Belediye Sınırları ve Mücavir Alanlar Dışında Kesilmiş Olup da Belediye Sınırı İçinde

Belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında kesilmiş olup da belediye sınırı içinde satışa arz edilecek etlerin sağlık bakımından denetlenmesinden hayvan kesimi muayene ve denetleme harcı alınacaktır.

Maddede belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında kesilmiş olup da “Belediye sınırı içinde” satışa arz edilen etlerin sağlık bakımından muayene ve denetlenmesinden harç alınacağı belirtilmiştir.

Belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında kesilip belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde satışa arz edilen etlerin sağlık bakımından muayene ve denetlenmesi önemlidir.

Belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında kesilip belediye sınırları içinde satışa arz edilen etlerin sağlık bakımından muayene ve denetleyip mücavir alanlarda satılanları sağlık bakımından muayene etmemek ve denetlememek mantığa uygun düşmez. Bu nedenle belediye hudutları ve mücavir alanlar dışında kesilip hem belediye sınırları içinde hem de mücavir alanlarda satılan etlerin sağlık bakımından muayenesinden ve denetlenmesinden harç alınacaktır.

Başka belediye hudutları ve mücavir alanları içindeki mezbaha ve kanaralarda kesilip harcı ödenen etlerin diğer belediye hudutları ve mücavir alanları içinde satılması hallerinde veya bir müesseseye teslimi sırasında tekrar harç alınamaz. Aksi halde mükerrer harç alınmış olur.

Belediye sınırları ve mücavir alanları içinde, belediyelerce ve özel kişi ve kuruluşlarca tesis edilen mezbaha ve kanaraların dışında kaçak kesilen hayvanlardan harç alınarak bunların satışına müsaade edilecek midir? Bu konuda maddede aydınlatıcı bilgi bulunmamaktadır.

1580 sayılı Belediye Kanununun 15/6 ncı maddesine göre “sıhhi şartları cami, belediye salhanesinden (mezbahasından) başka yerlerde kasaplık hayvan kestirmemek” belediyelerin görevleri cümlesindendir. Bu nedenle mezbaha dışında kesilen hayvanlar yakalandığı takdirde, belediye yasaklarına aykırı hareketten dolayı ceza alınması gerekir.

Yakalanan etlerin satışı sağlığa zararlı değilse cezalı harç alınarak satışına müsaade edilmelidir.

Yakalanan etlerin satışı sağlığa zararlı ise etler imha edilir.

1580 sayılı kanunun 15/6 ncı maddesinde kasaplık hayvan tabiri geçmektedir.

Buradaki kasaplık hayvan tabiri, bayramlarda evlerde kesilen hayvanlar içindir. Bu bakımdan mezbaha ve kanaralar dışında kurban, adak gibi gayelerle hayvan kesilmesi yasak değildir.

Bunlardan herhangi bir harç alınmaz.

Maddenin 2 nci fıkrasıyla (hayvan kesimi muayene ve denetleme harcı alınmasına bir istisna getirilmiştir.

3239 sayılı kanunla eklenen bu fıkraya göre, 2678 sayılı kanuna göre kurulan resim ve özel kombinalar bu harçtan muaftır.

2678 sayılı kanun, belediye mezbahaları dışında özel ve resmi kombinalar kurulmasına imkan vermektedir. Günün teknolojisine ve sağlık şartlarına uygun nitelikte hayvan kesimi, et ve et mamülleri ve her türlü yan ürünlerinin üretimi, bunların işlenmesi iç ve dış piyasalarda pazarlanması ve taşınması konularında faaliyette bulunmak üzere ticaret bakanlığınca özel ve resmi kombinaların kurulmasına izin verilir. Bu kanun gereğince kurulan resmi ve özel kombinalarda kesilen hayvanlar için hayvan kesim muayene ve denetleme harcı alınmaz.

