Gruplara ait okuma stratejisi kullanım durumlarına ve yorumlarına, 3. Grupların değerleri sıralaması ve değerlerin hüküm şiddetlerine,
4. Grupların İnsani Değerler Ölçeğinden elde ettiği ortalama puanlara ve yorumlarına,
5. Grupların farklı türden metinleri okuma hızlarına dair bulgulara ve yorumlarına,
6. Grupların etkin okuma endeksleri ile ilgili bulgulara ve yorumlarına yer verilmiştir.
İkinci bölümde ise; gruplara ait bağımsız değişkenlerle -cinsiyet, barınma durumu, anne ve babanın okuma durumları- grupların okuma tutumundan, okuma stratejisinin kullanımından, insani değerler ölçeğinden, okuma hızı ve etkin okuma hızından elde ettikleri puanlar arası ilişki incelenmiştir.
Üçüncü bölümde, deneklere okutulan on gençlik romanının değerler aktarımı bakımından incelenmesi sonucu elde edilen bulgulara yer verilmiştir.
4. 1. Grupların Okuma Becerileri ve Değer Algılarına İlişkin Bulgular
Bu bölümde gruplar, okuma tutumları, okuma stratejilerini kullanım durumları, okuma hızları, etkin okuma endeksleri; değer algıları bakımlarından değerlendirilmişlerdir. Belirtilen boyutlarda gruplar, ön test ve son test sonuçları dikkate alınarak analize tâbi tutulmuşlardır.
4. 1. 1. Deney Grubu I-II ve Kontrol Grubuna Ait Okuma Tutumu Verileri Bu bölümde deneklerin okuma tutumu ortalamalarına ilişkin ön test ve son test sonuçlarına yer verilmiştir.
Tablo 4. 1.
Deney ve Kontrol Gruplarına Ait Okuma Tutumu Ön Test Ortalama Puanları
Gruplar n X SD
Genel Tutum Deney Grubu I 17 3,75 ,386
Deney Grubu II 16 3,35 ,928
Kontrol Grubu I 17 3,49 ,450
Sevgi Deney Grubu I 17 3,43 ,499
Deney Grubu II 16 2,92 1,112
Kontrol Grubu I 17 3,09 ,645
Nefret Deney Grubu I 17 4,28 ,505
Deney Grubu II 16 3,77 1,019
Kontrol Grubu I 17 4,05 ,599
Fayda Deney Grubu I 17 4,01 ,564
Deney Grubu II 16 3,87 1,096
Kontrol Grubu I 17 3,90 ,408
Deney grupları ve kontrol grubunun okuma tutumu ortalamaları birbirine yakın değerler almıştır. Bununla birlikte okuma tutumu genel ortalamalarında; okuma tutumu sevgi, nefret ve fayda alt boyutlarında en yüksek ortalama Deney Grubu I’e ait iken en düşük ortalama Deney Grubu II’ye aittir. Gruplara dair okuma tutumu verilerinin normal dağılım gösterip göstermediğinin belirlenmesi için Kolmogorov-Smirnov normallik testi yapılmıştır.
Tablo 4. 2.
Deney ve Kontrol Gruplarına Ait Okuma Tutumu Ön Test Sonuçlarına Ait Normallik Testi
Okuma tutumu ön test
Kolmogorov-Smirnov
İstatistik df Sig.
Okuma tut. gen. ort. ,089 50 ,200*
Sevgi ,083 50 ,200*
Nefret ,140 50 ,015
Fayda ,170 50 ,001
* Verilerin normal dağılım üst sınır kat sayısını gösterir.
Okuma tutumu ön testine ilişkin verilerin normallik değerleri incelendiğinde okuma tutumu genel ortalamasından (D(50)= 0,89; p> ,005) ve okuma tutumu sevgi alt boyutundan elde edilen sonuçların (D(50)= 0,83; p> ,005) normal dağılım gösterdiği
söylenebilir. Öbür taraftan nefret tutumuna (D(50)= ,140; p< ,005) ve fayda tutumuna (D(50)= ,170; p< ,005) ilişkin sonuçların normal dağılım göstermediği söylenebilir. Bu durumda okuma tutumu genel ortalamasına ve sevgi alt boyutuna ilişkin verilerin parametrik testlerle; okuma tutumu alt boyutları olan nefret ve faydaya ilişkin verilerin parametrik olmayan testlerle incelenmesi gerekmektedir.
Tablo 4. 3.
