• Sonuç bulunamadı

3.1. Belediyeler

3.1.3. Belediyenin Organları

Belediyenin organları ise; Belediye meclisi, belediye encümeni ve belediye baĢkanıdır. (5393 sayılı kanun, m.3)

3.1.3.1. Belediye Meclisi

Belediye meclisi, belediyenin karar organıdır ve ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre seçilmiĢ üyelerden oluĢur. (5393 sayılı kanun, m.17)

i. Stratejik plân ile yatırım ve çalıĢma programlarını, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini görüĢmek ve kabul etmek.

ii. Bütçe ve kesin hesabı kabul etmek, bütçede kurumsal kodlama yapılan birimler ile fonksiyonel sınıflandırmanın birinci düzeyleri arasında aktarma yapmak.

iii. Belediyenin imar plânlarını görüĢmek ve onaylamak, büyükĢehir ve il belediyelerinde il çevre düzeni plânını kabul etmek

iv. Borçlanmaya karar vermek.

v. TaĢınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis Ģeklinin değiĢtirilmesine veya tahsisli bir taĢınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması hâlinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı aynî hak tesisine karar vermek.

vi. Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek. vii. ġartlı bağıĢları kabul etmek.

viii. Vergi, resim ve harçlar dıĢında kalan ve miktarı beĢ bin TL'den fazla dava konusu olan belediye uyuĢmazlıklarını sulh ile tasfiyeye, kabul ve feragate karar vermek.

ix. Bütçe içi iĢletme ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artıĢına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek.

x. Belediye adına imtiyaz verilmesine ve belediye yatırımlarının yap-iĢlet veya yap-iĢlet-devret modeli ile yapılmasına; belediyeye ait Ģirket, iĢletme ve iĢtiraklerin özelleĢtirilmesine karar vermek.

xi. Meclis baĢkanlık divanını ve encümen üyeleri ile ihtisas komisyonları üyelerini seçmek.

xii. Norm kadro çerçevesinde belediyenin ve bağlı kuruluĢlarının kadrolarının ihdas, iptal ve değiĢtirilmesine karar vermek.

xiii. Belediye tarafından çıkarılacak yönetmelikleri kabul etmek.

xiv. Meydan, cadde, sokak, park, tesis ve benzerlerine ad vermek; mahalle kurulması, kaldırılması, birleĢtirilmesi, adlarıyla sınırlarının tespiti ve

değiĢtirilmesine karar vermek; beldeyi tanıtıcı amblem, flama ve benzerlerini kabul etmek.

xv. Diğer mahallî idarelerle birlik kurulmasına, kurulmuĢ birliklere katılmaya veya ayrılmaya karar vermek.

xvi. Yurt içindeki ve ĠçiĢleri Bakanlığının izniyle yurt dıĢındaki belediyeler ve mahallî idare birlikleriyle karĢılıklı iĢ birliği yapılmasına; kardeĢ kent iliĢkileri kurulmasına; ekonomik ve sosyal iliĢkileri geliĢtirmek amacıyla kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler gerçekleĢtirilmesine; bu çerçevede arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya tahsis etmeye karar vermek.

xvii. Fahrî hemĢerilik payesi ve beratı vermek.

xviii. Belediye baĢkanıyla encümen arasındaki anlaĢmazlıkları karara bağlamak. xix. Mücavir alanlara belediye hizmetlerinin götürülmesine karar vermek.

xx. Ġmar plânlarına uygun Ģekilde hazırlanmıĢ belediye imar programlarını görüĢerek kabul etmek.

Belediye meclisi, her ayın ilk haftası, önceden kararlaĢtırdığı günde toplanır. Meclis, resmî tatile rastlayan günlerde çalıĢmasına ara verebilir. Belediye meclisi her yıl bir ay tatil kararı alabilir. Bütçe görüĢmesine rastlayan toplantı süresi en çok yirmi gün, diğer toplantıların süresi en çok beĢ gündür.

