Personelin Mezun Olduğu Eğitim Kurumları - RESMİ MAKAMLARCA YAPILAN DEĞERLEME SONUÇLARININ

3. RESMİ MAKAMLARCA YAPILAN DEĞERLEME SONUÇLARININ

3.2 Personelin Mezun Olduğu Eğitim Kurumları

Farklı kurumlardan görüşülen 21 personelin “mezun olduğu fakülte ve bölüm adı”

incelenmiş olup, ankete katılanların 10’u Harita Mühendisliği, 2’si Ziraat Mühendisliği, 1’i İnşaat Mühendisliği, 2’si İktisat, 5’i Harita ve Kadastro Teknikeri ve 1’i ise lise mezunudur. Buna göre kamulaştırma işlemlerini yapanların genelde üniversite mezunu oldukları, görüşülen personelin yarısından fazlasının kamulaştırma ve değerleme konusunda kurum içinde eğitim aldıkları, görüşülenlerin 1/3’ünün ise kamulaştırma ve değerleme konusunda eğitim almadan bu işleri fiilen yürüttüğü saptanmıştır (Şekil 3.2).

Şekil 3.2 Personelin mezun olduğu fakülte ve bölümler ile hizmet süreleri

21 3.3 Kamulaştırma İşlemlerinin Temel Sorunları

Görüşülen kamu çalışanlarına göre kamulaştırma işleminin temel sorunları analiz edilmiş ve bu sorunların azaltılması için veritabanının etkisi veya katkısı da irdelenmiştir. Derinliğine görüşme ve kurum uygulamalarına ilişkin olarak edinilen bilgilere göre; kamulaştırma işlemlerinin genellikle bedel takdiri (değerleme işlemleri) ve mülkiyet yapısı ile ilgili sorunlar nedeni ile uzun zaman aldığı ve doğal olarak işlemin bütün paydaşlarının mevcut uygulamadan memnun olmadığı anlaşılmaktadır.

Kamulaştırma yöntemleri ile arazi ediniminde; değerlemenin doğru yapılamaması, taşınmazın mülkiyet sorunlarının kesinleştirilip sayısal hale getirilememesi ve idare adına tapu devir işleminin yapılamaması, kamulaştırma davalarının uzun zaman alması, çok hisseli parsellerde hissedarların iletişim bilgilerinin bulunamaması veya tebligatların yapılamaması, satın alma yoluyla kamulaştırmada malik ile uzlaşma yapılmasının güç olması gibi sorunlarla karşılaşıldığı beyan edilmiştir (Çizelge 3.1).

Çizelge 3.1 Kamulaştırma işlemlerinin temel sorunları

Temel Sorun Alanları Görüş Veren

Sayısı Taşınmaz değerleme işlemlerinin rasyonel ve doğru yapılamaması 12 Mülkiyet sorunlarının kesinleştirilip sayısal hale getirilememesi ve idare adına tapu

devir işleminin yapılamaması 7

Hissedarların iletişim bilgilerinin bulunamaması/tebligatların yapılamaması 4 Kamulaştırma davalarının nispeten uzun sürede tamamlanabilmesi 4

Malik ile uzlaşmanın güç olması 3

Çok küçük parseller ve çoklu hisselerin kamulaştırma işlemlerini uzatması 2

Kamulaştırma kanununun sürekli değiştirilmesi 1

T.C. kimlik numaraları ile ilişkilendirme yapılamaması 1

3402 sayılı Kadastro Kanunun 22-a maddesi uygulaması, toplulaştırma ve imar

uygulaması yapılan yerlerde kamulaştırma yapılamaması 1

Yatırımların iyi planlanamaması ve kamulaştırma hazırlık işlemlerine yeterli

zamanın ayrılamaması 1

Kamulaştırma işlerinde sürecin uzun olmasından dolayı çıkan sorunlar nedeni ile

kamulaştırmanın kısa sürede tamamlanamaması 1

Zor alımın taşınmaz sahiplerine yaşattığı sosyal ve psikolojik sorunların olumsuz

