BÖLÜM SONUÇ VE ÖNERİLER

Bu bölümde, araştırmanın bulguları ve yorumlarına dayalı olarak elde edilen sonuçlar, okul yöneticileri ve öğretmenler için öneriler ve araştırmacılar için öneriler bulunmaktadır.

Sonuçlar

Araştırmanın genel amacı ve alt amaçlarına göre elde edilen bulgular ankette var olan değişkenlere göre aşağıda özetlenmiştir.

Çalışmalar İstanbul ili Bahçelievler ilçesinde yürütülmüş olup, deneklerde aynı ilçeden seçilmiştir.

Araştırma sırasında iki yüz anket İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü kanalı ile dağıtılmış ve 146 anket geri dönmüştür. Anketlerin hepsi değerlendirmeye alınmıştır.

Araştırmaya katılan deneklerin 103’ü (%70,5’i) kadın, 43’ü (%29,5’i) erkek veli- den oluşmuştur.

Araştırmaya katılan velilerin 25 yaştan küçük sayısı az bulunmuştur ve 26-35 yaş ile birleştirilerek 36 yaş ve altı olarak birleştirilmiştir. Yine 56 yaş ve üstü veliler de 46 yaş ile birleştirilerek 46 yaş ve üstü olarak birleştirilmiştir. Buna göre deneklerin; 50 tanesi (%34,2’si) 35 yaş ve altı, 79 tanesi (%54,1’i) 36-45 yaş arası, 17 tanesi (%11,6’sı) 46 yaş ve üstü olarak gruplandırılmıştır. Buradan çıkarılacak sonuç öğrenci velilerinin orta yaş grubundan olduğudur.

Araştırmaya katılan velilerin herhangi bir eğitim kurumunun “okul-aile birliği” veya “okulu koruma derneği”nde yönetim kurulu veya denetleme kurulunda üyeliği so- rulmuş, üç seçenek verilmiştir. Buna göre; 60 denek (%41,1’i) hiç böyle bir görevi ol- madığını, 12 (%8,2’si) denek daha önce görevi olduğu ama şimdi olmadığını ve 74 denek ise (%50,7’si) halen böyle bir görevi olduğunu belirtmiştir. Deneklerin çoğunluğu bir okul ile mutlak bir iletişimi olan gruptan oluşmaktadır. Bu deneklerin okul ortamına girdikleri düşünülebilir.

Araştırmaya katılan velilerin çeşitli kademelerdeki eğitim kurumlarında en fazla ilişki kurdukları ve en çok desteklerini yönelttikleri eğitim kurumu sorulmuş ve ilköğretim Kurumu ve Ortaöğretim kurumu olarak gruplandırılmıştır. Buna göre 94 denek (%64,4’ü) ilköğretim kurumunu, 52 denek (%35,6) ortaöğretim kurumunu desteklediklerini belirtmişlerdir.

Araştırmaya katılan 146 deneğe destek verdikleri kurumu seçme sebepleri so- rulmuştur. Buna göre; 91 tanesinin (%62,3’ünün) çocuğunun o kurumda okuyor olma-

sı, 15 tanesinin (%10,3’ü) o kurumda verilen eğitim programına karşı ilgisinin olması, 14 tanesinin (%9,6’si) ilgi ve yardıma en çok ihtiyacı olan kurum olması 13 tanesinin (%8,9’u) okulun ikamet ettiği ve/veya çalıştığı yere en yakın okul olması, 10 tanesinin (%6,8’i) okul yöneticisi veya öğretmenlerle arkadaşlık ilişkisinin olması, 3 tanesinin (%2,1’i) o kurumda akrabalık ilişkisinin olması, nedeni ile ilişki kurdukları okul türünü tercih etme sebebi olarak görülmektedir. Buradan çıkarılacak sonuç deneklerin çocu- ğunun okuduğu okula destek verdiği ve ilişki kurduğudur.

