Bağıl ve Mutlak Değerlendirmenin Olumlu ve Olumsuz Yanlarına İlişkin

Bağıl ve mutlak değerlendirmenin kendilerine göre avantaj ve dezavantajları vardır. Öğrencilerin bağıl ve mutlak değerlendirmenin olumlu ve olumsuz yanlarına ilişkin görüşleri aşağıdaki tablolarda verilmiştir.

Tablo 39. Öğrencilerin Bağıl Değerlendirmenin En Olumlu Yönüne İlişkin Görüşleri

f %

Çalışkan öğrencilerin notunu arttırır 297 23,3 Çalışmayan öğrencilerin çalışmasını sağlar 353 27,7 Bütünlemede yüksek not alınabilmektedir 104 8,2

Düşük notla geçilebilmektedir 306 24,0

Sorulardan kaynaklanan aksaklıkları giderir. 52 4,1

Kopya çekmeyi önler 47 3,7

Eğitimsel hata ve değerlendirmeleri düzeltir 114 9,0

Toplam 1273 100

Bağıl değerlendirmenin en olumlu yönüne ilişkin öğrenci görüşleri incelendiğinde öğrencilerin (%27,7) büyük bir kısmı bağıl değerlendirmenin çalışmayan öğrencilerin çalışmasını sağladığı görüşünü savunduğu görülmüştür. Ayrıca öğrencilerin bir kısmı da (%23,3) bağıl değerlendirmenin çalışkan öğrencilerin notunu arttırdığını ve (%24,0) düşük notla geçebilme imkanı sağladığı görüşünü savunmuşlardır. Öğrenciler bağıl değerlendirmenin ders çalışmayı güdüleyici bir yapısının olduğunu Tablo 36’da ifade etmişlerdir. Öğrencilerin bağıl değerlendirmenin en olumlu yönüne ilişkin görüşleri de bu noktaya paralellik göstermektedir. Bu bağlamda bağıl değerlendirmenin öğrencileri rekabetten dolayı ders çalışmaya yönlendirdiği görülmektedir. Ayrıca bağıl değerlendirme öğrencilere düşük notla geçebilme imkanı sağladığı görülmektedir.

Nartgün (2007)’ de araştırmasında bu noktaya paralel olarak bağıl değerlendirmenin mutlak değerlendirmeye göre öğrencileri daha başarılı gösterdiğini belirtmiştir.

73

Tablo 40. Öğrencilerin Bağıl Değerlendirmenin En Olumsuz Yönüne İlişkin Görüşleri

f %

İşbirliğini bitirir, rekabeti artırır 495 40,8

Sınıf içi ve sınıf dışı öğrenmelerde 254 20,9

yardımlaşmayı önler

Notların şişirilmesi sağlanır 111 9,2

Adaletsiz bir değerlendirmedir 197 16,2

Bir ders için öğrenci gelişimini sağlamak zordur 85 7,0

İspiyonculuk vardır 72 5,9

Toplam 1214 100,0

Bağıl değerlendirmenin en olumsuz yönüne ilişkin öğrenci görüşleri incelendiğinde “Bağıl değerlendirme işbirliğini bitirir, rekabeti arttırır” (%40,8) görüşünün daha çok benimsendiği görülmüştür. Bunun sonucu olarak öğrenmelerde yardımlaşmayı önlediği (%20,9) büyük oranda benimsendiği görülmüştür. Ayrıca bağıl değerlendirmenin adaletsiz bir değerlendirme (%16,2) şekli olduğu da öğrenciler tarafından belirtilmiştir.

Öğrenciler, bağıl değerlendirmenin en olumsuz yönü olarak işbirliğini bitirdiğini belirtmişlerdir. Tablo 40’da bağıl değerlendirmenin rekabete sevk eden yapısının öğrenciler arasında yardımlaşmaya engel teşkil ettiği ve işbirliğini bitirdiği görülmektedir. Bağıl değerlendirmenin bu olumsuz özelliği Duman (2007) ve Tatar (2007) tarafından eleştirilmiştir. Duman’ın yaptığı araştırmada, bağıl değerlendirme sürecinde, sınıf içerisinde rekabetin hakim olduğu sonucuna varılmıştır. Bundan dolayı bağıl değerlendirmenin işbirliğini engellediği ve öğrenciler arasındaki sosyal ilişkilere zarar verdiği sonucuna varılmıştır. Tatar’ın araştırmasında da bu sonuca yakın bulgular bulunmuştur.

