Boraks Penta 5 Fabrika Birimi Çok Değişkenli Matris Yöntemi ile Risk Analizi

Kullanılan yöntemde olasılık ve şiddetin yanı sıra personel sayısı , geçmiş yıllara ait iş kazaları ve yasal zorunluluklar dikkate alınarak risk değerlendirme tablosu oluşturulmuştur.

Örnek hesaplama;

Tehlike Tanımı : Ekipman ve hatlarda elektrik kaçakları

Risk Tanımı : Elektrik çarpması, ağır yaralanma, ölüm, elektrik yangını vb. Değerlendirme 1 :

 Tehlikeli olayın meydana gelme olasılığı “O” = 4

 Olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet derecesi (şiddet) ‘Ş’ = 5

 risk altındaki personel sayısı ‘P’ = 3  Önceki kazalar ve meslek hastalığı ‘K’ = 1  Yasaya uygunluk ve zorunluluğunu ise ‘Y’ = 2 Risk skoru (RS) =[((OxŞ)+P+K+Y)) / 34]x100 RS = [((4x5)+3+1+2)) / 34]x100

Değerlendirme 2 :

 Tehlikeli olayın meydana gelme olasılığı “O” = 1

 Olay veya maruz kalma durumunun yol açabileceği yaralanma veya sağlık bozulmasının ciddiyet derecesi (şiddet) ‘Ş’ = 1

 risk altındaki personel sayısı ‘P’ = 3  Önceki kazalar ve meslek hastalığı ‘K’ = 1  Yasaya uygunluk ve zorunluluğunu ise ‘Y’ = 2 Risk skoru (RS) =[((OxŞ)+P+K+Y)) / 34]x100 RS = [((1x1)+3+1+2)) / 34]x100

Çizelge 8.2. Çok değişkenli matris yöntemi ile boraks penta 5 fabrika biriminin risk analizi ve değerlendirmesi.

Sıra

No Alt Bölge Tehlike Tanımı Risk Tanımı

Değerlendirme Mevcut Önlemler RS

Revize Değerlendirme

O Ş P K Y RS O Ş P K Y RS

1 Bant Konveyör _{Çalıştırma}

Tamburun muhafazalarının bulunmaması, muhafaza kapağının açık bırakılması, emniyet switchinin çalışmaması, bant kornasının çalışmaması Tambura veya banda uzuv sıkışması, düşme, yaralanma 4 4 3 2 3 70 Tambur muhafazaları takılı ve kapaklar kapalı

olması sağlanmış, emniyet switchinin ve

bant devreye girerken çalan kornanın sürekli faal olması için gerekli önlemler alınmış, bu konularda çalışanlara

gerekli uyarılar yapılmıştır.

1 1 3 1 2 23

2 Bant Konveyör _{Çalıştırma}

çalışanların bantların arasından veya altından

geçilmesi Banda uzuv sıkışması, düşme, yaralanma 4 4 3 1 3 67

Bant konveyör galerileri kamera sistemi ile izlenmekte, emniyet switchinin ve kornalarının çalıştığının kontrol edilmekte, bu konularda çalışanlara gerekli uyarılar yapılmaktadır. Bantların altından geçiş kapatılmıştır. 1 1 3 1 2 23 3 Bant Konveyörde ve Yürüme Yolunda Temizlik

Bant çalışırken tambur veya rulo temizliği yapılması, bant konveyör

hareketli aksamına yaklaşılması Tambura veya banda uzuv sıkışması, düşme, yaralanma 4 4 3 1 3 67

Bant silgilerinin ve bant yıkama sisteminin faal

olması sağlanmakta, bant konveyör durdurulduktan sonra temizlik yapılmaktadır. 1 2 3 1 2 23 72

Çizelge 8.2. (Devam) Çok değişkenli matris yöntemi ile boraks penta 5 fabrika biriminin risk analizi ve değerlendirmesi.

Sıra

No Alt Bölge Tehlike Tanımı Risk Tanımı

Değerlendirme Mevcut Önlemler RS Revize Değerlendirme O Ş P K Y RS O Ş P K Y RS 4 Bant Konveyörde ve Yürüme Yolunda Temizlik

Yürüme yolunda atıl malzeme bulunması, yerlere malzeme

dökülmesi

Kayma, düşme,

yaralanma. 4 3 3 2 2 55

Bant konveyörlerin bulunduğu yerler ve yürüme yolları sık sık temizlenmektedir, ortamda atıl duran

malzemeler uzaklaştırılmaktadır. 1 1 3 1 2 23 5 Elektrikli cihazların ve elektrik tesisatının kullanımı Ekipman ve hatlarda elektrik kaçakları Elektrik çarpması, yangın, ağır yaralanma veya ölüm 4 5 3 1 2 76

Elektrik tesisatlarının topraklama kontrolleri periyodik olarak yapılmaktadır. Panoların önünde yalıtkan paspaslar mevcuttur. Elektrik

çarpmasına karşı pano kapaklarında uyarı ve ikaz etiketleri

bulunmaktadır.