Araştırmaya katılan 146 deneğe okul ziyareti için davet bekleme durumları so- rulmuştur. Buna göre; 77 tanesinin (%52,7’si) hiçbir zaman davet beklemeden, 41 ta- nesinin (%28,1’i) davet edilince, 21 tanesinin (%14,4’ü) kimi zaman davet edilince kimi zaman davet beklemeden, 7 tanesinin (%4,8’i) bazı okullara davet edilince, kurum ziya- reti yaptıkları görülmektedir. Veliler davet beklemeden de okulu ziyaret etmektedirler. Yine de davet edilmeyi bekleyen veliler bulunmaktadır.

Araştırmaya katılan 146 deneğe bir öğretim yılı içerisinde eğitim kurumu ziyaret sıklığı sorulmuştur. Buna göre; 97 tanesinin (%45,9’u) beş defa ve daha fazla, 51 tane- sinin (%34,9’u) iki veya üç defa çevrelerindeki eğitim kurumlarını bir öğretim yılı içinde ziyaret ettiği, 28 tanesinin (%19,2’si) hemen hiç ziyaret etmediği ortaya çıkmıştır. Her ailede birkaç tane okuyan öğrenci olduğu düşünülürse bu sayılar yetersiz görülebilir.

Araştırmaya katılan 146 deneğe yaşadıkları yerleşim birimindeki okullar ile ilişki ve iletişimini; 79 tanesinin (%54,1’i) kısmen yeterli, 47 tanesinin (%32,2’si) çevredeki okullar ile ilişkilerini çok yeterli, 20 tanesinin (%13,7’si) tamamen yetersiz bulduğu gö- rülmektedir. Veliler, okullarla ilişkilerini yeterli bulmamaktadır.

Okullar ile iletişimini zayıf bulanların zayıf bulma nedenleri aşağıda önemli bul- ma sırasına göre sıralanmıştır.

• Mesleği ve işinin yoğunluğunun elvermediği, • Ekonomik durumunun yetersizliği,

• Eğitim-öğretim sürecine ilişkin bilgi eksikliği, • Okulların teşkilat yapısının müsait olmadığı, • Yetkililerin okulları yeterince tanıtmadığı, • Sıkılgan bir kişilik özelliğine sahip olmaları,

• Okul yetkililerinin resmiyeti seven soğuk kişiler olması, • Okulların çevrelerinin taleplerine uymuyor olması, • Sosyal ilişkilerden hoşlanmıyor olması

• Okullar ile aralarında bir bağlantı görmüyor olması, • İlgilenmenin okula zarar vereceğine inanıyor olması, • Sözü dinlenen ve hatırı sayılan biri olmaması.

İstanbul’da çalışma şartlarının ağır olması çıkan sonuçlar ile orantılıdır.

Araştırmaya katılan deneklerin, öncelikle çocuğunun öğretmeni ile görüştüğünü, daha sonra okul müdürü ile görüşmeyi tercih ettiği, öncelik aramayanların müdür yar- dımcısı ile görüşmek isteyenlerden çok olduğu tespit edilmiştir. Veliler okula gittiklerin- de çocuğunun öğretmeni ve okul müdürü tarafından karşılanmak istemektedir.

Okul ziyaretine giden velilerin aşağıda öncelik sırasına göre belirtilen bilgileri edinmek istedikleri tespit edilmiştir.

• Kendi çocuğunun başarısı,

• Okulda verilen eğitimin niteliği ve özelliği, • Okulun başarısı ve verimi ile ilgili bilgi edinmek, • Bütün çocukların başarı durumu ve davranışları, • Okulun nitel durumu,

• Okulun bina araç-gereç ve donatım sorunları, • Okulun parasal sorunları.

Velilerin okulun parasal sorunları ile hiç ilgilenmediği, bina araç gereç ve dona- tım sorunları ve okulun nitel durumu ile ilgilenmedikleri anlaşılmaktadır.