Mutat toplantı yeri dıĢında toplanılmasının zorunlu olduğu durumda üyelere önceden bilgi vermek kaydıyla meclis baĢkanının belediye sınırları içerisinde belirlediği yerde toplantı yapılır. Ayrıca, toplantının yeri ve zamanı mutat usullerle belde halkına duyurulur.

Meclis toplantıları açıktır. Meclis baĢkanının veya üyelerden herhangi birinin gerekçeli önerisi üzerine, toplantıya katılanların salt çoğunluğuyla kapalı oturum yapılmasına karar verilebilir. (5393 sayılı kanun, m.20)

3.1.3.2. Belediye Encümeni

Belediye encümeni, belediye baĢkanının baĢkanlığında;

a) Ġl belediyelerinde ve nüfusu 100.000'in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği üç üye, malî hizmetler birim amiri ve belediye baĢkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği iki üye olmak üzere yedi kiĢiden,

b) Diğer belediyelerde, belediye meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından bir yıl için gizli oyla seçeceği iki üye, malî hizmetler birim amiri ve belediye baĢkanının birim amirleri arasından bir yıl için seçeceği bir üye olmak üzere beĢ kiĢiden, oluĢur. Belediye baĢkanının katılamadığı toplantılarda, belediye baĢkanının görevlendireceği baĢkan yardımcısı veya encümen üyesi, encümene baĢkanlık eder. (5393 sayılı kanun, m.33)

Ġl Encümenin görev ve yetkileri Ģunlardır: (5393 sayılı kanun, m.34)

a) Stratejik plân ve yıllık çalıĢma programı ile bütçe ve kesin hesabı inceleyip belediye meclisine görüĢ bildirmek.

b) Yıllık çalıĢma programına alınan iĢlerle ilgili kamulaĢtırma kararlarını almak ve uygulamak.

c) Öngörülmeyen giderler ödeneğinin harcama yerlerini belirlemek.

d) Bütçede fonksiyonel sınıflandırmanın ikinci düzeyleri arasında aktarma yapmak.

e) Kanunlarda öngörülen cezaları vermek.

f) Vergi, resim ve harçlar dıĢında kalan dava konusu olan belediye uyuĢmazlıklarının anlaĢma ile tasfiyesine karar vermek.

g) TaĢınmaz mal satımına, trampasına ve tahsisine iliĢkin meclis kararlarını uygulamak; süresi üç yılı geçmemek üzere kiralanmasına karar vermek.

i) Diğer kanunlarda belediye encümenine verilen görevleri yerine getirmek. Belediye encümeni, haftada birden az olmamak üzere önceden belirlenen gün ve saatte toplanır. Belediye baĢkanı acil durumlarda encümeni toplantıya çağırabilir. (5393 sayılı kanun, m.35)

3.1.3.3. Belediye BaĢkanı

Belediye baĢkanı, belediye idaresinin baĢı ve belediye tüzel kiĢiliğinin temsilcisidir. Belediye baĢkanı, ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre seçilir.

Belediye baĢkanı, görevinin devamı süresince siyasî partilerin yönetim ve denetim organlarında görev alamaz; profesyonel spor kulüplerinin baĢkanlığını yapamaz ve yönetiminde bulunamaz. (5393 sayılı kanun, m.37)

Belediye baĢkanının görev ve yetkileri Ģunlardır: (5393 sayılı kanun, m.38)

a) Belediye teĢkilâtının en üst amiri olarak belediye teĢkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak.

b) Belediyeyi stratejik plâna uygun olarak yönetmek, belediye idaresinin kurumsal stratejilerini oluĢturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini hazırlamak ve uygulamak, izlemek ve değerlendirmek, bunlarla ilgili raporları meclise sunmak.

c) Belediyeyi Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek veya vekil tayin etmek.

d) Meclise ve encümene baĢkanlık etmek.

e) Belediyenin taĢınır ve taĢınmaz mallarını idare etmek. f) Belediyenin gelir ve alacaklarını takip ve tahsil etmek. g) Yetkili organların kararını almak Ģartıyla sözleĢme yapmak. h) Meclis ve encümen kararlarını uygulamak.

