Araştırmanın Modeli

İlköğretim birinci kademe öğrencilerinin akıcı okuma becerileri (okuma hızı, doğru okuma ve prozodi becerileri) ile öğrencilerin okuduğunu anlama düzeyleri ve yazma becerileri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılan bu çalışma nicel araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırma, dünya hakkında bilgi elde etmek için içinde sayısal bilgilerin olduğu sistematik, objektif ve formal bir araştırma sürecidir. Nicel araştırma doğasında bir niyeti, amacı açıklama, yordama ya da bir deneyimin sonuçlarını kontrol etmeyle ilgili değişkenler arasındaki ilişkiler hakkındaki sorulara cevap arar (Leedy ve Ormrod, 2005: Akt. Embrey, 2011: 64). Nicel araştırma içinde temel olarak deneysel, yarı deneysel ve deneysel olmayan olmak üzere üç farklı desen kullanılmaktadır (Muijs, 2004). Bu araştırmada deneysel olmayan desenlerden tarama modelleri kullanılmıştır. “Tarama modelleri, geçmişte ya da halen var olan bir durumu var olduğu şekliyle betimlemeyi amaçlayan araştırma yaklaşımlarıdır. Araştırmaya konu olan olay, birey ya da nesne, kendi koşulları içinde ve olduğu gibi tanımlanmaya çalışılır. Bilinmek istenen şey vardır ve oradadır. Önemli olan var olanı değiştirmeye kalkmadan gözleyebilmektir” (Karasar, 2005: 77). Muijs’e (2004) göre taramalar, sosyal bilimlerde en çok kullanılan nicel araştırma desenidir. Tarama deseni, kısa zamanda pek çok kişiyle yapılabildiği için verilerin toplanması ve analiz edilmesinde araştırmacıya kolaylıklar sağlamaktadır. Ayrıca tarama örneklerinden elde edilen sonuçlar, daha geniş popülasyona genelleştirmeye uygundur (Creswell, 1994).

Bu çalışmada, ilköğretim birinci kademe (2-5 arası sınıflar) öğrencilerinin akıcı okuma becerileri (doğru okuma, okuma hızı ve prozodi becerileri) ile okuduğunu

anlama becerileri; yazma becerileri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Bununla birlikte öğrencilerin akıcı okuma, okuduğunu anlama ve yazma beceri düzeylerine ilişkin betimleyici özellikteki değerler incelenmiş ve yorumlanmıştır. Var olan durumların tanımlanması ve betimlenmesi boyutunda betimsel tarama modelinden yararlanılmıştır. Var olan durumlar arasındaki ilişkilerin ve yordama gücünün araştırılması boyutunda ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır.

3.1.1. Betimsel Tarama Modeli

Betimsel modelle, bir konudaki hâlihazırda var olan durum araştırılmaktadır. Bu yöntem olayların, objelerin, varlıkların, kurumların, grupların ve çeşitli alanların ne olduğunu betimlemeye, açıklamaya çalışır. Survey yöntemi olarak da adlandırılan bu yöntem; grupla ilgili, enlemesine bir çalışmadır. Bu tür araştırmalar çok sayıda obje ya da denek üzerinde ve belirli bir zaman kesiti içinde yapılmaktadır. Bu sayede onları iyi anlayabilme, gruplayabilme olanağı sağlanır ve aralarındaki ilişkiler saptanmış olur (Kaptan, 1998 ). Belli bir zaman kesiti içinde çok sayıda denek veya objeden elde edilen verilerin analizi ile araştırma problemine veya problemlerine cevap arandığında betimsel model kullanılır (Arseven, 2001:104). Bu çalışma toplamda 72 öğrenciyle yürütülmüştür. Öğrencilerin akıcı okuma becerilerinden, doğru okuma, okuma hızı ve prozodi becerileriyle okuduğunu anlama ve yazma becerilerine ait ölçümler yapılmıştır. Bu ölçümlere ait betimleyici özellikler için betimsel desen kullanılmıştır.