YARGI KARARLARI

Hayvan kesimi, muayene ve denetleme harcına ait tarife düzenleme yetkisi 2464 sayılı belediye gelirleri kanununun 96/A maddesi uyarınca Bakanlar Kuruluna verildiğinden, Belediye meclisince yetki dışı düzenlenen tarifeye dayanarak hayvan kesimi muayene ve denetleme harcı tahakkuk ettirilmesinde yasal isabet bulunmamaktadır.

5.2 Mükellef

Madde 73: Harcı hayvan veya et sahipleri ödemekle yükümlüdür.

Maddeye göre, hayvan kesimi muayene ve denetleme harcının mükellefleri hayvan ve et sahipleri olacaktır.

Gerek belediyelere, gerekse özel kişi ve kuruluşlara ait bulunan mezbaha ve kanaralarda hayvanlarını kestirenler hayvan sahibi sayılırlar.

Belediye sınırları ve mücavir alanlar dışında kesilmiş olup da belediye sınırları içinde et satışını yapanlar veya yaptıranlar etlerin sahibi sayılır.

Hayvan ve etlerin sahipleri, hayvan kesimi muayene ve denetleme harcının ödemekle mükelleftirler.

5.3 Tarife

Madde 74: Harç hayvan başına aşağıdaki tarifeye göre hesaplanır.

Harcın Miktarı (TL) Niğde Belediyesi

Hayvanın Cinsi En Az En Çok

Küçükbaş 1,- 3,- 3,00

Büyükbaş 2,5 7,5 6,00

Maddeye göre, harç büyük ve küçükbaş hayvanlardan, hayvan başına maktu olarak alınacaktır. Maddede hayvan başına alınacak harcın en az ve en çok miktarları belirlenmiştir.

Bu belirlemeye göre

Küçükbaş hayvanlardan en az 1 en çok 3 TL, Büyükbaş hayvanlardan en az 2,5 en çok 7,5 TL Hayvan kesimi muayene ve denetleme harcı alınacaktır.

En az ve en çok hadler dahilinde alınacak harç miktarını Bakanlar Kurulu belirleyecektir.

Belediye meclislerine harç tarifesini yapma hususunda herhangi bir yetki verilmemiştir.

Hayvan kesimi muayene ve denetleme harcından asker ailelerine yardım zammı alınamaz.

5.4 Harcın Ödenmesi

Madde 75: Harç, makbuz mukabilinde peşin olarak alınır.

Maddeye göre harç makbuz karşılığında peşin olarak tahsil edilecektir.

Gerekli harçları tamamen almadan iş gören görevliler, harcın ödenmesinden mükelleflerle birlikte müteselsilen sorumlu olurlar.

6 ÖLÇÜ VE TARH ALETLERİ MUAYENE HARCI

6.1 Konusu

Madde 76: Ölçü ve tartı alet ve vasıtaları ile ölçeklerin ilgili kanun ve tüzük hükümlerine göre belediyelerce damgalanması, ölçü ve tartı aletleri muayene harcına tabidir.

Maddeye göre, ölçü ve tartı alet ve vasıtaları ile ölçeklerin, ilgili kanun ve tüzük hükümleri mucibince belediyelerce damgalanması ölçü ve tartı aletleri muayene ve harcına tabidir.

3516 sayılı kanunun 9 ncu maddesine göre ölçü ve aletleri,ilk periyodik, ani, şikayet, stok muayenelerine tabidirler. İlk muayene ticaret bakanlığınca, yıllık ve ansızın muayeneler belediyelerce yapılır.

Adı geçen kanunun 2 nci maddesi mucibinde de uzunluk, ağırlık ve hacim ölçü aletlerinin damgalanması şarttır.

3516 sayılı kanunun 13 ncü maddesi mucibince ilk, periyodik ve stok muayenelerinde ayarlı oldukları anlaşılan ölçü aletleri üzerine, damgalanmağa müsait oldukları takdirde damga, damgalanmağa müsait olmayan ölçü aletleri için damga yerine geçmek üzere belge verilir. Hangi ölçü aletlerine belge verileceği Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikte gösterilir.