i) Bütçeyi uygulamak, bütçede meclis ve encümenin yetkisi dıĢındaki aktarmalara onay vermek.

j) Belediye personelini atamak.

k) Belediye ve bağlı kuruluĢları ile iĢletmelerini denetlemek. l) ġartsız bağıĢları kabul etmek.

n) Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan ödeneği kullanmak, engellilere yönelik hizmetleri yürütmek ve engelliler merkezini oluĢturmak

o) Temsil ve ağırlama giderleri için ayrılan ödeneği kullanmak.

p) Kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak.

3.2. E-Belediyecilik

3.2.1. E-Belediyecilik Kavramı

E-devlete geçiĢle birlikte bütün kurumlar gibi belediyelerde e-devlete geçmek ve süreçlerini tamamlamak için çaba sarf etmektedir. Halka en yakın ve en çok baĢvurulan kurumlardan olan belediyeler, hizmet kalitesini ve verimliliği arttırmak, hizmet alanlarını geniĢletmek ve vatandaĢların artan taleplerine cevap vermek için bilgi iletiĢim teknolojilerine yatırım yapmaktadırlar (Kaypak,2009:216).

Belediyeler, e-belediyeciliğin ilk adımı olan web sitelerini açmak ile e- belediyeciliği baĢardıklarını düĢünebilirler oysa e-belediyecilik toptan bir dönüĢüm sürecidir. Bu süreçte belediyedeki tüm birimlerin bilgi teknolojileri ile bütünleĢmeleri, tüm çalıĢanların bu durumu benimsemesi ve teknoloji kültürünün özümsenmesi gerekir. Bu bağlamda belediyelerde, donanım ve yazılım ihtiyaçlarının temini, bilgi iĢlem teknolojilerinin etkin kullanımı, personelin uyumu ve eğitilmesi; vatandaĢ, iĢ dünyası ve diğer kurumlarla internet üzerinden etkileĢimin sağlanması ve e-belediyecilikle ilgili yasal düzenlemeler önem arz etmektedir.

E-belediyecilik, kontrolsüz büyüyen kentlerin kontrolünü sağlamak, akılcı planlamalar yapmak, hizmet kalitesini arttırmak için geniĢ olanaklar sunmaktadır (Karaduman ve Karaduman, 2005:52).

Günümüzde e-belediyecilik ile belediyeler klasik belediyecilikten vazgeçip bilgiye dayalı ve kaliteli hizmet sunan, vatandaĢ katılımcı, belediye vatandaĢ katılımına önem veren vatandaĢ odaklı yöntemler kullanmaktadırlar (Candemir ve Kazançoğlu, 2009:197). Artık belediyeler; e-belediyecilikle verimli, etkin ve hızlı hizmet sunan, saydam hesap verebilir, modern, saygın, iĢ süreçlerini kısaltan, bilgiye dayalı karar alan, maliyetleri düĢüren bir yapıya bürünürken vatandaĢlarda; hızlı, kaliteli ve kesintisiz hizmet alan, kararlara katılan, hesap sorabilen, sıkıcı ve hantal bürokratik iĢleyiĢten

kurtulan, zamandan tasarruf eden, isteklerine en iyi Ģekilde cevap alan ve hizmetleri yönlendiren bir pozisyona kavuĢmuĢlardır (TASAM, 2006:10-11).

E-Belediyeciliğe iliĢkin değiĢik tanımlar bulunmakla birlikte bunlardan bazılarını aĢağıdaki gibi sıralayabiliriz

E-belediyecilik ile belediyeler, kendilerine ait tüm bilgileri web sayfasından yayınlayıp, “halka açık – Ģeffaf – 7 gün/24 saat ulaĢılabilir” olmaktadırlar (Alodalı vd., 2013:6).

