Birinci eylem döngüsü: Yansıtma ve yeniden planlama

tarihinde, sabah ve öğleden sonra çalışma grubu ile bir araya gelinip geçen iki hafta katılımcılar ve araştırmacı tarafından değerlendirilmiştir. Enerji tüketim boyutunda belirlenen eylemler tekrar gözden geçirilmiştir. Bu eylemler ile ilgili gerçekleştirilen ve gerçekleştirilemeyen eylemler Tablo 4.5’de gösterilmektedir. Neler yaptık?, neler hissettik?, zorlandığımız noktalar neler oldu? gibi sorular ile kısa bir tartışma yapılmıştır. Tartışmada ifade edilen bazı durumlar aşağıda belirtilmektedir.

Ö5, Ö7, Ö18: Konunun kendilerini çok heyecanlandırdığını, fakat yürütülen diğer çalışmalardan dolayı henüz sınıf içi konu ile ilgili uygulamamalrının az olduğunu ifade etmişlerdir. P1 ve Ö17: Doldurdukları Enerji Kullanım Denetim Listesinin çok işe yaradığını, gözden kaçan alanların, varsa bir sorumlusu, onlara söylediklerini ifade etmişlerdir. Ö6, aydınlatmaların kapatılmasını biraz abarttık sanırım. Sabah erken saatte geldiğimiz için okul karanlık oluyor öğrencim tuvalete giderken karanlıktan korktuğunu ifade etti. şeklinde bir ifade kullanmıştır. Ö10, bize örnek olarak verdiğiniz etkinlikler çok güzel ben daha fazla da konu ile ilgili etkinlik uygulamak istiyorum. Kaynak bulma konusunda yardımcı olabilir misiniz? talebinde bulunmuştur. Ö9 Bir sürü proje var. Bunlarda MEB’in zorunlu tuttuğu etkinlik ve günleri belli olan projeler var. Bu proje ile ilgili etkinlik yapmak istiyorum ama zaman yetmiyor. Ebeveynler de yeni bir projeden endişeli.

Bunun üzerine yaşanılan problemlerin nasıl giderilebileceğine yönelik tekrar bir değerlendirme yapılarak katılımcılarla birlikte bazı çözüm önerileri oluşturulmuştur. Birinci eylem döngüsü ile ilgili katılımcıların günlüklerine yazdıkları bazı ifadelere aşağıda yer verilmektedir.

Sınıfa geldiğimde zaman zaman bilgisayar açık unutulmuş olabiliyordu. Bugün geldiğimde prizleri bile çıkarılmıştır. Gereksiz ışıkları söndürdükleri için okul fazla karanlık, ona da alışırız herhalde (26.02.2018). (Günlük Kaydı: Ö10).

Bugün, P6 sınıfımdaki ışıkları kapattı ve perdeleri açtı. İlk uyarımı almış bulunmaktayım. Umarım bir daha uyarı almayacağım (28.02.2018). (Günlük Kaydı: Ö10).

Sınıfımız ışık alan bir sınıf olduğu için elektrikleri açmıyorduk zaten. Fakat koridorlardaki ve lavabolardaki aydınlatmanın azlığı dikkat çekmeyecek gibi değil. (Günlük Kaydı: Ö4).

Sabah okula geldiğimde nöbetçi olduğum için koridorların aydınlatmalarını kontrol ettim. Gereksiz olan yerlerin kapalı olduğunu, sadece girişteki bölümün aydınlatılmış olduğunu gördüm.

Uygulamaların başarılı bir şekilde yürütüldüğünü görmek beni mutlu etti (27.03.2018). (Günlük Kaydı: Ö7).

Y1: Artık çıkarken odamdaki prizleri kontrol ediyorum (02.03.2018). Okulda belirlediğimiz alanlar için led ampüllerin alımı gerçekleşti. Bugün de takıldı (05.03.2018). Okula girer girmez bir farklılık olduğu gözle görülüyor. Evet, artık koridordaki bütün elektrikler uyarılmaksızın kapatılıyor. Havanın durumuna göre, kalorifer ayarları da yapılıyor. Bu eskiden yapılmayan bir uygulamaydı. Sonuçlarının iyi olacağını düşünüyorum (04.04.2018). (Günlük Kaydı: Y1).

Ö10: Sınıfta bilgisayarın başından kalktığım anda “işin bittiyse kapat öğretmenim” uyarısı alıyorum. Çünkü bu gerçekten önemliymiş ve benim ekolojk ayak izim büyürmüş (02.04.2018). Bugün veli toplantısı yaptım. Bu projenin amacından, kapsamından bahsettim. Videolar seyrettik ebeveynler ile. 'Kendimizi konferansa geldik gibi hissettik, dediler. Evde yaşadıkları olaylardan bahsettiler. Çocukların okulda uyguladıklarımıza evde de dikkat ettiklerini anladım. Bu beni çok sevindirdi (28.03.2018). (Günlük Kaydı:Ö10).

Ö6: Okula geldiğimde bilgisayarımın fişlerinin de prizden çekildiğini görüyorum (06.03.2018). Tüm gün öğrenciler kendilerini denetlediler. Koridor ve tuvaletlerde elleri hep elektrik düğmelerine gitti. Hatta *** adlı öğrencim büyük sınıflardan bir çocuğun, ışığı açık bıraktığını fark etmiş ve gidip öğretmenlerine söylemek istedi (07.03.2018). (Günlük Kaydı:Ö6).