etkilerinin olması 1

Kamu kurumlarının işlerinin genellikle acil olması 1

Görüş beyan etmeyenler 1

Kamulaştırma işini yapan personelin konusunda uzman olmaması 1

Kamulaştırılan taşınmazın amacına uygun kullanılamaması 1

Kamulaştırma kanununda yükümlülüklerin yetersizliği ve eksikliklerin bulunması 1

Kıymet takdirlerine esas veri farklılıklarının olması 1

Mahkemece belirlenen bedellerin gerçek değerin üzerinde olması 1

Mevzuatta sık yapılan değişikliklerin izlenmesi ve uygulamaya taşınmasında sorunların yaşandığı, TC kimlik numaraları ile ilişkilendirme yapılamaması, kadastro yenileme, arazi toplulaştırma ve imar uygulaması yapılan yerlerde kamulaştırmanın yapılamaması, yatırımların iyi planlanmaması ve kamulaştırma hazırlık işlemlerine yeterli zamanın ayrılamaması ile kamulaştırma işlerinde sürecin uzun olmasından dolayı çıkan sorunlara bağlı olarak kamulaştırmanın tamamlanamaması, zor alımın taşınmaz sahiplerine yaşattığı sosyal ve psikolojik sorunların olumsuz etkilerinin gözlenmesi, kamu kurumlarının işlerinin genellikle acil olmasının yol açtığı sorunlar ve kamulaştırma işini yapan personelin gayrimenkul geliştirme uzmanı olmamasının işlemlerin rasyonel olarak yapılmasına imkan vermemesi, kamulaştırılan taşınmazın amacına uygun kullanılamaması, kamulaştırma kanunundaki yükümlülükler/eksiklikler ile taşınmazın değerlemesine esas veri farklılıklarının olması ve son olarak mahkemece seçilen bilirkişi kurullarınca belirlenen bedellerin taşınmazın gerçek değerinin üzerinde olmasının kamulaştırma uygulamasının önemli sorunları olduğu dikkati çekmektedir.

3.4 Son İki Yılda En Sık Kullanılan Kamulaştırma Yöntemleri

Görüşülen personele yönetilen “kurumunuzda son iki yılda kamulaştırma yöntemlerinden en sık hangisi uygulanmaktadır?” sorusuna alınan cevapların dökümü yapılmıştır. Son iki yılda kamulaştırma yöntemleri olarak; satın alma (18), tam kamulaştırma (17), acele kamulaştırma (16), irtifak hakkı (15), iki kurum arasında taşınmaz devir (14), kısmen kamulaştırma (13), trampa (10), muvakkat işgal (9) ve bedelsiz kullanımın (9) uygulandığı tespit edilmiştir (Şekil 3.3). Burada olağan dışı bir yöntem olan acele kamulaştırmanın olağan bir taşınmaz edinim yöntemi haline geldiği, trampa ve iki idare arasında taşınmaz devri ile bedelsiz kullanımın yaygınlaştığına dikkat edilmelidir. Kamu idareleri tarafından kullanılan kamulaştırma yöntemlerinin belirlenmesinden sonra halen TAKBİS işlem ağacında olmayan işlemlerin de yapıldığı ve doğal olarak çalışma sonuçlarına göre TAKBİS işlem ağacındaki işlemlerin mutlaka gözden geçirilmesi gerektiği de vurgulanmalıdır. Buna ilave olarak kamulaştırma işlemlerine göre oluşan bedelin mutlaka emlak vergisi beyan değeri ile ilişkilendirilmesi (Md.39) ve bu yolla hem ilgili belediyenin vergi kayıplarının azaltılması, hem de vergi değerinin güncellenmesi için yasal altlığın oluşturulması sağlanmalıdır.

Şekil 3.3 Son iki yılda en sık kullanılan kamulaştırma yöntemleri

3.5 Kamulaştırma Sonuçlarının Tutulduğu Ortam

Kamu kurumlarında arazi edinimi ve kamulaştırma işlemlerine ilişkin sonuçların genellikle kurum arşivlerinde kâğıt ortamında tutulduğu öğrenilmiştir. Farklı 16 kurumdan 11’inde veriler kâğıt ortamında tutulmaktadır. Toplam 16 kurumdan 2’sinde veriler sadece elektronik ortamında depo edilmekte, 3 kamu kurumunda veriler hem kâğıt, hem de elektronik ortamında tutulmaktadır (Şekil 3.4). Birçok kamu kurumunda işlem sayısının fazlalığı ve personel sayısının azlığı da dikkate alınırsa, arşivdeki bilgilerden yeni kamulaştırma çalışmalarında yararlanılmasının oldukça güç olacağı ve zaman kaybına neden olacağı açıktır.