Çalışma Grubundaki Öğrencilerin Okuma Tutumuna Dair Ön Test Sonuçları Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA)
Varyansın Kaynağı Kareler Toplamı df Kareler Ortalaması F p Anlamlı Fark Genel ortalama Gruplar arası 1,480 2 ,740 1,751 ,185 YOK Gruplar içi 19,861 47 ,423 Toplam 21,341 49 Sevgi Gruplar arası 2,153 2 1,077 1,638 ,205 YOK Gruplar içi 30,901 47 ,657 Toplam 33,054 49
Deney gruplarındaki ve kontrol grubundaki öğrencilerin okuma tutumuna dair genel ortalama [F(2-47)= 1,751; p>,005] ve sevgi alt boyutu [F(2-47)= 1,638; p>,005] ön test sonuçları arasında anlamlı fark yoktur. Bununla birlikte grupların okuma tutumu fayda ve nefret alt boyutu ön test puanları arasındaki farkların anlamlı olup olmadığının değerlendirilmesi için parametrik olmayan Kruskal Wallis testi uygulanmıştır.
Tablo 4. 4.
Çalışma Gruplarının Okuma Tutumu Ön Test Puanları Kruskal Wallis Testi Sonuçları
Gruplar n df Sıra ortalaması X 2 p Anlamlı Fark Nefret Deney grubu I 17 2 30,94 5,267 ,072 YOK Deney grubu II 16 2 19,38 Kontrol grubu 17 2 25,82 Fayda Deney grubu I 17 2 24,15 ,235 ,889 YOK Deney grubu II 16 2 25,94 Kontrol grubu 17 2 26,44
Ön test sonuçlarına göre okuma tutumu nefret alt boyutu (X2
= 5,267; p> ,005) ve fayda alt boyutu ortalamasında (X2 = ,235; p> ,005) gruplar arası farklar anlamlı değildir.
Tablo 4. 5.
Deney ve Kontrol Grupları Okuma Tutumu Son Test Ortalama Değerleri
Gruplar n X SD X Son-X Ön Genel Tutum Deney Grubu I 17 4,02 ,530 0,27 Deney Grubu II 16 3,66 ,909 0,31 Kontrol Grubu I 17 3,29 ,674 -0,20 Sevgi Deney Grubu I 17 3,82 ,655 0,39 Deney Grubu II 16 3,44 1,059 0,52 Kontrol Grubu I 17 2,96 ,854 -0,13 Nefret Deney Grubu I 17 4,21 ,708 -0,07 Deney Grubu II 16 3,88 ,946 0,11 Kontrol Grubu I 17 3,32 ,857 -073 Fayda Deney Grubu I 17 4,27 ,538 0,26 Deney Grubu II 16 3,90 ,971 0,03 Kontrol Grubu I 17 3,83 ,781 -0,07
Deney Grubu I’e ait son test ortalamalarının her boyutta diğer gruplara göre daha yüksek gerçekleştiği; Deney Grubu II’nin ortalamalarının ise Deney Grubu I’in ardından en yüksek ortalamalara sahip olduğu görülmektedir. Ayrıca Deney Grubu I ve II’nin her boyutta ön test ortalama sonuçlarına göre son test ortalama değerlerinin artış gösterdiği; bununla birlikte Kontrol Grubu I’in ortalamalarında düşme görüldüğü söylenebilir. Ayrıca okuma tutumuna ilişkin ön test ortalama puanlarında Deney Grubu II, her boyutta düşük puanlar almışken okuma tutumu son test sonuçlarında Kontrol Grubunun ortalama puanları düşük gerçekleşmiştir. Son test ortalamalarının deney gruplarında artış; kontrol grubunda ise azalma göstermesinin grupların okudukları okuma materyallerine bağlı olarak gerçekleştiği düşünülebilir. Kontrol Grubundaki öğrencilerin öğretmenlerinin belirlediği kitapları okudukları ve bu kitapların ödev olarak okutulduğu görüşme formundan elde edilen veriler arasındadır.
Okuma tutumu son test ortalamalarının gruplar arasında farklı gerçekleşmiş olmasına karşın bu farklılığın anlamlı olup olmadığının belirlenmesi için işe koşulacak istatistiksel tekniklerin belirlenmesinde öncelikle verilerin normal dağılıp dağılmadığı tespit edilmiştir.
Tablo 4. 6.
Deney ve Kontrol Gruplarına Ait Okuma Tutumu Son Test Sonuçlarına Ait Normallik Testi
Okuma tutumu son test
Kolmogorov-Smirnov
İstatistik df Sig.
Okuma tut. gen. ort. ,122 50 ,062
Sevgi ,139 50 ,017
Nefret ,156 50 ,004
Fayda ,158 50 ,003
* Verilerin normal dağılımını gösterir.
Okuma tutumu son testine ilişkin verilerin normallik değerleri incelendiğinde okuma tutumu genel ortalamasından elde edilen sonuçların (D(50)= ,122; p> ,005) normal dağılım gösterdiği fakat okuma tutumu sevgi (D(50)= ,139; p< ,005); nefret (D(50)= ,156; p< ,005) ve fayda alt boyutlarına (D(50)= ,158; p< ,005) ilişkin sonuçların normal dağılım göstermediği söylenebilir. Bu durumda okuma tutumu genel