3516 sayılı kanunun 20 nci maddesine göre, belediye ölçüler ve ayar memurlarının ölçü ve ölçü aletlerine ait bilumum işlerini kontrol edebilirler.

3516 sayılı ölçüler ve ayar kanunu gereğince yapılacak muayene ve damgalama işlerine ait sanayi ve ticaret Bakanlarınca (ölçü ve ölçü aletlerinin damgalanması ve damga yerine belge verilmesinin usulleri ve esasları hakkında yönetmelik) hazırlanarak 18.5.1990 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

5237 sayılı kanunun 22 nci maddesinde normal olarak yapılacak muayenelerden resim alınacağı belirtilmişti. Bu nedenle ansızın yapılan muayenelerden resim alınmazdı.

Yeni düzenlemede, ölçü ve tartı aletleri ile ölçeklerde ilk, periyodik ve ansızın yapılacak muayenelerden hangisinin yapılması sırasında damga vurulacağı hususunda bir açıklık bulunmamaktadır. Bu duruma, 3516 sayılı kanunun 17 nci maddesi açıklık getirmektedir. İlk, periyodik ve stok muayeneleri sonucunda muayene ve damga ücreti alınacaktır.

Ölçü ve tartı aletlerinden alınacak harcın adı “Ölçü ve tartı aletleri muayene harcıdır.

Ancak ölçü ve tartı aletlerinin damgalanması harca tabi tutulmuştur. Bu bakımdan harcın adı ile maddelerin muhtevası arasında tutarsız bir durum sezilmektedir. Aslında ölçü ve tartı aletleri önce muayene edilir, vezin ölçülerine uygun bulunursa damgalanır. Bu nedenle harcın adının ölçü ve tartı aletlerini muayene ve damgalama harco olması daha doğru olurdu.

YARGI KARARLARI

Sosyal Sigortalar Kurumu 2868 sayılı kanun gereğince her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır. 2464sayılı kanunun 76 ncı maddesi gereğince, kurumun demirbaşında kayıtlı baskül ve terazilerin muayene ve damgalanmasından harç alınmasında kanuna uyarlık bulunmamaktadır.

6.2 Harcın Tarifesi

Madde 77: Bu harç, ölçü ve tartı alet ve vasıtaları ile ölçeklerin belediyelerce damgalanması karşılığında aşağıdaki tarifeyi göre alınır.

Belediyelerce muayenesi yapılacak ve damgası vurulacak ölçü ve tartı alet ve vasıtaları ile ölçeklerden alınacak harç miktarlarını belirleyen tarife şöyledir:

Harcın Miktarı (TL) Niğde Bel.

Uyg.

En Az En Çok

a)Tartı ağırlıklarının her birinden 0,5 1,5 1,50

b)Uzunluk ölçülerinin her birinden 0,5 1,5 1,50

c)Akıcı ve kuru daneli maddelerin hacim

ölçülerinin her birinden 1,- 3,- 3,00

d)El terazilerinden 2,- 6,- 6,00

e)Normal masa terazilerinden 3,- 9,- 9,00

f)Otomatik ibreli terazilerden 4,- 12,- 12,00

g)Elektronik Terazilerden 5,- 15,- 15,00

g)Kantar ve basküllerden 10,- 30,- 25,00

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 76-78 nci maddeleri ölçü ve tartı aletleri muayene harcının konusunu, tarh, tahakkuk ve tahsilatını düzenlemiştir. Kanunda, harcın mükellefinin kim olacağı hususunda bir düzenleme getirilmemiştir.

Harcın mükellefi, ölçü ve tartı alet ve vasıtalarının sahibidir. Ancak, bu aletleri kullananlar, mal sahibi olmasalar dahi, harcın mükellefi olurlar.