Şekil 3.4 Kamulaştırma sonuçlarının tutulduğu ortam

18 17

9 9

0 10 20

İrtifak (Md.4) Satın Alma (Md.8) Kamulaştırma (Md.11) Kısmen Kam.(Md.12) Trampa (Md.26) Acele Kam.(Md.27) İki Kurum Arası.(Md.30) Muvakkat İşgal Bedelsiz Kul. (Md.28)

0 1 2

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

Kağıt (Statik) Elektronik

Değişen teknoloji ve çağın gereklerine göre “değer” gibi önemli bilgilerin kâğıt ortamında tutulması, hem ekonomik kayıp, hem de önemli risklere neden olabilecektir.

Yumuşak ve Aydın (2005) tarafından da vurgulandığı üzere bilginin, kısmen özel mal, kısmen ise kamu malı niteliği taşımasından dolayı yarı kamusal mal olarak görülebilmesi mümkündür². Uzlaşma ve mahkeme kararları ile kesinleşen değer bilgilerinin, sistemli bir şekilde iletişim aracıyla başkalarına iletilebildiği, mesleki bilgi ve deneyime bağlı düzenli ve sistemli ifadeler bütünü olduğu ve kişi isminden çok kamu kurumu veya firma adına bağlı olduğu açıktır. Entelektüel bir mülkiyet olarak tanımlandığında değer bilgisinin, kısmen özel mal, kısmen kamusal mal özelliğini gösterdiği ve bazen de sonradan değerin kamu malı şekline dönüşmesinin mümkün olduğu değerlendirmesi yapılabilir. Buna göre bir kamu kurumu ve hatta özel kurum tarafından tespit edilen değer bilgilerinin kullanımı, başkalarının bundan faydalanmasını engellememekte, ancak, özellikle değerleme şirketleri gibi kurumsal yapıların değer bilgilerinin sahibine kâr sağlayacak veya ona iktidar yolunu açabilecek önemli bir faktör olabileceğine dikkat edilmelidir. Genelleme sonuçlarına göre değer bilgisinin yarı kamusal mal niteliğini taşıdığının belirtilmesi ve bu bilgilerin kamusal amaçlı olarak merkezi bir veritabanında tutulmasında bir engelin olmadığı vurgulanmalıdır.

Mevcut koşullarda arşivlerde depolanan değer bilgilerinin doğal ya da yapay afetlere karşı korunması önemli bir sorun olup, afetlerin sıklıkla veri kayıplarına neden olduğu bilinmektedir. Bu koşullarda ekonomik gerekçeler, afet riski ve sağlayacağı toplumsal ve ekonomik menfaatler birlikte dikkate alınarak değer bilgilerinin bir an önce elektronik ortama aktarılması ve yedeklenmesi ve elektronik ortama alınan bilgilerin ise ülke düzeyinde tek bir bilgi sisteminde (TAKBİS) tutulması sağlanmalıdır.

3.6 Kamulaştırma Sonuçlarının Tutulduğu Elektronik Veritabanlarının Özellikleri

Ankete katılan 21 personelden 10’u verilerin kâğıt (statik) ortamında tutulduğunu, 6’sı kısmen elektronik ortamda tutulduğunu, 3’ü Excel, 1’i Access ve 1’i NETCAD

2 Kamusal mal kriterleri açısından yapılacak değerlendirmede; arzın siyasal talepçe düzenlenmesi, tüketimde rakip olmama, tüketimden mahrum bırakamama, kişisel ve ortak tüketim, dışsal ekonomiler, bedavacılık sorunu, talebin zorunlu olması ve içsel ekonomiler (doğal tekel) gibi ölçütlere göre yapılmaktadır. Bakınız: İ.G. Yumuşak ve M.Aydın, Bilgi Kamusal Bir Mal mıdır?, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2):104-122.

ortamında tutulduğunu belirtmiştir (Şekil 3.5). Değer bilgilerinin paylaşılabilmesi için en iyi yolun söz konusu bilgileri merkezi veritabanına aktarmak olduğu açıktır. Aslında görüşülen farklı kurumların çalışanlarınca belirtilen elektronik ortamlar, elektronik tablo olup, veritabanı özelliğine sahip değillerdir. Elektronik tablolar paylaşılabilir, ama veritabanı kadar güvenilir olmadıkları gibi yönetilmeleri zor ve yetenekleri de kısıtlı bulunmaktadır. Bu yüzden değer bilgilerinin mümkün olan en kısa zaman içinde tasarlanan veritabanına aktarılması yararlı olacaktır.