Çevrelerindeki okullar ile ilgili görüş alışverişini öncelikle öğrenci velileri ile yap- tıkları, dörtte birlik azımsanmayacak kadar bir grubun hiç kimse ile görüşme yapmadığı, kaymakam ve belediye başkanı ile de görüşme yapıldığı tespit edilmiştir.

Araştırmaya katılan velilerin, okul yöneticileri ve öğretmenlerin hangi hizmetleri en iyi ve yeterli düzeyde yerine getirdiklerini düşündüklerine dair sıralama aşağıda ve- rilmiştir:

• kul hakkında bilgilendirme,

• Halkın okula olan güvenini artırmaya çalışma, • Okul ile işbirliğinin gereğini önemini duyurma, • Okulun çevreye katkılarını değerlendirme duyurma, • Çevre ev ve okulu bütünleştirme,

• Çevreyi eğitime destek olmaya özendirme, • Hizmetlerin hiçbirisinin yapılmadığı,

• Çevrenin eğitim ihtiyaçlarını yerine getirme, • Yanlış anlamaları düzeltme ve eleştirilere cevap, • Okulun çevreye katkılarını değerlendirme duyurma.

Okullarımız merkezden (MEB) yönetildiği için velilerin okulun çevresinin eğitim ihtiyaçları ile ilgilenmediği düşüncesinde oldukları, yalnızca öğrenci yetiştirme görevi olduğunu zannettikleri anlaşılmıştır.

Velilerin okul yönetimi ile birlikte görev almak istedikleri alanlar da tespit edilme- ye çalışılmış ve aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır: Yönetim ile ilgili kendilerine sunulan seçenekler doğrultusunda en çok öğrenci işlerinde görev almak istedikleri, ikinci sırada finansman işleri, üçüncü sırada donatım işleri ve son sırada ise personel işleri gelmek- tedir. Burada atanan memurların merkezden yapılması nedeni ile velilerin personel işlerine karışmak istemedikleri düşünülebilir.

Öğrenci işleri ile ilgili görev almaya istekli oldukları alanları istek sırasına göre aşağıda sıralanmıştır.

• Öğrencilerin başarılarını değerlendirme, başarısızlık sebeplerini araştırma ve okulun öğrencilere dönük hizmetlerinin yeterliliğini tespit etmeye (denetleme- değerlendirme) katılım,

• Okul çağına gelmiş çocukların ve eğitim görmemiş yetişkinlerin eğitime kavuş- turulmasına ilişkin planların hazırlanmasına katılım,

• Öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarını ve bu ihtiyaçların karşılanma yollarını kararlaş- tırmaya katkı,

• Öğrenci-öğretmen, öğretmen-yönetici, yönetici-çevre arasında iletişime yar- dımcı olma,

• Öğrencilerin eğitsel kol çalışmalarının ve eğitsel diğer etkinliklerin organize e- dilmesi ve düzenlenmesine katılım,

• Öğrencilere yönelik eğitim-öğretim çalışmaları konusunda, aynı okuldaki farklı sınıflarla ve diğer okullar ile işbirliğinin sağlanmasına katkı.

Finansman işleri ile ilgili görev almaya istekli oldukları alanları istek sırasına göre aşağıda sıralanmıştır.

• Okulda savurganlığın önlenmesi ve okul parasının etkin kullanımını sağlamak amacıyla okul içi ve okul dışı kişilerle görüş alışverişinde bulunma ve bilgi akışı- na yardımcı olma,

• Okulun parasal ihtiyaçlarının sağlanmasına ve sağlanan kaynakların kullanım alanlarına dağıtılmasına ilişkin planların hazırlanmasına katılım,

• Okulun para kaynaklarının, eğitimin amaçlarına yönlendirilmesini (kanalize e- dilmesini) temine yardım,

• Okulun para kaynaklarının, yıllık gelir ve giderlerinin kararlaştırılmasına katılma, • Her vatandaşın, devlete ödediği vergisinden düşmek kaydıyla (okula ödediği

miktar kadar devlete az vergi vermesi şartıyla) çocuğunun öğrenci olduğu oku- lun para ihtiyacını karşılamasını organize etme,

• Okulun bütçe harcamalarının kontrol edilmesi, denetlenmesi ve değerlendiril- mesi sürecine katılma.