E-belediye bir yöreye ait tüm bilgilerin, bilgi iletiĢim teknolojileri vasıtasıyla halk ve belediye yararına yönetilmesi ve yurttaĢların hizmetine sunularak kullanılmasıdır (Bengshir ve Akay, 2006:33).

Belediye görev ve hizmetlerin dijital ortamda; güvenli ve hızlı bir Ģekilde, kesintisiz olarak yürütülmesidir.(ġat, 2003:25 )

Kente iliĢkin bilgilerin en son teknolojiye dayalı bilgi iletiĢim teknolojileri destekli çalıĢmalarla yönetilerek bu bilgilerden kent ve halk yararına çeĢitli bilgiler üretilmesi ve etkin bir Ģekilde yurttaĢların hizmetine sunulmasıdır.(Henden, 2005:6 )

E-belediyecilik, sadece web sitesi açmak değil, yönetimsel, toplumsal ve bilgilendirme amaçlı bütün süreçlerin, mekan ve zaman sınırlandırması olmadan, etkin ve hızlı bir Ģekilde dijital ortamda gerçekleĢebilmesi demektir (Henden ve Henden, 2005:56).

Bu tanımlamalardan e-belediyeciliği; belediyelerin yöre halkına, Ģirketlere, diğer kamu kuruluĢlarına ve çalıĢanlarına sunduğu hizmetleri elektronik ortama aktarması ve bu unsurların tüm iĢlemlerini elektronik ortamda yapmasını sağlamasıdır. Diye tanımlayabiliriz.

Bu tanımlamalardan sonra klasik belediye anlayıĢı ile e-belediyecilik anlayıĢını daha somut hale getirmek ve kıyaslamalar yapmak için aĢağıda her iki anlayıĢı içeren karĢılaĢtırma Tablo 3.1‟de verilmiĢtir.

Tablo 3.1 Klasik Yerel Yönetim Ġle E-Belediyecilik AnlayıĢının

KarĢılaĢtırılması

Klasik Yerel Yönetim AnlayıĢı E-Belediyecilik Uygulamalarını Da Ġçeren Yeni Yönetim AnlayıĢı

• PaylaĢılmayan idari karar almalar, • Uzun bürokratik iĢ akıĢı,

• Halka iliĢkin kararların, konuya dair fazla bilgi toplanmasına gerek görülmeden yöneticiler tarafından verilmesi, • Yönetim-VatandaĢ iliĢkisi,

• Yetkili birimlere baĢvurmada süreç zorluğu, • Diğer kamu kurumlarla olan iliĢkilerde uzun

bürokratik süreçler, • Bürokratik denetleme,

• Alınan kararların elektronik ortamda paylaĢımı,

• Hızlı ve seri elektronik süreç,

• Yerel halk dilek ve önerilerinin anket, Ģikayet, beyaz masa vb.. yöntemlerle toplanarak değerlendirilmesi ve hizmet sunumu, • Hizmet Sunan-MüĢteri iliĢkisi,

• EriĢilebilirliğin ve sürekli geliĢmenin ilke edinilmesi,

• Kurumlar arası entegrasyon ve etkinlik, • Bireysel katılımcılık ve performans ölçümü, Kaynak: (Henden ve Henden, 2005; 56)

Tablo 3.1‟e göre geleneksel belediyecilikte; hapsedilmiĢ kararlar ve hizmetlerin olduğu, vatandaĢı ikinci planda tutan, devlet odaklı, vatandaĢ belediye iletiĢiminin fazla olmadığı, kararlara katılımın bulunmadığı, uzun bürokratik süreçlerin mevcut olduğu, bilgiye dayalı olmayan kararların hakim olduğu bir yapı görülmesine karĢılık, e- belediyecilikte ise; mekan dıĢına çıkmıĢ 7/24 saat elektronik ortamda sunulan hizmet ve kararların bulunduğu, vatandaĢı ön planda tutan ve vatandaĢ odaklı bir yaklaĢımın sergilendiği, vatandaĢ katılımına önem veren, hızlı ve seri bir elektronik sürecin hakim olduğu yapı görülmektedir.