Şekil 3.5 Elektronik arşivin tutulduğu ortam

3.7 Mevcut Veritabanının TAKBİS’e Entegrasyonu

Farklı kurumlarda yapılan görüşmelere katılan 21 personelden 12’si mevcut veritabanlarının TAKBİS’e entegrasyonunu uygun bulmuş, 3’ü mevcut veritabanlarının TAKBİS’e entegrasyonunun uygun olmadığını beyan etmiş ve 6’sı ise bu konuda görüş beyan etmemiştir. Ankete katılanların yarısından fazlasının kamulaştırma uygulama sonuçlarının TAKBİS ortamında tutulmasını onayladığı ortaya çıkmakta (Şekil 3.6) olup, bu da kamu kurumlarında veritabanı oluşturulmasına olan gereksinimi ortaya koyması bakımından anlamlı bulunmaktadır. Aslında görüşülen kişilerin kamulaştırma konusunda eğitim alma düzeyleri ve bilgi birikimleri dikkate alındığı zaman söz konusu oranın yeterli olduğu, bazı kurum çalışanlarının bilgilerin merkezi bir sistemde toplanmasını istese bile kurum bağlılığına zarar geleceği endişesi ile olumsuz cevap verdiği veya soruyu boş bıraktığı görüşme sırasındaki dikkati çekmiş olduğu vurgulanmalıdır.

1 1

0 5 10 15

Kısmen tutulduğu için fikri yok

Statik Excell Access Netcad

Şekil 3.6 Mevcut veritabanının TAKBİS’e entegrasyonu

3.8 Veritabanının TAKBİS’e Entegrasyondan Beklentiler

Farklı kurumlardan görüşülen 21 personele “mevcut veritabanının TAKBİS’e entegrasyonuna karşı çıkma nedenleri ve onaylayanların ise beklentileri” sorulmuştur.

Ankete katılan 21 personelden 12’si yorum yapmamış, ikişer personel bütün resmi kurumlar açısından olumlu olması ve TAKBİS dışında başka bir sistemde tutulmasının daha uygun olacağı, birer personel ise kentsel dönüşüm alanlarındaki yapılan veya yapılacak faaliyetlerin kontrolü sağlama, kamulaştırma işlemleri sırasında karşılaşılan mülkiyet veya yüzölçümü sorunlarında güncel bilgilere ulaşma, kamulaştırmada pazarlık yöntemi kullanıldığı için suistimale açık olması, kamulaştırılacak taşınmazın bedel tespitinin güvenilir şekilde daha hızlı ve daha düşük maliyetli olması, kıymet takdiri komisyonu raporlarının gizli olması nedeni ile yasal düzenlemenin yapılması halinde yıl sonlarında paylaşılabilmesinin mümkün olabileceğini beyan etmişlerdir (Çizelge 3.2).

Görüşme sonuçlarına göre ortaya çıkan 9 farklı önerinin tamamı doğru ve uygulanabilecek hususlara işaret etmektedir. Ancak kıymet takdiri raporlarının uzlaşma görüşmesinin yapılması ve uzlaşma sağlanması halinde tapuda tescilin yapılması ve uzlaşma olmaması halinde bedelin tespiti ve tescili davasının açılmasından sonra gizliliğinin söz konusu olamayacağı ve konu ile ilgili olarak yapılan değerlendirmenin

0 10 20

EVET HAYIR FİKRİ YOK

hatalı olduğu ifade edilmelidir. Kamulaştırma uygulama sonuçlarının paylaşılması konusunda ilgili kurumlarla görüşerek veritabanı yapısının oluşturulması ve gerektiğinde yasal düzenleme yapılarak kamulaştırma yapan kurumlara sorumluluk verilmesi gerekli görülmektedir.