Donatım işleri ile ilgili görev almaya istekli oldukları alanları istek sırasına göre aşağıda sıralanmıştır.

• Okulun bina yapımı, onarım, donatım, ve eğitim araçları ihtiyaçlarının kararlaştı- rılmasına katkı,

• Okulun, bina, onarım, donatım ve eğitim araçları ile ilgili ihtiyacı ve bunların et- kin kullanımı konularında okul içi ve dışı kişiler arasında bilgi akışına yardımcı olma,

• Okulun, bina, onarım, donatım ve eğitim araçları ile ilgili ihtiyacı ve bunların et- kin kullanımı konularında okul içi ve dışı kişiler arasında bilgi akışına yardımcı olma,

• Mevcut bina, donatım ve eğitim araçlarını etkili olarak kullanmada, eğitim prog- ramlarının gereklerine göre bunları yönlendirmede ilgililere yardım etme,

• Okulun donatım ihtiyaçlarının karşılanmasını plana bağlama ve yapılan planla- rın gerçekleşme şansını arttırmaya çalışma,

• Okul binalarının yapımı, onarımı çalışmalarının ve eğitim araçlarının kullanım şekillerinin kontrol edilmesi sürecine katılma.

Personel işleri ile ilgili görev almaya istekli oldukları alanları istek sırasına göre aşağıda sıralanmıştır.

• Okul personelinin çalışmalarındaki verimi yeterlilikleri denetleme ve değerlen- dirmeye katılma,

• Okulun öğretmen, yönetici, uzman ve diğer personel ihtiyacının kararlaştırılma- sında söz sahibi olma,

• Okulun, öğretmen, uzman ve diğer personellerinin çalışmalarının planlanması- na ve bunların etkili kullanım yollarının ortaya konmasına katkı,

• Aynı ve farklı okullarda görev yapan öğretmenler arasında iletişimine ve birbirle- rinden haberli olmaya yardım,

• Okul personelinin yaptığı çalışmaların koordine edilmesi ve birlikte iş görmeleri- nin sağlanmasına katkı,

• Okul personelinin, yönetmeliklere uygun olarak görevlerini ve görev alanlarını belirleme ve tanımlamaya katkı.

Okulun çevresi ile bütünleşmesine ilişkin velilerin, kendi durumlarına ve eğitim kurumlarına yönelik tutum ve düşünceleri nelerdir? Sorusuna verilen cevaplara göre yorumlar aşağıda çıkarılmıştır.

• Öğretmen ve okul yöneticileri eğitim süreci ve okul yönetimine ilişkin konularda kendi görüşlerine önem verildiğini düşünmektedirler.

• Okul müdürü ve öğretmenlerin bilgiçlik taslamadığını düşünmektedirler.

• Kendilerinin daha bilgili oldukları konularda dahi okul yöneticileri ve öğretmen- ler kendilerinden yardım istediklerini düşünmektedirler.

• Öğretmen ve okul yöneticileri arasında, kendileri ile görüşüp konuşmada fikir a- lışverişinde samimi olanların çoğunlukta olduğunu düşünmektedirler.

• Öğretmen ve okul yöneticilerinin, modern eğitim öğretim anlayışlarını yeterince bildiklerine ve uyguladıklarına inanmaktadırlar.

• Öğretmen ve okul yöneticilerinin görevlerine ilişkin bilinçli bir sorumluluk hissi taşıdıklarına inanmaktadırlar.

• Öğretmen ve okul yöneticilerinin eğitim öğretime ilişkin çabalarının yüzeysel ve yapmacık olmadığını düşünmektedirler.

• Öğretmen ve okul yöneticilerinin çevrelerindeki insanlara mesafeli (soğuk ve uzak) davrandıkları düşüncesine katılmamaktadır.