Günlüklerde yazılan ifadeler incelendiğinde, okulda enerji tüketimine yönelik belirlenen okul eylemlerinin gerçekleştirilmeye çalışıldığı ve katılımcıların uygulamalara yönelik devamlılığın sağlanmasından memnun oldukları anlaşılmaktadır.

Tablo 4.5. Enerji Tüketimine Yönelik Belirlenen Eylemlerin Değerlendirilmesi Ekolojik Ayak İzimizi Azaltıyoruz Enerji Boyutunda İyileştirme Önerileri-Değerlendirme

Eylemler Eylemi

gerçekleştirecek personel

Yapıldı 1. Gün boyunca, güneş ışığı ve havalandırma kullanımını en üst

düzeye çıkarma. Tüm personel 

2. Gerekli olmadığında ışıkların kapatılması için hatırlatıcı olarak tüm ışık anahtarlarının yakınında işaretler tasarlama ve yerleştirme.

Tüm personel 

3. Gereksiz tüm ışıkların ve elektrikli aletlerinin kapalı (güç noktasında) olduğundan emin olmak için gün içerisinde en az iki defa rastgele zamanlarda ve gün sonunda olmak üzere araştırmacı tarafından hazırlanan kontrol listesinin doldurulması.

Yardımcı personel 

4. Daha fazla enerji tasarruflu aydınlatmaya geçilmesi amacıyla okul içerisinde kullanılan aydınlatmanın enerji tasarruflu olup olmadığının kontrol edilmesi. Uygun olmayanların enerji tasarruflu olanı ile değiştirilmesi.

Okul Yönetimi 

5. Özellikle giriş alanı ve tuvaletler gibi elektriğin sürekli açık

olduğu alanlarda, aydınlatma olarak LED lambaların tercih edilmesi. Okul Yönetimi 

6. Tüm personelin, okuldan ayrılırken ilgili olduğu tüm elektrikli cihazların fişini çekmesi (Hatırlatıcı olması adına tüm personel kendisi için bir tablo oluşturabilir.)

Tüm personel 

7. Enerji verimliliğine yönelik her sınıf için afiş hazırlanması ve afişlerin sınıf içerisinde görünür yerlere asılması (Sabah ve öğleden sonra ortak sınıf kullanan öğretmenler bir arada afişleri

hazırlayabilirler.)

Öğretmenler 

8. Çocukların kullandığı tuvaletlerinin ışıkları sürekli açık olması sorununa çözüm olarak, çocukların tuvaleti kullandıktan sonra elektriği anahtardan kapatması gerekliliği ile ilgili sınıflarda eğitici çalışmaların gerçekleştirilmesi.

Öğretmenler 

9. Doğal gazın en verimli şekilde kullanımını öğrenmek için bu

alanda uzman kişiden eğitim alınması. Araştırmacı 

10. Nemli havanın daha iyi ısıl konforu sağlamasından dolayı okulun nem miktarının arttırılması (Bunun için okulda bulunan kalorifer peteklerine içine su konulacak aparatların takılması.)

Okul yönetimi 

77

Tablo 4.5. Enerji Tüketimine Yönelik Belirlenen Eylemlerin Değerlendirilmesi (devamı) Ekolojik Ayak İzimizi Azaltıyoruz Enerji Boyutunda İyileştirme Önerileri-Değerlendirme

Eylemler Eylemi

gerçekleştirecek personel

Yapıldı

11. Okuldaki sınıflara termometre ve nemölçerlerin konulması Sınıf

sıcaklıklarının kontrol edilmesi. Okul Yönetimi ve öğretmenler 

12. Sınıf sıcaklığına göre gerekiyorsa sınıftaki peteklerin kısılması/kapatılması.

Öğretmenler 

13. Güneş enerji siteminin kurulması Okul yönetimi X

14. Bina enerji sertifikasının alınması ve bu belgedeki eksiklerin giderilmesi

Okul Yönetimi X

15. Tuvaletlerdeki havalandırma pencerelerinden kaynaklanan ısı

kaybını azaltmaya yönelik farklı havalandırma sisteminin kurulması Okul Yönetimi

X

16. Konu ile ilgili aile katılım çalışmalarına yer verilmesi Öğretmen 

17. Konu ile ilgili çocuğu merkeze alan etkinliklerin hazırlanıp

sınıflarda uygulanması Öğretmen 

18. Okul kitaplığına konu ile ilgili kitapların belirlenip, temin edilmesi.

Okul Yönetimi 

Tablo 4.5’de, katılımcıların, enerji tüketimine yönelik belirlenen eylemlerin gerçekleşme durumları ifade edilmektedir. Tablo 4.5’e göre, enerji tüketimini azaltmaya yönelik belirlenen çoğu eylemin planlandığı gibi gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Bu eylemlerin gerçekleştirilme yüzdeleri Şekil 4.12’de belirtilmektedir.

17%

83%

Gerçekleştirilemeyen Eylemler

Gerçekleştirilen Eylemler

Şekil 4.12. Enerji tüketimine yönelik belirlenen eylemlerin gerçekleştirilme yüzdeleri Şekil 4.12’de, eylem sürecinin ilk aşaması olan enerji tüketimine yönelik belirlenen eylemlerin %83’ünün yapıldığı görülmektedir.