Çizelge 3.2 Veritabanının TAKBİS’e entegrasyondan beklentiler

3.9 Kamulaştırma Verilerinin Elektronik Ortamda Tutulması

Görüşülen 21 personele “Kurumunuzda kamulaştırma verileri elektronik ortamda tutulmuyorsa, tutulmasını ister misiniz?” sorusu yöneltilmiştir. Ankete katılan 21 personelden 18’i kamulaştırma verilerinin elektronik ortamda tutulmasını, 1’i hem elektronik, hem de statik ortamda tutulmasını istemiş ve 2 kişi ise görüş belirtmemiştir.

Ankete katılanların neredeyse tamamının kamulaştırma uygulama sonuçlarının elektronik ortamda tutulması fikrini onayladıkları görülmektedir (Şekil 3.7).

Kamulaştırma bilgilerinin hem arşiv, hem de veritabanında tutulması en güvenli ve paylaşılabilir yol olarak ortaya çıkmaktadır.

TAKBİS’e Entegrasyondan Beklentiler Görüş Belirten Sayısı Bu konuda görüş beyan etmeyen ve etmek istemeyenler 12 Entegrasyonu bütün resmi kurumlar açısından olumlu görenler 2 Kıymet takdiri raporlarının gizli olması nedeni ile yasal düzenlemenin

yapılması halinde yılsonlarında paylaşılabilmesini uygun bulanlar 2 Kentsel dönüşüm alanlarında yapılan veya yapılacak faaliyetlerin

kontrolüne katkı yapacağını beyan edenler 1

Kamulaştırma işlemleri sırasında karşılaşılan mülkiyet ve yüzölçümü

sorunlarında güncel bilgilere ulaşılmasına katkı yapacağını belirtenler 1 Kamulaştırmada öncelikle satın alma yöntemi kullanıldığı için

entegrasyonun suistimale açık olduğunu düşünenler 1

Kamulaştırılacak taşınmazın bedel tespiti güvenilir, daha hızlı ve daha

düşük maliyetli olacağını belirtenler 1

Kamulaştırma sonuçlarının TAKBİS dışında başka bir sistemde

tutulmasının daha uygun olacağını düşünenler 1

Şekil 3.7 Kamulaştırma verileri elektronik ortamda tutulması

3.10 Kamulaştırma Bilgilerinin Elektronik Ortamda Tutulma Zorlukları

Görüşülen 21 farklı kurum çalışanına “Kurumunuzda kamulaştırma bilgilerinin elektronik ortamda tutulması size ilave külfet getirir mi?” sorusu yöneltilmiştir. Ankete katılan 21 kişiden 9’u kamulaştırma verilerinin elektronik ortamda tutulmasının normal külfet getireceğini, 5’i hiç külfet getirmeyeceğini, 4’ü az külfet getireceğini ve 3’ü çok külfet getireceğini belirtmiştir (Şekil 3.8). Soruya verilen cevaplar ilgili kurumların veri girişlerini adeta angarya olarak gördüklerini göstermektedir. Bununla birlikte kamulaştırma uygulama sonuçlarının girişleri ilgili kurumlar tarafından web servisleri üzerinden yapılmalıdır. Çünkü veri üzerinde en bilgili kurum verinin sahibi olduğu ve 2942 Sayılı Kanunda bilgilerin arşivlenmesi ve muhafaza sorunluluğunun da kamulaştırma işlemini yapan kuruma verdiğine dikkat edilmelidir.

Şekil 3.8 Kamulaştırma bilgilerinin elektronik ortamda tutulması zorlukları

0 1 2

0 5 10 15 20

EVET HAYIR HEM STATİK HEM

ELEKTRONİK ARŞİVDE TUTULMALI

FİKRİ YOK

0 5 10

HİÇ GETİRMEZ AZ GETİRİR NORMAL GETİRİR ÇOK GETİRİR

3.11 Taşra Teşkilatında Elektronik Ortamda Tutulan Kamulaştırma Uygulama Sonuçlarının Merkeze Aktarılarak Tek Veritabanında Birleştirilmesi