• Öğretmen ve okul yöneticilerinin çoğunun, toplum genelinden kopuk insanlar oldukları düşüncesine katılmamaktadırlar.

• Öğretmen ve okul yöneticilerinin çoğunun, diyalog kurulması zor, içine kapalı insanlar oldukları düşüncesine katılmamaktadır.

• Eğitim kurumlarına ilişkin sorumluluklarımı yerine getirmede kendilerini aktif ola- rak görmektedirler.

• Okullara ve genel olarak eğitim sürecine ilişkin sorumluluklarının ne olduğunu tam olarak bildiklerini düşünmektedirler.

• Öğretmen ve okul yöneticileri isterseler okula ilişkin konularda onlara yardımcı olmak için kendilerini yeterli görmektedirler.

• Öğretmen ve okul yöneticilerinin eğitim öğretime ilişkin her şeyi en iyi bildiklerini kabul edip işlerine karışmamak gerekir diye düşünseler de buna katılmayan veliler de olmuştur.

• Eğitim öğretim süreci ve okul yönetimine ilişkin konular ile toplumdaki herkesin ilgilenmesi gerekmediğini düşünmektedirler.

• Bir eğitim probleminin, okul yetkilileri ile mesleği eğitimci olmayan kişiler arasın- da tartışılmasının doğru olacağını düşünen velilerin yanında buna katılmayan veliler de azımsanmayacak kadar çoğunluktadır.

• Okulun sıkça ziyaret edilmesinin, eğitim öğretim çalışmalarını olumlu etkileye- ceğini düşünmektedirler.

• Öğretmen ve okul yöneticilerinin kendilerini mekanlarında ziyaret ederek eğitim öğretim ve öğrenci sorunlarını konuşmalarını istemektedirler.

• Okul-aile birliği ve koruma derneği gibi kuruluşlara üye olmanın ve çalışmanın sıkıcı olmadığını düşünmektedirler.

• Okulu isteyerek ve içinden gelerek ziyaret etmektedirler.

Yapılan varyans analizi sonuçları da aşağıda çıkarılmıştır. Analiz yapılırken 0,05 Manidarlık aranmıştır. Yaş değişkenine ilişkin anlamlı bir fark bulunamamıştır.

Kadın velilerin, eğitim kurumlarına ilişkin sorumluluklarını yerine getirmede ken- dilerini erkek velilere göre daha yeterli gördükleri anlaşılmaktadır.

Erkek velilerin, okulun sıkça ziyaret edilmesinin, eğitim öğretim çalışmalarını olumsuz etkileyeceğini düşündükleri anlaşılmaktadır.

Okul-aile birliği veya koruma derneğine üye olan velilerin; eğitim kurumlarına ilişkin sorumluluklarını yerine getirmede kendilerini okul-aile birliği veya koruma derne- ğine üye olmayanlara göre daha yeterli gördükleri anlaşılmaktadır.

Okul-aile birliği veya koruma derneğine üye olan velilerin; öğretmen ve okul yöneticileri isteseler de okula ilişkin konularda onlara yardımcı olmak için kendilerini okul-aile birliği veya koruma derneğine üye olmayanlara göre daha yeterli gördükleri anlaşılmaktadır.

Okul-aile birliği veya koruma derneği üyesi velilerin; Öğretmen ve okul yönetici- lerinin onları mekanlarında ziyaret ederek eğitim öğretim ve öğrenci sorunlarını konuş- maları konusunda üye olmayanlara göre daha doğru buldukları anlaşılmaktadır.

Okul-aile birliği veya koruma derneği üyesi velilerin Okul-aile birliği ve koruma derneği gibi kuruluşlara üye olmanın ve çalışma konusunda üye olmayanlara göre da- ha az sıkıcı buldukları anlaşılmaktadır.

Okul-aile birliği veya koruma derneği üyesi velilerin, üye olmayanlara göre bir okulu isteyerek ve içinden gelerek ziyaret ettiği anlaşılmaktadır.