74

Tablo 41. Öğrencilerin Mutlak Değerlendirmenin En Olumlu Yönüne İlişkin Görüşleri

f %

Öğrenciler arasındaki işbirliğini arttırır 417 35,1 Düzenli çalışmayan öğrencilerin çalışmasını sağlar 248 20,9

Bütünlemede yüksek not alınabilmektedir 72 6,1

Tüm öğrencilerin motivasyonu sağlanır 155 13,0

Öğrenci dersle ilgili kendi gelişimini izleyebilir 298 24,9

Toplam 1188 100,0

Mutlak değerlendirmenin en olumlu yönüne ilişkin öğrenci görüşleri incelendiğinde “Öğrenciler arası işbirliğini arttırır” (%35,1) görüşünün daha fazla benimsendiği görülmüştür. Ayrıca “öğrenciye kendi gelişimini izleme fırsatı vermesi”

(%24,9) ve “düzenli çalışmayan öğrencilerin düzenli çalışmasını sağlaması” (%20,9) görüşleri de mutlak değerlendirmenin olumlu yanları olarak öğrenci görüşlerinde yer almaktadır.

Tablo 40 ve Tablo 41’ de görüldüğü gibi öğrenciler okudukları yükseköğretim kurumlarındaki değerlendirme biçimlerinde, en çok aradıkları özellik işbirliğidir.

Öğrenciler derslerin ya da sınavların sosyal ilişkilerine zarar vermesini istememekte ve işbirliğini arttırıcı değerlendirme biçimlerini daha fazla benimsemektedir. Ayrıca mutlak değerlendirme, öğrencilere dersle ilgili kendi gelişimlerini izleme fırsatı vermektedir. Örneğin, bir öğrenci bağıl değerlendirmede, ortalaması düşük olan bir sınavdan 60 aldığında AA ile geçebiliyorken, ortalaması yüksek olan bir başka sınavdan 60 aldığında CC notu ile geçmektedir. Dolayısıyla öğrencinin bu iki sınavdan aldığı 60 puanı onun bu dersleri ne kadar öğrendiği konusunda tam olarak bilgi vermemektedir. Dolayısıyla bağıl değerlendirme öğrencilere kendi gelişimlerini izleme fırsatı vermemektedir. Mutlak değerlendirmede ise öğrenci hangi notu aldığında dersten ne kadar başarılı olduğunu görmekte ve dersle ilgili gelişimini izlemesine fırsat vermektedir.

75

Tablo 42. Öğrencilerin Mutlak Değerlendirmenin En Olumsuz Yönüne İlişkin Görüşleri

f %

Kopya çekmeyi teşvik eder 251 25,2

Ölçme ve değerlendirme bilgi ve becerisi zayıf 306 30,7

öğretmenlere adaletsiz bir değerlendirme fırsatı sunmaktadır

Sistematik (Yanlı davranma) hatalar artmaktadır 281 28,2

Az soru sorulması ve kısmi puanlamanın yapılmamasıdır 158 15,9

Toplam 966 100,0

Mutlak değerlendirmenin en olumsuz yönüne ilişkin öğrenci görüşleri incelendiğinde öğrencilerin daha çok “Ölçme ve değerlendirme bilgi ve becerisi zayıf öğretmenlere adaletsiz bir değerlendirme fırsatı doğmaktadır” (%30,7) savundukları görülmüştür. Buna göre mutlak değerlendirme sisteminde öğretmenlerin değerlendirme sürecindeki eksikliklerinin zararını öğrenci çektiğini ve öğretmenler bu eksikliklerini öğrenciye düşük ya da yüksek notlar vererek adaletsiz bir değerlendirme yaptıkları anlaşılmaktadır. Ayrıca öğrenci görüşlerinde (%28,2) sistematik hataların artması da değerlendirme sürecinde öğretmenlerin yanlılıklarının önemli ölçüde öğrenciyi etkilediğini göstermektedir.

Mutlak değerlendirme sisteminin en olumsuz yönlerine ilişkin öğrenci görüşlerinden öğretmenlerin bu değerlendirme sisteminde daha çok aktif olduğu ve öğrenciyi geçirmek veya geçirmemek konusunda öğretmenin kararının önemli olduğu anlaşılmaktadır. Bundan kaynaklı olarak sistematik hatalarda artmaktadır. Not verme işlemi öğretmenin elinde olduğundan dolayı sevdiklerini geçirip sevmediklerini bırakabilir. Oysa ki bağıl değerlendirme bu tarzdaki eğitimsel hataları en aza indirmek amacıyla tercih edilmektedir.

76

4.1.4. Bağıl ve Mutlak Değerlendirmede Sınav ve Değerlendirmeye İlişkin