İncelenen 16 kurumdan 21 personele “Kurumunuzda taşra teşkilatında elektronik ortamda tutulan kamulaştırma verileri merkeze aktarılıp tek veritabanında birleştiriliyor mu?” sorusu yöneltilmiştir. Ankete katılan 21 personelden 17’si taşra teşkilatında elektronik ortamda tutulan kamulaştırma uygulama sonuçlarının merkeze aktarılıp tek veritabanında birleştirilmediğini ve 1’i birleştirildiğini beyan etmiş ve 3 katılımcı ise bu yöndeki soruyu cevaplamak istememiştir. Özellikle yatırımcı kamu kuruluşlarının taşra teşkilatlarında elektronik ortamda tutulan kamulaştırma uygulama sonuçlarının merkeze aktarılıp tek bir veritabanında birleştirilmesine büyük ölçüde gereksinim olduğu açıkça ortaya çıkmaktadır (Şekil 3.9). Taşra teşkilatında elektronik ortamda tutulan kamulaştırma verileri merkeze aktarılıp tek veritabanında birleştirilmese de teknolojideki gelişmeler bu durumu önemsiz kılmaktadır. Kurumlara verilecek web servisleri ile veri girişlerinin kolayca yapılabileceği ve ilgili kurumların kendi çalışmaları dışında diğer kurumların kamulaştırma uygulama sonuçlarına da il, ilçe, mahalle veya köy, ada ve parsel düzeylerinde ulaşabileceği ve bu yolla 2942 Sayılı Kanunda belirtilen “resmi makamlarca yapılmış kıymet takdirleri” ölçütü dikkate alınmadan fahiş ölçüde yüksek değer takdiri yapılmasının önüne geçilebileceği vurgulanmalıdır.

Şekil 3.9 Taşra teşkilatında elektronik ortamda tutulan kamulaştırma uygulama sonuçlarının merkeze aktarılıp tek bir veritabanında birleştirilmesi

0 5 10 15 20

EVET HAYIR FİKRİ YOK

3.12 Kamulaştırma Uygulama Sonuçlarının Elektronik Ortamda Tutulması ve Değer Bilgilerinin Paylaşım Olanakları

Farklı kurumlardan görüşülen 21 personele sorulan “Kurumunuzda kamulaştırma verilerinin elektronik ortamda tutulması durumunda bunları kimlerle paylaşımda bulunmak istersiniz?” sorusuna alınan cevaplara göre; personelin 13’ü kamulaştırma verilerini paydaş kurumlarla, 4’ü kendi kurumu, 2’si bütün kurumlar, 1’i hiçbir kurum ile paylaşmak istemediklerini ifade etmiş ve 1 kişi ise bu soruya cevap vermek istememiştir (Şekil 3.10). Bilgi çağında hazine değerinde olan bilginin paylaşılarak daha değerli hale gelmesi kaçınılmazdır. Kamulaştırma uygulama sonuçlarının paylaşılması için yasal düzenleme yapılması ile farklı kurumların uygulama sonuçlarını girişlerine bağlı olarak tapuda tescil ve terkin işlemlerinin yapılabilmesi mümkün kılınmalıdır.

Zaten 2942 Sayılı Kanunun 11’inci maddesinde “resmi makamlarca yapılmış kıymet takdirleri” gibi bir tali bir değerleme ölçütünün mevcut olduğu ve gerek idare bünyesindeki kıymet takdiri komisyonlarının, gerekse bilirkişi kurullarının bu hususu dikkate alabilmeleri için veritabanının tesisi ve bütün paydaşlara açık olmasının sağlanması gerektiği gözden uzak tutulmamalıdır.

Şekil 3.10 Kamulaştırma sonuçlarının elektronik ortamda tutulması ve bunların paylaşımı

3.13 Kamulaştırma Sonuçlarının TKGM/TAKBİS Ortamında Paylaşılması

Görüşülen kamu çalışanlarına “Kamulaştırma uygulama sonuçlarının kurumunuzda veya TKGM/TAKBİS ortamında mı paylaşılması size uygun olur?” sorusu sorulmuştur.

Ankete katılan 21 personelden 12’si kamulaştırma verilerinin kendi kurumunda ve 9’u ise TAKBİS veritabanında tutulmasını istemişlerdir (Şekil 3.11). Kamulaştırma uygulama sonuçlarının ilgili kurumda tutulması, veri bütünlüğü açısından uygun değildir. Her kurumun veriyi ayrı ayrı tutmak ve paylaşmak istemesi durumunda, ayrı ayrı paylaşacak olması, veri standardını farklılaştıracak ve benzer veriler farklı yapılarda tutulduğu için verilerin birbirini tamamlamasında sorunlar ortaya çıkacaktır.