İlköğretim kurumunu ziyaret eden velilerin, ortaöğretim kurumunu ziyaret eden velilere göre “öğretmen ve okul yöneticilerinin eğitim öğretime ilişkin çabalarını daha az yüzeysel ve yapmacık buldukları” anlaşılmaktadır.

İlköğretim kurumunu ziyaret eden velilerin, ortaöğretim kurumunu ziyaret eden velilere göre Öğretmen ve okul yöneticilerinin çoğunun, toplum genelinden kopuk in- sanlar olduklarını daha az düşündükleri anlaşılmaktadır.

İlköğretim kurumunu ziyaret eden velilerin, ortaöğretim kurumunu ziyaret eden velilere göre “öğretmen ve okul yöneticilerinin çoğunun, diyalog kurulması zor, içine kapalı insanlar olduklarını” daha az düşündükleri anlaşılmaktadır.

İlköğretim kurumunu ziyaret eden velilerin, ortaöğretim kurumunu ziyaret eden velilere göre “eğitim kurumlarına ilişkin sorumluluklarını yerine getirmede” kendilerini genellikle daha aktif buldukları anlaşılmaktadır.

İlköğretim kurumunu ziyaret eden velilerin, ortaöğretim kurumunu ziyaret eden velilere göre “Öğretmen ve okul yöneticileri isterseler okula ilişkin konularda onlara yar- dımcı olmak için kendilerini” daha yeterli buldukları anlaşılmaktadır.

İlköğretim kurumunu ziyaret eden velilerin, ortaöğretim kurumunu ziyaret eden velilere göre “Bir eğitim probleminin, okul yetkilileri ile mesleği eğitimci olmayan kişiler arasında tartışılmasının” doğru olacağını düşündükleri anlaşılmaktadır.

İlköğretim kurumunu ziyaret eden velilerin, ortaöğretim kurumunu ziyaret eden velilere göre “okul-aile birliği ve koruma derneği gibi kuruluşlara üye olmanın ve çalış- manın sıkıcı” olmadığını düşündükleri anlaşılmaktadır.

Yakın çevrelerindeki herhangi bir eğitim kurumunu ziyaret etmek için kimi za- man davet bekleyen velilerin bazı okullar için davet şartı arayan veliler ile farklı düşün- cede oldukları anlaşılmaktadır.

Bazı okulları ziyaret etmek için davet şartı arayan velilerin diğer velilere göre; okulun sıkça ziyaret edilmesinin, eğitim öğretim çalışmalarını olumsuz etkileyeceğini düşündüğü anlaşılmaktadır.

Okullar için davet şartı arayan velilerin, diğer velilere göre; öğretmen ve okul yöneticilerinin onları mekanlarında ziyaret ederek eğitim öğretim ve öğrenci sorunlarını konuşmalarını doğru bulmadıkları anlaşılmaktadır.

Yaşadıkları yerleşim yeri içindeki her türlü okullar ile olan ilişkileri, iletişimleri, işbirliklerini ve dayanışmalarını tamamen yetersiz bulan velilerin diğer velilere göre; öğretmen ve okul yöneticileri arasında, kendileri görüşüp konuşmada fikir alışverişinde samimi olanların sayısının çok az olduğunu düşündükleri anlaşılmaktadır.

Yaşadıkları yerleşim yeri içindeki her türlü okullar ile olan ilişkileri, iletişimleri, işbirliklerini ve dayanışmalarını tamamen yetersiz bulan velilerin, Öğretmen ve okul yöneticilerinin çevrelerindeki insanlara mesafeli (soğuk ve uzak) davrandıklarını düşün- dükleri anlaşılmaktadır.

Yaşadıkları yerleşim yeri içindeki her türlü okullar ile olan ilişkileri, iletişimleri, işbirliklerini ve dayanışmalarını tamamen yetersiz bulan velilerin, Eğitim kurumlarına ilişkin sorumluluklarını yerine getirmede kendilerini genellikle pasif olarak gördükleri anlaşılmaktadır.