1 1 3 1 2 23

6 Genel Üretim Faaliyetleri

Personel veya yük asansörlerinin yanlış

kullanımı

Asansör boşluğuna düşme, asansörde mahsur kalma veya

asansör kabininin yere düşmesi sonucu yaralanma veya ölüm

4 5 3 1 2 76

Asansörlerin periyodik kontrolleri standartlara uygun yetkili teknik görevlilerce yapılmaktadır. Periyodik

bakımları yetkili servis tarafından yapılmaktadır. İşletme talimatları ve

yapılmaması gerekenleri belirten levhalar her kat kapısında ve kabin

içinde asılıdır. Personele Asansör kullanımı ile ilgili eğitimler

verilmiştir.

1 1 3 1 2 23

Çizelge 8.2. (Devam) Çok değişkenli matris yöntemi ile boraks penta 5 fabrika biriminin risk analizi ve değerlendirmesi.

Sıra

No Alt Bölge Tehlike Tanımı Risk Tanımı

Değerlendirme Mevcut Önlemler RS Revize Değerlendirme O Ş P K Y RS O Ş P K Y RS 7 Genel Üretim Faaliyetleri

Fabrika içinde veya çevresinde Forklift

kullanımı

Forkliftin çalışana çarpması, forkliftin

kaldırdığı yükün altında kalma veya

forkliftin hareketi ile sıkışma sonucu yaralanma veya

ölüm

4 4 3 1 2 64

Forkliftler sadece operatör belgesi olan kişiler tarafından kullanılmaktadır. Forkliftlerin periyodik kontrolleri standartlara uygun yetkili teknik görevlilerce yapılmaktadır. Forkliftin hareket alanlarına çalışanların girmesi önlenmekte ve ilgili kişiler forklifte

güvenli bir mesafede bulunmaktadır. Forkliftin kaldırdığı

yük altına girilmemesi konusunda çalışanlar uyarılmaktadır. Gerekli

uyarı levhaları mevcuttur.

1 1 3 1 2 23 8 Genel Üretim Faaliyetleri Çözme oluğunun oluk şutlarının kontrolü Merdiven ve korkuluk olmaması nedeniyle düşme sonucu yaralanma veya ölüm 4 4 3 1 2 64

Yürüyüş yolları ve korkuluklar mevcut. Çalışanların aceleci davranmamaları konusunda uyarılar

yapılmıştır.

1 1 3 1 2 23

9 Soda Bunkerine

Soda Atılması

Soda torbası ağzının kesici aletle açılması

Soda torbasının ağzını kesici aletle

keserken yaralanma ve soda

tozuna maruziyet

4 3 3 1 2 52

Kesici kullanımında uygun iş eldiveni giyilmekte, işlem sırasında

uygun KKD (baret, toz maskesi, ayakkabı vb.) kullanılması konusunda çalışanlara gerekli

uyarılar yapılmaktadır.

1 1 3 1 2 23

Çizelge 8.2. (Devam) Çok değişkenli matris yöntemi ile boraks penta 5 fabrika biriminin risk analizi ve değerlendirmesi.

Sıra

No Alt Bölge Tehlike Tanımı Risk Tanımı

Değerlendirme Mevcut Önlemler RS Revize Değerlendirme O Ş P K Y RS O Ş P K Y RS 10 Susuzlandırma Eleklerinin ve Elek Şutunun Yıkanması Yıkama esnasında kullanılan sıcak su veya sıcak çözelti

Yıkama esnasında sıcak su veya sıcak

çözelti sıçraması sonucu yaralanma

ve yanma.