Kamulaştırma bilgilerinin TAKBİS veritabanında tutulması ile tek tip veri oluşturulabilecek ve gerekli yasal düzenleme yapılıp altyapı hazırlandığı zaman ilgili kurumlarla web servisleri yardımıyla kolayca veri girişi yapılarak yerel, bölgesel ve ulusal düzeylerde paylaşım gerçekleştirilerek başta değer haritalarının üretilmesi olmak üzere para ve sermaye piyasaları ile maliye ve kalkınma kurumları için önemli bilgilerin elde edilmesi ve belirtilen alanlarda da rasyonel politika geliştirilmesine TKGM’nin önemli katkı yapmasının önü açılacaktır.

Şekil 3.11 Kamulaştırma bilgilerinin ilgili kurumda veya TKGM/TAKBİS ortamında paylaşılması

3.14 Resmi Kurumlarda Yapılan Kamulaştırma Sonuçlarının TAKBİS Ortamında Tutulması

Toplam 16 kurumdan 21 personele “bütün resmi kurumlarda yapılan kamulaştırmalar ile ilgili verilerin TAKBİS ortamında tutulmasını ister misiniz?” sorusu yöneltilmiştir.

Görüşülen 21 personelden 13’ü bütün resmi kurumlarda yapılan kamulaştırma uygulamalarının sonuçlarının TAKBİS ortamında tutulmasını istediğini, 6’sı

0 5 10 15

İLGİLİ KURUMDA TAKBİS’TE

istemediğini, 1’i sadece kamulaştırma yapan kurumlara açık olması halinde uygulama sonuçlarının TAKBİS ortamında tutulmasını isteyeceğini beyan etmiş ve 1 kişi ise bu soruya cevap vermemiştir. Görev ve yetkili kurumlarda yapılan kamulaştırma uygulama sonuçlarının TAKBİS ortamında tutulmasının öne çıktığı dikkati çekmektedir (Şekil 3.12). Bilgi çağında kamulaştırma uygulama sonuçlarının paylaşılarak kamu hizmetine sunulması ve kıymet takdirinin bilimsel yöntemlere, uluslararası standartlara ve mevzuatın amir ilkelerine uygun olarak yapılma düzeyinin denetimi açısından yaşamsal öneme sahip bulunmaktadır.

Şekil 3.12 Resmi kurumlarda yapılan kamulaştırma uygulama sonuçlarının TAKBİS ortamında tutulması

3.15 Resmi Kurumlarda Yapılan Kamulaştırma Uygulama Sonuçlarının TAKBİS Ortamında Tutulmasının Zorlukları

Değerlendirme kapsamına alınan 16 kurumdan 21 personele “bütün resmi kurumlarda yapılan kamulaştırmalar ile ilgili bütün verilerin TAKBİS ortamında tutulması sizin kurumunuza ne kadar külfet getirir?” sorusu yöneltildiğinde; ankete katılan 8 kişiden resmi kurumlarda yapılan kamulaştırma sonuçlarına ilişkin bütün bilgilerin TAKBİS ortamında tutulmasının söz konusu kamu kurumuna düşük bir maliyet getireceği, 5 kişinin normal veya çok maliyet yükleyeceği, 2 kişiden hiçbir ilave maliyet getirmeyeceği ve 1 kişiden ise çok fazla külfet getireceği değerlendirmesi alınmıştır (Şekil 3.13). Resmi kurumlarda yapılan kamulaştırma uygulama sonuçlarının TAKBİS

1 1

0 5 10 15

EVET HAYIR SADECE

KAMULAŞTIRMA YAPAN KURUMLARA AÇIK

OLMASI HALİNDE

FİKRİ YOK

ortamında tutulmasının elbette zorlukları ile maliyet artışı yanında önemli avantajları da olacaktır. Kamulaştırma uygulama sonuçlarının paylaşılarak kamu hizmetine sunulmasından sonra fahiş ölçüde yüksek kıymet takdiri raporu ve bilirkişi raporlarının etkin olarak denetiminin yapılmasının mümkün olacağı ve bunun sağlayacağı tasarrufların dikkate alınmadan görüşülen kişiler tarafından değerlendirme yapıldığına

Belgede ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ (sayfa 33-0)