Büyüköztürk, Çakmak, Akgün, Karadeniz ve Demirel (2010) betimsel araştırma, özellikle eğitim araştırmalarında oldukça yaygın olarak kullanılmasına rağmen, araştırmacılar için çoğu zaman yeterli değildir. Araştırmacılar, durumları ya da olayları betimlemenin ötesinde bir şeyler arar. Olgular, araştırmaya ilişkin değişkenler ve arasındaki ilişkiler daha ayrıntılı incelenmeyi gerektirir. Bu durumda iki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkiyi inceleyen ilişkisel araştırmalara (Powell, 2008) ihtiyaç duyulur. Bu çalışmanın ana problemi ve alt problemlerin pek çoğu ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir.

3.1.2. İlişkisel Tarama Modeli

İki ya da daha çok sayıdaki değişken arasında birlikte değişim varlığını ve/veya derecesini belirlemeyi amaçlayan araştırma modelleridir. İlişkisel çözümleme, korelasyon ve karşılaştırma türü ilişki olmak üzere iki şekilde yapılabilir (Karasar, 2005). İlişkisel taramalar, Korelasyonel ve Nedensel Karşılaştırma olarak ikiye ayrılır (Büyüköztürk ve diğerleri, 2010; Karasar, 2005). Bu araştırmada, ilişkisel tarama modeli olarak korelasyonel taramaya yer verilmiştir (Creswell, 2005). Korelasyonel araştırmalar iki ya da daha fazla değişken arasındaki ilişkileri betimlemek amacıyla yürütülen ve ilişkilerin derinlemesine analize edildiği araştırmalardır (Karakaya, 2011: 68). Bu araştırmada değişkenler arasında ilişkilerin olup olmadığıyla ilgilenilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkilerin varlığını tanımlamayı amaçlayan araştırma, korelasyonel bir araştırmadır (Embrey, 2011).

Korelasyonel araştırma modeli de kendi içinde keşfedici ve yordayıcı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Bu çalışma kapsamı itibariyle her iki korelasyon desenini de içermektedir.

Keşfedici korelasyon araştırması, değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenmeye çalışıldığı korelasyon araştırmalarıdır. Bu çalışmada öncelikle akıcı okuma becerilerinin (doğru okuma, okuma hızı ve prozodi becerileri) kendi aralarındaki ilişkilerin belirlenmesinde daha sonra bu beceriler ile okuduğunu anlama ve yazma becerileri arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde keşfedici korelasyondan yararlanılmıştır.

Yordayıcı korelasyon araştırması ise değişkenler arası ilişkinin belirlenip, bir değişkenin bilinmeyen bir değerinin belirlenmeye çalışıldığı araştırmalardır (Büyüköztürk ve diğerleri, 2010). Yordama amacıyla yapılan araştırmalarda, bağımlı değişkenlerdeki değişkenliğin (varyansın) ne kadarının ilgilenilen değişkenler tarafından açıklandığı rahatlıkla görülebilmektedir (Karakaya, 2011: 70). Bu çalışmada okuduğunu anlamanın ve yazma becerisinin akıcı okuma becerileri tarafından yordanma durumunu belirlemek için yordayıcı korelasyondan yararlanılmıştır.

Yukarıda çalışmanın yapılma amacına göre seçilen araştırma desenlerinden bahsedilmiştir. Araştırma desenleri bunun dışında bir de çalışmanın yapıldığı süre açısından da sınıflandırılmaktadır. Bu çalışmanın yapılış modeli ayrıca zamana göre düşünüldüğünde enlemesine (cross-sectional) (Erkuş, 2009) araştırmalardır. Araştırılan olgu veya olguların belli bir andaki durumunu ortaya koymaya yönelik olabilir. Bu durumlarda enlemesine (cross-sectional) araştırma deseni kullanılır (Altunışık, Coşkun, Bayraktaroğlu ve Yıldırım, 2010: 68). Aynı ölçüm zamanında farklı kronolojik yaştaki bireyler üzerinde yapılan çalışmalardır (Erkuş, 2009). Spector (2003: Akt. Embrey, 2011: 64) kesitsel tasarımın değişkenler arasındaki ilişkilerin varlığını belirlemede etkili olduğunu iddia etmiştir. Bu çalışma ilköğretim birinci kademe öğrencileri (2-5 arası sınıflar) arasında yapılmıştır. Farklı yaş düzeylerinde aynı zaman diliminde yapılan bir çalışmadır.