4 4 3 3 2 70

Yıkama esnasında dikkatli olunması ve işlem sırasında

uygun KKD kullanılması konusunda çalışanlara gerekli

uyarılar yapılmaktadır. 1 1 3 1 2 23 11 Flokulant Hazırlama Flokulant hazırlama üniteleri bunkerlerineflokulant ilave edilmesi Yere dökülen flokulantın kaygan bir zemin oluşturması sonucu düşme, yaralanma ve flokulant ilavesi esnasında çıkan toza maruziyet 4 4 3 2 2 67

Flokulantlı zeminler sürekli temizlenmekte, uyarı levhaları asılıdır ve işlem sırasında uygun

KKD kullanılmaktadır. 1 1 3 1 2 23 12 Tank veya OlukÜzerinde Çalışma Tankların veya olukların üst menhol kapaklarının açık bırakılması Çalışanın açık bırakılan menhol kapağından tank veya oluk içine düşmesi sonucu ağır yaralanma,

ölüm

4 5 3 1 2 76

Menhol kapakları sürekli kapalı tutulmaktadır, kapağın altında

düşmeyi engelleyen ızgara mevcuttur, bu konuda çalışanlara

gerekli uyarılar yapılmaktadır.

1 1 3 1 2 23 13 Toz tutma hücreleri ve aerosiklon altındaki yıldız besleyicilerin çalıştırılması

Toz tutma hücreleri ve aerosiklon altındaki yıldız besleyiciler Çalışan yıldız besleyiciye müdahale sonucu uzuv sıkışması, ezilme, yaralanma. 4 4 3 1 2 64

Tıkanan kısımlara müdahale etmeden önce yıldız besleyici durdurulmakta ve şalteri bakım

konumuna alınmaktadır.

1 1 3 1 2 23

Çizelge 8.2. (Devam) Çok değişkenli matris yöntemi ile boraks penta 5 fabrika biriminin risk analizi ve değerlendirmesi.

Sıra

No Alt Bölge Tehlike Tanımı Risk Tanımı

Değerlendirme Mevcut Önlemler RS Revize Değerlendirme O Ş P K Y RS O Ş P K Y RS 14 Genel Üretim Faaliyetleri

Hatlarda Sıcak su, buhar ve/veya kondens kaçağı olması Hattaki kaçaktan kaynaklanan Sıcak akışkanın çalışan üzerine sıçraması, yanma 4 4 3 3 2 70

Buhar ve kondens hatlarındaki kaçakların zamanında giderilmekte, Uygun sızdırmazlık

ekipmanları kullanılmaktadır. Hatlar sık sık kontrol edilmektedir. 1 1 3 1 2 23 15 Genel Üretim Faaliyetleri Gürültü İşitme kaybı, psikolojik rahatsızlıklar 3 5 3 1 2 61

Proseste düzenli olarak gürültü ölçümü yapılmaktadır. Gürültülü

yerlerde uyarı levhaları mevcuttur. Gerekli önlemler alınmıştır. Çalışanlar uygun kulak

koruyucuları kullanmakta ve bu konuda sürekli uyarılmaktadır.

1 1 3 1 2 23

Sonuçlar değerlendirildiğinde; risk skoru 61-80 arasında çıkan değerler mümkün olduğunda çabuk önlem alınması gereken bölümde yer almaktadır. Bu sebeple menhol kapaklarının açık bırakılmaması, düzenli aralıklarla ortamın temizlenmesi gerektiği, çalışanların işe uygun kişisel koruyucu donanım kullanımı ile beraber bunların denetlenmesi gerektiği, sıcak su ve buhar yanmalarına karşı sıcak yüzeylerin izolasyonu yapıldığı görülmüştür.

Çizelge 8.2. de diğer tehlikelere bakıldığında;

 Toz tutma hücreleri ve aerosiklon altındaki yıldız besleyiciler,  Hatlarda Sıcak su, buhar ve/veya kondens kaçağı olması,  Gürültü,

 Flokulant hazırlama üniteleri bunkerlerineflokulant ilave edilmesi,  Yıkama esnasında kullanılan sıcak su veya sıcak çözelti,

 Fabrika içinde veya çevresinde forklift kullanımı,  Çözme oluğunun oluk şutlarının kontrolü,  Ekipman ve hatlarda elektrik kaçakları,

 Personel veya yük asansörlerinin yanlış kullanımı,  Çalışanların bantların arasından veya altından geçilmesi,

 Bant çalışırken tambur veya rulo temizliği yapılması, bant konveyör hareketli aksamına yaklaşılması tehlikeleri göz önüne alındığında, risk skoru 61-80 arasında hesaplanmış ve çizelgeye göre mümkün olduğunca çabuk önlem alınması gereken durumu ifade ettiğinden acilen alınan veya alınması gereken önlemlerin belirlenmesi gerekmektedir. Geriye kalan diğer tehlikelerin sonuçları incelendiğinde 41-60 arasında değeri hesaplanmış ve dikkat edilmesi gereken risk grubuna girdiği görülmüştür