Yaşadıkları yerleşim yeri içindeki her türlü okullar ile olan ilişkileri, iletişimleri, işbirliklerini ve dayanışmalarını tamamen yetersiz bulan velilerin diğer velilere oranla, okullara ve genel olarak eğitim sürecine ilişkin sorumluluklarının ne olduğunu daha az bildikleri anlaşılmaktadır.

Yaşadıkları yerleşim yeri içindeki her türlü okullar ile olan ilişkileri, iletişimleri, işbirliklerini ve dayanışmalarını çok yeterli bulan velilerin Öğretmen ve okul yöneticileri isteseler de okula ilişkin konularda onlara yardımcı olmak için kendilerini yeterli gör- dükleri anlaşılmaktadır.

Yaşadıkları yerleşim yeri içindeki her türlü okullar ile olan ilişkileri, iletişimleri, işbirliklerini ve dayanışmalarını kısmen yeterli bulan velilerin, eğitim öğretim süreci ve

okul yönetimine ilişkin konular ile toplumdaki herkesin ilgilenmesi gerekmez düşünce- sinde oldukları anlaşılmaktadır.

Yaşadıkları yerleşim yeri içindeki her türlü okullar ile olan ilişkileri, iletişimleri, işbirliklerini ve dayanışmalarını çok yeterli bulan velilerin, öğretmen ve okul yöneticileri- nin kendilerini mekanlarında ziyaret ederek eğitim öğretim ve öğrenci sorunlarını ko- nuşmalarını doğru bulmadıkları anlaşılmaktadır.

Yaşadıkları yerleşim yeri içindeki her türlü okullar ile olan ilişkileri, iletişimleri, işbirliklerini ve dayanışmalarını tamamen yetersiz olduğuna inanan velilerin, okul-aile birliği ve koruma derneği gibi kuruluşlara üye olmanın ve çalışmanın sıkıcı olacağını düşündüğü anlaşılmaktadır.

Öneriler

Öneriler, okul yöneticilerine öneriler ve araştırmacılar için öneriler olarak iki grupta yapılmıştır.

Okul Yöneticileri ve Öğretmenler İçin Öneriler

Daha önce yapılan araştırmalar ve bu araştırma göstermiştir ki; aile okulda her- hangi bir görev alırsa, okula ve eğitime bakış açısı da değişmektedir. Bu nedenle okul yöneticileri ve öğretmenler:

Ailelerin de okul çalışanı olarak okula katılımlarını gerçekleştirmek için eğitim seviyeleri ve nitelikleri de göz önünde bulundurularak görevlendirilmeleri önerilebilir.

Ailelerin okulu sahiplenmeleri ve ihtiyaç duyulduğunda yardımlarının alınması için her zaman onlara okul kapıların açık tutulması geldiklerinde de ilgilenilmesi öneri- lebilir.

Karar verme ve uygulama süreçlerinde çevreden yardım alınmalı mevzuatta da düzenlemeler yapılmalıdır.

Evdeki eğitimin devamı olması bakımından okuldaki eğitimle kopukluk olmama- sı açısından aileler de belirli aralıklarla seminerlere çağrılmalı gerektiğinde bilgilerinden yararlanılarak onlara da seminer verdirilmelidir.

Okulun beklentileri ve kurallarının neler olduğu velilere iyi anlatılmalıdır.

Okul dışındaki insanların da okulun bir ferdi gibi düşünülerek onlara, okula gel- diklerinde daha çok vakit ayrılmalıdır.

Araştırmacılar İçin Öneriler

rında okuyan öğrencilerin velilerinden oluşmaktadır. Sayı, dönem projesi olmasından dolayı çok fazla tutulmamıştır. Okullar anketleri, Okul-Aile Birliği veya Koruma Derneği Üyesi velilere uygulamıştır. Sonuçların olumlu çıkmasının sebebi olarak okullar ile ileti- şimde bulunan velilere anket uygulanmış olması düşünülmelidir. 1994 yılında Hasan